ROCZNIKI GLEBOZNAWCZE T. XLVI NR 3/4 WARSZAWA 1995: 97-105 WSPOMNIENIE O PROFESORZE WOJCIECHU CIEŚLI W dniu 16 stycznia 1995 r. zmarł nagle w Bydgoszczy jeden z najwybitniejszych polskich gleboznawców, profesor zwyczajny dr hab. inż. Wojciech Cieśla. Urodził się 3 czerwca 1925 r. we wsi Wrzawy w woj. tarnobrzeskim. Syn rolnika, był z ziemią zżyty od dzieciństwa. W czasie wojny walczył o nią jako żołnierz Armii Krajowej (pseudonim Lew). Po wojnie ukończył najpierw 3-letnie Liceum Rolnicze w Środzie Wlkp., a następnie Wydział Rolniczy Uniwersytetu Poznańskiego, specjalizując się w zakresie gleboznawstwa pod kierownictwem znakomitych twórców poznańskiej szkoły gleboznawczej - profesorów F. K. Terlikowskiego i M. Kwinichidze. Dyplom inżyniera rolnictwa i magistra nauk agrotechnicznych uzyskał w roku 1951 na podstawie pracy pt. Działanie granulowanego nitrofosfatu w różnych warunkach glebowych. Bezpośrednio po dyplomie podjął pracę w macierzystej Katedrze. Rozpoczął od stanowiska zastępcy asystenta i przechodził kolejno wszystkie szczeble zawodowej kariery. Od początku uczestniczył w pracach terenowych, laboratoryjnych i kameralnych, związanych zwłaszcza ze zdjęciami do Mapy gleb Polski w skali 1:300 000. Poznał dzięki temu dokładnie gleby znacznych obszarów kraju, ich żyzność i powiązania ze środowiskiem glebotwórczym. W 1960 r. uzyskał stopień doktora nauk rolniczych na podstawie rozprawy pt. Właściwości chemiczne czarnych ziem kujawskich na tle środowiska geograficznego. Praca została nagrodzona srebrnym Medalem Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu. Dr Cieśla odbył roczny staż naukowy w Rutgers the State University (New Brunswick, USA), gdzie poznał nowoczesne wyposażenie i metody stosowane w amerykańskich pracowniach gleboznawczych oraz nowe wówczas koncepcje w dziedzinie taksonomii gleb. Po powrocie do kraju część zdobytych za granicą doświadczeń spożytkował we własnych badaniach i w roku 1968 habilitował się na podstawie rozprawy Geneza i właściwości gleb uprawnych wytworzonych z
98 Wspomnienie o profesorze W. Cieśli gliny zwałowej na Wysoczyźnie Kujawskiej (nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego). W tym samym roku docenta W. Cieślę powołano na stanowisko pełnomocnika rektora (następnie dziekana) do spraw organizacji studiów rolniczych, powstającej wówczas w Bydgoszczy Filii poznańskiej Akademii Rolniczej. Od tego czasu związał swą działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną z bydgoską placówką, która usamodzielniła się niebawem (1974) i zaczęła funkcjonować jako Akademia Techniczno-Rolnicza. W latach 1975-1981 był prorektorem d/s nauki, a w okresie 1984-1990 rektorem ATR. Nominację profesora nadzwyczajnego uzyskał Wojciech Cieśla w roku 1976, a w roku 1983 został profesorem zwyczajnym. Mimo licznych funkcji organizacyjnych i administracyjnych, Profesor Cieśla nie zaniechał prac badawczych. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 100 indywidualnych i zespołowych, oryginalnych publikacji, mapy, szereg monografii, prac metodycznych oraz doniesień i sprawozdań z prowadzonych badań. Główne nurty Jego zainteresowań badawczych to: geneza i chemiczne właściwości gleb Niziny Wielkopolskiej; przyczyny i skutki zagęszczenia gleb uprawnych; skład chemiczny i mineralny frakcji ilastej gleb; organiczne związki fosforu w glebach; zawartość w glebach metali ciężkich i innych pierwiastków śladowych; wpływ zakładów przemysłowych na gleby i inne składniki środowiska przyrodniczego. Szczególne miejsce w dorobku naukowym Profesora Cieśli zajmują studia nad czarnymi ziemiami Kujaw. Poświęcił tym badaniom wiele lat życia, a wyniki opublikował w kilku znaczących monografiach. Cechą wyróżniającą prawie wszystkie prace prof. Cieśli było traktowanie gleby jako warsztatu pracy rolnika. Na przełomie lat 1978/1979 w ciągu 3 miesięcy prof. Cieśla uczestniczył w badaniach gleboznawczych