KRZYSZTOF TOMCZAK Jak wykorzystać płytę CD-ROM Piękno wokół nas Mini przewodnik dla nauczycieli plastyki w gimnazjum materiały i podręczniki Mariana Pietraszewskiego POZNAŃ 2010 1
Płyta CD-ROM została wydana w 2009 roku jako poszerzenie i uzupełnienie treści podręcznika plastyki Piękno wokół nas, wynikające z nowej podstawy programowej. Dołączana jest do ksiąŝki nauczyciela lub wysyłana na jego prośbę, jeśli uczniowie korzystają z ww. podręcznika. Z mini przewodnika dowiedzą się Państwo: 1) gdzie prezentować treści płyty i za pomocą jakich mediów, 2) jak uruchamia się płyta, 3) jak poruszać się po płycie (przeglądanie zawartości), 4) co moŝna skopiować, wydrukować, 5) co zawiera płyta (szczegółowy spis tematów), 6) jak zrealizować ćwiczenie z podręcznika z działu Nowe media w plastyce, dotyczące montaŝu filmu z wykorzystaniem materiałów znajdujących się na płycie, 7) jak wykorzystać inne materiały z płyty (Mała galeria wielkich mistrzów, Architektoniczne szczegóły z Poznania i Gdańska, Adresy przydatnych stron internetowych, Pytania sprawdzające wiedzę uczniów z historii sztuki), 8) jak postępować w razie problemów technicznych z płytą. 1. Miejsce prezentacji treści płyty, media Najlepszym miejscem wykorzystania płyty i prezentacji jej treści jest pracownia komputerowa z projektorem multimedialnym i dostępem do Internetu. Projektor multimedialny pozwala zaprezentować na duŝym ekranie zamieszczone na płycie obrazy, zdjęcia budowli czy detali architektonicznych, a dostęp do Internetu umoŝliwia połączenie się z polecanymi stronami WWW i np. wirtualne odwiedzenie galerii, muzeum. Ćwiczenie dotyczące montaŝu filmu wymaga skorzystania z komputerów (najlepiej kilku) w pracowni, wyposaŝonych w program Windows Movie Maker (jest on częścią systemów operacyjnych Windows Me, Windows XP i Windows Vista, moŝna go teŝ pobrać bezpłatnie ze strony www.dobreprogramy.pl). Treści płyty moŝna równieŝ prezentować w sali lekcyjnej przedmiotu, za pomocą laptopa połączonego z projektorem multimedialnym. Sala podczas korzystania z projektora powinna być lekko zaciemniona. 2. Uruchomienie płyty Płyta uruchamia się automatycznie zaraz po włoŝeniu jej do kieszeni napędu CD-ROM/DVD-ROM. Płytę moŝna równieŝ uruchomić, klikając dwukrotnie w plik o nazwie index.html, który znajduje się w katalogu głównym CD-ROM-u. 3. Poruszanie się po płycie, przeglądanie zawartości Płyta opracowana jest w formie strony WWW i uruchamia się w przeglądarce internetowej. Po uruchomieniu płyty na stronie głównej zostaje wyświetlony interaktywny spis tematów. Wszystkie interaktywne odnośniki zaznaczono podkreśleniami. Kliknięcie w wybrany temat powoduje przejście na stronę z zawartością tematu. Aby wrócić do strony głównej, naleŝy kliknąć strzałkę zwróconą w bok, znajdującą się na górze z lewej strony. Z kolei strzałka skierowana do góry 2
