Część III SIWZ Opis przedmiotu zamówienia Sprawozdanie z 2-go okresu czteroletniego wdrażania Dyrektywy Azotanowej I. Przedmiot zamówienia Przedmiotem zamówienia jest wykonanie sprawozdania z 2-go okresu czteroletniego (01.05.2008 30.04.2012r.) wdrażania programów działań dla obszarów szczególnie narażonych (OSN) na związki azotu ze źródeł rolniczych na obszarze RZGW Gdańsk, wprowadzonych: - rozporządzeniem nr 4/2008 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 4 września 2008r. w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego nr 1 w regionie wodnym Dolnej Wisły (Dz. Urz. woj. kujawsko-pomorskiego z 2008 r., Nr 121, poz. 1947), - rozporządzeniem nr 5/2008 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 4 września 2008r. w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego nr 2 w regionie wodnym Dolnej Wisły (Dz. Urz. woj. kujawsko-pomorskiego z 2008 r., Nr 121, poz. 1948), - rozporządzeniem nr 6/2008 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 4 września 2008r. w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego nr 3 w regionie wodnym Dolnej Wisły (Dz. Urz. woj. kujawsko-pomorskiego z 2008 r., Nr 121, poz. 1949). Zamówienie należy wykonać na podstawie: 1) Dyrektywy Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991r. dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego, zwanej Dyrektywą azotanową, w szczególności art. 10, zał. V; 2) Poradnik do raportowania Dyrektywy azotanowej Stan i tendencje zmian w środowisku wodnym i praktykach rolniczych. Wytyczne w zakresie sporządzania sprawozdań przez państwa członkowskie 2011 wraz z aneksem Szablony i formaty sprawozdań dotyczących informacji geograficznych oraz tabeli sumujących na temat jakości wody ; 3) Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r., Nr 39, poz. 2019 ze zm.), w szczególności art. 47 ust. 7-9; 4) Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych (DZ. U. z 2002r. Nr 4, poz. 44). II. Zakres szczegółowy opracowania
Zakres szczegółowy opracowania wynika z załącznika V Dyrektywy azotanowej wymienionej w pkt I.1) oraz Poradnika do raportowania wraz z aneksem wymienionych w pkt I.2). i powinien obejmować: 1. Ocenę i mapy dotyczące zmian w zakresie jakości wód powierzchniowych i podziemnych dla azotanów i wskaźników eutrofizacji (azot ogólny, fosfor, chlorofil a) na podstawie wyników wziętych pod uwagę przy weryfikacji wód wrażliwych w 2007r. w porównaniu z wynikami z lat 2008-2011 oraz z uwzględnieniem wytycznych zawartych w Poradniku do raportowania Dyrektywy azotanowej 2011. 1.1. Opis sieci monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych wraz z tabelarycznym zestawieniem stanowisk monitoringowych na poszczególnych obszarach szczególnie narażonych (OSN). 1.2. Tabele podsumowujące informacje na temat jakości wód podziemnych wraz z krótkim opisem zawartości każdej z nich. 1.2.1.Tabela przedstawiająca liczbę stanowisk monitoringu wód podziemnych dla każdego z obszarów szczególnie narażonych w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym, 1.2.2.Tabele zawierające wyniki monitoringu jakości wód podziemnych prowadzonego przez Państwowy Instytut Geologiczny, monitoringu wód podziemnych z ujęć wód podziemnych przeznaczonych do spożycia realizowanego przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Bydgoszczy i danych z WIOŚ, dla azotanów, dla poszczególnych