prowadzonych na terenie Mezopotamii w Iraku (suche subtropiki). Był uczonym cieszącym się dużym i w pełni zasłużonym autorytetem w zakresie najszerzej pojętego gleboznawstwa. Zapraszano Go do współpracy w różnych gremiach. W latach 1977-1982 był członkiem Rady Głównej Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Był w ostatniej kadencji wiceprzewodniczącym Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN oraz przewodniczącym Sekcji Gleboznawczej w tym Komitecie; był członkiem Rad Naukowych Zakładu Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu oraz Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie. Był członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego, przewodniczącym Zespołu Uziarnienia Gleb, członkiem Rady Wydawnictw tego Towarzystwa, członkiem V Komisji Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb itd. Uczestniczył w tworzeniu Albumu Gleb Polski oraz w kilku opracowaniach Systematyki gleb Polski. Za działalność w Polskim Towarzystwie Gleboznawczym został wyróżniony Złotą Odznaką Towarzystwa. Był członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Gleboznawczego i zagranicznym
Wspomnienie o profesorze W. Cieśli 99 członkiem Francuskiego Towarzystwa Gleboznawczego. Czynnie uczestniczył w kongresach, zjazdach i innych imprezach naukowych zagranicznych i krajowych towarzystw gleboznawczych i rolniczych. Bardzo znaczące były także wyniki działalności Profesora Cieśli jako nauczyciela akademickiego. Był opiekunem ponad 200 prac magisterskich i promotorem w 7 przewodach doktorskich. Troje Jego wychowanków uzyskało nominację profesora uczelnianego. Za swą działalność został odznaczony m.in. Krzyżami Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i tytułem honorowym Zasłużony Nauczyciel, Zasłużony dla Akademii Rolniczej w Poznaniu, a ponadto medalami Zasłużony Pracownik Rolnictwa, Zasłużony dla Miasta Bydgoszczy, Zasłużony dla Województwa Bydgoskiego. Odszedł przedwcześnie w pełni sił twórczych człowiek obdarzony wybitną indywidualnością, silny duchem i ciałem, zawsze pogodny, ludziom życzliwy. Nie tylko swą głęboką wiedzą, umiejętnością dostrzegania w gmatwaninie spraw wątków najistotniejszych i zdolnością rozwiązywania problemów trudnych, lecz także przystępnością i łatwością nawiązywania kontaktów zjednywał sobie szacunek i sympatię wszystkich, którzy Go znali. Zostawił bydgoską Uczelnię, którą współtworzył. Zostawił wychowanków i kolegów, którzy zachowają pamięć o wybitnym Uczonym, mądrym Nauczycielu, wspaniałym Koledze i niezawodnym Przyjacielu. H. Dąbkowska-Naskręt, Z. Prusinkiewicz WYKAZ OPRACOWAŃ PROF. DR HAB. WOJCIECHA CIEŚLI A. Monografie, studia, rozprawy (lata 1952-1994) 1. TERLIKOWSKI F., REIM ANN В., CIEŚLA W. 1952; Działanie granulowanego nitrofosfatu w różnych warunkach glebowych. Rocz. Nauk Roi. t. 66-A -l: 2. 2. REIM ANN B., CIEŚLA W. 1959: Efekt próchniczno-fosforowy przy zastosowaniu torfu niskiego. Rocz. WSR w Poznaniu, t. 4: 59-78. 3. REIMANN B., CIEŚLA W. 1960: Gleby fluwiogeniczne w Dolinie W isły w okolicach Grabowa pow. Św iecie. Rocz. Nauk Roi. t. 82-A-2: 325-354. 4. CIEŚLA W. 1961 : W łaściwości chemiczne czarnych ziem kujawskich na tle środowiska geograficznego. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 13, z. 4, ss. 91. [Praca doktorska, wyróżniona srebrnym medalem im. A. Cieszkowskiego]. 5. CIEŚLA W., MARCINEK J. 1962: Charakterystyka gleb bielicowych i łąkowo-torfowych w Stacji Oceny Odmian w Nowej Wsi Ujskiej z uwzględnieniem ich właściwości fizycznych i fizykochem i cznych. Rocz. Nauk. WSR w Poznaniu, t. 15: 115-132. 6. REIM ANN B., CIEŚLA W. 1965: Czarne ziemie wrzesińskie. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 19, z. 1: 151-172. 7. REIMANN B., CIEŚLA W., MICHAŁEK K. 1965: Gleby uprawne typu bielicowego i brunatnego W ysoczyzny Kujawskiej. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, t. 19, z. 2: 353-369.