, znajdująca się na samym dole strony, umoŝliwia skok na górę strony. MoŜna równieŝ korzystać ze strzałek nawigacyjnych przeglądarki internetowej. 4. Kopiowanie, drukowanie Wybrane strony płyty moŝna wydrukować, wybierając z paska poleceń przeglądarki internetowej polecenie Plik, a następnie Drukuj. Strony moŝna teŝ skopiować, wybierając z paska poleceń przeglądarki zakładkę Edycja, a następnie Zaznacz wszystko i znów Edycja oraz Kopiuj. W dalszej kolejności naleŝy otworzyć, edytor tekstu np. Word i wkleić zawartość strony za pomocą polecenia Edycja i Wklej. Skopiować moŝna równieŝ poszczególne fragmenty tekstu. Wystarczy je zaznaczyć, przeciągając kursorem po tekście, a następnie skopiować za pomocą opcji Edycja i Kopiuj. 5. Spis tematów na płycie Po uruchomieniu płyty na stronie głównej zostają wyświetlone interaktywne tematy. MATERIAŁY DO ĆWICZENIA 6. Z ROZDZIAŁU 13. PODRĘCZNIKA Opis Skansenu Miniatur w Pobiedziskach Opis sfilmowanych miniatur w skansenie Opis programu Windows Movie Maker do montaŝu filmu Przykładowy montaŝ filmu wskazówki MAŁA GALERIA WIELKICH MISTRZÓW Od Altdorfera do Zurbarána Od renesanu do neoawangardy ARCHITEKTONICZNE SZCZEGÓŁY Z POZNANIA I GDAŃSKA ADRESY PRZYDATNYCH STRON INTERNETOWYCH PYTANIA SPRAWDZAJĄCE WIEDZĘ UCZNIÓW Z HISTORII SZTUKI 6. Realizacja ćwiczenia z rozdziału Nowe media w plastyce (ćw. 6, rozdział 13 podręcznika) Do ćwiczenia przygotowano na płycie opisy budowli, krótkie klipy filmowe, instrukcje i wskazówki do wykonania zadania. Treść ćwiczenia: Niedaleko Poznania, w Pobiedziskach, znajduje się Skansen Miniatur z makietami obiektów historycznych i interesujących fragmentów zabudowy miast wielkopolskich. Wykorzystując materiały zgromadzone na płycie dołączonej do ksiąŝki, zmontuj film o tym skansenie lub film o wybranych zabytkach Wielkopolski. MontaŜ filmu jest najbardziej zaawansowanym mutlimedialnie ćwiczeniem w podręczniku. Wymaga skorzystania z płyty, zawierającej materiały niezbędne do jego realizacji. MontaŜ filmu polecany jest nauczycielom, którzy mają juŝ doświadczenie w obsłudze komputera i dostęp do multimediów. Zadanie z pewnością spotka się z duŝym zainteresowaniem uczniów. Dla samego nauczyciela będzie teŝ nowym, ciekawym wyzwaniem. 3
Aby zmontować film, najlepiej wykorzystać płytę Piękno wokół nas w szkolnej pracowni komputerowej. Warunkiem montaŝu jest wyposaŝenie choć jednego komputera w program Windows Movie Maker (jest on częścią systemów operacyjnych Windows Me, Windows XP i Windows Vista, moŝna go równieŝ pobrać bezpłatnie ze strony www.dobreprogramy.pl). Program jest w polskiej wersji językowej (łącznie z rozbudowanym systemem pomocy). Z funkcjami i moŝliwościami programu naleŝy zapoznać się wcześniej i próbnie przeprowadzić montaŝ filmu, tak aby później sprawnie pokierować pracą uczniów (podtemat na płycie Opis programu Windows Movie Maker do montaŝu filmu). Prace nad realizacją filmu o skansenie miniatur lub filmu o wybranym zabytku Wielkopolski wymagają w pierwszej kolejności zapoznania uczniów z krótką informacją o skansenie (temat na płycie Opis Skansenu Miniatur w Pobiedziskach), a następnie z opisami i małymi zdjęciami poszczególnych budowli (temat na płycie Opis sfilmowanych miniatur w skansenie). Nauczyciel moŝe te opisy wydrukować uczniom lub zaprezentować za pomocą projektora multimedialnego. Następnie naleŝy zapoznać uczniów z instrukcją programu do montaŝu (temat na płycie Opis programu Windows Movie Maker do montaŝu filmu). Kolejny temat na płycie Przykładowy montaŝ filmu wskazówki zawiera dwa foldery, a w nich 36 krótkich sekwencji filmowych oraz 6 podkładów muzycznych (przygotowanych do montaŝu), a takŝe porady, jak przeprowadzić montaŝ. Jeśli w pracowni jest kilka komputerów wyposaŝonych w program Windows Movie Maker, to uczniów moŝna podzielić na kilka grup (po kilka osób przy jednym komputerze). Etapy montaŝu filmu: 1. Uruchomienie za pomocą komputera płyty Piękno wokół nas. 2. Zaznajomienie się z tematem płyty MATERIAŁY DO ĆWICZENIA 6. Z ROZDZIAŁU 13. PODRĘCZNIKA (wydrukowanie lub prezentacja za pomocą projektora multimedialnego opisu skansenu, opisu budowli, instrukcji programu Windows Movie Maker). 