OSN-ów, z okresu wziętego pod uwagę przy wyznaczaniu wód wrażliwych w 2007r. i okresu monitoringu wód z lat 2008-2011, 1.2.3.Tabela przedstawiająca odsetek stanowisk na każdym OSN w zakresie średnich stężeń azotanów w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym, 1.2.4.Tabela przedstawiająca odsetek stanowisk na każdym OSN w zakresie maksymalnych stężeń azotanów w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym, 1.2.5.Tabela przedstawiająca tendencje stężenia azotanów na każdym OSN na podstawie średnich wartości, 1.2.6.Tabela przedstawiająca tendencje stężenia azotanów na każdym OSN na podstawie maksymalnych wartości. 1.3. Tabele podsumowujące informacje na temat jakości wód powierzchniowych wraz z krótkim opisem zawartości każdej z nich. 1.3.1.Tabela przedstawiająca liczbę stanowisk monitoringu wód powierzchniowych dla każdego z OSN w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym, 1.3.2.Tabele zawierające porównanie wyników monitoringu jakości wód powierzchniowych dla wartości średnich wskaźników eutrofizacji (azotany, azot ogólny, fosfor, chlorofil a), w punktach pomiarowo kontrolnych monitoringu WIOŚ, dla poszczególnych OSN-ów, z okresu wziętego pod uwagę przy wyznaczaniu wód wrażliwych w 2007r. i okresu monitoringu wód z lat 2008-2011, 1.3.3.Tabela przedstawiająca odsetek stanowisk monitoringowych na każdym OSN, w których stwierdzono eutrofizację w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym,
1.3.4.Tabela przedstawiająca odsetek stanowisk monitoringowych na każdym OSN, w których określono stan troficzny w porównaniu z poprzednim okresem sprawozdawczym, 1.3.5.Tabela przedstawiająca tendencje eutrofizacji wód powierzchniowych, 1.3.6.Tabele zawierające porównanie wyników monitoringu jakości wód powierzchniowych dla azotanów wraz z podaniem wartości średnich i maksymalnych rocznych oraz średnich zimowych, w punktach pomiarowo kontrolnych monitoringu WIOŚ, dla poszczególnych OSN-ów, z okresu wziętego pod uwagę przy wyznaczaniu wód wrażliwych w 2007r. i okresu monitoringu wód z lat 2008-2011. 1.3.7.Tabela przedstawiająca klasy jakości ze względu na stężenie azotanów dla wartości średniej rocznej i zimowej oraz maksymalnej rocznej dla każdego z OSN-ów, 1.3.8.Tabela przedstawiająca tendencje stężenia azotanów w oparciu o średnią roczną i zimową oraz maksymalną roczną. 1.4. Mapy przedstawiające zmiany w jakości wody wraz z krótkim opisem każdej z nich. 1.4.1.Mapy prezentujące wyniki monitoringu jakości wód z lat 2008-2011 dla azotanów i poszczególnych wskaźników eutrofizacji osobno w zakresie określonym w pkt 1.2.2. i 1.3.2. dla każdego z OSN-ów, 1.4.2.Mapy przedstawiające tendencje średnich, maksymalnych i średnich zimowych stężeń azotanów w wodach powierzchniowych dla każdego z OSN-ów, na podstawie wyników badań z lat 2008-2011, w stosunku do wyników badań z okresu wziętego pod uwagę przy wyznaczaniu wód wrażliwych w 2007r., 1.4.3.Mapy przedstawiające tendencje średnich i maksymalnych stężeń azotanów w wodach podziemnych dla każdego z OSN-ów, na podstawie wyników badań z lat 2008-2011, w stosunku do wyników badań z okresu wziętego pod uwagę przy wyznaczaniu wód wrażliwych w 2007r. 2. Przegląd OSN-ów wraz z informacjami o weryfikacji wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych po 4 latach od ich wyznaczenia w 2008r. 2.1. Opis zmian i uzasadnienie weryfikacji w roku 2011 wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć (OSN) w stosunku do wyznaczonych w 2008r. 2.2. Mapa przedstawiająca lokalizację OSN-ów wyznaczonych w 2012r. oraz wyznaczonych w poprzednim okresie wdrażania Dyrektywy azotanowej w 2008r. 2.3. Tabelaryczne porównanie powierzchni nowo utworzonych OSN-ów w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. 