100 Wspomnienie o profesorze W. Cieśli 8. REIM ANN В., CIEŚLA W. 1966: W łaściwości gleb uprawnych, wytworzonych z utworów zwałowych w Ośrodku Doświadczalnym IPWŁ Sielec Stary pow. Rawicz. Rocz. WSR w Poznaniu, t. 31 : 247-259. 9. REIMANN B., MICHAJLUK L., CIEŚLA W., DRZYMAŁA S. 1966: Zawartość niektórych mikroskładników w ważniejszych glebach uprawnych W ysoczyzny Kujawskiej. Rocz. WSR w Poznaniu, t. 31: 339-346. 10. CIEŚLA W. 1968: Geneza i właściwości gleb uprawnych wytworzonych z gliny zwałowej na W ysoczyźnie Kujawskiej. Rocz. WSR w Poznaniu. [Praca habilitacyjna wyróżniona nagrodą Ministra III- stopnia] z. 18, ss. 60. 11. KOCIAŁKOWSKI Z., CIEŚLA W. 1969: Mikroskładniki przyswajalne w glebach uprawnych wytworzonych z glin zwałowych na W ysoczyźnie Kujawskiej. Rocz. Glebozn. t. 19, z. 2: 281-292. 12. CIEŚLA W., KOCIAŁKOWSKI Z. 1973: Rozm ieszczenie mikroskładników w profilach niektórych gleb wytworzonych z glin zwałowych w W ielkopolsce. Rocz. Glebozn. t. 24, z. 2: 261-271. 13a. W pływ metod wydzielania frakcji koloidalnej gleb i przygotowanie próbek na wyniki analizy termicznej i rentgenograficznej. Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Komisja Mineralogii Gleb, 1973, z. 1, ss. 46. 13b. The influence of the method of Colloidal fraction separation of soil sample preparation on the results o f thermal and x-ray diffraction analysis. R ocz. Glebozn., 1974: 57-66. Współautorzy - członkowie Komisji Mineralogii Gleb: A. Bogda, T. Chodak, W. Cieśla, M. Kępka, T. Komornicki, A. Kuźniarowa, S. Uziak, T. Wocławek. 14. CIEŚLA W. 1975: Zagadnienie gęstości gleb (studium). Post. Nauk Roi. nr 1: 11-24. 15. CIEŚLA W., RYBACKI R., WOJTASIK M. 1975: Reakcja kukurydzy i słonecznika na domieszkę do poziom ów ornopróchnicowych A lp warstw podornych. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy nr 21 (Rolnictwo 1): 5-16. 16. CIEŚLA W. 1975: Skład chemiczny frakcji ilastej gleb wytworzonych z glin zwałowych moren dennych Niziny Wielkopolskiej. Minerały ilaste gleb. Puławy: 11-15. 17. CIEŚLA W., MIRASZEWSKI R. 1975: Frakcje iłu koloidalnego w niektórych glebach uprawnych wytworzonych z gliny zwałowej. Minerały ilaste gleb. Puławy: 28-32. 18. CIEŚLA W., DRZYM AŁA S. 1975: The occurrence of free ferric and aluminium oxides in pseudopodzolic soils formed from boulder loam. [W ystępowanie wolnych tlenków żelaza i glinu w glebach wytworzonych z gliny zwałowej]. Pol. J. Soil Sei. vol. 8, nr 1: 75-82. 19. CIEŚLA W., PECH K., PAWLUCZUK Z., RZEŚNIOWIECKA G. 1977: Sezonowa zmienność fosfatazy i ureazy glebowej w czarnoziemach kujawskich. Zesz. Nauk. ATR nr 44, Rolnictwo (3): 23-35. 20. CIEŚLA W., KLIMAS F., PECH K., STEFANIAK O. 1977: Warunki botaniczno-glebowe w otoczeniu Zakładów Azotowych we Włocławku. Rocz. Rady Nauk. przy U.W. w B ydgoszczy, z. 3: 143-157. 21. CIEŚLA W., NOW INKA Z., GRZONA R. 1977: Trwałość struktury guzełkowatej wybranych gleb uprawnych Równiny Inowrocławskiej. Zesz Nauk. ATR nr 49, Rolnictwo (4): 59-68. 22. CIEŚLA W., WOJTASIK M., MIRASZEWSKI R., ROGALSKI D. 1978: Gleby W ysoczyzny Chełmińskiej wytworzone z utworów pyłowych. Rocz. Glebozn. t. 29, nr 1: 127-140. 23. В IEGU SZEW S К А C., CIEŚLA W. 1980: Szkolnictwo W yższe w Bydgoszczy. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe: 261-285. 24. CIEŚLA W., TROUTLER M., NOW INKA Z., SKOW ROŃSKA J. 1980: W pływ na rośliny i gleby niektórych przemysłowych odpadowych minerałów wapiennych. Rocz. Glebozn. t. 31, nr 1: 117 130. 25. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., SIUDA W. 1981: Stan zasolenia gleb w okolicy Inowrocławskich Zakładów Sodowych w Mątwach. Rocz. Glebozn. t. 32, nr 2: 103-113. 26. MARCINEK J., LANGIER-KUŹNI AROWA A., CIEŚLA W. 1981 : Clay minerals o f alluvial saline in Shatt Al-Arab Region (Southern Iraq). Rocz. Glebozn. t. 32, z. 3: 183-191.
