Postępowanie z odpadami

1

Postępowanie z odpadami według przepisów ustawy o odpadach z 14.XII.2012 r. (Dz.U.2013 poz.21, zmiany - Dz.U.2015.87, 122) prof. MAREK GÓRSKI - Uniwersytet Szczeciński Wydział Prawa i Administracji

KSZTAŁTOWANIE SYSTEMU (1) (1) Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 o usuwaniu nieczystości i wód opadowych (nieczystości m.in. śmiecie i odpadki gospodarcze ) (2) Dekret z 23 stycznia 1947 r. o obrocie i gospodarowaniu odpadkami użytkowymi ( odpadki użytkowe - wszelkie porzucone lub nie nadające się do dalszego użytkowania przez posiadacza przedmioty zużyte, zepsute, zniszczone lub uszkodzone; resztki surowców i innych materiałów, pozostające w zakładach pracy, a nieznajdujące w nich dalszego produkcyjnego zastosowania; uboczne produkty poubojowe, których wyodrębnienie i przerób podyktowane jest względami racjonalnego wykorzystania. (5) Ustawa z dnia 22 kwietnia 1959 r. o utrzymaniu czystości i porządku w miastach i osiedlach 4

KSZTAŁTOWANIE SYSTEMU (1) (1) Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 o usuwaniu nieczystości i wód opadowych (nieczystości m.in. śmiecie i odpadki gospodarcze ) (2) Dekret z 23 stycznia 1947 r. o obrocie i gospodarowaniu odpadkami użytkowymi ( odpadki użytkowe - wszelkie porzucone lub nie nadające się do dalszego użytkowania przez posiadacza przedmioty zużyte, zepsute, zniszczone lub uszkodzone; resztki surowców i innych materiałów, pozostające w zakładach pracy, a nieznajdujące w nich dalszego produkcyjnego zastosowania; uboczne produkty poubojowe, których wyodrębnienie i przerób podyktowane jest względami racjonalnego wykorzystania. (3) Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 9 sierpnia 1948 w sprawie obrotu i gospodarowania odpadkami użytkowymi (4) Dekret z dnia 29 października 1952 r. o gospodarowaniu artykułami obrotu towarowego i zaopatrzenia (5) Ustawa z dnia 22 kwietnia 1959 r. o utrzymaniu czystości i porządku w miastach i osiedlach 5

KSZTAŁTOWANIE SYSTEMU (2) (6) Ustawa z 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (7) Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (8) Ustawa z 27 czerwca 1997 r. o odpadach (9) DOSTOSOWYWANIE DO PRAWA WSPÓLNOTOWEGO (10) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach Ustawy szczegółowe (12) Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach modyfikacje ustaw szczegółowych 6

Źródła nowej regulacji Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (dyrektywa ramowa) Termin transpozycji 12.12.2010 Wymagania wynikające z dyrektyw szczegółowych 7

STRATEGIA ZAPOBIEGANIA POWSTAWANIU I WYKORZYSTANIA ODPADÓW DYREKTYWA RAMOWA W SPRAWIE ODPADÓW 2008/98 PRODUKTY UBOCZNE REGULACJE RAMOWE ROZPORZĄDZENIE 1013/2006 PRZEMIESZCZANIE ODPADÓW PROCESY ZAGOSPODAROWANIA ODPADÓW TERMICZNE PRZEKSZTAŁCANIE SKŁADOWANIE STANDARDY PRZETWARZANIA REGULACJE DOTYCZĄCE STRUMIENI ODPADÓW OSADY ŚCIEKOWE OPADY WYDOBYWCZE UTRATA STATUSU ODPADU BATERIE AKUMULATORY ODPADY Z PCB I PCT OPAKOWANIA ODPADY OPAKOW. WRAKI SAMOCHODOWE ZUŻYTY SPRZĘT ELEKTR. ELEKTRON. SUBSTANCJE NIEBEZPIECZNE 8

GOSPODARKA O OBIEGU ZAMKNIĘTYM - UWARUNKOWANIA PRAWNE

KOMUNIKAT KOMISJI KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.12.2015 r. COM(2015) 614 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO - SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Zamknięcie obiegu - plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym

IDEA Gospodarka o obiegu zamkniętym - wartość produktów, materiałów i zasobów w gospodarce jest utrzymywana tak długo, jak to możliwe, a wytwarzanie odpadów ograniczone do minimum, Gospodarka o obiegu zamkniętym gospodarka zrównoważona, niskoemisyjna, zasobooszczędna i konkurencyjna.

POLA NIEZBĘDNYCH DZIAŁAŃ Produkcja Konsumpcja Gospodarowanie odpadami Rynek surowców wtórnych Innowacje i inwestycje Działania sektorowe Tworzywa sztuczne Odpady spożywcze Surowce krytyczne Odpady z budowy i rozbiórki Biomasa i materiały pochodzenia biologicznego Monitorowanie

FORMALNY ZAKRES DZIAŁAŃ USTAWODAWCZYCH Wnioski z 2 grudnia 2015 r. - propozycja zmian dotyczących dyrektyw - ramowej (2008/98) opakowaniowej (94/62) składowiskowej (1999/31) wraki samochodowe (2000/53) baterie i akumulatory (2006/66) zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (2012/19)

MATERIALNY ZAKRES DZIAŁAŃ USTAWODAWCZYCH ujednolicenie definicji zwiększenie do 65 % celu w zakresie przygotowania odpadów komunalnych do ponownego użycia i recyklingu do 2030 r. zwiększenie celów w zakresie przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów opakowaniowych oraz uproszczenie wyznaczonych celów stopniowe ograniczenie odsetka składowanych odpadów komunalnych do 10 % do 2030 r. ram prawnych dotyczących produktów ubocznych oraz utraty statusu odpadów

MATERIALNY ZAKRES DZIAŁAŃ USTAWODAWCZYCH większa harmonizacja i uproszczenie ram prawnych dotyczących produktów ubocznych oraz utraty statusu odpadów nowe środki propagujące zapobieganie powstawaniu odpadów, w tym odpadów żywnościowych, oraz ponowne użycie wprowadzenie minimalnych warunków działalności na potrzeby rozszerzonej odpowiedzialności producenta wprowadzenie systemu wczesnego ostrzegania w celu monitorowania zgodności z celami w zakresie recyklingu uproszczenie i optymalizacja obowiązków sprawozdawczych

GŁÓWNE ZMIANY Nowe definicje

Art. 3.1a odpady komunalne oznaczają DYREKTYWA 2008/98 (a) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z gospodarstw domowych, w tym: papier i tekturę, szkło, metale, tworzywa sztuczne, bioodpady, drewno, tekstylia, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory; odpady wielkogabarytowe, w tym AGD, materace, meble; odpady ogrodnicze, w tym liście i ściętą trawę; (b) odpady zmieszane i odpady selektywnie zebrane z innych źródeł, które są porównywalne do odpadów z gospodarstw domowych pod względem charakteru, składu i ilości; (c) odpady ze sprzątania placów miejskich i odpady z czyszczenia ulic, włączając zmiotki z ulic, zawartość pojemników na nieczystości oraz odpady z pielęgnacji parków i ogrodów. Odpady komunalne nie obejmują odpadów z sieci kanalizacyjnej i z oczyszczalni ścieków, w tym osadu ściekowego oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych

DYREKTYWA 2008/98 Art. 3.16 przygotowanie do ponownego użycia oznacza procesy odzysku polegające na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach których odpady, produkty lub składniki produktów, które zostały zebrane przez uznany podmiot zajmujący się przygotowaniem do ponownego użycia lub w ramach systemów zwrotu kaucji, są przygotowywane do tego, by mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności przetwarzania wstępnego; art.3.17b wypełnianie wyrobisk oznacza proces odzysku, w ramach którego odpowiednie odpady są wykorzystywane do rekultywacji obszarów, na których prowadzone były roboty ziemne, lub do celów inżynieryjnych na potrzeby architektury krajobrazu lub budownictwa zamiast innych materiałów niebędących odpadami, które w innym wypadku zostałyby użyte do tego celu

DYREKTYWA 2008/98 art.3.17a proces ostatecznego recyklingu oznacza proces recyklingu, który zaczyna się, kiedy nie jest już konieczna dalsza operacja sortowania mechanicznego i materiały odpadowe zostają wprowadzone do procesu produkcyjnego i ponownie przetworzone na produkty, materiały lub substancje Art. 6 dookreślenie konstrukcji utraty statusu odpadu dotyczy doprowadzenia odpadu do postaci surowca wtórnego ust. 3 - takie odpady można uznać za przygotowane do ponownego użycia, recyklingu lub odzysku do celów obliczenia realizacji celów związanych z osiąganiem poziomów odzysku i recyklingu, jeżeli zostały one poddane przygotowaniu do ponownego użycia, recyklingu lub odzysku zgodnie z przepisami odpowiednich dyrektyw

GŁÓWNE ZMIANY Nowe określenie celów

DYREKTYWA 2008/98 art. 11 ust. 2-60-procentowy cel dotyczący przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów z gospodarstw domowych i podobnych odpadów (termin osiągnięcia 2025 r.), 65 % do 2030 r. 70-procentowy cel dotyczący przygotowania do ponownego użycia, recyklingu i innych sposobów odzysku odpadów budowlanych i rozbiórkowych innych niż niebezpieczne (termin osiągnięcia 2020 r.) art. 11a - zasady obliczania osiągnięcia celów

DYREKTYWA 1999/31 Dotychczas - art. 5 ust. 2 : trzy cele odnoszące się do zmniejszenia ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji trafiających na składowiska; zakaz umieszczania na składowiskach niektórych strumieni odpadów. Art. 5 ust. 5 - do 2030 r. ilość składowanych odpadów komunalnych zmniejszona do 10 % całkowitej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych.

DYREKTYWA 1994/62 art. 6 ust. 1 - cele odnoszące się do odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, art. 6 ust. 5 - cele ustalane co pięć lat na podstawie praktycznych doświadczeń państw członkowskich oraz wyników badań naukowych i zastosowania metod oceny w ust. 1 dodaje się lit. f - i : dookreślenie celów do 31 grudnia 2025 r. co najmniej 65 % wagowo wszystkich odpadów opakowaniowych przygotowane do ponownego użycia i poddane recyklingowi; (31 grudnia 2030 75%);

DYREKTYWA 1994/62 do 31 grudnia 2025 r. minimalne cele w zakresie przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w odniesieniu do określonych materiałów zawartych w odpadach opakowaniowych (wagowo): 55 % tworzyw sztucznych; 60 % drewna (31 grudnia 2030 75%); 75 % metali żelaznych; (31 grudnia 2030 85%); 75 % aluminium; (31 grudnia 2030 85%); 75 % szkła; (31 grudnia 2030 85%); 75 % papieru i tektury (31 grudnia 2030 85%);

GŁÓWNE ZMIANY inne

DYREKTYWA 2008/98 art.8a - Ogólne wymagania dotyczące systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta (nowy) art. 9 - Zapobieganie powstawaniu odpadów (nowa treść)

Koncepcja konstrukcji systemu przepisów wewnętrznych Ustawa w o odpadach jako element systemu przepisów o ochronie środowiska Przepisy o odpadach jeden akt typu kodeksowego czy system aktów? Konstrukcja ustawy o odpadach jako aktu ogólnego i powiązanie z aktami szczegółowymi 30

USTAWA O ODPADACH z 14.12.2012 z 27 kwietnia 2001r. z 27 kwietnia 2001 r. PRZEPISY SZCZEGÓŁOWE PRZEPISY UZUPEŁNIAJĄCE

ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi z 13 września 1996 r. USTAWA O RECYKLINGU POJAZDÓW WYCOFANYCH Z EKSPLOATACJI z 20.01.2005 USTAWA O ZUŻYTYM SPRZĘCIE ELEKTRYCZNYM I ELEKTRONICZNYM z 29.07.2005 11.09.2015 USTAWA O ODPADACH WYDOBYWCZYCH Z 10.07.2008 USTAWA O BATERIACH I AKUMULATORACH Z 29.04.2009 USTAWA O PORTOWYCH URZĄDZENIACH DO ODBIORU ODPADÓW ZE STATKÓW z 12.09.2002 PRAWO GEOLOGICZNE I GÓRNICZE z 2011 r. USTAWA O MIĘDZYNARODOWYM OBROCIE ODPADAMI z 29 czerwca 2007 USTAWA O NAWOZACH I NAWOŻENIU z 10.07.2007 USTAWA O SUBSTANCJACH ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ z 15.05.2015 USTAWA O ZAKAZIE STOSOWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST z 19.06.1997 32

Konstrukcja ustawy z 2012 r. (1) Konstrukcja ustawy z 14.XII.2012 1) przepisy ogólne, 2) zasady ogólne gospodarki odpadami, 3) plany gospodarki odpadami, 4) przepisy dotyczące uprawnień wymaganych dla prowadzenia gospodarowania odpadami, 5) ewidencja odpadów, sprawozdawczość i bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarowaniu odpadami, 33

Konstrukcja ustawy (2) 6) szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów (m.in. zawierającymi PCB i azbest, zużytymi olejami, komunalnymi osadami ściekowymi, medycznymi i weterynaryjnymi), 7) wymagania dotyczące określonych procesów przetwarzania odpadów (składowanie i termiczne przekształcanie), 8) przepisy karne i administracyjne kary pieniężne, 9) przepisy zmieniające, przejściowe i końcowe 34

Ustawa o odpadach jako akt ogólny? W projekcie - Art. 2 ust. 2 Przepisy ustawy nie naruszają w zakresie postępowania z odpadami przepisów:. (wyliczenie szeregu aktów) Przepis wykreślony, przepisy podporządkowujące w ustawach szczególnych Brak określenia relacji z ustawą P.o.ś. 35

ZASADY OGÓLNE I DEFINICJE USTAWY P.O.Ś. Zasady ogólne i definicje ustawy o odpadach PRZEPISY MATERIALNE - USTAWA O ODPADACH - USTAWY SZCZEGÓLNE

37

Podstawowe cele regulacji Art.1 Ustawa określa środki służące ochronie środowiska, życia i zdrowia ludzi zapobiegające i zmniejszające negatywny wpływ na środowisko oraz zdrowie ludzi wynikający z wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi oraz ograniczające ogólne skutki użytkowania zasobów i poprawiające efektywność takiego użytkowania. 38

Zakres przedmiotowy regulacji Art. 1 Regulacje dotyczą postępowania z odpadami definicja pojęcia i terminów powiązanych wyłączenia (art. 2) użytkowania zasobów środowiska (pod kątem zakresu i efektywności) 39

Wyłączenia Art. 2 - Przepisów ustawy nie stosuje się do: (wyliczenie szeregu substancji lub przedmiotów, spełniających cechy odpadu według definicji ustawy, ale w stosunku do których stosowanie przepisów ustawy jest wyłączone), m.in. gazy i pyły wprowadzane do powietrza ścieki odpady promieniotwórcze biomasa w określonych postaciach i do wskazanych celów produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, zwłoki zwierząt (rozporz. 1069/2009) 40

41

Definicja pojęcia odpady art. 3 ust. 1 pkt. 6 odpadach rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany; decydujące kryterium pozbycie się brak odesłania do wyliczenia kategorii dookreślenie przez nowe konstrukcje prawne pojęcie produkt uboczny, ustalenie warunków utraty statusu odpadu 42

Pozbycie się w orzecznictwie TS UE (1) Pozbyciem się przez posiadacza substancji lub przedmiotu jest w szczególności poddanie tej substancji lub przedmiotu działaniom (odzysk albo unieszkodliwianie) określonym w załączniku nr dyrektywy (ustawy) albo podjęcie przez niego innych czynności do tego zmierzających. 43

Pozbycie się w orzecznictwie TS UE (2) Posiadacz substancji lub przedmiotu pozbywa się ich jeżeli nie ma możliwości dalszego wykorzystania ich w sposób, do którego zostały pierwotnie przeznaczone, a ich aktualny stan powoduje, że zamierzany inny sposób wykorzystania powodowałby zagrożenia dla dobra publicznego, w szczególności zaś dla zdrowia lub życia ludzi bądź środowiska, którym można zapobiec lub je w istotny sposób ograniczyć poprzez bezpieczne zagospodarowanie, w zgodzie z wymaganiami ustawy i innych przepisów o ochronie zdrowia i życia ludzi i ochronie środowiska. 44

Obowiązek pozbycia się WSKAZANY SZCZEGÓLNYMI PRZEPISAMI PRAWA- przepisy o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową przepisy o GMO przepisy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia brak w projekcie upoważnienia do określenia w drodze rozporządzenia wymagań technicznych dla substancji lub przedmiotów niespełnianie wymagań rodzi obowiązek pozbycia się 45

Zamiar pozbycia się orzecznictwo TS UE Zamiarem pozbycia się są objęte w szczególności pozostałości z działalności polegającej na wytwarzaniu energii, wytwarzaniu, obróbce i użytkowaniu surowców lub wyrobów, świadczeniu usług, a także substancje lub przedmioty, które utraciły użyteczność umożliwiającą ich wykorzystanie w celu, dla którego zostały zaprojektowane i wytworzone NOWE POJĘCIE PRODUKTY UBOCZNE 46

Klasyfikacja odpadów - katalog odpadów Art. 4 ust. 1 - Odpady klasyfikuje się przez ich zaliczenie do odpowiedniej grupy, podgrupy i rodzaju odpadów, uwzględniając: źródło ich powstawania właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi (załącznik nr 3 do ustawy) składniki odpadów (załącznik nr 4) ust. 3 - Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, katalog odpadów z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje ze wskazaniem odpadów niebezpiecznych 47

48

Pojęcie produktu ubocznego Art. 10 Przedmiot lub substancja, powstające w wyniku procesu produkcyjnego, którego podstawowym celem nie jest ich produkcja, mogą być uznane za produkt uboczny, niebędący odpadem, jeżeli są łącznie spełnione następujące warunki: 49

Pojęcie produktu ubocznego dalsze wykorzystywanie przedmiotu lub substancji jest pewne; przedmiot lub substancja mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez dalszego przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa; dany przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego; dana substancja lub przedmiot spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne, w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, dla określonego wykorzystania tych substancji lub przedmiotów i wykorzystanie takie nie doprowadzi do ogólnych negatywnych oddziaływań na środowisko, życie lub zdrowie ludzi. 50

Możliwość dookreślenia wymagań Art. 11 ust. 6 Minister właściwy do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny, kierując się względami ochrony środowiska, życia lub zdrowia ludzi oraz przepisami prawa Unii Europejskiej. Art. 5 ust. 2 dyrektywy 98/2008 Na podstawie warunków określonych w ust. 1 można przyjąć środki określające kryteria, jakie muszą być spełnione, aby konkretne substancje lub przedmioty mogły być uznane za produkty uboczne, a nie za odpady 51

Sformalizowany tryb uznawania substancji (przedmiotu) za produkt uboczny (1) Art. 11 ust. 1-3 WYTWÓRCA SUBSTANCJI LUB PRZEDMIOTU - obowiązek przedłożenia marszałkowi (właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania) zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny Wymagania, jakim powinno odpowiadać zgłoszenie ust. 2 Obowiązek dołączenia do zgłoszenia dowodów potwierdzających spełnienie warunków, o których mowa w art. 10, oraz szczegółowych wymagań, o ile zostały określone (dowody m.in. wyniki badań wykonanych przez akredytowane laboratorium) 52

Sformalizowany tryb uznawania substancji (przedmiotu) za produkt uboczny (2) Art.11 ust. 4 i 6 MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA Wyrażenie zgody na uznanie ZGODA DOROZUMIANA (ust. 3 - Uznanie przedmiotu lub substancji za produkt uboczny następuje, jeżeli marszałek województwa w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zgłoszenia uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny nie wyrazi sprzeciwu, w drodze decyzji) Obowiązek przekazania ministrowi zbiorczej rocznej informacji o liczbie otrzymanych zgłoszeń 53

Wymagania dotyczące sposobu postępowania z produktami ubocznymi Art. 13 Zakaz łącznego magazynowania produktów ubocznych i odpadów Zakaz magazynowania produktów ubocznych w miejscach przeznaczonych do magazynowania odpadów lub składowania odpadów Substancje lub przedmioty, które przestały spełniać warunki i wymagania z mocy ustawy przekwalifikowanie do kategorii odpadów 54

55

Założenie generalne Konstrukcja dotyczy odpadów jeszcze nieprzetworzonych do postaci nowego produktu, do takiego przetworzenia przygotowywanych Art. 14 ust. 1 Określone rodzaje odpadów przestają być odpadami, jeżeli na skutek poddania ich odzyskowi, w tym recyklingowi, łącznie spełniają następujące warunki: 56

Warunki utraty statusu odpadu przedmiot lub substancja są powszechnie stosowane do konkretnych celów, istnieje rynek takich przedmiotów lub substancji, lub popyt na nie, dany przedmiot lub substancja spełniają wymagania techniczne dla zastosowania do konkretnych celów oraz wymagania określone w przepisach i w normach mających zastosowanie do produktu, zastosowanie przedmiotu lub substancji nie prowadzi do negatywnych skutków dla życia, zdrowia ludzi lub środowiska oraz wymagania określone w odpowiednich przepisach prawa Unii Europejskiej. 57

Warunki utraty statusu odpadu - wymagania UE Art. 6 ust. 1 dyrektywy 98/2008 Niektóre określone rodzaje odpadów przestają być odpadami w rozumieniu art. 3 pkt 1, gdy zostały poddane procesowi odzysku, w tym recyklingu, i spełniają ścisłe kryteria, opracowane zgodnie z następującymi warunkami : ( ) ust. 2 - Należy uwzględnić między innymi szczegółowe kryteria określające zniesienie statusu odpadu, co najmniej w odniesieniu do kruszyw, papieru, szkła, metalu, opon i tekstyliów. ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) nr 333/2011 z 31 marca 2011 r. kryteria dla określonych rodzajów złomu 58

Warunki utraty statusu odpadu - brak wymagań UE Art. 6 ust. 4 RDO W przypadkach gdy nie ustalono kryteriów na szczeblu wspólnotowym w ramach procedury, o której mowa w ust. 1, państwa członkowskie mogą decydować odrębnie w każdym przypadku, czy dany odpad przestał być odpadem, z uwzględnieniem odnośnego orzecznictwa. Ustawa o odpadach nie ustala procedury służącej podjęciu takiego rozstrzygnięcia. 59

Zasady postępowania z substancjami (przedmiotami), które utraciły status odpadów Brak szczególnej procedury postępowania (pewne wymagania określane przepisami UE) Art. 15 - wymagania dotyczące magazynowania analogiczne, jak przy postępowaniu z produktami ubocznymi Art. 14 ust. 2 utrata możliwości spełniania ustalonych wymagań z mocy ustawy ponowne przekwalifikowanie do kategorii odpadów 60

61

Definicja odpadów niebezpiecznych Art. 3 ust. 4 Odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określa załącznik nr 3 do ustawy. 62

Klasyfikacja odpadów do kategorii niebezpiecznych (1) Art. 6. Odpadami niebezpiecznymi są odpady wskazane w katalogu odpadów, określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 3, jako odpady niebezpieczne Dopuszczalna zmiana klasyfikacji art. 7 63

Klasyfikacja odpadów do kategorii niebezpiecznych (2) Art. 4 ust. 3 - Minister określi katalog odpadów z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje ze wskazaniem odpadów niebezpiecznych, kierując się źródłem powstawania odpadów oraz właściwościami odpadów określonymi w załączniku nr 3 do ustawy. Ust. 4 - Minister uwzględnia wartości graniczne stężeń substancji niebezpiecznych dla składników odpadów, o których mowa w załączniku nr 4 do ustawy w przypadku ich ustalenia na podstawie przepisów Unii Europejskiej poniżej których uznaje się, że odpady nie są odpadami niebezpiecznymi. 64

Zmiana klasyfikacji odpadów niebezpiecznych art. 7 ust. 1 - Posiadacz odpadów może dokonać zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne, jeżeli wykaże, że nie posiadają one właściwości odpadów niebezpiecznych (zał.3) rozporządzenie - szczegółowe warunki uznania odpadów niebezpiecznych za odpady inne niż niebezpieczne, sposób ustalenia spełnienia tych warunków od 24 stycznia 2016 r. brak 65

Zmiana klasyfikacji tryb postępowania Obowiązek przedłożenia marszałkowi (właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania lub gospodarowania odpadami, zgłoszenia zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne Wymagania dotyczące zgłoszenia art. 8 ust. 2 Do zgłoszenia - wyniki badań właściwości odpadów przewidzianych do zmiany klasyfikacji (przeprowadzone w zgodzie z rozporządzeniem przez akredytowane laboratorium) Marszałek - decyzja (art.8.5) zatwierdzająca zmianę klasyfikacji albo decyzja o wyrażeniu sprzeciwu (odwołanie minister; art. 169) 66

Zakaz dotyczący sposobu zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych Art. 5 - Zakazuje się zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne przez ich rozcieńczanie lub mieszanie ze sobą, lub z innymi odpadami, substancjami lub materiałami, prowadzące do obniżenia początkowego stężenia substancji niebezpiecznych do poziomu niższego niż poziom określający odpady jako niebezpieczne. 67

Inne szczególne kategorie odpadów (1) Dział VII ustawy - Szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami odpadów PCB oraz odpady zawierające PCB Oleje odpadowe Odpady medyczne i odpady weterynaryjne Komunalne osady ściekowe Odpady pochodzące z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów Odpady z wypadków 68

Inne szczególne kategorie odpadów (2) Szczególne rodzaje odpadów definiowane w słowniczku ustawy i objęte niektórymi przepisami szczegółowymi Odpady komunalne Odpady zielone Odpady ulegające biodegradacji Bioodpady Odpady obojętne 69

Odpady komunalne Art. 3 pkt.7 - odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; zmieszane odpady komunalne pozostają zmieszanymi odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości; 70

Słowniczek art.3 Odpady BIO pkt. 1) bioodpady ulegające biodegradacji odpady z ogrodów i parków, odpady spożywcze i kuchenne z gospodarstw domowych, gastronomii, zakładów zbiorowego żywienia, jednostek handlu detalicznego, a także porównywalne odpady z zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność pkt.10) odpady ulegające biodegradacji odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów pkt.12) odpady zielone odpady komunalne stanowiące części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy, a także z targowisk, z wyłączeniem odpadów z czyszczenia ulic i placów 71

72

Podmioty uczestniczące w gospodarce odpadami Adresaci przepisów ustawy (podmiotowy zakres obowiązywania ustawy) Wytwórcy odpadów Posiadacze odpadów Sprzedawcy odpadów Pośrednicy w obrocie odpadami Organy państwa nadzorujące działalność adresatów przepisów ustawy i organizujące gospodarkę odpadami 73

Wytwórca odpadów (art.3.1 p.32) wytwórca odpadów rozumie się przez to każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej; 74

Posiadacz odpadów (art.3.1. p. 19) posiadacz odpadów rozumie się przez to : wytwórcę odpadów lub osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, będące w posiadaniu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości; 75

Sprzedawca odpadów (art.3.1 p.27) sprzedawca odpadów rozumie się przez to : podmiot, który nabywa, a następnie zbywa odpady, we własnym imieniu, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie; 76

Pośrednik (art. 3.1 p.20) pośrednik w obrocie odpadami rozumie się przez to każdego, kto organizuje przetwarzanie odpadów w imieniu innych podmiotów, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie; 77

Organy administracji publicznej właściwe w sprawach gospodarki odpadami Organy wykonujące zadania organizatorskie sejmik województwa (plany gospodarki odpadami) Organy wykonujące funkcje reglamentacyjne (zezwolenia, rejestry) marszałek województwa starosta regionalny dyrektor o.ś. (tereny zamknięte) Organy wykonujące funkcje nadzorcze wojewódzki inspektor o.ś. (wstrzymywanie działalności, administracyjne kary pieniężne) organy reglamentujące (cofnięcie decyzji) 78

79

Gospodarka i gospodarowanie odpadami (funkcjonalny zakres ustawy) Art. 3 ust. 1 pkt. 3 gospodarka odpadami rozumie się przez to wytwarzanie odpadów i gospodarowanie odpadami (obejmuje też zapobieganie powstawaniu odpadów) Art. 3 ust. 1 pkt. 2 gospodarowanie odpadami rozumie się przez to zbieranie, transport, przetwarzanie odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów oraz działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów lub pośrednika w obrocie odpadami 80

Zapobieganie powstawaniu odpadów (art. 3.1 p. 33) zapobieganie powstawaniu odpadów rozumie się przez to środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające: ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu, negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi lub zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale; 81

Wytwarzanie odpadów Pojęcie w ustawie i dyrektywie ramowej niedefiniowane Definicja wytwórca odpadów Wytwarzanie działania wytwórcy skutkujące powstaniem odpadów 82

Zgoda na wytwarzanie odpadów Art. 231. 1. Decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi i decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, wygasają z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem art. 232 ust. 3. 2. Informacje o wytwarzanych odpadach i o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, złożone na podstawie przepisów dotychczasowych, tracą ważność z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. 3. Pozwolenia na wytwarzanie odpadów, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane. 83

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów Art.180a ustawy P.o.ś. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wymagane do wytwarzania odpadów: 1) o masie powyżej 1 Mg rocznie w przypadku odpadów niebezpiecznych lub 2) o masie powyżej 5000 Mg rocznie w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne. 84

Zbieranie odpadów (art.3.1 p.34) zbieranie odpadów rozumie się przez to gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie polegające na takim sortowaniu, które nie prowadzi do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i nie powoduje zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów 85

Selektywne zbieranie (art.3.1 p.24) rozumie się przez to zbieranie, w ramach którego dany strumień odpadów, w celu ułatwienia specyficznego przetwarzania, obejmuje jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takim samym charakterem; 86

Magazynowanie odpadów (art.3.1 p.5) magazynowanie odpadów rozumie się przez to czasowe przechowywanie odpadów obejmujące: wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę, tymczasowe magazynowanie odpadów przez prowadzącego zbieranie odpadów, magazynowanie odpadów przez prowadzącego przetwarzanie odpadów 87

Przetwarzanie odpadów (art.3.1. p.21) przetwarzanie rozumie się przez to procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie 88

GOSPODAROWANIE ODPADAMI ZBIERANIE TRANSPORT ODZYSK UNIESZKODLIWIANIE RELACJE PRZETWARZANIE ODPADÓW ODZYSK UNIESZKODLIWIANIE PROCESY PRZYGOTOWUJĄCE Marek MAREK Górski GÓRSKI 89

Odzysk odpadów (art.3.1 p.14) odzysk rozumie się przez to jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie materiałów, które w przeciwnym przypadku zostałyby użyte do spełnienia danej funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej funkcji w danym zakładzie lub ogólnie w gospodarce Szczególne rodzaje odzysku przygotowanie do ponownego użycia recykling Przykładowy (!) katalog procesów odzysku zał.1 90

Przygotowanie do ponownego użycia (regeneracja) art. 3.1 p.22 przygotowanie do ponownego użycia rozumie się przez to odzysk polegający na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach którego produkty lub części produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do tego, aby mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności wstępnego przetwarzania; 91

Recykling (art.3.1 p.23) recykling rozumie się przez to odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane w produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk 92

Unieszkodliwianie odpadów Art. 3 ust. 3 pkt.30 (każdy) proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub energii 93

94

Konstrukcja prawna w ustawie Dział II ustawy Zasady ogólne gospodarki odpadami Faktycznie przepisy konstruujące ogólne wymagania odnoszące się do działań mających charakter gospodarki odpadami Zasady ogólne (w sensie teoretycznoprawnym i w rozumieniu RDO) tylko część z tych przepisów 95

Zasady ogólne zasada ochrony zdrowia i życia ludzi oraz przestrzegania wymagań ochrony środowiska (rozdz.1 w dziale II), zasada przestrzegania hierarchii sposobów postępowania z odpadami (rozdz. 2), zasada bliskości (rozdz. 3), zasada zanieczyszczający płaci, połączona z zasadą rozszerzonej odpowiedzialności producenta (rozdz. 5), zasada odpowiedzialności posiadacza za zgodne z prawem zagospodarowanie odpadów (rozdz. 9, art. 28 ust. 1 w rozdz. 8) 96

Hierarchia postępowania z odpadami (1) Art. 17. Wprowadza się następującą hierarchię sposobów postępowania z odpadami: zapobieganie powstawaniu odpadów; przygotowywanie do ponownego użycia; recykling; inne procesy odzysku; unieszkodliwianie. 97

Hierarchia postępowania z odpadami (2) Art. 18. 1. Kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować powstanie odpadów, powinien takie działania planować, projektować i prowadzić przy użyciu takich sposobów produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, aby w pierwszej kolejności zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na życie i zdrowie ludzi oraz na środowisko, w tym przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użycia. 98

Hierarchia postępowania z odpadami (3) Art. 18. 2. Odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec, posiadacz odpadów w pierwszej kolejności jest obowiązany poddać odzyskowi. 3. Odzysk, o którym mowa w ust. 2, polega w pierwszej kolejności na przygotowaniu odpadów przez ich posiadacza do ponownego użycia lub poddaniu recyklingowi, a jeżeli nie jest to możliwe z przyczyn technologicznych lub nie jest uzasadnione z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych poddaniu innym procesom odzysku. 99

Hierarchia postępowania z odpadami (4) Art. 18. 5. Odpady, których poddanie odzyskowi nie było możliwe z przyczyn, o których mowa w ust. 3, posiadacz odpadów jest obowiązany unieszkodliwiać. 6. Składowane powinny być wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe z przyczyn, o których mowa w ust. 3. 7. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio wysegregowano odpady nadające się do odzysku. 100

Zasada bliskości (1) Art. 20. 1. Odpady, z uwzględnieniem hierarchii sposobów postępowania z odpadami, w pierwszej kolejności poddaje się przetwarzaniu w miejscu ich powstania. 2. Odpady, które nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania, przekazuje się, uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną technikę o której mowa w art. 207 ustawy P.o.ś. lub technologię, o której mowa w art. 143 tej ustawy, do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone. 101

Zasada bliskości (2) Art. 20. 7. Zakazuje się przetwarzania: zmieszanych odpadów komunalnych, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, o ile są przeznaczone do składowania, odpadów zielonych poza obszarem regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na którym zostały wytworzone 8. Zakazuje się przywozu na obszar regionu gospodarki odpadami komunalnymi odpadów, o których mowa w ust. 7, wytworzonych poza obszarem tego regionu. 102

Zasada bliskości (2a) Art. 20. 10. W przypadku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do spalarni odpadów komunalnych wskazanej jako ponadregionalna instalacja do obsługi danego regionu gospodarki odpadami komunalnymi w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami nie stosuje się ust. 7 i 8. (zmiana z 15.01.15) 103

Zasada bliskości (3) Art. 20. 8. Zakazuje się przywozu na obszar regionu gospodarki odpadami komunalnymi odpadów, o których mowa w ust. 7, wytworzonych poza obszarem tego regionu. 3. Zakazuje się: stosowania komunalnych osadów ściekowych, unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone 104

Odpowiedzialność posiadacza (1) Art. 27 1. Wytwórca odpadów jest obowiązany do gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami. 105

Odpowiedzialność posiadacza (2) Obowiązek przekazania odpadów LEGALNEMU POSIADACZOWI ODPADÓW Art. 27 2. Wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami wyłącznie podmiotom, które posiadają: 106

Odpowiedzialność posiadacza (3) zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, lub koncesję na podziemne składowanie odpadów, pozwolenie zintegrowane, decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi, zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych lub wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na podstawie odrębnych przepisów, lub wpis do rejestru chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania decyzji lub wpisu do rejestru. 107

Przeniesienie odpowiedzialności za zagospodarowanie odpadów Art. 27 3. Jeżeli wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów przekazuje odpady następnemu posiadaczowi odpadów, który posiada (wymaganą zgodę), odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami, z chwilą ich przekazania, przechodzi na tego następnego posiadacza odpadów Wyjątki - transportujący odpady - sprzedawca odpadów oraz pośrednik - wykorzystanie na potrzeby własne - współwłasność albo najem lokalu (art.28) 108

Przeniesienie odpowiedzialności za zagospodarowanie odpadów Art. 28 1. W przypadku korzystania przez wytwórców odpadów ze wspólnego lokalu dopuszcza się przeniesienie odpowiedzialności za wytworzone odpady na rzecz jednego z nich lub na rzecz wynajmującego lokal, jeżeli podmiot ten zapewni postępowanie z przyjętymi odpadami w sposób zgodny z niniejszą ustawą. 2. Przeniesienie odpowiedzialności, o którym mowa w ust.1, oznacza przeniesienie praw i obowiązków ciążących na wytwórcy odpadów i następuje pod warunkiem zawarcia umowy w formie pisemnej pod rygorem nieważności. 109

Przeniesienie odpowiedzialności za zagospodarowanie odpadów Art. 27 ust. 7 (sprzedawca i pośrednik) Sprzedawca odpadów oraz pośrednik w obrocie odpadami nie przejmują odpowiedzialności za gospodarowanie odpadami, jeżeli nie są posiadaczami tych odpadów 110

Przekazanie odpadów osobie fizycznej Art. 27 9. Posiadacz odpadów może przekazywać osobie fizycznej lub jednostce organizacyjnej niebędącym przedsiębiorcami określone rodzaje odpadów, do wykorzystania na potrzeby własne za pomocą dopuszczalnych metod odzysku (rozporządzenie) 8. (Przejmujący) mogą poddawać odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, za pomocą takich metod odzysku i w takich ilościach, które mogą bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne. 111

112

Zakres wymagań ogólnych Ogólne określenie obowiązków posiadacza odpadów (wraz z możliwością ich dookreślania aktami wykonawczymi) Ustalenie zasad postępowania z odpadami niebezpiecznymi, Określenie wymagań związanych z prowadzeniem magazynowania odpadów, Wymagania dotyczące prowadzenia działań polegających na zbieraniu lub transporcie odpadów, Wymagania związane z prowadzeniem przetwarzania odpadów w instalacjach i urządzeniach. 113

0gólne obowiązki posiadacza odpadów Art.33 Posiadacz odpadów jest obowiązany do postępowania z odpadami w sposób zgodny z zasadami gospodarki odpadami, o których mowa w art. 16 31, w tym do prowadzenia procesów przetwarzania odpadów w sposób zapewniający, aby procesy te oraz powstające z nich odpady nie stwarzały zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska, a także w sposób zgodny z przepisami o ochronie środowiska i planami gospodarki odpadami. 114

Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi Art.21 Zakaz mieszania różnych rodzajów odpadów niebezpiecznych, mieszania z odpadami innymi niż niebezpieczne, mieszania odpadów niebezpiecznych z substancjami, materiałami lub przedmiotami, w tym rozcieńczania substancji niebezpiecznych; wyjątki Obowiązek rozdzielenia odpadów zmieszanych 115

Wymagania dotyczące zbierania odpadów Art.23 1. Odpady są zbierane w sposób selektywny 2. Zakazuje się zbierania poza miejscem wytwarzania (określonych kategorii odpadów pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, o ile są przeznaczone do składowania; komunalnych osadów ściekowych; zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych 3. Zakaz zbierania poza obszarem regionu m.in. zmieszanych odpadów komunalnych 116

Wymagania dotyczące transportu odpadów Art.24 1. Obowiązek przestrzegania wymagań w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi 2. Transport odpadów niebezpiecznych odbywa się z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych. 6. Środki transportu odpadów są oznakowane w sposób zgodny z przepisami wydanymi na podstawie ustawy 117

Transport odpadów - obowiązki Art.24 3. Zlecający usługę transportu odpadów jest obowiązany wskazać transportującemu odpady wykonującemu usługę transportu odpadów miejsce przeznaczenia odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć odpady. Transportujący odpady wykonujący usługę transportu odpadów jest obowiązany dostarczyć odpady do miejsca przeznaczenia odpadów i przekazać (wskazanemu) posiadaczowi odpadów 118

Magazynowanie odpadów (1) Art.25 1. Obowiązek prowadzenia magazynowania zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi (wytyczne) 2. Magazynowanie odpadów odbywa się na terenie, do którego posiadacz odpadów ma tytuł prawny. 3. Magazynowanie odpadów jest prowadzone wyłącznie w ramach wytwarzania, zbierania lub przetwarzania odpadów. 119

Magazynowanie odpadów (2) Art.25 4. Odpady mogą być magazynowane, jeżeli konieczność magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez 3 lata. 5. Odpady przeznaczone do składowania mogą być magazynowane wyłącznie w celu zebrania odpowiedniej ilości tych odpadów do transportu na składowisko odpadów, nie dłużej jednak niż przez rok. 6. Okresy magazynowania sumowane 120

Usuwanie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania Art.26 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. 2. W przypadku nieusunięcia odpadów ( ) wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji wydawanej z urzędu, nakazuje posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania ( ) 121

Art. 26 (właściwość) 2. (wyjątek co do kompetencji wójta) z wyjątkiem gdy obowiązek usunięcia odpadów jest skutkiem wydania decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką odpadami. 3. Nakaz usunięcia odpadów z terenów zamkniętych oraz z nieruchomości, którymi gmina włada jako władający powierzchnią ziemi, a niebędących w posiadaniu innego podmiotu - wydaje właściwy regionalny dyrektor ochrony środowiska. 122

Art. 26 (treść decyzji) 6. W decyzji, o której mowa w ust. 2, określa się w szczególności: 1) termin usunięcia odpadów; 2) rodzaj odpadów; 3) sposób usunięcia odpadów. Wprowadzone przez ustawodawcę domniemanie prawne odpowiedziałności za odpady władającego powierzchnią gruntu zanieczyszczonego odpadami, zdejmuje z organów prowadzących postępowanie obowiązek dociekania z urzędu, kto był wytwórcą odpadów. Władający gruntem muszą mieć świadomość dbałości o porządek na swoich nieruchomościach i odpowiedzialności na zasadzie ryzyka za działania osób trzecich prowadzące do zanieczyszczenia ich nieruchomości (wyrok WSA) 123

Art. 26 (wykonanie decyzji) 4. Jeżeli posiadacz odpadów nie posiada tytułu prawnego do nieruchomości, z której jest obowiązany usunąć odpady, władający powierzchnią ziemi jest obowiązany umożliwić posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z tej nieruchomości, a w przypadku wykonania zastępczego decyzji - organowi egzekucyjnemu. 5. Władającemu powierzchnią ziemi przysługuje od posiadacza odpadów wynagrodzenie za udostępnienie nieruchomości. 124

Przetwarzanie odpadów Art.29 1. Odpady są przetwarzane w instalacjach lub urządzeniach. Art.30 1. Zakazuje się przetwarzania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami. 2. Wyjątki Odzysk w procesie R-10 na zasadach ustalonych rozp. Odzysk określonych kategorii odpadów w procesach odzysku R3, R5, R11 i R12 na zasadach ustalonych rozporządzeniem Spalanie na powierzchni ziemi (zgoda marszałka art.31) 125

Przetwarzanie odpadów (poza instalacjami i urządzeniami) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 - Dz.U.2015.132 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami - Dz.U.2015.796 126

Marek Górski 127

Plan gospodarki odpadami w ujęciu teoretycznym Teoria zarządzania planowanie - proces definiowania celów oraz określania skutecznych i adekwatnych do przyszłych warunków działania, środków ich osiągania ; niezbędny element działania zorganizowanego Plan w działaniach administracji Prawna forma działania o charakterze niewładczym (instrument działania) Dokument o sformalizowanym charakterze Charakter prawny planu nie jest aktem normatywnym w rozumieniu Konstytucji Marek Górski 128

Marek Górski 129

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa z 1975 r. art. 7 kompetentne władze krajowe powinny przygotować plany gospodarowania odpadami ustalające: typ, ilość i pochodzenie odpadów przeznaczonych do odzysku lub usuwania; ogólne wymagania techniczne dotyczące tych działań, wszystkie niezbędne dodatkowe ustalenia dotyczące poszczególnych rodzajów odpadów, odpowiednie miejsca lub zakłady do usuwania odpadów. Marek Górski 130

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa 2008/98 Preambuła : Teza 37 Konieczne jest dalsze określenie zakresu i treści obowiązku w zakresie planowania gospodarki odpadami, oraz włączenie do procesu opracowywania lub nowelizowania planów gospodarki odpadami potrzeby wzięcia pod uwagę oddziaływania na środowisko wytwarzanych odpadów i gospodarowania nimi ; Marek Górski 131

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa 2008/98 rozdz. VI Obowiązek państwa członkowskiego opracowanie co najmniej jednego planu gospodarki odpadami, uwzględniającego w szczególności cele dyrektywy określone w art. 1, opartego na hierarchii postępowania z odpadami (art. 4 dyrektywy), zasadzie ochrony zdrowia ludzi (art. 13) oraz zasadzie samowystarczalności i bliskości (art. 16) Marek Górski 132

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa 2008/98 rozdz. VI wymagania dotyczące treści planów (1) : określenie rodzajów, ilości i źródła powstawania odpadów na danym terytorium; ze wskazaniem odpadów, które prawdopodobnie zostaną przemieszczone poza terytorium kraju lub na nie, a także obejmujące ocenę kształtowania się strumieni odpadów w przyszłości; przedstawienie obowiązujących dotychczas systemów zbierania odpadów oraz większych instalacji do unieszkodliwiania i odzysku odpadów, w tym szczególnych rozwiązań dotyczących olejów odpadowych, odpadów niebezpiecznych lub strumieni odpadów objętych szczegółowymi przepisami unijnymi; Marek Górski 133

