NOWE URZĄDZENIA DO ZWALCZANIA ORGANIZMÓW SZKODLIWYCH 1 Stanisław Ignatowicz SGGW Katedra Entomologii Stosowanej Warszawa
METODA CHEMICZNA Najpowszechniejsza z metod. Najtańsza. Możemy gwałtownie ingerować w populację szkodnika i zmniejszać jej liczebność. Metoda dająca wyrównane efekty. Metoda bardzo skuteczna, ale Polega na stosowaniu środków ochrony roślin i produktów biobójczych. 2
POŻEGNALIŚMY DOBRE SUBSTANCJE AKTYWNE POPULARNYCH PRODUKTÓW BIOBÓJCZYCH Diazinon Bromek metylu Chlorpiryfos DDVP (dichlorfos) Malation Metomyl Co robić? Co zaplanować na nadchodzące lata? 3
Integrowane metody zwalczania szkodników Integrowane metody zwalczania szkodników (IPM) polegają na łącznym stosowaniu wszystkich dostępnych metod i sposobów niszczenia szkodników w celu obniżenia ich liczebności w sposób Zwalczani e Monitorin g Zapobiegani e skuteczny, ekonomiczny i bezpieczny dla środowiska i zdrowia ludzi. 4
NASZĄ REAKCJĄ POWINNO BYĆ ZIELONE DDD Żyjemy w czasie szybkich zmian musimy unowocześniać metody zwalczania szkodników. Obiekty, w których przetrzymywana jest żywność, zmieniają się szybko. Potrzeba zmian w metodach i sposobach zwalczania szkodników. 5
NOWE URZĄDZENIA I METODY DO ZWALCZANIA ORGANIZMÓW SZKODLIWYCH CRYONITE VELOXY SAURUS THERMONOX EXOSECT MOTH SUPPRESSION 6
CRYONITE 7 Zamrozić!
CRYONITE Wytwarza suchy śnieg CO 2 o drobnych cząstkach. Drobne cząstki śniegu wnikają w szczeliny, szpary i inne miejsca, które służą szkodnikom jako kryjówki. Zapewniają doskonałe wyniki eliminowania szkodników. 8
ZASTOSOWANIE Pokój hotelowy może być użytkowany od razu po zakończeniu zabiegu. Może być bezpiecznie stosowany na urządzenia elektryczne. 9
ZALETY CRYONITE Śnieg z CO 2 jest suchy; wilgoć nie jest dodawana. Nie ma pozostałości substancji chemicznych. Nie ma po zabiegu zapachu od substancji chemicznych. 10
CRYONITE Do stosowania w zakładach przemysłu spożywczego, domach, blokach mieszkalnych, magazynach, centrach handlowych, hotelach, biurach, szpitalach, szkołach,. 11
THERMONOX 12 Podgrzać!
THERMONOX Wewnętrzne lub zewnętrzne źródło ciepła. Właściwe czyszczenie i usuwanie odpadów jest konieczne przed zabiegiem. Temperatura 50 C (do 56 C) przez 24 godziny Metoda nie wiąże się ze stosowaniem toksycznych związków. Nie jest wymagana gazoszczelność pomieszczenia. 13
THERMONOX W AKCJI Praktyczna demonstracja metody we młynie Polskich Młynów, Białołęka: temp. początkowa - 18 o C; 8,000 m 3 ; cztery piętra; okres: 6 7 września (48 godz.). Piętro Grzejniki Wentylatory Piwnica 8 2 I piętro 8 3 II piętro 5 2 III piętro 5 2 14
THERMONOX W AKCJI 15
POMIAR TEMPERATURY 16
POMIAR TEMPERATURY 17
18
THERMONOX Zabieg z zastosowaniem HT jest skuteczną metodą: temp. 50-55 o C utrzymana przez 10-12 godzin niszczy wszystkie stadia szkodników we młynie i w innych obiektach. 19
INNY RODZAJ ZABIEGU 20
BEDBUG CHASER Przenośny grzejnik do niszczenia owadów wrażliwych na wysoką temperaturę. Grzejnik bardzo wydajny: dostarcza do 20 kw ciepła z lekkiego (35 kg) i łatwego do obsługi urządzenia. Urządzenie dostarcza ciepło we wszystkich kierunkach (360 ) i zapewnia, że całe pomieszczenie wewnątrz jest szybko i równomiernie nagrzewane. 21
BEDBUG CHASER Przyspiesza przepływ powietrza jednocześnie w trzech kierunkach, wymuszając cyrkulację powietrza w każdą stronę pomieszczenia. Urządzenia elektroniczne, meble, tkaniny i inne przedmioty są bezpiecznie poddawane zabiegowi z zastosowaniem systemu BedBug Chaser TM. 22
SAURUS 23 Ugotować!