Wspomnienie o profesorze W. Cieśli 101 27. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H. 1983: Skład chemiczny frakcji ilastej gleb wytworzonych z gliny zwałowej moren dennych Niziny Wielkopolskiej. Rocz. Glebozn. t. 34, z. 2: 37-54. 28. CIEŚLA W., RZEŚNIOWIECKA-SULIMIERSKA G., KOPER J. 1984: Badania nad glebowym fosforem organicznym. Cz. I. Fosfor organiczny na tle zawartości C, N i S w niektórych glebach uprawnych i leśnych. Rocz. Glebozn. t. 35, z. 1: 11-22. 29. CIEŚLA W., RZEŚNIOWIECKA-SULIMIERSKA G., KOPER J. 1984: Badania nad glebowym fosforem organicznym. Cz. II. Fosfor organiczny i jego frakcja w niektórych glebach uprawnych i leśnych. Rocz. Glebozn. t. 35, z. 1: 11-22. 30. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H. 1984: W łaściwości zasolonych gleb w sąsiedztwie Janikowskich Zakładów Sodowych na Kujawach. Rocz. Glebozn. t. 35, z. 2: 139-150. 31. CIEŚLA W. 1985: Aktualny stan i kierunki działalności gleboznawstwa w Polsce. Post. Nauk Rol. z. 4: 35-46. 32. ADAM CZYK B., BIAŁOUSZ S., BORKOWSKI J., CIEŚLA W. i in. 1986: Atlas gleb Polski. PWN, Warszawa. 33. UZIAK S., BOGDA A., CHODAK T., CIEŚLA W. i in. 1987: Clay minerals o f selected loess soils. Rocz. Glebozn. t. 38, z. 3: 59-77. 34. CIEŚLA W., SKARGA-BILSKA G., BILSKI J., 1987: Przewodnictwo elektrolityczne roztworu glebowego na tle nawożenia i uprawy gleby płowej. Rocz. Glebozn. t. 38, z. 2: 5-12. 35. GONET S., CIEŚLA W. 1988: Metody dyspergowania próbek gleb do badań frakcji ilastej. Pr. Kom isji Nauk. PTGleb. ss. 32. 36. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., DYM IŃSKA M., 1988: Uziarnienie frakcji iłu koloidalnego w wybranych glebach W ysoczyzny Kujawskiej. Rocz. Glebozn. t. 39, z. 3: 213-216. 37. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., DYMIŃSKA M., OWEDYK J. 1988: Wstępne wyniki badań składu mineralogicznego frakcji ilastej wybranych mad wiślanych. Rocz. Glebozn. t. 39, z. 3 :2 0 9-2 1 3. 38. CIEŚLA W., KUCHARSKI J. 1988: W łaściwości osadów ściekowych i ich przyrodnicze wykorzystanie. Zalecenie Zakładu Projektowo-Usługowego Ochrony Środowiska, Gdańsk, ss. 23. 39. KUŹNICKI F., BIAŁOUSZ S., CIEŚLA W. i in. 1989: Systematyka gleb Polski. Wyd. IV. Rocz. Glebozn. t. 40, z. 3/4. 40. CIEŚLA W., KUCHARSKI J. 1989: Preliminary research on agricultural usage from chosen purfication plants o f Bydgoszcz Voivodship. Pieśtany: 37-38. 41. CIEŚLA W., KOPER J. 1990: W pływ wieloletniego nawożenia gleby na dynamikę niektórych frakcji fosforu organicznego. Rocz. Glebozn. t. 41, z. 3/4: 85-93. 42. CIEŚLA W., KOPER J. 1990: W pływ wieloletniego nawożenia mineralno-organicznego na kształtowanie się fosforu organicznego i przyswajalnego oraz aktywności enzymatycznej w glebie. Rocz. Glebozn. t. 41, z. 3/4: 73-83. 43. CIEŚLA W., KOPERA J. 1990: Inositolic phosphorus in some soils under traditional cultivation and fertilization and in soils subjected to a long-term static fertilization experiment. Pol. J. Soil Sei. t. 23, z. 1: 45-50. 44. CIEŚLA W., M ALCZYK P., KĘDZIA W. 1992: Mikroelementy w glebach lekkich dorzecza Brdy. Materiały VII Sympozjum Mikroelementy w rolnictwie. Wrocław: 31-34. 45. CIEŚLA W., NIEDWIGA O. E., OWEDYK J. 1992: Kierunki podwyższania żyzności gleb i plonowania zbóż. Wyd. Ukraińskiej Akademii Nauk Rolniczych. 