3. Opracowanie, promowanie i stosowanie zasad dobrej praktyki. 3.1. Wyszczególnienie głównych środków zaradczych opartych na zasadach dobrej praktyki rolniczej wraz z opisem. 3.2. Informacje dotyczące tych elementów zasad dobrej praktyki rolniczej przyjętych do programów działań, które zostały uznane jako najistotniejsze dla ochrony wód na
podstawie wyników analiz ankietowych przygotowanych przez Kujawsko- Pomorski ODR w Minikowie. 3.3. Wskazanie, jakie elementy zasad dobrej praktyki rolniczej powinny być kontynuowane, jakie wzmocnione, a jakie mogą zostać pominięte. 4. Opis najważniejszych środków stosowanych w programach działań. 4.1. Działalność rolnicza, rozwój i ocena zawartości azotu. 4.1.1.Opis działalności rolniczej na każdym OSN-ie na podstawie danych wg GUS - dane ze spisu rolnego w 2002r. i 2010r., danych wg opracowania Ocena presji rolniczej na stan wód powierzchniowych i podziemnych oraz wskazanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego IUNG Puławy z 2011r. oraz wyników ankietyzacji prowadzonej przez K-PODR w Minikowie, 4.1.2.Opis zmiany w praktykach rolnych od czasu wyznaczenia OSN-ów w 2008r. do czasu ich weryfikacji w 2011r., wraz z określeniem, które z tych zmian sprzyjają a które nie sprzyjają ograniczeniu strat powodowanych przez azot, 4.1.3.Tabela przedstawiająca działania rolnicze, rozwój i ocenę zawartości azotu w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego, 4.1.4.Tabele z podsumowaniem danych dotyczących tendencji zmian zachodzących w strukturze zasiewów, na podstawie ankietyzacji przeprowadzonej przez K-PODR w Minikowie, 4.1.5.Tabele z podsumowaniem danych dotyczących tendencji zmian zachodzących w produkcji zwierzęcej na podstawie ankietyzacji przeprowadzonej przez K-PODR w Minikowie. 4.2. Program działań dla OSN-ów ustanowionych w regionie wodnym Dolnej Wisły na lata 2008-2012. 4.2.1.Opis podstawowych kierunków działań niezbędnych dla poprawy jakości wód, 4.2.2.Opis działań określonych w celu realizacji w/w kierunków działań, 4.2.3.Opis działań dla rolników w zakresie poprawy praktyki rolniczej, 4.2.4.Informacja na temat uchybień zobowiązań względem Dyrektywy Rady 91/676/EWG skierowanych do Polski przez Komisję Europejską na mocy art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w czasie obowiązywania programu działań. 5. Ocenę realizacji podejmowanych działań oraz skuteczności środków podejmowanych w ramach programów działań na podstawie danych ze sprawozdań podmiotów zaangażowanych w realizację programów działań, tj. organów samorządu terytorialnego na szczeblu gminnym, K-PODR, OSChR i WIOŚ. Każdą z tabel należy krótko skomentować. 5.1. Tabela przedstawiająca ocenę realizacji programu działań dla każdego z OSN-ów. 5.2. Tabela przedstawiająca odsetek rolników stosujących program i zasady dobrej praktyki rolniczej dla każdego z OSN-ów. 5.3. Opis głównych trudności napotkanych podczas stosowania środków, wraz z podaniem powodów ich wystąpienia oraz planowanych zmian i propozycji działań.
