Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Poznań 23.11.2010 Konferencja: Forum Czystej Ennergii X POEKO 2010
Agenda 2 Cele dyrektywy 2009/28/WE Obecne trendy w rozwoju odnawialnych źródeł energii Założenia dyrektywy Harmonogram jej wdrażania Krajowy Plan Działania Scenariusze na 2020 udział poszczególnych technologii w realizacji celów Usprawnienia regulacyjne? Plany Krajowego Planu Działań?
3 Dyrektywa 2009/28/WE
Dyrektywa 2009/28/WE 4 Ustanawia zakres wsparcia regulacyjnego dla odnawialnych źródeł energii (OZE) w UE do roku 2020 Ustanawia obigatoryjne cele produkcji energii w OZE w strukturze zużycia energii finalnej oraz w sektorze paliw transportowych Wymaga usprawnienia regulacji krajowych tak, aby przypisane cele osiągnąć.
Dyrektywa 2009/28/WE - uchwalenie 5 Marzec 2007 Ustalenie celu ogólnego dla udziału energii ze źródeł odnawialnych w Unii Europejskiej przez przedstawicieli państw członkowskich Grudzień 2008 Przyjęcie Dyrektywy przez Parlament Europejski 23 kwietnia 2009 Przyjęcie Dyrektywy przez Parlament Europejski i Radę 5 czerwca 2009 Publikacja Dyrektywy w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej 25 czerwca 2009 Dyrektywa wchodzi w życie
Cele krajowe z dyrektywy w krajach UE 6 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK 13% 16% 13% 18% 25% 16% 18% 20% 23% 17% 13% 23% 11% 13% 10% 14% 15% 24% 25% 14% 15% 30% 31% 34% 38% 42% 49% udział OZE w 2020 EU-27: 20%
Co oznacza cel dyrektywy dla Polski? 7 udział energii z OZE biopaliwa ciepło energia elektr. 15%
Co oznacza cel dyrektywy dla Polski? 8 Finalne zużycie energii ze źródeł odnawialnych brutto Łączne finalne zużycie energii w całej energetyce brutto x 100% = 15%
Odnawialne Źródła energii dziś, 2009 9 źródło PIGEO na podstawie Eurostat końcowe zużycie energii brutto cały sektor energetyczny 100% 20% elektryczna 57% ciepło 23% transport 5,5% 12,0% 4,3% 47% 95% 100% z biomasy współspalanej z węglem z biomasy w źródłach niesieciowych (jak policzyć?) biopaliwa pierwszej generacji x 100% =ok. 8%
Udział OZE w podziale na sektory (2009) 10 źródło PIGEO na podstawie Eurostat udział OZE ok. 8% OZE-T OZE-E OZE-H OZE-E zielona energia elektryczna OZE-H zielone ciepło OZE-T zielone paliwa transportowe ok. 88% ok. 9% ok. 3%
Jak osiągnąć cele? 11 KRAJOWY PLAN DZIAŁANIA zgodnie z art. 4 dyrektwy każde państwo członkowskie określa swój Plan. W jego oparciu będzie realizować i osiągać ustalone cele
Krajowy plan działań dla OZE 12 AP powinien przedstawić szczegółowo wszystkie środki do podjęcia przez państwo członkowskie aby osiągnęło cel dla OZE w roku 2020 Każde państwo członkowskie określi dla siebie cele sektorowe (energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz dla transportu) AP powinien być przedłożony do Komisji Europejskiej do dnia 30 czerwca 2010! Do dziś nie zostało to wypełnione AP ma zapewniać zrównoważony rozwój OZE stabilność polityki inwestycyjnej
Co zawierać powinien AP? 13 Podsumowanie krajowej polityki OZE Szacowany poziom zyżycia energii finalnej Scenariusze rozwoju OZE z podziałem na sektory (energia elektryczna, ciepło i chłód oraz biopaliwa) Działania, jakie należy podjąć aby cele osiągnąć Ocenę zysków i strat z tytułu realizacji celu
Jakie środki znaleźć powinny się w Krajowym PLanie? - załącznik VI-3 dyrektywy Policy background 14 Przegląd polityki oraz obecnie podejmowanych działań Działania w zakresie: procedur administracyjnych, przepisów i kodeksów (art. 13) informowania i szkoleń (art. 14) dostępu do sieci i jej działania (art. 16) zrównoważonego rozwoju biopaliw (art. 17-21) Systemy wsparcia dla energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz biopaliw Zrównoważony rozwój biomasy Planowane działania w zakresie mechanizmów współpracy pomiędzy państwami członkowskimi wspólne projekty oraz eksport/import nadwyżek, jeśli cel zostanie odpowiednio osiągnięty/nieosiągnięty