46. CIEŚLA W. 1993: Kadry, zaplecze badawcze i aktualne kierunki działalności gleboznawstwa w Polsce. Materiały konferencji problemowo-metodycznej W spółczesne problemy badawcze i dydaktyczne z zakresu ochrony i kształtowania zasobów glebowych Polski. Kołobrzeg: 31-44. 47. CIEŚLA W., MALCZYK P., KĘDZIA W. 1993: Glin wymienny w glebach leśnych okolic Zakładów Azotowych we W łocławku. Zesz. Nauk. PAN Człowiek i środowisko - Chrom, nikiel i glin - problemy ekologiczne i metodyczne, z. 2: 205-210.
102 Wspomnknw o profesorze W. Cieśli 48. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., M ALCZYK P., KĘDZIA W. 1993: Zmiany zakwaszenia gleb leśnych w okolicy Zakładów Azotowych we Włocławku. Sympozjum Naukowe Przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny oraz skutki zakwaszania gleb. 49. CIEŚLA W., ZALEWSKI W. 1993: Zmiany odczynu i właściwości sorpcyjnych gleb uprawnych w otoczeniu Kombinatu Cementowo-Wapiennego KCW Kujawy. Sympozjum Naukowe Przyrodnicze i antropogeniczne przyczyny oraz skutki zakwaszania gleb. 50. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., DŁUGOSZ J. 1993: Total lead contents in black earth o f Kujawy region. Pol. J. Soil Sei. t. 26, z. 1: 43-47. 51. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., DŁUGOSZ J., JAWORSKA H., ZALEWSKI W. 1993: Chrom i nikiel w czarnych ziemiach i glebach płowych obszaru Kujaw oraz Ziemi Dobrzyńskiej. Zesz. Nauk. PAN Człowiek i środowisko - Chrom, nikiel i glin - problemy ekologiczne i metodyczne z. 2: 43-48. 52. CIEŚLA W., ZALEWSKI W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., KUCHARSKI J. 1993: Zawartość metali ciężkich w glebie i kupkówce pospolitej w 3 roku po zastosowaniu osadów ściekowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi. z. 409: 43-50. 53. CIEŚLA W., KOPER J., LASKOWSKI J. 1993: Fosfor organiczny i jego frakcje w glebach z wieloletniego doświadczenia polowego. Zesz. Nauk. AR Kraków, t. 277, z. 37: 97-108. 54. CIEŚLA., MARCINEK J. 1994: Horizon notation of Polish Soils. Rocz. Glebozn. Supl. t. 44: 3-9. 55. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., BOROW SKA K., M ALCZYK P., KĘDZIA W. 1994: Pierwiastki śladowe w glebach wybranych obszarów Pomorza i Kujaw. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi. z. 414: 63-70. 56. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., ZALEWSKI W., DŁUGOSZ J. 1994: Evaluation of microelements contents in arable soils o f Eastern W ielkopolska Lowland. Rocz. Glebozn. Supl., t. 44: 79-84. 57. CIEŚLA W., DĄBKOW SKA-NASKRĘT H., DŁUGOSZ J., ZALEWSKI W. 1994: Chrom i nikiel w czarnych ziemiach obszaru Kujaw. Zesz. Nauk. ATR - Rolnictwo z. 36. 58. CIEŚLA W., ZALEWSKI W., JAWORSKA H. 1994: Acidity and related properties in arable soils in the midst o f KCW-Kujawy Lime and Cement Plant. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 413. 59. CIEŚLA W., MALCZYK P., KĘDZIA W., PACHOCKI K. 1994: 137Cs i 134Cs w glebach woj. bydgoskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 414: 11-20. 60. CIEŚLA W., BOROW SKA K. 1994: Selen i niektóre metale ciężkie w tkankach zajęcy pozyskanych z różnych warunków siedlskowych. Zesz. Nauk. PAN Człowiek i środowisko. 