Dynamika Zlewni (Rzecznej) Skąd pochodzi woda, której używasz? Czy tam gdzie mieszkasz jest wystarczająca ilość wody czy też jej dostawy są ograniczone? Jakie czynniki mają wpływ na ilość i jakość wody w obszarze, na którym mieszkasz? (precipitation opady, evaporation parowanie, runoff odpływ) Projekt Programu GLOBE Watershed Dynamics umożliwią uczniom badanie lokalnych zlewni prowadzące do zrozumienia procesu przepływu wody przez zlewnię, tego jak działalność człowieka w obrębie zlewni uzależniona jest oraz wpływa na hydrologie zlewni oraz jak zmiany użytkowania terenu wpływają na zbiorowiska roślinne i zwierzęce w zlewni.
Projekt ten oferuje uczniom Programu GLOBE możliwość przeprowadzenia badań naukowych zachowania zlewni w skali lokalnej, regionalnej i całego kraju z wykorzystaniem danych w czasie rzeczywistym i archiwalnych z obserwatorium naukowego o wielkiej skali, utworzonego przez konsorcjum uniwersytetów (Consortium of Universities for Advancement of Hydrologic Science CUAHS, www.cuahsi.org I) Kierownik projektu: Dr. Daniel Edelson Główni wykonawcy: Dr. David Maidment, Dr. Kemi Jona Instytucja realizująca: Northwestern University Opis: Projekt Watershed Dynamics oferuje uczestnikom GLOBE możliwość przeprowadzenia badań naukowych zachowania zlewni w skali lokalnej, regionalnej i całego kraju z wykorzystaniem danych w czasie rzeczywistym i archiwalnych z obserwatorium naukowego wielkiej skali, utworzonego przez CUAHSI czyli konsorcjum uniwersytetów dla rozwoju nauk hydrologicznych. W ramach projektu, CUAHSI rozwija System Informacji Hydrologicznej (HIS) oparty na systemach GIS, który umożliwia łatwy dostęp do danych geograficznych i hydrologicznych, w szczególności pochodzących z różnych źródeł (USGS, EPA) dane o przepływach rzecznych, wodach podziemnych, dane dotyczące jakości wodydane CUAHSI oraz narzędzia GIS umożliwią uczniom badanie lokalnych zlewni prowadzące do zrozumienia procesu przepływu wody przez zlewnię, tego jak działalność człowieka w ramach zlewni uzależniona jest od wody, w jaki sposób działalność człowieka wpływa z kolei na procesy hydrologiczne oraz jak zmiany użytkowania terenu wpływają na zbiorowiska roślinne i zwierzęce w zlewni.
Link do strony internetowej zawierającej informacje o projekcie: www.geode.northwestern.edu/globe Jak się zaangażować: www.globe.gov/fsl/html/templ.cgi?watersheds Prowadzący projekt Watershed Dynamics: Dr. Kemi Jona, kjona@northwestern.edu Prowadzący Projekt GLOBE: Mr. David Smith, dasmith@globe.gov Tematyka badawcza: będzie się koncentrowała na podstawowych elementach hydrologii, takich jak cykl hydrologiczny, zlewnie i ich interakcje z ludźmi (powodzie, użytkowanie terenu, itd.) Grupa docelowa: uczniowie gimnazjum i liceum oraz ich nauczyciele. (różne działania dla różnych poziomów) Zasięg geograficzny: obecnie jest ograniczony. Dane CUAHSI dostępne będą dla obszaru Stanów Zjednoczonych; tym niemniej prowadzone są rozmowy z partnerami zagranicznymi (międzynarodowymi) mające doprowadzić do udostępnienia podobnych danych. Działania: uczniowie będą stosować GIS do dostępu i analizy do istniejących zbiorów danych z CUAHSI. Nauczyciele będą mogli wybrać jedno z trzech narzędzi GIS: My World GIS, ArcGIS, ArcGIS z wykorzystaniem przeglądarki.