5.4. Tabele zawierające zestawienie, wraz z określeniem udziału procentowego, ilości gospodarstw na poszczególnych OSN-ach, spełniających obowiązki wynikające z programów działań na lata 2008-2012, z podziałam na gminy, w których te gospodarstwa są położone i lata realizacji określonych w programach obowiązków. 5.5. Tabela przedstawiająca wymierne kryteria oceny skutków programów dla stosowanych praktyk. 5.6. Tabela przedstawiająca różnice w zakresie ilości azotu (mineralnego i organicznego) wprowadzanych do środowiska i odprowadzanych ze środowiska w odniesieniu do gospodarstw rolnych w obrębie każdego OSN. 5.7. Tabela przedstawiająca poszczególne badania wybranych praktyk pod względem efektywności pod względem kosztów na podstawie danych z OSCH-R. 6. Opis prognozy przyszłych zmian jakości wód z uwzględnieniem zmian zachodzących w rolnictwie i poza nim sporządzony na podstawie: bieżącego monitoringu lub eksperymentalnych ocen podobnych warunków rolniczych, klimatycznych i hydrogeologicznych, dla których istnieją wcześniej wykonane doświadczenia lub modeli łączących dane o ciśnieniu i przepływie azotu; czasy zatrzymania/uwolnienia azotu, zachowanie warstwy wodonośnej lub pobieżnego oszacowania, dla każdego punktu próbkowania, ich próbki lub punktów reprezentatywnych, czasu przewidywanego na: stabilizację obecnego poziomu zanieczyszczenia, pełnego przywrócenia stanu jakości wody (stężenia azotanów i eutrofizacja). III. Wymagana zawartość opracowania Opracowanie będzie się składać z: części opisowej zgodnej z pkt II, zestawień tabelarycznych zgodnych z pkt II i dokumentem Dyrektywa Azotanowa (91/676/EWG) - Stan i tendencje zmian w środowisku wodnym i praktykach rolniczych - Poradnik rozwojowy w zakresie sprawozdań państw członkowskich Załącznik Szablony i formaty sprawozdań dotyczących informacji geograficznych oraz tabeli sumujących na temat jakości wody - 2011, map w wersji graficznej (pliki graficzne) i papierowej przedstawiających informacje wymienione w pkt 1.4. i 2.2. opatrzonych: tytułem, strzałką północy, legendą, skalą i podziałką długości, warstw GIS w formacie shp. dla danych w tabelach: 1.2.2., 1.2.5., 1.2.6., 1.3.2., 1.3.5, 1.3.6., 1.3.7., 1.3.8. Opracowanie musi być zgodne z Poradnikiem do raportowania Dyrektywy azotanowej Stan i tendencje zmian w środowisku wodnym i praktykach rolniczych. Wytyczne w zakresie sporządzania sprawozdań przez państwa członkowskie 2011 wraz z aneksem Szablony i formaty sprawozdań dotyczących informacji geograficznych oraz tabeli sumujących na temat jakości wody.
IV. Formaty przekazania pracy 1. Wszystkie przekazywane materiały w wersji elektronicznej muszą spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 października 2005r. w sprawie minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej (Dz. U. Nr 214, poz. 1781). 2. Kodowanie polskich znaków: - dokumentów tekstowych (czysty tekst lub RTF) iso-8859-2 lub/i Windows CP1250; - inne pliki iso-8859-2 lub/i Windows CP1250 lub/i UTF-8; - inne standardy kodowania wymagają osobnych uzgodnień. 3. Na każdym nośniku elektronicznym musi znajdować się spis i opis jego zawartości, zapisany w pliku.doc (MS Word) lub Open Document (OpenOficce 2). Należy podać zawartość plików i folderów znajdujących się na nośniku. Dokument ten winien być także wydrukowany i dołączony do nośnika. 4. Całość elektronicznej wersji opracowania musi być dostarczona w następujących formatach: - w formacie źródłowym (w którym opracowanie zostało wykonane); - w formacie PDF (odpowiadający wersji opracowania jaka została wydrukowana); - dodatkowo dla plików: - z opisami.doc (MS Word)i/lub Open Dokument (OpenOffice 2), - arkuszy kalkulacyjnych.xls (MS Excel) i/lub Open Dokument (OpenOffice 2), - graficznych (wektorowych i rastrowych, za wyjątkiem map cyfrowych).tif (.tiff)/.gif/.jpg (.jpeg), - graficznych shp. 5. Format kompresji jako format plików do kompresji należy używać jeden z następujących formatów: -.zip; -.rar; 6. Nośniki elektroniczne: - CD i/lub DVD; - Nagranie danych wykonane w standardach CD iso9660 i/lub DVD UDF. V. Opracowanie należy przekazać zamawiającemu w formie 1. Elektronicznej 3 egz., zawierającej: - część tekstową; - mapy 2. Papierowej 3 egz.