Harmonogram wdrażania dyrektywy 15 25 czerwca 2009: Dyrektywa weszła w życie 30 czerwca 2009: Komisja przedstawia szablon Krajowego Planu grudzień 2009: Komisja przedstawia kryteria zrównoważonego rozwoju dla biomasy i biopaliw grudzień 2009: Państwa członkowskie przedstawiają prognozę transferów energii z OZE w ramach mechanizmów współpracy 30 czerwca 2010: Państwa Członkowskie przedkładają do Komisji krajowe plany działań (Action Plan) Polska nie wypełniła 5 grudnia 2010: zakończenie wdrażania dyrektywy (wprowadzenie regulacji na poziomie krajowym w formie ustaw i rozporządzeń po konsultacjach)
Sprawozdawczość państw członkowskich - art. 22 dyrektywy 16 Każde państwo członkowskie składa Komisji sprawozdanie dotyczące postępu w promowaniu i wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych: pierwsze do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz kolejne co dwa lata po tej dacie. Ostatnim wymaganym sprawozdaniem będzie sprawozdanie szóste, które należy przedłożyć do dnia 31 grudnia 2021 r.
Egzekwowanie wdrażania dyrektywy 17 Komisja Europejska od 2010 r. może wszcząć postępowanie w sprawie naruszenia prawa wspólnotowego przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, m.in. w przypadkach: Nieprzedstawienia wiarygodnego krajowego planu działań Braku realizacji wszystkich aspektów dyrektywy Znacznego odchylenia realizacji Action Planu Ważnych skarg od obywateli UE w sprawie niewłaściwego wdrażania lub stosowania dyrektywy W przypadku nie osiągniecia celu przez dane państwo członkowskie, wszczęte zostanie postępowanie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, który określa i nakłada grzywny.
Projekt Krajowego Planu Działania Udzia y w poszczególnych sektorach w 2020 r 18 ktoe kilotona oleju ekwiwalentnego ktoe produkcja zielonego ciepła brutto 5 921 końcowe zużycie ciepła brutto 34 700 produkcja zielonej energii elektrycznej brutto 2 786 końcowe zużycie energii elektrycznej brutto 14 600 produkcja zielonej energii w transporcie brutto 2 018 końcowe zużycie energii w transporcie brutto 19 900 produkcja łączna zielonej energii brutto 10 725 łączne końcowe zużycie energii brutto 69 200 udział OZE * 100% = 17,05 % * 100% = 19,13 % * 100% = 10,14 % * 100% = 15,5 % 1 GWh = 11,63 * 1 ktoe
Projekt Krajowego Planu Działania Udzia y w poszczególnych sektorach w 2020 r 19 5921+2786+2018 69 200 100% 17,05% 19,13% 10,14% 5 921 ktoe 2786 ktoe 2 018 ktoe 15,5% 69 200 ktoe prognozowane zapotrzebowanie na całkowitą finalną energię brutto w Polsce w roku 2020
Udział OZE w podziale na sektory (2020) w oparciu o projekt Krajowego Planu Działań 20 udział OZE ok. 15,5% OZE-T OZE-E OZE-H OZE-E zielona energia elektryczna OZE-H zielone ciepło OZE-T zielone paliwa transportowe ok. 55% ok. 26% ok. 19%
Projekt Krajowego Planu Działania sektor elektroenergetyki (2015-2020) 21...
Projekt Krajowego Planu Działania (KPD) sektor ciep ownictwa i ch odu (2010-2020) 22 wartości podane w ktoe; 1 ktoe = 11,63 GWh
Projekt KPD transport 23 wartości podane w ktoe; 1 ktoe = 11,63 GWh
Projekt Krajowego Planu Działania nadwyżka w produkcji (2010-2020) 24 1 ktoe = 11,63 GWh Łącznie przewiduje nadwyżkę w produkcji: 7826 ktoe (91 TWh) Niedobór w produkcji zadeklarowały takie kraje jak: Włochy, łącznie: 1127 ktoe (13 TWh) Luxemburg, łącznie: 92,5 ktoe (1 TWh) Dlaczego Polska nie planuje skorzystać z mechanizmów kooperacji?