My World GIS http://www.myworldgis.org/
Ciekawe strony internetowe Dodatkowe informacje J. Napiórkowski Procesy, które są reprezentowane to: Opad Spływ powierzchniowy Przepływ ścieków Przepływ w rzece Przepływ Dane niezbędne do skonstruowania modelu to:szeregi czasowe: Przepływy i stany wody Opad Temperatura powietrza Informacja przestrzenna Numeryczny model terenu Użytkowanie terenu Mapy glebowew IMGW utrzymywana jest Centralna Baza Danych Hydrologicznych. Zawiera ona dane pozyskiwane z ok. 900 posterunków wodowskazowych. Prowadzone są zapisy przepływów codziennych i charakterystycznych. W bazie są także zgromadzone dane dotyczące stanów wody, temperatur wody, obserwacji nadzwyczajnych oraz zjawisk lodowych i zarastania. IMGW publikowało roczne zestawienia wyników pomiarów z okresu 1961-1993 w postaci roczników wód powierzchniowych (ok. 690 wodowskazów w dorzeczu Wisły i 440 w dorzeczu Odry) Dostępne w bibliotece IMGW. Część danych (80 posterunków wodowskazowych) jest sprzedawana na płytach CD SOK jest rozbudowaną platformą gromadzenia i dystrybucji produktów operacyjnych IMGW. Lista dostarczanych produktów obejmuje produkty analityczne i prognostyczne z dziedziny meteorologii i hydrologii. W ramach Systemu Obsługi Klienta on-line na stronie http://www.imgw.pl/cgi/sokclient?akcja=guest_login dostępne są dane hydrologiczne: 1) aktualne i prognozowane stany wód, 2) aktualne napełnienie zbiorników, 3) stany wód gruntowych. Dane są w postaci tabelarycznej i graficznej. Są to tylko dane z poprzedniego dniamapa udostępniona przez IMGW w ramach SOK na stronie http://www.imgw.pl/wl/internet/zz/rzeki/sytuacja_hydro.html#
Dane klimatyczne W IMGW jest utrzymywana Centralna Baza Danych Klimatologiczny ch. Baza zawiera dane pozyskiwane z 65 stacji meteorologicznych, 245 posterunków meteorologicznych i 1680 posterunków opadowych. Zbierane dane obejmują: ze stacji meteorologicznych - dane terminowe (z ośmiu terminów) i dobowe (od 1961 roku dla 10 stacji, od 1966 roku dla 49 stacji oraz krótsze ciągi dla pozostałych)z posterunków meteorologicznych ogółem - dane z 4 (3) terminów i dobowe (od 1951 roku dla 39 posterunków, od 1956 roku dla 21 posterunków, od 1961 roku dla 69 posterunków i dla pozostałych posterunków ciągi od lat osiemdziesiątych lub krótsze)z posterunków opadowych ogółem (od 1951 roku dla 333 posterunków, od lat sześćdziesiątych dla 81 posterunków i ciągami krótszymi dla pozostałych posterunków)dobowe wysokości opadów, ciśnienia atmosferycznego, temperatury powietrza, wilgotności względnej, niedosytu wilgotności, zachmurzenia, kierunku i prędkości wiatru, opadów atmosferycznych, grubości pokrywy śnieżnej i usłonecznienia do roku 1981 były publikowane jako Roczniki meteorologiczne a sam opad jako Roczniki opadów atmosferycznych. Dane te są nieodpłatnie dostępne w czytelni IMGW. W ramach SOK dostępne są aktualne mapy pogodowe. Poniżej zamieszczone są przykładowe mapy. mapa temperatur (z lewej) oraz dobowych sum opadu (z prawej) Dane meteorologiczne można znaleźć w serwisie http://www.tutiempo.net/en/climate/poland/pl.html dostępne są. W tabeli przedstawiono przykładowe dane ze stacji Warszawa-Okęcie ze stycznia 2007r
W serwisie http://clima.meteored.com dostępne są również dane meteorologiczne dla stacji meteorologicznych z terenu Polski. Listę stacji widać na obrazku po lewej stronie. Po prawej stronie jest przykładowe zestawienie z danymi meteo z Białegostoku z roku 1955 Skąd czerpać informacje o środowisku?na stronie http://www.ib.uj.edu.pl/?d=artyk#topo można znaleźć ciekawe zestawienie skąd czerpać informacje o środowisku? Mapy topograficzne Materiały geologiczne Materiały klimatyczne Rzeźba terenu Stosunki wodne Dane sozologiczne Wybrane materiały dla szat roślinnej Materiały fonologiczne Inne dane o środowisku Cyfrowe bazy danych o środowisku Botaniczne internetowe bazy danych (informator przygotował dr hab. Marian Drużkowski) Ważnym źródłe informacji jest Numeryczny model terenu. Na stronie http://netgis.geo.uw.edu.pl/srtm udostępnione są dane DEM uzyskane z radarowej misji promu kosmicznego - SRTM-3. (Okolice Tatr Zachodnich i Babiej Góry widok z kierunku północno-zachodniego)
Baza Metadanych http://www.gridw.pl/metadane
Badania prowadzonego przez PAN Obszar badań Pomiary natężenia przepływu Pomiary przekrojów poprzecznych koryta i doliny na odcinku Opracowanie numerycznego modelu doliny