VI. Materiały udostępnione Wykonawcy przez RZGW Gdańsk 1. Opracowanie, pt. Ocena presji rolniczej na stan wód powierzchniowych i podziemnych oraz wskazanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego - Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB) w Puławach. 2. Poradnik do raportowania Dyrektywy azotanowej Stan i tendencje zmian w środowisku wodnym i praktykach rolniczych. Wytyczne w zakresie sporządzania sprawozdań przez państwa członkowskie 2011 wraz z aneksem Szablony i formaty sprawozdań dotyczących informacji geograficznych oraz tabeli sumujących na temat jakości wody ; 3. Rozporządzenia nr 4/2008, 5/2008 i 6/2008 Dyrektora RZGW Gdańsk z dnia 4 września 2008r. w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszarów szczególnie narażonych nr 1, 2 i 3. 4. Rozporządzenie nr 2/2008 Dyrektora RZGW Gdańsk z dnia 29 kwietnia 2008r. w sprawie określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. 5. Rozporządzenia nr 2/2004, 3/2004 i 4/2004 Dyrektora RZGW Gdańsk z dnia 7 kwietnia 2004r. w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszarów szczególnie narażonych nr 1, 2 i 3. 6. Rozporządzenie nr 2/2003 Dyrektora RZGW Gdańsk z dnia 30 grudnia 2003r. w sprawie określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. 7. Sprawozdanie z wdrażania programów działań dla obszarów szczególnie narażonych (OSN) na związki azotu ze źródeł rolniczych na obszarze RZGW Gdańsk w okresie 1.05.2004 30.04.2008r., wykonane przez RZGW Gdańsk, maj 2008. 8. Dane dotyczące monitoringu wód podziemnych i powierzchniowych z lat 2008-2011 z Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska w Gdańsku, Bydgoszczy i Olsztynie. 9. Dane o jakości wód podziemnych z PIG i wód podziemnych przeznaczonych do spożycia z Wojewódzkich Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych w Bydgoszczy. 10. Ankiety i analizy danych opracowane przez K-PODR w Minikowie w czasie obowiązywania programów działań 2008-2012. 11. Sprawozdania podmiotów zaangażowanych w realizację programów działań 2008-2012, tj. organów samorządu terytorialnego na szczeblu gminnym, K-PODR, OSChR i WIOŚ. 12. Raport Ministra Środowiska z 2008 roku dotyczący realizacji przepisów Dyrektywy Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (91/676/EWG). 13. Warstwy GIS w formacie shp. niezbędne do opracowania map wymienionych w pkt III. 14. Inne materiały przydatne przy realizacji Zamówienia, będące w posiadaniu RZGW Gdańsk. VII. Inne uwarunkowania
Wykonawca będzie na bieżąco konsultował z Zamawiającym przebieg prac w poszczególnych etapach. VIII. Termin wykonania zamówienia W terminie do dnia 14 czerwca 2012r. Wykonawca przedstawi Zamawiającemu pracę w celu wniesienia uwag. Zamawiający przedstawi uwagi w ciągu 7 dni od dnia otrzymania pracy. Odbiór pracy nastąpi najpóźniej w dniu 28 czerwca 2012r. w siedzibie Zamawiającego.