Co zawiera projekt Krajowego Planu? 25 Zawiera prognozę zużycia energii we wszystkich sektorach Zawiera prognozę produkcji energii elektrycznej, ciepła i biopaliw ze źródeł odnawialnych z podziałem na technologie Zawiera informację o planach uchwalenia odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii Nie zawiera planów działań, nawet tych doraźnych, czy krótkoterminowych w aspekcie realizacji celów roku 2020; Deklaruje, że nie wyklucza się ewentualnego wprowadzenia zmian do ustawodawstwa celem wdrożenia dyrektywy; nie wiadomo jak i przy jakich założeniach.
Co zawiera projekt Krajowego Planu? Stabilność systemów wsparcia?! 26 Kluczowy z punktu widzenia realizacji projektów jest fakt, że wytwórcy mają zapewniony popyt na prawa majątkowe w wieloletniej perspektywie, co najmniej do roku 2017 Rozważaa się modyfikację obecnie obowiązującego systemu tak aby wsparcie było zależne od technologii OZE. Planuje się, aby zmodyfikowany system uwzględniał m.in. stopień zwrotu inwestycji, postęp techniczny w tym obniżenie kosztów stosowania technologii, szacunkowego efektywnego okresu pracy instalacji. Zamierzeniem modyfikacji jest również, aby zaproponowany system jednocześnie upraszczał sposób naliczania opłaty zastępczej w tym likwidował zagrożenie corocznego, niekontrolowanego wzrostu tej opłaty, skutkującego wzrostem cen energii elektrycznej.
Wdrażanie dyrektywy propozycja PIGEO 27 1 (ad hoc już dziś potrzebne są usprawnione regulacje) wdrożenie przepisów dyrektywy oraz procedur w istniejących krajowych aktach prawnych usprawnienie i rozszerzenie istniejącego systemu wsparcia 2 (w dalszej perspektywie stworzenie kompleksowych regulacji) stworzenie odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii i zaimplementowanie w niej przepisów dyrektywy zróżnicowanie systemu wsparcia w zależności nie tylko od sektorów ale także od technologii (system cen gwarantowanych)
Jakich zmian oczekujemy? 28 Usprawnień w procedurach administracyjno prawnych (OOŚ, pozwolenie na budowę, skrócenie terminów) art. 13 dyrektywy Wprowadzenie gwarantowanego dla małych i priorytetowego dla dużych jednostek dostępu do sieci elektroenergetycznej art. 16 dyrektywy Wprowadzenie stabilnego i długofalowego systemu wsparcia (15 lat od dnia oddania do użytku jednostki wytwórczej, co w aspekcie realizacji celu na rok 2020 przekłada się z funkcjonowaniem systemu do 2035 r.) Zrównoważone wykorzystanie biomasy do celów energetycznych (art. 17 dyrektywy) utrzymanie wsparcia dla jednostek wysokosprawnych po roku 2012 i 2018 odpowiednio.
Podsumowanie jak osiągnąć cel? 29 Zgodnie z art. 3 ust. 2 dyrektywy: Państwa członkowskie wprowadzają środki skutecznie zaprojektowane, aby zapewnić, że ich udział energii ze źródeł odnawialnych jest równy udziałowi określonemu w orientacyjnym kursie wyznaczonym w załączniku I część B lub przekracza go.... resztę wykonają inwestorzy.
Wdrażanie dyrektywy. Projekt REPAP 30 Z uwagi na ambitne cele, jakie stoją przed każdym krajem członkowskim w aspekcie rozwoju OZE, wiodące organizacje OZE w Europie (w tym PIGEO i EREC) podjęły się realizacji projektu mającego na celu wspomóc wdrażanie dyrektywy. www.repap2020.eu
Dziękuję za uwagę! 31 Micha Ćwil, michal.cwil@pgbiogaz.pl PIGEO ul. Gotarda 9, 02-683 Warszawa Tel. +48 22 548 49 99, Fax +48 22 548 49 00 pigeo@pigeo.pl www.pigeo.org.pl Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej