Monitoring poinwestycyjny wnioski w zakresie metodyki prowadzenia prac Dariusz Wysocki Katedra Anatomii i Zoologii Kręgowców Uniwersytet Szczeciński
Plan wystąpienia: 1. Monitoring ptaków lęgowych 2. Monitoring ptaków przelotnych 3. Monitoring i regulowanie zasobności pokarmowej 4. Monitoring śmiertelności ptaków i nietoperzy 5. Efekt skumulowany
Monitoring ptaków lęgowych: Ocena bezwzględnej liczebności ptaków - wyszukiwanie i kontrola gniazd ptaków szponiastych Ocena względnej liczebności (zmiany) - MPPL
Monitoring ptaków przelotnych Czas trwania: 3-5 (10) lat 30-50 dni/rok w zaleŝności od potencjalnego zagroŝenia MoŜliwość zmiany długości wymaganego monitoringu - skrócenie jeŝeli zmienność uzyskiwanych danych jest mała, a zmienność warunków duŝa - wydłuŝenie jeŝeli zagroŝenie jest większe od spodziewanego
Monitoring ptaków przelotnych przy uŝyciu radaru Ograniczenia: Zalety: - brak moŝliwości określenia gatunku i brak jednoznaczności uzyskanych danych (w tej chwili) - brak moŝliwości obróbki uzyskanych danych w Polsce - kłopoty techniczne (koszt, deszcz, pozwolenie MON, grząskie pole) - moŝliwośćśledzenia trasy przelotu (z odległości 3 km) ptaków w czasie mgły, nocy i na róŝnych wysokościach - dokładne dane dotyczące wysokości przelotu ptaków całkowicie nieosiągalne innymi metodami
Monitoring i regulowanie zasobności pokarmowej Konieczny gdy występuje zagroŝenie znaczącąśmiertelnością ptaków szponiastych, Ŝurawia i bociana. - redukcja zasobności pokarmowej terenu zajmowanego przez park wiatrowy - zwiększanie zasobności pokarmowej terenów sąsiadujących z parkiem wiatrowym w czasie przelotów
Monitoring śmiertelności ptaków i nietoperzy 1. Wykonawcami muszą być doświadczeni ornitolodzy. 2. Dla kaŝdego z nich naleŝy określić efektywność wyszukiwania. 3. Przeszukujemy powierzchnię w promieniu min. 70 m od wiatraka im wyŝszy wiatrak tym promień większy. 4. Odległości między kolejnymi przemarszami nie powinny być większe niŝ 5-10 m.
Monitoring śmiertelności ptaków i nietoperzy 5. Poszukiwania naleŝy prowadzić min. co 10 dni. 6. Notować naleŝy gatunek, wiek, płeć ofiary, numer turbiny i odległość od niej, stan zwłok i pogodę poprzedzającą kolizję. 7. NaleŜy przetestować: - szybkość rozkładu zabitych zwierząt w róŝnych warunkach pogodowych. - aktywność padlinoŝerców w poszczególnych porach roku (ten test naleŝy przeprowadzać co roku, poniewaŝ aktywność padlinoŝerców moŝe się zmieniać).
Monitoring śmiertelności ptaków i nietoperzy Test sprawności osób wyszukujących ofiary powinien uwzględniać: - zróŝnicowaną wielkość ptaków - zróŝnicowane podłoŝe - zróŝnicowanie odległości od turbiny - w przypadku nietoperzy - w najbliŝszym czasie nałoŝyć obowiązek uŝywania psów z atestem
Efekt skumulowany Konieczność wprowadzenia uregulowań prawnych umoŝliwiających badanie wpływu: - większej liczby elektrowni wiatrowych (śmiertelność i zmiany zagęszczenia populacji lęgowych w pobliŝu farm wiatrowych) - napowietrznych linii energetycznych sąsiadujących z elektrowniami wiatrowymi - tras szybkiego ruchu sąsiadujących z elektrowniami wiatrowymi
Wnioski 1. Wiedza ekologów sprzyja rozwojowi energetyki wiatrowej. 2. Gromadzenie wiedzy będzie szybsze gdy dane dotyczące monitoringu ptaków i nietoperzy będą jawne. Jawność sprzyja eliminowaniu błędów metodycznych popełnianych w czasie prowadzenia prac terenowych, pozwala wykryć nieuczciwych wykonawców. 3. Wskazane jest przeprowadzenie badań dotyczących moŝliwości sterowania zasobnością pokarmową obszarów zajmowanych przez elektrownie wiatrowe i terenów sąsiednich, oraz zbadanie reakcji ptaków szponiastych na te zmiany.
Wnioski 4. Wskazane jest powiązanie śmiertelności ptaków i nietoperzy powodowane przez dany park wiatrowy (trasę szybkiego ruchu, itp.) z nakładami jakie inwestor musi ponieść na działania kompensujące; np. jeŝeli park wiatrowy powoduje śmierć 10 mew rocznie, to inwestor powinien stworzyć nowy biotop w którym mewy wyprowadzą przynajmniej 30 piskląt, a więc do lęgów w tym miejscu musi przystąpić przynajmniej 20-30 par mew. Ze względu na to, Ŝe nie wszędzie moŝliwe jest tworzenie biotopów lęgowych dla gatunków ginących w danym miejscu, dlatego teŝ powinna być umoŝliwiona ochrona tego gatunku w innym miejscu lub ochrona innego gatunku.
Dziękuję za uwagę