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa 2008/98 rozdz. VI wymagania dotyczące treści planów (2): zawarcie oceny potrzeby tworzenia nowych systemów zbierania, zamknięcia istniejących obiektów, dodatkowej infrastruktury na potrzeby odpadów w sposób uwzględniający zasadę samowystarczalności i zasadę bliskości oraz, w razie potrzeby, inwestycji niezbędnych dla przeprowadzenia planowanych działań; ustalenie kryteriów lokalizacji do celów identyfikacji obiektów oraz wydolności przyszłych instalacji do unieszkodliwiania lub większych instalacji do odzysku, o ile istnieje taka potrzeba; przedstawienie ogólnej polityki gospodarowania odpadami, wraz z planowanymi technologiami i metodami gospodarowania odpadami, ewentualnie także szczegółowych polityk w sprawach odpadów powodujących konkretne problemy w gospodarowaniu. Marek Górski 134

Plany gospodarki odpadami w prawie unijnym Dyrektywa ramowa 2008/98 rozdz. VI programy zapobiegania powstawaniu odpadów obowiązek przyjęcia do 12 grudnia 2013 r. (art. 29) dopuszczalność zintegrowania z planami gospodarki odpadami W treści wskazanie celów zapobiegania powstawaniu odpadów, opis istniejących środków zapobiegawczych i ocena użyteczności środków przykładowo wskazanych w załączniku IV Powinny być przyjęte mierniki oceny skuteczności Marek Górski 135

Marek Górski 136

Akty planowania środowiskowego w prawie polskim Ustawa POŚ z 2001 r. Polityka Ekologiczna Państwa - 2014 wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska Ustawa o odpadach z 2001 r. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (uchwała RM) wojewódzkie, powiatowe i gminne PGO (element programów ochrony środowiska) Ustawa o odpadach 2012 r. Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (uchwała RM) Wojewódzki PGO (samodzielny) Marek Górski 137

Plany gospodarki odpadami wymagania ogólne Kompleksowość treści objęcie treścią wszystkich odpadów wytworzonych na obszarze, dla którego jest sporządzany plan, oraz przywożonych na ten obszar, w tym w szczególności odpadów komunalnych, odpadów ulegających biodegradacji, odpadów opakowaniowych i odpadów niebezpiecznych; uwzględnienie kwestii zapobiegania powstawaniu odpadów Ustanowienia odpowiednich środków (przykładowe wyliczenie w zał. 5) Marek Górski 138

Plany gospodarki odpadami wymagania ogólne Główne elementy obowiązkowe analiza aktualnego stanu gospodarki odpadami na obszarze objętym planem, prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, przyjęte cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągnięcia, kierunki działań w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz kształtowania systemu gospodarki odpadami, harmonogram, określenie wykonawców i sposobu finansowania planowanych zadań Ewentualnie informacje spośród wskazanych w art. 35 ust.3 Marek Górski 139

Plany gospodarki odpadami UCHWAŁA Nr 88 RADY MINISTRÓW z dnia 1 lipca 2016 r. w sprawie Krajowego planu gospodarki odpadami 2022 M.P.2016.784 Marek Górski 140

WPGO Marek Górski 141

WPGO tryb przyjmowania Projekt planu zarząd województwa Opinie do projektu organy wykonawcze gmin z obszaru województwa ewentualnie organy wykonawcze związków międzygminnych dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej minister właściwy ds. środowiska Strategiczna o.o.ś. Udział społeczeństwa (co do zasady w ramach s.o.o.ś.) Aktualizacja co 6 lat Marek Górski 142

WPGO wymagania co do treści Zgodność z KPGO W treści rozstrzygnięcia podział na regiony gospodarki odpadami komunalnymi wraz ze wskazaniem gmin wchodzących w skład regionu; wskazanie regionalnych (ponadregionalnych) instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi tych regionów, w przypadku gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn oraz do czasu uruchomienia RIPOK; plan zamykania instalacji niespełniających wymagań ochrony środowiska, których modernizacja nie jest możliwa z przyczyn technicznych lub nie jest uzasadniona z przyczyn ekonomicznych (???). Marek Górski 143

WPGO konsekwencje prawne rozstrzygnięć Art. 38 - uchwała sejmiku w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami Akt prawa miejscowego W treści określenie regionów gospodarki odpadami komunalnymi, także regionalnych (ewentualnie ponadregionalnych) instalacji do przetwarzania odpadów w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi tych regionów Marek Górski 144

WPGO faktyczna moc wiążąca Art. 33. [Obowiązki posiadacza odpadów] 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do postępowania z odpadami w sposób zgodny z zasadami gospodarki odpadami, o których mowa w art. 16-31, w tym do prowadzenia procesów przetwarzania odpadów w taki sposób, aby procesy te oraz powstające w ich wyniku odpady nie stwarzały zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska, a także w sposób zgodny z przepisami o ochronie środowiska i planami gospodarki odpadami. Marek Górski 145

WPGO faktyczna moc wiążąca Art. 46. [Przesłanki odmowy wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów] 1. Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, w przypadku gdy zamierzony sposób gospodarowania odpadami: 1) mógłby powodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska; 2) jest niezgodny z planami gospodarki odpadami; 3) jest niezgodny z przepisami prawa miejscowego. Marek Górski 146

PLAN INWESTYCYJNY Marek Górski 147

WPGO PLAN INWESTYCYJNY OBOWIĄZKOWY załącznik do WPGO Projekt wymaga uzgodnienia z ministrem Uzasadnienie potrzeby (art. 35a ust. 1) powinien określać potrzebną infrastrukturę dotyczącą odpadów komunalnych, w tym odpadów budowlanych i rozbiórkowych, wraz z mocami przerobowymi, służącą zapobieganiu powstawaniu tych odpadów oraz gospodarowaniu tymi odpadami, zapewniającą osiągnięcie celów wyznaczonych w przepisach prawa unijnego Marek Górski 148

WPGO PLAN INWESTYCYJNY W treści planu inwestycyjnego wskazanie planowanych inwestycji; oszacowanie kosztów planowanych inwestycji oraz wskazanie źródeł ich finansowania; harmonogram realizacji planowanych inwestycji. Konsekwencje art. 35 ust. 9 - warunkiem dopuszczalności finansowania inwestycji, dotyczących odpadów komunalnych, w tym odpadów budowlanych i rozbiórkowych, w zakresie zapobiegania powstawaniu tych odpadów oraz w zakresie gospodarowania tymi odpadami, ze środków Unii Europejskiej lub funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej jest ujęcie ich w planie inwestycyjnym Marek Górski 149

WPGO konsekwencje Skutki prawne nieujęcia w planie określonych inwestycji (art. 38a) instalacja, która jest przeznaczona do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz przeznaczonych do składowania pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i pozostałości z procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, nie została ujęta w WPGO, to organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwolenia na budowę, pozwolenia zintegrowanego lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów w tej instalacji ma obowiązek odmówić wydania dla takiej instalacji wnioskowanej decyzji. Marek Górski 150

WPGO ZMIANA PLANU Art. 38 ust. 3a dokonanie zmiany uchwały w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami w przypadkach, o których mowa w art. 38 ust. 3 pkt 2 i 3, odbywa się na pisemny wniosek prowadzącego instalację (te przypadki to zakończenie budowy i oddania do użytkowania regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych lub ponadregionalnej spalarni odpadów komunalnych, określonych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami); Wyłączne prawo inicjatywy uchwałodawczej zainteresowanego Nieprecyzyjne określenie zakończenie budowy i oddania do użytkowania Marek Górski 151

Marek Górski 152

(inne) NOWOŚCI 2015 art. 35 ust. 6a - Ponadregionalną instalacją do przetwarzania odpadów komunalnych jest spalarnia odpadów komunalnych o mocy przerobowej wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych zebranych z obszaru zamieszkanego co najmniej przez 500 tys. mieszkańców, spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki Art. 35 ust. 4a Przez instalację przewidzianą do zastępczej obsługi regionu,, rozumie się inną regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych przeznaczoną do przetwarzania tego samego rodzaju odpadów (obowiązuje od 01.07.2018) Marek Górski 153

154

Zezwolenia na gospodarowanie odpadami Art.41 1. Prowadzenie zbierania odpadów i prowadzenie przetwarzania odpadów wymaga uzyskania zezwolenia. 2. Zezwolenie na zbieranie odpadów i zezwolenie na przetwarzanie odpadów wydaje, w drodze decyzji, organ właściwy odpowiednio ze względu na miejsce zbierania lub przetwarzania odpadów. (marszałek, starosta, r.d.o.ś. art.41.3) 155

Zezwolenia zwolnienia z obowiązku posiadania 1 Art. 45 wyliczenie zamknięte 1. Z obowiązku uzyskania odpowiednio zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów zwalnia się (m.in.) : nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów podmiot obowiązany do uzyskania pozwolenia zintegrow. wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady, niebędące odpadami niebezpiecznymi, unieszkodliwia w miejscu ich wytworzenia niektóre rodzaje odzysku (rozporządzenie)

Zezwolenia zwolnienia z obowiązku posiadania 2 władający nieruchomością, który zbiera odpady komunalne, wytwarzane na terenie tej nieruchomości wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, wykorzystujące odpady na potrzeby własne osoba władająca powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe Podmioty zwolnione obowiązek posiadania wpisu do rejestru (art.50 ust.1 pkt.5 także transportujący odpady, sprzedawcy, pośrednicy); wyjątek ostatnie dwa punkty

Zezwolenia Art.42 wydawane na wniosek; wymagania dot. wniosku Art.43 wymagania dot. treści decyzji Art.44 - Zezwolenie na zbieranie odpadów i zezwolenie na przetwarzanie odpadów wydaje się na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Art.45 zwolnienia z obowiązku Art.47 cofnięcie zezwolenia Art.48 wygaśnięcie zezwolenia

Zezwolenia - właściwość Art.41 ust.3. Organem właściwym jest: 1) marszałek województwa: a) dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, b) dla odpadów innych niż niebezpieczne poddawanych odzyskowi w procesie odzysku polegającym na wypełnianiu terenów niekorzystnie przekształconych, jeżeli ilość umieszczanych w wyrobisku lub zapadlisku odpadów jest nie mniejsza niż 10 Mg na dobę lub całkowita pojemność wyrobiska lub zapadliska jest nie mniejsza niż 25 000 Mg, c) dla regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych oraz instalacji określonych w wpgo jako ripok; 2) starosta w pozostałych przypadkach.

Zezwolenia - właściwość Art.41. 4. Organem właściwym do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów na terenach zamkniętych jest regionalny dyrektor ochrony środowiska. 5. Działalność wymagająca uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów może być, na wniosek posiadacza odpadów, objęta jednym zezwoleniem na zbieranie i przetwarzanie odpadów. 6. W przypadku prowadzenia w tym samym miejscu przedsięwzięć, z których co najmniej jedno należy do przedsięwzięć wymienionych w ust. 3 pkt 1, organem właściwym do wydania zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów jest marszałek województwa.

Zezwolenia - właściwość Zezwolenia wydawane przez marszałka zadanie z zakresu administracji rządowej

Art. 168. Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 8 ust. 5, art. 23 ust. 4, art. 31 ust. 1, art. 41 ust. 3 pkt 1 i ust. 6, art. 46, art. 47 ust. 1, 2, 4 i 7, art. 129 ust. 1, art. 130, art. 131 ust. 4, art. 133, art. 134, art. 135 ust. 3 i 4, art. 144 ust. 3, art. 146 ust. 2 i 5, art. 148 ust. 1, 3 i 4, art. 151 ust. 8, art. 165 ust. 1 i art. 167 ust. 2 są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej.

Art. 169. Minister właściwy do spraw środowiska jest organem wyższego stopnia w stosunku do marszałka województwa w sprawach, o których mowa w art. 168, z wyjątkiem spraw określonych w art. 165 ust. 1 i art. 167 ust. 2.

Zezwolenia - procedura Art. 41.10. Do zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów nie stosuje się przepisu art. 11 ust. 9 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (upływ terminu zgoda dorozumiana) Art. 170. 1. Do postępowań w sprawach zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów, zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów, decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów, zgody na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części oraz zgody na wydobywanie odpadów ze składowiska odpadów nie stosuje się art. 31 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. KPA.

Art. 170. Zezwolenia - procedura 2. Stronami postępowań, o których mowa w ust. 1, nie są właściciele nieruchomości sąsiadujących z instalacją lub nieruchomością, na której będzie prowadzone zbieranie odpadów, przetwarzanie odpadów lub wydobywanie odpadów ze składowiska odpadów. 3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się w postępowaniu o wydanie pozwolenia zintegrowanego lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów dla spalarni lub współspalarni odpadów.

Zezwolenia wstępna kontrola Art. 41a. 1. Zezwolenie na przetwarzanie odpadów oraz pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające przetwarzanie odpadów są wydawane po przeprowadzeniu przez wioś z udziałem przedstawiciela właściwego organu kontroli instalacji, obiektu budowlanego lub jego części, w których ma być prowadzone przetwarzanie odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska. (kontrola obligatoryjna) 5. (wyjątek) - zezwolenie na przetwarzanie odpadów dotyczy odzysku poza instalacjami i urządzeniami lub przygotowania do ponownego użycia. 2. (inicjatywa kontroli) organ właściwy do wydania decyzji 6. Istotna zmiana decyzji kontrola fakultatywna (decyduje organ)

Zezwolenia efekty kontroli Art. 41a. 3. Po przeprowadzeniu kontroli wioś niezwłocznie wydaje postanowienie w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska. Na postanowienie nie służy zażalenie. 4. W przypadku postanowienia wioś negatywnie opiniującego spełnienie wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska właściwy organ może odmówić wydania zezwolenia (pozwolenia).

Zezwolenia treść decyzji Art. 43. 2. W zezwoleniu na przetwarzanie odpadów określa się (m.in.): 1) numer identyfikacji podatkowej (NIP) i numer REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany; 2) rodzaj i masę odpadów przewidywanych do przetworzenia i powstających w wyniku przetwarzania w okresie roku; 3) miejsce i dopuszczoną metodę lub metody przetwarzania odpadów, ze wskazaniem procesu przetwarzania, zgodnie z załącznikami nr 1 i 2 do ustawy, oraz opis procesu technologicznego z podaniem rocznej mocy przerobowej instalacji lub urządzenia, a w uzasadnionych przypadkach - także godzinnej mocy przerobowej;

Zezwolenia treść decyzji (cd) 4) dodatkowe warunki przetwarzania odpadów, jeżeli wymaga tego rodzaj odpadów, w szczególności niebezpiecznych, lub potrzeba zachowania wymagań ochrony życia, zdrowia ludzi lub środowiska; 5) miejsce i sposób magazynowania odpadów oraz rodzaj magazynowanych odpadów; 9) czas obowiązywania zezwolenia; Inne informacje szczególne uzależnione od rodzaju odpadów czy sposobów przetwarzania (odpady medyczne i weterynaryjne, termiczne przekształcanie) 4. W zezwoleniu na przetwarzanie odpadów można dodatkowo określić uzasadnione technologiczne warunki eksploatacyjne odbiegające od normalnych oraz czas ich utrzymywania, uzasadniony względami technologicznymi.

Art.46 Odmowa wydania zezwolenia 1. Właściwy organ odmawia wydania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, w przypadku gdy zamierzony sposób gospodarowania odpadami: mógłby powodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub dla środowiska; jest niezgodny z planami gospodarki odpadami; jest niezgodny z przepisami prawa miejscowego.

Wygaśnięcie zezwolenia art.48 po upływie czasu, na jaki zostało wydane; (bez decyzji) jeżeli podmiot objęty zezwoleniem zaprzestał działalności objętej zezwoleniem lub z innych powodów zezwolenie stało się bezprzedmiotowe; na wniosek podmiotu objętego zezwoleniem; jeżeli podmiot objęty zezwoleniem nie rozpoczął działalności objętej zezwoleniem w terminie 2 lat od dnia, w którym zezwolenie stało się ostateczne; jeżeli podmiot objęty zezwoleniem nie prowadził działalności objętej zezwoleniem przez 2 lata.

Zezwolenia przepisy przejściowe Art. 232. 1. Zezwolenia na zbieranie odpadów oraz zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych stają się odpowiednio zezwoleniami na zbieranie odpadów i zezwoleniami na przetwarzanie odpadów, w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy. 2. Zezwolenia na zbieranie odpadów oraz zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż przez trzy lata od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. (zmiana z 15.01.15)

Art. 72 ust. 1 (ustawa d.u.o.ś.) Zezwolenia problem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 1. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem: 21) zezwolenia na zbieranie odpadów, na przetwarzanie odpadów i zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów Art. 42 (ustawa o odpadach) 4. Do wniosków, o których mowa w ust. 1 i 2, dołącza się decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 (ustawy d.u.o.ś.), o ile jest wymagana.

Zezwolenia cofnięcie (art. 47) 1 1. Jeżeli posiadacz odpadów, który uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, narusza przepisy ustawy w zakresie działalności objętej zezwoleniem lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, właściwy organ wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszeń, wyznaczając termin usunięcia nieprawidłowości.

Zezwolenia cofnięcie (art. 47) 2. W przypadku gdy posiadacz odpadów, mimo wezwania, nadal narusza przepisy ustawy lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, właściwy organ cofa to zezwolenie, w drodze decyzji, bez odszkodowania. 3. Cofnięcie zezwolenia powoduje zakończenie działalności objętej tym zezwoleniem. 2

Zezwolenia cofnięcie (art. 47) KARENCJA 7. Nie wydaje się zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, jeżeli wniosek dotyczy uprawnień wnioskodawcy objętych decyzją o cofnięciu zezwolenia, a nie minęły 2 lata od dnia, gdy decyzja o cofnięciu zezwolenia stała się ostateczna. 3

Zezwolenia cofnięcie (art. 47) SANKCJE Art. 194. 1. Administracyjną karę pieniężną wymierza się za: 4) zbieranie odpadów lub przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia lub gospodarowanie odpadami niezgodnie z posiadanym zezwoleniem na zbieranie odpadów, zezwoleniem na przetwarzanie odpadów lub zezwoleniem na zbieranie i przetwarzanie odpadów, 4

Ewidencja odpadów Art. 66. 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z katalogiem odpadów.. Przeniesienie odpowiedzialności przez wytwórcę podmiot przejmujący odpowiedzialność (ust.2) Wyłączenia obowiązku - ust.4 (m.in. wytwórca odpadów komunalnych) 179

Ewidencja odpadów zwolnienie z obowiązku prowadzenia Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów - Dz.U.2015.1431 Ewidencja uproszczona (tylko karta przekazania) art. 71 (niewielkie ilości odpadów; transportujący odpady; władający powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe) 180

Dokumenty ewidencji Art. 67. Ust.1 pkt 1 - w przypadku posiadaczy odpadów: karta przekazania odpadów, karta ewidencji odpadów, karta ewidencji komunalnych osadów ściekowych, karta ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektron., karta ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji; Ust.1 pkt.2 - w przypadku sprzedawcy odpadów i pośrednika w obrocie odpadami, niebędących posiadaczami odpadów karty ewidencji odpadów niebezpiecznych. 181

Dokumenty ewidencji Karta przekazania odpadów - sporządza posiadacz odpadów, który przekazuje odpady Posiadacz odpadów - prowadzi odpowiednią kartę ewidencji odpadów dla każdego rodzaju odpadów odrębnie Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów - Dz.U.2014.1973 182

Rejestr Art.49 1. Marszałek województwa prowadzi rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami.. 2. Marszałek województwa dokonuje wpisu do rejestru na wniosek (art.50 prowadzący określoną działalność, obowiązek) lub z urzędu (art.51 na podstawie uzyskanych zgód), (opłata) Art.54 - Marszałek województwa ( ) nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy (obowiązek posługiwania się). 183

Rejestr - tworzenie Art.234 1. Rejestr tworzy się najpóźniej w terminie 36 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. łącznie z BDO. 2. Podmioty objęte obowiązkiem złożenia wniosku o wpis do rejestru są obowiązane do złożenia tego wniosku w terminie 6 miesięcy od dnia utworzenia rejestru. 3. Podmioty posiadające wpis do rejestru prowadzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na podstawie przepisów dotychczasowych są wpisywane do rejestru z urzędu.

Baza danych o gospodarce odpadami Art.79.1 - Tworzy się Bazę danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, zwaną dalej BDO. Zakres gromadzonych informacji ust.2 (w tym informacje objęte rejestrem indywid.konta) Administrator bazy minister właśc. d/s środow., prowadzi i aktualizuje BDO marszałek Podmioty uprawnione do dostępu art.83.1 Art. 238.1 - BDO tworzy się najpóźniej do dnia 24 stycznia 2018 r.

SZCZEGÓLNE RODZAJE ODPADÓW

Postępowanie z osadami ściekowymi

Pojęcie prawne komunalne osady ściekowe Komunalne osady ściekowe pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych (art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o odpadach) Ścieki komunalne ścieki bytowe lub mieszanina ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, odprowadzane urządzeniami służącymi do realizacji zadań własnych gminy w zakresie kanalizacji i oczyszczania ścieków komunalnych (art. 9 ust. 1 pkt 16 ustawy Prawo wodne)

Osady ściekowe jako odpady Katalog odpadów 19 08 05 - ustabilizowane komunalne osady ściekowe 19 08 01 skratki 19 08 02 - zawartość piaskowników 19 08 99 - inne niewymienione odpady Utrata statusu odpadu - art. 14 ustawy o odpadach odpad poddany przetwarzaniu może utracić status odpadu, jeżeli łącznie spełnia warunki w przepisie wyliczone, a także warunki określone w przepisach UE

Art. 20; regulacje szczególne ust. 3-5 3. Zakazuje się: 1) stosowania komunalnych osadów ściekowych, Zasada bliskości 2) unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych - poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone. 4. Zakazuje się przywozu na obszar województwa odpadów, o których mowa w ust.3, wytworzonych poza obszarem tego województwa, do celów, o których mowa w ust. 3. 5. Komunalne osady ściekowe mogą być stosowane na obszarze województwa innego niż to, na którym zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do miejsca stosowania położonego na obszarze innego województwa jest mniejsza niż odległość do miejsca stosowania położonego na obszarze tego samego województwa.

Wymagania szczególne Stosowanie w procesie odzysku R10 (rozporządzenie ze stycznia 2015 r.) - dopuszczalne stosowanie odpadów 190805 przy spełnieniu ustalonych warunków Odzysk odpadów poza instalacjami i urządzeniami (rozp. z maja 2015) - dopuszczalne stosowanie odpadów 190805 w procesach R3 i R5, dla określnych celów, przy spełnieniu ustalonych warunków, także jako dodatek do innych rodzajów odpadów Stosowanie w rolnictwie na zasadach ustalonych w art. 96 ustawy o odpadach (zasady wynikające ogólnych wymagań dyrektywy osadowej z 1986 r.)

Wymagania szczególne art. 96 ustawy o odpadach Wykorzystanie odpadów do celów wyliczonych w ust. 1 - proces odzysku Zamknięte wyliczenie celów w ust. 1 (generalnie cele związane z rolnictwem) Obowiązek przestrzegania warunków ustalonych w przepisach art. 96 (w szczególności odpowiednie przygotowanie osadów oraz poddanie ich określonym badaniom) Dookreślenie warunków w rozporządzeniu wykonawczym z lutego 2015 r. Główna odpowiedzialność za przestrzeganie warunków stosowania po stronie wytwórcy odpadów Nadzór nad właściwym stosowaniem osadów sprawowany przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska

Przetwarzanie osadów w innych procesach zagospodarowania odpadów Termiczne przetwarzanie odpadów generalnie dopuszczalne, na zasadach ogólnych (brak przepisów szczególnych bezpośrednio dotyczących osadów ściekowych) Art. 158 ust. 2. Termiczne przekształcanie, w celu odzysku energii: 1) odpadów opakowaniowych, 2) odpadów innych niż niebezpieczne, - stanowi proces odzysku R1, wymieniony w załączniku nr 1 do ustawy. Art. 159 ust. 1. Część energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów zawierających frakcje biodegradowalne może stanowić energię z odnawialnego źródła energii, jeżeli są spełnione warunki techniczne zakwalifikowania części energii odzyskanej

Przetwarzanie osadów w innych procesach zagospodarowania odpadów Składowanie generalnie dopuszczalne na zasadach ogólnych - W szczególności dla celów związanych z wykonywaniem warstwy izolacyjnej oraz dla rekultywacji składowisk (rozporządzenie z kwietnia 2013 r. w sprawie składowisk) Z ograniczeniami dotyczącymi wyłączenia możliwości składowania odpadów nadających się do termicznego przekształcenia (rozporządzenie z 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania)

Postępowanie z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi

Główne założenia Zakaz odzysku odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych (art. 94) Ustalenie warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych lub odpadów weterynaryjnych (art. 95) Zasady postępowania z zakaźnymi odpadami medycznymi lub zakaźnymi odpadami weterynaryjnymi (art. 95)

Postępowanie z odpadami z wypadków

Główne założenia (1) Art. 101 Jeżeli wymagają tego względy ochrony życia, zdrowia ludzi lub środowiska, starosta właściwy ze względu na miejsce powstania odpadów z wypadków, w drodze decyzji, wydanej z urzędu, może nałożyć na sprawcę wypadku obowiązki dotyczące gospodarowania odpadami z wypadków, w tym obowiązek przekazania ich wskazanemu posiadaczowi odpadów. Kompetencja starosta, ewentualnie rdoś bądź dyrektor UM

Art. 101 Główne założenia (2) Zagospodarowanie odpadów przez organ właściwy do wydania decyzji nie można wszcząć postępowania egzekucyjnego dotyczącego obowiązku zagospodarowania odpadów z wypadków albo egzekucja okazała się bezskuteczna lub konieczne jest natychmiastowe zagospodarowanie tych odpadów ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, lub możliwość zaistnienia nieodwracalnych szkód w środowisku. W przypadku braku możliwości ustalenia sprawcy wypadku albo bezskuteczności egzekucji wobec sprawcy wypadku koszty gospodarowania odpadami z wypadków, z wyjątkiem kosztów gospodarowania odpadami z wypadków powodujących zanieczyszczenie morza, są pokrywane, na wniosek odpowiednio starosty lub rdoś, ze środków finansowych wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

200

Konstrukcja prawna w ustawie ROZDZ. II w Dziale VIII ustawy Termiczne przekształcanie odpadów Odrębna regulacja 1) postępowanie z odpadami (prawo UE dyrektywa 2008/98, prawo PL ustawa o odpadach) 2) emisje ze spalarni odpadów (dyrektywa 2010/75 IED; prawo PL ustawa P.o.ś.) 201

Termiczne przekształcanie odpadów zakres regulacji prawa UE Regulacje dotyczące postępowania z odpadami dyrektywa 2000/76/WE w sprawie spalania odpadów dyrektywa 2008/98/WE w sprawie odpadów (dyr. ramowa) Prawo emisyjne dyrektywa 2008/1/WE (IPPC) dyrektywa 2010/75 w sprawie emisji przemysłowych (dyrektywa IED) Proces inwestycyjny dyrektywa 2011/92 w sprawie o.o.ś.

Charakter prawny termicznego przekształcania Załącznik nr 1 do ustawy R 1 - Wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii (również obiekty przekształcania termicznego przeznaczone wyłącznie do przetwarzania komunalnych odpadów stałych, pod warunkiem że ich efektywność energetyczna jest równa lub większa niż ) Załącznik nr 2 do ustawy D 10 - Przekształcanie termiczne na lądzie 203

Charakter prawny - dookreślenie Art. 158 1. Termiczne przekształcanie: odpadów niebezpiecznych, stałych odpadów komunalnych w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 3 stanowi proces unieszkodliwiania D-10, wymieniony w załączniku nr 2 do ustawy. 204

Charakter prawny - dookreślenie Art. 158 2. Termiczne przekształcanie, w celu odzysku energii: odpadów opakowaniowych, odpadów innych niż niebezpieczne, stałych odpadów komunalnych w spalarniach odpadów przeznaczonych wyłącznie do przetwarzania stałych odpadów komunalnych, których efektywność energetyczna jest co najmniej równa wartościom określonym w załączniku nr 1 do ustawy, odpadów, o których mowa w art. 162 stanowi proces odzysku R-1, wymieniony w załączniku nr 1 do ustawy. 205

Charakter prawny - dookreślenie Art. 159 1. Część energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów zawierających frakcje biodegradowalne może stanowić energię z odnawialnego źródła energii, jeżeli są spełnione warunki techniczne zakwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcenia odpadów jako energii z odnawialnego źródła energii, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 2. 206

Energia z OZE Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów - Dz.U.2016.847 Do energii wytworzonej z odnawialnego źródła energii może zostać zakwalifikowana część energii wytworzonej w instalacji termicznego przekształcania odpadów, odpowiadająca udziałowi energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w całkowitej energii chemicznej paliw dostarczonych do procesu termicznego przekształcania (tzw. udział OZE) Metodyka obliczania udziału (zał. 2 pkt 1) Obowiązek spełnienia innych warunków z rozporządzenia 207

Obiekty termicznego przekształcania Art. 155 Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów, z zastrzeżeniem art.31. Art. 156 2. Zarządzający spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów jest obowiązany zatrudniać na stanowisku kierownika spalarni odpadów lub współspalarni odpadów wyłącznie osobę posiadającą świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami, odpowiednie do prowadzonych procesów przetwarzania odpadów. 208

Wymagania dotyczące obiektów termicznego przekształcania Art. 157. 1 (wymagania dotyczące procesów spalania) Spalarnie odpadów oraz współspalarnie odpadów są projektowane, budowane, wyposażane i użytkowane w sposób zapewniający osiągnięcie poziomu termicznego przekształcania odpadów, przy którym ilość i szkodliwość dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, odpadów i innych emisji powstających wskutek termicznego przekształcania odpadów będzie jak najmniejsza. 209

Wymagania dotyczące obiektów termicznego przekształcania Art. 157. 2 (łączenie procesów spalania w jednym urządzeniu) Jeżeli do termicznego przekształcania odpadów stosuje się procesy inne niż utlenianie, takie jak piroliza, zgazowanie lub proces plazmowy, wówczas spalarnia odpadów lub współspalarnia odpadów obejmuje zarówno te procesy, jak i następujący po nich proces spalania substancji powstających podczas tych procesów termicznego przekształcania odpadów. 210

Obowiązki zarządzającego Art. 160 Ust. 1 7 : wyliczenie obowiązków Obowiązki w trakcie przyjmowania odpadów Obowiązki w trakcie termicznego przekształcania (m.in.) - badanie fizycznych i chemicznych właściwości odpadów zachowanie wysokiego poziomu efektywności energetycznej Art. 161 1. w razie niewykonania obowiązków - decyzja o wstrzymaniu termicznego przekształcania odpadów (kompetencja wioś) 211

Wyłączenia Art. 163 1. Przepisów art. 154 161 nie stosuje się do instalacji termicznie przekształcających wyłącznie odpady (m.in.): roślinne z rolnictwa i leśnictwa; z przemysłu przetwórstwa spożywczego, jeżeli odzyskuje się wytwarzaną energię; włókniste, roślinne z procesu produkcji pierwotnej masy celulozowej i z procesu produkcji papieru z masy, jeżeli odpady te są spalane w miejscu produkcji, a wytwarzana energia cieplna jest odzyskiwana; korka; drewna, z wyjątkiem drewna zanieczyszczonego 212

Wyłączenia Art. 163 3. Wymagania dotyczące termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych nie mają zastosowania w odniesieniu do następujących odpadów niebezpiecznych: ciekłych odpadów palnych, w tym olejów odpadowych spełniających łącznie określone warunki ciekłych odpadów palnych (o wskazanych skutkach emisji) 213

214

Typy składowisk odpadów Art.103 ust. 2 - Wyróżnia się następujące typy składowisk odpadów: składowisko odpadów niebezpiecznych; składowisko odpadów obojętnych; składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Konsekwencje obowiązek składowania na składowisku właściwego typu 215

Obowiązek przeróbki odpadów Art. 105. 1. Odpady przed umieszczeniem na składowisku odpadów poddaje się procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego, termicznego lub biologicznego, włącznie z segregacją, w celu ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub dla środowiska oraz ograniczenia ilości lub objętości składowanych odpadów, a także ułatwienia postępowania z nimi lub prowadzenia odzysku. 216

Ograniczenia składowania (od 01.01.16) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu - Dz.U.2013.38 Dopuszczalne składowanie odpadów nieprzekraczających określonych wartości granicznych ustalonych składników bądź wartości zawartość ogólnego węgla organicznego (dopuszczalna graniczna wartość to 5% suchej masy), straty przy prażeniu (dopuszczalna graniczna wartość to 8% suchej masy), ciepło spalania (dopuszczalna graniczna wartość to 6 MJ/kg suchej masy) 217

Wymagania poprzedzające złożenie odpadów na składowisku (1) Art. 109. Do składowania na składowisku odpadów mogą być dopuszczone wyłącznie odpady: w stosunku do których została sporządzona podstawowa charakterystyka odpadów, przeprowadzono testy zgodności, o ile są wymagane, dokonano wymaganej weryfikacji (art.113 ust. 2) spełniają kryteria dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów, określone w przepisach wydanych na podstawie ustawy 218

Wymagania poprzedzające złożenie odpadów na składowisku (2) Art. 114. 1. Podstawową charakterystykę odpadów oraz testy zgodności wytwórca lub posiadacz odpadów odpowiedzialny za gospodarowanie odpadami przekazuje zarządzającemu składowiskiem odpadów, przed przekazaniem odpadów na składowisko. Zarządzający składowiskiem odpadów dokonuje weryfikacji odpadów, która polega na: ( ) 219

Wymagania poprzedzające złożenie odpadów na składowisku (3) Obowiązek wykazania spełniania kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (w podstawowej charakterystyce - badania akredytowanego laboratorium) art.117 Testy zgodności dla odpadów wytwarzanych regularnie, dla potwierdzenia danych zawartych w podstawowej charakterystyce (art.113) 220

Wymagania poprzedzające złożenie odpadów na składowisku (4) Art. 119. Zarządzający składowiskiem odpadów, przed przyjęciem odpadów do składowania na składowisku odpadów, jest obowiązany także: ustalić masę przyjmowanych odpadów; sprawdzić zgodność przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadów lub dokumentach wymaganych przy międzynarodowym przemieszczaniu odpadów; 221