MIKROFALE Mikrofale to rodzaj promieniowania elektromagnetycznego o długości fali pomiędzy podczerwienią i falami ultrakrótkimi. Zaliczane są do fal radiowych. SAURUS 24
MIKROFALE Promieniowanie mikrofalowe jest pochłaniane przez materię. Dipole: woda, metanol, octan etylu, kwas octowy. Jeśli w materiale są dipole, to w wyniku działania pola elektrycznego fali elektromagnetycznej starają się one ustawić zgodnie z kierunkiem i zwrotem tego pola. 25
TROCHĘ FIZYKI Wektor pola elektrycznego zmienia zwrot co pół okresu fali promieniowania. Dipole zmieniają więc również ustawienie, podążając za polem. Podczas obrotów uderzają w sąsiadujące z nimi cząsteczki, przekazując im nabytą od promieniowania energię. Te przekazują ją kolejnym i w ten sposób ciepło rozprzestrzenia się w materiale. 26
ZASTOSOWANIA MIKROFAL suszenie mikrofalowe w przemyśle, osuszanie budynków; pomiary wilgotności kuchenka mikrofalowa do rozmrażania, podgrzewania i gotowania żywności; Można podgrzewać i gotować żywność. Można podgrzewać i gotować szkodniki. 27
Np. spuszczela pospolitego w drewnianej belce stropowej 28
JAK DZIAŁA? Metoda polega na ogrzewaniu masy drewna do temperatury wywołującej śmierć szkodników w wyniku hipertermii, nie wpływając przy tym w żaden sposób na drewno i otoczenie. 29
ZALETY Tam, gdzie zwalczanie szkodników trwa wiele dni, użytkownicy mogą wracać do obiektów, domów - bezpiecznych i wolnych od substancji chemicznych zaraz po zakończeniu zabiegu. Metoda mikrofalowa nie jest uzależniona od temperatury i warunków atmosferycznych. 30
ELEMENT Z GWOŹDZIEM 31
32
33
SAURUS OSIĄGA TEMPERATURĘ DREWNA 75⁰C W CZASIE 5 MIN. 34
35
CIMEX EXTERMINATOR PRZEGRZANA PARA WODNA 36 Jeszcze raz: ugotować
POLTI BEDBUG EXTERMINATOR 37
POLTI BEDBUG EXTERMINATOR 38
VELOXY 39 Udusić!
W WARUNKACH BEZTLENOWYCH W środowisku o niskiej zawartości tlenu: 0.1-0.3% w czasie około 3 tygodni giną wszystkie formy dorosłe, poczwarki, larwy i jaja owadów. 40
ŚMIERTELNOŚĆ OWADÓW W ATMOSFERZE ZAWIERAJĄCEJ 0,4% TLENU I W TEMP. 30 O C PO TYGODNIU (GILBERG, 1989) Gatunek szkodnika Śmiertelność (%) Mól włosienniczek Tineola bisselliella Świdrzyk cygarowiec Lasioderma serricorne Żywiak chlebowiec Stegobium paniceum Miazgowiec brunatny Lyctus brunneus Mrzyk Anthrenus vorax 100 100 100 100 100 41
W WARUNKACH BEZTLENOWYCH Przyczyny śmierci owadów: brak tlenu, Zamknięta przetchlinka ciągle otwarte przetchlinki, znaczne straty wody i wysuszenie ciała. Owad zamyka przetchlinki, aby zaoszczędzić wodę. 42
VELOXY VELOXY (Very Low OXYgen) Metoda VELOXY umożliwia jednoczesną dezynsekcję licznych i dużych zbiorów obiektów muzealnych. 43
ZASADA Obiekty, w zależności od wielkości, zamykane są po kilka lub kilkanaście w opakowaniu z folii nieprzepuszczającej tlenu. Wszystkie kolejne opakowania łączone są przy pomocy rurek i zaworów. Z wnętrza wypychany jest tlen do momentu, aż jego stężenie wewnątrz opakowań spadnie do poziomu 0,1% - 0,3%. 44
VELOXY Po osiągnięciu wymaganego poziomu tlenu, obiekty pozostają szczelnie zamknięte przez okres 21 dni. 45
ŚMIERTELNOŚĆ SZKODNIKÓW Śmiertelność owadów w atmosferze o obniżonej zawartości tlenu zależy od temperatury, wilgotności względnej i czasu ekspozycji. 46
ZALETY METODY VELOXY Dezynsekcja metodą VELOXY stosowana jest 'in situ'. Aby przeprowadzić skuteczny zabieg dezynsekcji nie trzeba dzieł sztuki i innych obiektów pakować, zabezpieczać, transportować i ubezpieczać. 47
ZWALCZANIE SZKODNIKÓW W wykonanych z drewna (ikony, ramy obrazów, podobrazia drewniane, zabytkowe meble) starych i zabytkowych księgach zbiorach archiwalnych kolekcjach przyrodniczych wyrobach z wełny przedmiotach wykonanych ze skóry trofeach myśliwskich, wartościowych półproduktach, wyrobach farmaceutycznych, cennych partiach produktów spożywczych i używkach (np. tytoń), 48
MOTH SUPPRESSION 49 Oszukać!