61. CIEŚLA W., JAWORSKA H., ZALEWSKI W., DŁUGOSZ J. 1994: Chrom i nikiel w wybranych glebach płowych z Ziemi Dobrzyńskiej oraz północnego i zachodniego obrzeża czarnych ziem kujawskich. Zesz. Nauk. ATR z. 36. B. Artykuły i komunikaty naukowe 1. TERLIKOWSKI F., REIMANN B., CIEŚLA W. i in. 1952: Charakterystyka gleb gospodarstwa PGR Gąsawy pow. Szamotuły. Rocz. Nauk Roi. t. 66-A -l. 2. REIMANN B., CIEŚLA W. 1955: Badanie gleb nizinnych gospodarstwa Porzęczewo i Wąbiewo pow. Kościan. Rocz. Nauk Roi. t. 72-A -l. 3. CIEŚLA W., BARANOW SKI T. 1957: Gleby Żuław W iślanych na trasie wycieczki PTGleb. Materiały kursokonferencji terenowej zjazdu PTGleb. ss. 3. 4. CIEŚLA W. 1962: Uwagi o właściwościach czarnych ziem kujawskich. (Praca popularnonaukowa). Nowe Roi. z.2, ss. 2. 5. CIEŚLA W. 1965: Problematyka czarnych ziem Niziny Wielkopolskiej ze szczególnym uwzględnieniem Kujaw. Rocz. WSR w Poznaniu t. 30: 43-53. 6. CIEŚLA W. 1965: Adaptacja metody M. L. Jacksona przygotowania próbek glebowych do celów analizy mechanicznej i innych badań glebowych. Rocz. Glebozn. t. 15, dodatek: 295-298.
Wspomnienie o profesorze W Cieśli 103 7. CIEŚLA W. 1966: Kilka uwag o analizie granulometrycznej gleb i skał macierzystych. Biul. Inst. Geograf. U AM w Poznaniu, ss. 3. 8. CIEŚLA W., DZIĘCIOŁOWSKI W., MARCINEK J. 1972: Nowy amerykański system klasyfikacji gleb. PTGleb., V Komisja Genezy, Klasyfikacji i Kartografii Gleb., ss. 98. 9. CIEŚLA W., WOJTASIK M. 1974: Stan zagęszczenia gleb wytworzonych z glin zwałowych w województwie bydgoskim. Rocz. AR w Poznaniu: 95-96. 10. CIEŚLA W., WOJTASIK M. 1974: W pływ zagęszczenia gleb na plon buraków cukrowych. Rocz. AR w Poznaniu: 96-97. 11. CIEŚLA W., BRYŁKA E. 1974: Porównanie oznaczeń frakcji iłu koloidalnego po sedymentacji swobodnej i wymuszonej wirowaniem. Minerały ilaste gleb. Puławy: 52-56. 12. CIEŚLA W. 1974: System dydaktyczno-wychowawczy Akademii Rolniczej w Poznaniu. Poznań [wypowiedź]: 68-72. 13. CIEŚLA W. 1975: W łaściwości czarnoziemów łąkowych Kujaw na tle potrzeb melioracji. Materiały narady pt.: Regulacja stosunków powietrzno-wodnych jako element rolniczego usprawnienia gleb. NOT, Bydgoszcz: 32-50. 14. CIEŚLA W. 1976: O zasobach glebowych i ich wykorzystaniu. Magazyn Gazety Pom orskiej z dnia 24.04.1976, [maszynopis] s 10. Skrót wykładu inauguracyjnego roku akademickiego 1975/76. Akad. Tech.-Roi. Bydgoszcz. 15. CIEŚLA W. 1976: Metody przygotowania próbek i separacji frakcji ilastej. Pr. Kom. M ineralogii Gleb. PTGleb. nr VII/2 Warszawa: 1-19. 16. CIEŚLA W. 1977: Znaczenie gęstości gleb dla właściwości fizycznych i wzrostu roślin. Materiały z ogólnokrajowej kursokonferencji. Bydgoszcz 1977. 17. CIEŚLA W., MICHAŁEK E., REIM ANN В. 1977: Morfologia i właściwości czarnoziemów leśno-łąkowych i niektórych innych gleb występujących na Równinie Kościańskiej. Mat. Nauk. Zjazdu z okazji 40-lecia PTGleb. Poznań, cz. 1: 55-58. 18. CIEŚLA W., MICHAŁEK B., REIM ANN B. 1977: W łaściwości chemiczne czarnoziemów leśnołąkowych i niektórych gleb występujących na Równinie Kościańskiej. Mat. Nauk. Zjazdu z okazji 40-lecia PTGleb. cz.l: 125-131. 19. CIEŚLA W. 1978: O działalności naukowo-badawczej Akademii Techniczno-Rolniczej im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy. Wyd. BTN Bydgostiana nr 8: 25-31. 