Sieć Natura 2000 wdraŝanie anie i zarządzanie w rejonach przygranicznych Polski i SłowacjiS Niedzica, 11-12 12 grudnia 2008 r. Koncepcja Standardu Danych GIS dla ochrony przyrody (w tym dla obszarów w Natura 2000) MACIEJ ŁOCHYŃSKI, Zespół Parków w Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego MARCIN GUZIK, Tatrzański Park Narodowy
GIS (ang. Geographic Information System)
Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę danych przestrzennych we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) Projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej Ustawa ma określa lać zasady tworzenia w Rzeczypospolitej Polskiej "infrastruktury informacji przestrzennej dla wspomagania działań,, mających na celu zrównowa wnowaŝony ony rozwój j kraju i ochronę środowiska oraz działań mogących oddziaływa ywać na środowisko, przez powszechne udostępnianie i praktyczne stosowanie informacji przestrzennej odnoszącej się do terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Tematy danych przestrzennych (według INSPIRE): Obszary chronione Regiony biogeograficzne Rozmieszczenie gatunków Siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne Warunki atmosferyczne Warunki meteorologiczno-geograficzne Hydrografia Geologia Zasoby mineralne Zasoby energetyczne Urządzenia do monitorowania środowiska Strefy zagroŝenia naturalnego
Bazy danych dotyczące ce środowiska: Bazy danych związane ze środowiskiem przyrodniczym (w tym bazy danych przestrzennych) prowadzone są przez Ministerstwo Środowiska i jednostki mu podległe. Prowadzenie baz danych moŝe być narzucone przepisami prawa (np. Krajowy Rejestr Form Ochrony Przyrody prowadzony przez Ministerstwo Środowiska) lub wynikać z potrzeb organizacyjnych i analitycznych instytucji (np. Leśna Mapa Numeryczna w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe).
Bazy danych dotyczące ce środowiska: Centralne organy administracji rządowej nadzorowane przez Ministerstwa Środowiska Bazy danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Bazy danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Bazy danych Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Bazy danych Państwowej Agencji Atomistyki Bazy danych WyŜszego Urzędu Górniczego Jednostki organizacyjne nadzorowane przez Ministerstwo Środowiska Bazy danych Biura Nasiennictwa Leśnego w Warszawie Bazy danych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Bazy danych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Jednostki badawczo-rozwojowe Parki narodowe Bazy danych Instytutu Badawczego Leśnictwa Bazy danych Instytutu Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Bazy danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Bazy danych Instytutu Ochrony Środowiska Bazy danych Państwowego Instytutu Geologicznego Bazy danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Jednostki organizacyjne podlegające Ministrowi Środowiska Bazy danych Centrum Informacji o Środowisku
Ministerstwo Środowiska Obsługa komórek Ministerstwa Środowiska w zakresie dostępu danych Prowadzenie bazy metadanych i udostępnianie jej publicznie Nadzór nad udostępnieniem danych dotyczących środowiska na stronie internetowej geoportal.gov.pl Pracownia GIS MŚ Nazwa tematu Hydrografia Obszary chronione Regiony biogeograficzne Siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne Rozmieszczenie gatunków Geologia Strefy zagroŝenia naturalnego Zasoby energetyczne Zasoby mineralne Urządzenia do monitorowania środowiska Warunki atmosferyczne Warunki meteorologiczno-geograficzne PIG IMGW GDOŚ RZGW IOŚ