... TROCHĘ MATEMATYKI... Omacnica spichrzanka: Płodność: 200-400 jaj w ciągu 7-14 dni. Stosunek liczebności płci 1:1. Liczba pokoleń w roku: 3-6. 50
OBNIŻENIE LICZEBNOŚCI może nastąpić tylko wtedy, gdy są wyłapywane i samice i samce. W pomieszczeniu jest 10 samic i 10 samców. Złapano 5 samców. Brak obniżenia liczebności. W pomieszczeniu jest 10 samic i 10 samców. Złapano 5 samców i 5 samic. Wyraźne obniżenie liczebności (!). 51
ATRAKTANTY są to substancje wabiące zwierzęta i wskazujące im pokarm. Opracowano atraktant wabiący samice omacnicy spichrzanki. 52
MOTH SUPPRESSION Atraktant wabiący samice działa przez 4 tygodnie. Feromon płciowy wabiący samce działa przez 8 tygodni. W pułapce umieścić atraktant i feromon. W pomieszczeniu 30 m 3 umieścić 1-2 pułapki. 53
EXOSECT 54 Zakłócić!
EXOSECT Samice motyli wabią samce wydzielając zapach feromon płciowy. Samce wykrywają zapach czułkami i lecą do samic. System EXOSECT zakłóca komunikowanie się płci. 55
DYSPENSERY Dyspensery zawierają proszek Entostat, na który naniesiono feromon płciowy. Rozmieszczane są w terenie (w pomieszczeniu). 56
Samce zaraz po wyjściu z poczwarek wabione są do dyspensera przez feromon płciowy. 57
SAMCE W DYSPENSERZE Gdy samce są w dyspenserze proszek osiada na powierzchni ich ciała. Różnice elektrostatyczne. 58
PROSZEK OSIADA NA POWIERZCHNI CIAŁA OWADÓW I NA CZUŁKACH 59
SAMCE POKRYTE FEROMONEM Pokryte proszkiem Entostat receptory feromonów samców są przeładowane feromonem. Samce nie potrafią zlokalizować samicy. 60
SAMCE POKRYTE FEROMONEM Jeśli nawet samica przypadkowo natknie się na samca, do zbliżenia nie dojdzie... bo samiec pachnie jak samica. 61
SAMIEC PACHNIE JAK SAMICA Samce, pokryte proszkiem Entostat po wizycie w dyspenserze, są... wykrywane przez nowe samce jako samice. Samce z proszkiem Entostat są ruchomymi dyspenserami. 62
KONTAKTY HOMOSEKSUALNE Proszek jest więc przekazywany od samca do samca (w wyniku kontaktów homoseksualnych). 63
... W KOŃCU MOŻE BYĆ WYKRYTA. Samica w końcu może być wykryta przez nowego samca, ale nastąpi to później: niższa płodność, niższa żywotność potomstwa. 64
ZALETY SYSTEMU mniej czaso- i mniej pracochłonna niż inne metody; nie rozmieszcza się 1000 dyspenserów na ha, lecz tylko 25. 65
PODPATRUJĄC PRZYRODĘ 66
EXOROACH Pułapkę ustawić w miejscu aktywności karaczanów. Nocą poszukują pokarmu i kryjówek. Wabi atraktant pokarmowy (tabletka). 67
EXOROACH Wspinaja się na brzeg pułapki. Stromy brzeg pokryty warstewką proszku Entostat. Proszek powleka stopę wpadają do środka na lep. 68
A STOPA KARACZANA; B STOPA KARACZANA POKRYTA PROSZKIEM ENTOSTAT a b 69
INNOWACYJNOŚĆ TO PRZYSZŁOŚĆ BRANŻY DDD. 70
71 DZIĘKUJĘ BARDZO ZA UWAGĘ!