Obowiązek odmowy przyjęcia Art. 120. 1. Zarządzający składowiskiem odpadów odmawia przyjęcia odpadów do składowania na składowisku odpadów w przypadku stwierdzenia: niezgodności przyjmowanych odpadów z informacjami zawartymi w podstawowej charakterystyce odpadów lub niedostarczenia testów zgodności, o ile są wymagane, niezwłocznie po ich przeprowadzeniu; 222

niezgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadów lub dokumentami wymaganymi przy międzynarodowym przemieszczaniu odpadów; niezgodności przyjmowanych odpadów z decyzją zatwierdzającą instrukcję prowadzenia składowiska odpadów, instrukcją prowadzenia składowiska odpadów, pozwoleniem zintegrowanym lub zezwoleniem na przetwarzanie odpadów. Obowiązek zawiadomienia o odmowie WIOŚ 223

Przechowywanie dokumentacji Art.116 1. Zarządzający składowiskiem odpadów, a w przypadku jego braku władający powierzchnią ziemi, przechowuje do czasu zamknięcia składowiska odpadów podstawową charakterystykę odpadów oraz wyniki testów zgodności. 2. Zarządzający składowiskiem odpadów przekazuje podstawową charakterystykę odpadów i wyniki testów zgodności następnemu zarządzającemu składowiskiem odpadów lub władającemu powierzchnią ziemi. 224

Obowiązki związane ze składowaniem Obowiązek pobierania i przechowywania próbek odpadów dostarczonych do składowania na składowisku (art. 115). Art. 121. 1. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do składowania odpadów na składowisku odpadów w sposób selektywny Zakaz składowania na składowisku odpadów wskazanych ustawą (art.122) 225

Fazy eksploatacji składowiska Art. 123. 1. Okres przygotowania do budowy, budowy oraz prowadzenia składowiska odpadów obejmuje fazy: przedeksploatacyjną okres poprzedzający uzyskanie pierwszej ostatecznej decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów; eksploatacyjną okres od dnia uzyskania pierwszej ostatecznej decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów do dnia zakończenia rekultywacji składowiska odpadów; poeksploatacyjną okres 30 lat liczony od dnia zakończenia rekultywacji składowiska odpadów. 226

Monitoring składowiska Art.124.4. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany prowadzić monitoring składowiska odpadów w fazie przedeksploatacyjnej, eksploatacyjnej i poeksploatacyjnej. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany przekazywać wyniki monitoringu składowiska odpadów wojewódzkiemu inspektorowi o.ś. 227

Obowiązki zarządzającego składowiskiem (1) Art. 128. Zarządzający składowiskiem odpadów może rozpocząć działalność polegającą na prowadzeniu składowiska odpadów po uzyskaniu kolejno: pozwolenia zintegrowanego albo zezwolenia na przetwarzanie odpadów; pozwolenia na użytkowanie składowiska odpadów; decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów. 228

Obowiązki (2) Art. 131. Na stanowisku kierownika składowiska odpadów zarządzający składowiskiem odpadów zatrudnia osobę posiadającą świadectwo stwierdzające kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami. Art. 136. 1. Cena za przyjęcie odpadów do składowania na składowisku odpadów uwzględnia w szczególności koszty budowy, prowadzenia, w tym zamknięcia i rekultywacji, oraz nadzoru, w tym monitoringu składowiska odpadów. 229

Instrukcja prowadzenia składowiska Art. 129. 1. Decyzję zatwierdzającą instrukcję prowadzenia składowiska odpadów wydaje, na wniosek zarządzającego składowiskiem, marszałek województwa, a w przypadku przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych regionalny dyrektor ochrony środowiska. Właściwość miejscową organu określa się według miejsca lokalizacji składowiska odpadów. Marszałek zadanie z zakresu administracji rządowej 230

Odpowiedzialność zarządzającego Art. 134. 1. Zarządzający składowiskiem odpadów ponosi odpowiedzialność za całokształt działalności składowiska odpadów i jest obowiązany do realizacji wszystkich obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów i decyzji Art. 138. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany powiadomić niezwłocznie WIOŚ lub PWIS o stwierdzonych na składowisku odpadów zmianach obserwowanych parametrów, wskazujących na możliwość wystąpienia lub powstanie zagrożeń dla środowiska lub dla życia lub zdrowia ludzi. 231

Wydobycie odpadów ze składowiska Art. 143. 1. Dopuszcza się wydobywanie odpadów składowanych na składowisku odpadów. 2. Wydobywanie odpadów ze składowiska odpadów posiadającego instrukcję prowadzenia składowiska odpadów odbywa się na zasadach ustalonych w tej instrukcji. 232

Wydobycie odpadów ze składowiska Art. 144. 1. Wydobywanie odpadów: z zamkniętego składowiska odpadów nieposiadającego instrukcji prowadzenia składowiska odpadów, ze zwałowiska odpadów wymaga uzyskania zgody na wydobywanie odpadów. 233

Zamknięcie składowiska ZAMKNIĘCIE NA WNIOSEK Art. 145. 1. Zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wymaga uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części. 2. Zgoda jest wydawana, w drodze decyzji, przez właściwy organ (marszałek albo r.d.o.ś.), na wniosek złożony przez zarządzającego składowiskiem odpadów. 234

Zamknięcie składowiska ZAMKNIĘCIE PRZYMUSOWE ART. 148 (kompetencja marszałka lub rdoś) 1. W przypadku gdy zarządzający składowiskiem odpadów nie wystąpił z wnioskiem o wyrażenie zgody na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części, a zachodzą następujące okoliczności: 235

ZAMKNIĘCIE PRZYMUSOWE ART. 148 ust.1 składowisko odpadów lub jego wydzielona część nie spełnia wymogów technicznych lub formalnych określonych w przepisach prawa lub w wyniku przeprowadzonej kontroli wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdzi, że na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na którym są składowane odpady komunalne, co najmniej od roku nie są przyjmowane odpady, lub pojemność składowiska odpadów, określona w zatwierdzonej instrukcji prowadzenia składowiska odpadów, została zapełniona - 236

ZAMKNIĘCIE PRZYMUSOWE ART. 148 ust.1 właściwy organ sporządza ekspertyzę dotyczącą zamknięcia składowiska odpadów lub jego wydzielonej części oraz nową instrukcję prowadzenia składowiska odpadów. ust.3 - Na podstawie ekspertyzy właściwy organ z urzędu wydaje decyzję o zamknięciu składowiska odpadów lub jego wydzielonej części. Art.. 149. 1 - Decyzję o zamknięciu składowiska jest obowiązany wykonać zarządzający składowiskiem 237

238

FORMUŁY ODPOWIEDZIALNOŚCI ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA (WYKROCZENIOWA) dział IX rozdz.1 ODPOWIEDZIALNOŚĆ ADMINISTRACYJNA Sankcyjne decyzje wstrzymujące Sankcyjne decyzje pozbawiające Administracyjne kary pieniężne INSTYTUCJA ZABEZPIECZENIA ROSZCZEŃ 239

Sankcyjne decyzje wstrzymujące Dział II rozdz.11 art. 32 1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska może, w drodze decyzji (z urzędu), kierując się stopniem zagrożenia dla środowiska, życia lub zdrowia ludzi, wstrzymać działalność posiadacza odpadów w przypadku naruszenia: 240

hierarchii sposobów postępowania z odpadami, polegającego na niewysegregowaniu odpadów nadających się do odzysku spośród odpadów przeznaczonych do unieszkodliwiania, wbrew art. 18 ust. 7; zakazu dotyczącego postępowania z odpadami niebezpiecznymi (art. 21 zakaz mieszania); zakazów określonych w art. 23 ust. 2 i 3 (zakazy zbierania); obowiązku określonego w art. 27 ust. 2 (przekazanie posiadaczowi legalnemu); wymagań dotyczących eksploatacji instalacji lub urządzeń do przetwarzania odpadów (art. 29 ust. 2); zakazu przetwarzania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami (art. 30 ust. 1). 241

Sankcyjne decyzje wstrzymujące Art. 139. 1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje decyzję o wstrzymaniu użytkowania składowiska odpadów w przypadku stwierdzenia: niedopełnienia przez zarządzającego składowiskiem odpadów obowiązków, o których mowa w art. 137 (powiadomienie o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu składowiska), lub niewykonania obowiązków wynikających z decyzji, o której mowa w art. 138 ust. 2 (określenie sposobu usunięcia nieprawidłowości) 242

Art. 142. W przypadku wstrzymania użytkowania składowiska odpadów na okres dłuższy niż rok cofa się zezwolenie na przetwarzanie odpadów. 243

Sankcyjne decyzje wstrzymujące Dział VIII rozdz.2 art. 161 1. W przypadku niewykonania przez zarządzającego spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów obowiązków (ustalonych w ustawie), wojewódzki inspektor ochrony środowiska, kierując się stopniem niewykonania obowiązków oraz zagrożeniem dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, może wydać decyzję o wstrzymaniu termicznego przekształcania odpadów w tej spalarni lub współspalarni. 244

Sankcyjne decyzje wstrzymujące TRYB WSTRZYMYWANIA Decyzje podejmowane z urzędu Na wniosek posiadacza możliwe ustalenie terminu usunięcia naruszeń Po ustaniu przyczyny decyzją zgoda na wznowienie działalności Możliwe nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności 245

Sankcyjne decyzje pozbawiające Dział IV rozdz. 1 art. 47 1. Jeżeli posiadacz odpadów, który uzyskał zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, narusza przepisy ustawy w zakresie działalności objętej zezwoleniem lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, właściwy organ wzywa go do niezwłocznego zaniechania naruszeń, wyznaczając termin usunięcia nieprawidłowości. Marszałek zadanie z zakresu admin.rządowej 246

2. W przypadku gdy posiadacz odpadów, mimo wezwania, nadal narusza przepisy ustawy lub działa niezgodnie z wydanym zezwoleniem, właściwy organ cofa to zezwolenie, w drodze decyzji, bez odszkodowania. 3. Cofnięcie zezwolenia powoduje zakończenie działalności objętej tym zezwoleniem. Postępowanie wszczynane urzędu, możliwy rygor natychmiastowej wykonalności. Po cofnięciu 2 lata karencji. 247

Karencja Art. 47 ust. 7 Nie wydaje się zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, jeżeli wniosek dotyczy uprawnień wnioskodawcy objętych decyzją o cofnięciu zezwolenia, o której mowa w ust. 2, a nie minęły 2 lata od dnia, gdy decyzja o cofnięciu zezwolenia stała się ostateczna. 248

Administracyjne kary pieniężne Dział X rozdz.2 Kompetencja wojewódzkiego inspektora o.ś. Przyczyny popełnienie czynów określonych w art. 194 ust.1 transport odpadów bez uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru (art.195.1) niezłożenie wymaganego sprawozdania (art.200) 249

Zabezpieczenie roszczeń Art. 125. 1. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń z tytułu wystąpienia negatywnych skutków w środowisku oraz szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie, w związku z prowadzeniem składowiska odpadów. 250

Zabezpieczenie roszczeń Art. 130. 1. Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń nie później niż 3 miesiące od dnia, w którym decyzja zatwierdzająca instrukcję prowadzenia składowiska odpadów stała się ostateczna. 251

Zabezpieczenie roszczeń 2. Zabezpieczenie może mieć formę depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej. 4. Gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa lub polisa ubezpieczeniowa powinna stwierdzać, że w razie wystąpienia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku, bank lub firma ubezpieczeniowa ureguluje zobowiązania w przypadku, o którym mowa w art. 131 ust. 4, na rzecz (właściwego) organu. 252

Zabezpieczenie roszczeń Art.131. 4. W przypadku wystąpienia negatywnych skutków w środowisku lub szkód w środowisku właściwy organ orzeka, w drodze decyzji, o przeznaczeniu środków z zabezpieczenia roszczeń na usunięcie tych skutków, o ile działań tych nie wykonał na własny koszt zarządzający składowiskiem odpadów. 253

254