20. CIEŚLA W. 1979: W pływ eksploatacji i przerobu surowców mineralnych w Zachodnio-Kujawskim Okręgu Przemysłowym na środowisko. Skutki eksploatacji, zasięg wpływów, metody i sposoby ograniczenia ujemnych wpływów. Mat. na Sesję Nauk. organizowaną przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów i PAN - Komitet Naukowy PAN - Człowiek i Środowisko, Konin: 146-155. 21. CIEŚLA W., SKOW ROŃSKA J. 1980: Niektóre metody oznaczenia kationowej pojemności sorpcyjnej frakcji ilastej gleb. Pr. Kom. Nauk. PTGleb. nr 1/12. C. Opracowania kartograficzno-gleboznawcze 1. Mapa gleb Polski w skali 1: 300 000, arkusze: Poznań C-2, Zbąszyń C -l, W rocław B-3, Bydgoszcz B-2, Zgorzelec D -l, Opole E-2, Wałbrzych E -l, Płock C-3. Mapy poufne, opublikowane w latach 1957-58 przez Państwowe Wydawnictwo Geologiczne. Warszawa. 2. Mapa gleb Polski w skali 1:1 000 000, rok 1968. Państwowe Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa. 3. Polska Mapa Gleb w skali 1:500 000, rok 1972. Państwowe Wydawnictwo G eologiczne, Warszawa. 4. Opracowania gleboznawcze obiektów rolnych w liczbie 48. Są to opracowania nie publikowane, oddane bezpośrednio do użytku praktyki, wykonane w latach 1951-1968. Materiały te zawierały mapy gleb w skalach szczegółow ych 1:5 000 lub 1:10 000, opisy oraz materiały analityczne. Służyły one do opracowania planów urządzeniowych przedsiębiorstw rolnych: PGR, Spółdzielni Produkcyjnych i Zakładów Doświadczalnych. Były to prace zespołowe.
104 Wspomnienie o profesorze W. Cieśli 5. W pływ związków emitowanych do atmosfery przez Zakłady Azotowe we W łocławku na biologię i szatę roślinną terenów przyległych. Bydgoszcz 1974, ss. 160. Praca zbiorowa wykonana pod kierownictwem i przy udziale W. Cieśli na zamówienie Prosynchemu w Gliwicach, w związku z dalszą rozbudową Zakładów Azotowych we Włocławku. 6. CIEŚLA W. 1981: Groundwater salinity map o f alluvial soils in Shatt-Al-Arab Region. Warszawa- Bagdad (Hydroprojekt). 7. CIEŚLA W. 1981: Water permeability map o f alluvial soils in Shatt-Al-Arab Region. Warszawa- Bagdad (Hydroprojekt). 8. W pływ emisji zanieczyszczeń na zmiany w środowisku przyrodniczym w rejonie Zakładów Azotowych we W łocławku. Badania zespołowe interdyscyplinarne wykonane w latach 1976-1979. Zakład Gleboznawstwa, (maszynopis) 5 tomów w sumie ok. 1000 stron (wraz z tabelami i wykresami). W. Cieśla był kierownikiem pracy i współautorem tekstów opracowań etapowych. Pracę wykonano na zlecenie Biura Projektów Prosynchem w Gliwicach. 9. Wskazania dla dokonania zadrzewień strefy ochronnej zbiorczej oczyszczalni ścieków (GOS) we Włocławku. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1977, ss. 35, tab. 6. 10. Badania gleb na terenie Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku w Bydgoszczy. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis), ss. 50 i mapa gleb w skali 1: 1 000, 1977 r. W. Cieśla przeprowadził badania terenowe i był współautorem opracowania. Praca wykonana na zlecenie Miastoprojektu w Bydgoszczy. lia. Ocena degradacji gleb i roślin w otoczeniu Zakładów Chemicznych Zachem w Bydgoszczy. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1977, ss. 200 (tekst stron 3 0 -zestaw ienia, tabele, wykresy). W. Cieśla kierownictwo i współautorstwo pracy zespołowej - interdyscyplinarnej. Pracę wykonano na zlecenie Biura Projektów Proat w Szczecinie, llb. W skazania dla dokonania zadrzewień strefy ochronnej Zakładów Azotowych we W łocławku. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1977, ss. 60. W. Cieśla kierownictwo i współautorstwo pracy zespołowej - interdyscyplinarnej. Pracę wykonano na zlecenie Prosynchemu w Gliwicach. 12. Badania gleboznawcze ze skażeniami zadrzewień i przebudowy istniejących drzewostanów na terenie strefy ochronnej Zakładów Farb Okrętowych w Kącku W ielkim koło Gdyni. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1978, ss. 61 + 8 tabel. Praca zespołowa, W. Cieśla kierował pracą i jest współautorem tekstu. Praca zlecona przez Proat w Szczecinie. 13. W pływ wgłębnej uprawy i nawożenia gleby z uwzględnieniem uprawy pasmowej na plonowanie buraków cukrowych. Problem resortowy 5CK -C.01.-02. Praca zespołowa, Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1978. W. Cieśla kierował pracą i jest współautorem tekstu. Praca zlecona przez IHAR w Radzikowie. 14. Badania degradacji gleb w zasięgu normatywnej strefy ochronnej zbiornika Uśredniającego Zakładów Chemicznych Zachem w Bydgoszczy. Zakład Gleboznawstwa (maszynopis) 1980, ss. 30 + 11 tabel. Praca zlecona przez Proat w Szczecinie. 15. Alluvial soils in Shatt Al-Arab Region. Warszawa-Bagdad. Pracę przekazano stronie irackiej. D. Sprawozdania z prac badawczych 1. CIEŚLA W. i in. 1991: Ocena stanu gleb uprawnych w regionie kujawsko-pomorskim z punktu widzenia zawartości mikroskładników i metali ciężkich, ich nadmiaru i niedoboru. Sprawozdanie z pracy badawczej na zlecenie MEN. Katedra Gleboznawstwa: 1-83 (maszynopis). 2. CIEŚLA W., ZALEWSKI W. 1992: Wpływ Kombinatu KCW Kujawy na odczyn gleby. Sprawozdanie z pracy badawczej na zlecenie Kombinatu. Katedra Gleboznawstwa: 1-138 (maszynopis). 3. CIEŚLA W. 1991: Zarys dziejów studiów i badań rolniczych. Referat wygłoszony z okazji jubileuszu 40-lecia ATR (maszynopis), ss. 13. 4. CIEŚLA W., MALCZYK P., KĘDZIA W. 1993: Stan radiochemiczny gleb woj. bydgoskiego. Sprawozdanie z pracy badawczej na zlecenie Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Woj. w Bydgoszczy. Katedra Gleboznawstwa: 1-33 (maszynopis).
Wspomnienie o profesorze W. Cieśli 105 5. CIEŚLA W., ZALEWSKI W. i in. 1993: Ocena stanu środowiska przyrodniczego po nawożeniu gleb uprawnych osadami ściekowym i z oczyszczalni ścieków w Słupsku. Sprawozdanie z prac na zlecenie W odociągów Słupsk Spółka z o.o. Katedra Gleboznawstwa: 1-37 (maszynopis). 6. CIEŚLA W. 1993: Formy potasu w glebie. Referat dla Polskiego Tow. Agrotechnicznego. Katedra Gleboznawstwa: 1-4 (maszynopis). 7. CIEŚLA W. 1993: Stanowisko w sprawie wydzieleń na mapie świata form i stopnia degradacji gleb powodowanego przez człowieka na obszarze Polski. (World map of the status o f human induced soil degradation). Autorzy: L. R.Oldeman, R. T. A. Hakling, W. Sombrock. Katedra Gleboznawstwa: 1-4 (maszynopis). 8. CIEŚLA W. 1993: Ocena planu i programu dziennych studiów inżynierskich kierunku Inżynieria Środowiska, specjalność Rekultywacja Terenów Zdegradowanych. Ocena wykonana dla W ydziału Budownictwa ATR. Katedra Gleboznawstwa: 1-4 (maszynopis).