3. Przejrzenie wszystkich filmów i wysłuchanie podkładów muzycznych z płyty z podtematu Przykładowy montaŝ filmu wskazówki (prezentacja za pomocą projektora multimedialnego i głośników komputerowych). 4. Wybranie filmów z budowlami, które się spodobały i wzbudziły zainteresowanie. 5. Przeczytanie informacji o tych budowlach z podtematu Opis sfilmowanych miniatur w skansenie. 6. Przemyślenie scenariusza filmu czy ma to być film o skansenie, czy o wybranym zabytku Wielkopolski. Zastanowienie się, które budowle pokazać w montowanym filmie i w jakiej kolejności. Jakie mają być napisy na początku i na końcu filmu. Czy w trakcie trwania filmu teŝ będą napisy. Czy dodany zostanie podkład muzyczny. Zanotowanie uwag i przemyśleń na kartce, np. kolejność filmików, nazwy plików, propozycje napisów. 7. Skopiowanie filmików i podkładów muzycznych do innych komputerów wyposaŝonych w program Windows Movie Maker (jeśli podzielimy uczniów na grupy). 4
8. Otwarcie programu Windows Movie Maker. 9. Zaimportowanie (z pomocą nauczyciela) pierwszego wybranego filmiku za pomocą opcji Importuj obraz wideo. 10. Przeciągnięcie (z pomocą nauczyciela) klipu wideo za pomocą myszki do Obszaru roboczego. 11. Importowanie kolejnych wybranych klipów i przeciąganie do obszaru roboczego. 12. UłoŜenie klipów w odpowiedniej kolejności poprzez przeciąganie klipów w obszarze roboczym. 13. Dodanie napisu na początek i koniec filmu poprzez opcję Utwórz tytuły lub napisy końcowe. Wybranie czcionki napisu, jej wielkości i koloru. MoŜna równieŝ dodać napisy przed, na lub po wybranym klipie. Napis powinien być krótki. Teksty do napisów na klipy moŝna ułoŝyć, korzystając z opisu skansenu i poszczególnych miniatur. 14. Wybranie i zastosowanie przejść między klipami przy uŝyciu opcji Przejrzyj przejścia wideo. 15. Zastosowanie do wybranych klipów ciekawych efektów wideo przy uŝyciu opcji Przejrzyj efekty wideo. 16. Zaimportowanie wybranego podkładu dźwiękowego przy uŝyciu opcji Importuj audio lub muzykę. 17. Przejrzenie montowanego filmu. Korekta długości efektów, przejść, napisów na osi czasu w obszarze roboczym. 18. Zapisanie projektu filmu za pomocą opcji Zapisz na moim komputerze i w najlepszej jakości odtwarzania dla mojego komputera. 19. Prezentacja gotowych filmów przygotowanych przez uczniów (grupy). Ocena projektu. Budowa okna aplikacji Windows Movie Maker 5
7. Wykorzystanie innych materiałów z płyty MAŁA GALERIA WIELKICH MISTRZÓW W galerii zamieszczono blisko 120 obrazów uporządkowanych według twórców alfabetycznie (od Altdorfera do Zurbarána, 90 twórców) lub według epok (od renesanu do neoawangardy). Przy kaŝdym obrazie znajduje się: opis: autor, tytuł, data powstania dzieła, muzeum (miejsce przechowywania), komentarz kulturoznawcy Krzysztofa Moraczewskiego, niekiedy adresy stron WWW. Obrazy moŝna powiększyć na pełen ekran. Warto zobaczyć w powiększeniu np. sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej Michała Anioła. Stronę z wybranym dziełem i jego opisem moŝna wydrukować. Wybrane przez nauczyciela dzieła sztuki moŝna zaprezentować w klasie za pomocą laptopa oraz dodatkowo projektora multimedialnego. lupy do powiększania przeglądanie dzieła w przewijalnym oknie 6