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Stworzenie standardów gromadzenia i wymiany informacji Tworzenie metadanych Udostępnianie danych przy pomocy serwisów ogólnodostępnych WMS (dostęp anonimowy i autoryzowany) Pracownia GIS GDOŚ GDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Ochrona przyrody Pomimo braku zaleŝności słuŝbowych pomiędzy parkami narodowymi a Generalną Dyrekcją Ochrony Środowiska, w celu zapewnienia kompletności danych na poziomie regionalnym i centralnym, wybrane dane gromadzone w Parkach Narodowych powinny wejść w skład bazy danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Park narodowy 1 Park narodowy 2 Park krajobrazowy 1 Park krajobrazowy 2 Pozostałe Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody KaŜda z baz posiada instytucję zarządzającą np. park narodowy, park krajobrazowy lub regionalna dyrekcja ochrony środowiska, która zarządza pozostałymi obszarami
Synchronizacja baz danych: Podstawowym załoŝeniem koncepcji, jest, Ŝe za kompletność danych przyrodniczych odpowiedzialna jest jednostka zarządzająca obszarem, w związku z tym przepływ informacji jest ze szczebla lokalnego na regionalny i dalej na centralny. Synchronizacja baz danych na poziomie regionalnym i centralnym powinna być wykonywana automatycznie zaraz po wprowadzeniu informacji na poziomie lokalnym. Odpowiednie procedury aktualizacyjne powinny zabezpieczać system przed moŝliwością wprowadzenia błędnych informacji przez operatora. Dodatkowo dane powinny być wersjonowane, tak by moŝna było w dowolnym momencie uzyskać informacje o zawartości bazy danych w przeszłości.
Wprowadzanie danych do systemu: System powinien zapewnić moŝliwość zgłaszania przez zarejestrowanych uŝytkowników informacji do bazy danych. Informacja taka powinna być autoryzowana przez zarządzającego obszarem. Autoryzacja ma dwa zadania: poinformowanie zarządzającego obszarem o nowym obiekcie w bazie danych (np. stanowisku gatunku chronionego), oraz umoŝliwienie zweryfikowania tych informacji. Proces zgłaszania informacji oraz autoryzacji powinien być bardzo prosty, by nie zniechęcać potencjalnych uŝytkowników do systemu.
Schemat obiegu informacji GDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ RDOŚ Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody Ochrona przyrody
Tematy danych przestrzennych (według INSPIRE): Obszary chronione Regiony biogeograficzne Rozmieszczenie gatunków Siedliska i obszary przyrodniczo jednorodne Warunki atmosferyczne Warunki meteorologiczno-geograficzne Hydrografia Geologia Zasoby mineralne Zasoby energetyczne Urządzenia do monitorowania środowiska Strefy zagroŝenia naturalnego
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 r. w sprawie sporządzania projektu planu ochrony dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego, dokonywania zmian w tym planie oraz ochrony zasobów, tworów w i składnik adników w przyrody (Dz. U. Nr 94, poz. 794) 13. Mapy tematyczne, ( ) sporządza się w formie cyfrowej, z wykorzystaniem systemu informacji przestrzennej (GIS), w państwowym systemie odniesień przestrzennych, o którym mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych (Dz. U. Nr 70, poz. 821), ( ) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. Nr 61, poz. 549) 4. W zakres opracowania projektu planu wchodzi: ( ) 7) opracowanie map tematycznych sporządzonych w oparciu o mapy państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego lub z dowiązaniem do punktów państwowej sieci geodezyjnej, ( )
Standard Danych GIS Standard zestaw parametrów, który zapewnia odpowiedni poziom jakości, bezpieczeństwa, wygody lub zgodności z innymi wytworami techniki (Wikipedia( Wikipedia)
Dane obligatoryjne (związane zane z INSPIRE): Regiony biogeograficzne (RegiBiog) Formy ochrony przyrody (FormOchrPrzy) Gatunki (Gatu) Zbiorowiska roślinne i siedliska przyrodnicze o znaczeniu europejskim (ZbioRoslSiedPrzy) Dane fakultatywne (związane zane m.in. z planami ochrony): Komponenty środowiska (KompSrod) Krajobraz (Kraj) Plan ochrony dla formy ochrony przyrody (PlanOchr) ZagroŜenia (Zagr) Infrastruktura (Infr) Leśna Mapa Numeryczna (dotyczy parków narodowych)