ARCHITEKTONICZNE SZCZEGÓŁY Z POZNANIA I GDAŃSKA W tej części opisano i przedstawiono kilkadziesiąt zdjęć detali architektonicznych z róŝnych epok, od sztuki romańskiej po secesję, do których komentarz przygotował kulturoznawca Krzysztof Moraczewski. Detale architektoniczne moŝna powiększyć na cały ekran. Znakomitej jakości zdjęcia i duŝe zbliŝenia obiektów pozwalają zobaczyć na monitorze komputera detale i szczegóły architektoniczne, których w rzeczywistości tak dobrze nie obejrzymy. Stronę z wybranym obrazem i opisem moŝna wydrukować lub skopiować tak samo, jak w temacie Mała galeria wielkich mistrzów. Wybrane przez nauczyciela budowle moŝna zaprezentować w klasie za pomocą laptopa oraz dodatkowo projektora multimedialnego. powiększenie zdjęcia do wielkości pełnoekranowej na duŝych zdjęciach bardzo dobrze widoczne są detale 7
ADRESY PRZYDATNYCH STRON INTERNETOWYCH W dziale znajduje się ponad 110 adresów stron WWW portali kulturalnych, kompendiów, galerii sztuki nowoczesnej, muzeów w Polsce i na świecie. Ponadto polecane są odnośniki do stron poświęconych architekturze, malarstwu, filmowi, plakatowi czy fotografii. Zachęcamy do przejrzenia podanych adresów z pewnością znajdą Państwo ciekawe strony internetowe, które warto pokazać uczniom. Stronę z adresami moŝna wydrukować lub skopiować, a wybrane adresy WWW polecić uczniom. Jeśli w klasie jest komputer wyposaŝony w dostęp do Internetu (w pracowni komputerowej na pewno), to moŝna wirtualnie odwiedzić, np. galerię sztuki nowoczesnej czy wystawę fotograficzną. wywołany jeden z adresów www 8
PYTANIA SPRAWDZAJĄCE WIEDZĘ UCZNIÓW Z HISTORII SZTUKI Ostatni dział na płycie zawiera ponad 80 pytań z zakresu historii sztuki, pogrupowanych chronologicznie od staroŝytności do sztuki abstrakcyjnej. Stronę z pytaniami moŝna wydrukować lub skopiować np. do edytora tekstu. 8. Pomoc techniczna Jeśli przy uruchomieniu płyty na ekranie w przeglądarce Internet Explorer pojawia się poniŝszy komunikat, to kliknij na Tak. 9
Jeśli podczas uŝytkowania płyty na ekranie w przeglądarce Internet Explorer pojawia się komunikat: to po kliknięciu komunikatu wybierz opcję Zezwalaj na zablokowaną zawartość..., a w następnym oknie, które się pojawi, kliknij przycisk Tak. Aby uniknąć wyświetlania tego komunikatu w przyszłości, naleŝy w przeglądarce Internet Explorer wybrać opcję Narzędzia, następnie Opcje internetowe..., a w nich zakładkę Zaawansowane. Na samym dole listy naleŝy zaznaczyć opcję Zezwalaj zawartości aktywnej z dysków CD na działanie na moim komputerze oraz kliknąć przycisk Zastosuj i OK (patrz poniŝej). 10
W wypadku nieprawidłowego rozpoznawania polskich znaków (np. ą, ś, ź) w przeglądarce: Internet Explorer naleŝy w górnym pasku wybrać Widok, następnie Kodowanie i zaznaczyć Europa Środkowa (Windows) oraz odznaczyć Automatyczny wybór: Mozilla Firefox naleŝy w górnym pasku wybrać Widok, następnie Zestaw znaków i zaznaczyć Środkowoeuropejski (Windows): 11
Opera naleŝy w górnym pasku wybrać Widok, następnie Kodowanie znaków i zaznaczyć Środkowoeuropejski Windows: Pytania i pomoc techniczna: kt@empi2.pl 12