Australia Dobre praktyki w stanowieniu prawa
Plan prezentacji: 1. Osiągnięcia w zakresie reformy regulacji; 2. Rozwiązania instytucjonalne; 3. Ocena skutków regulacji; 4. Biznesowy kalkulator kosztów; 5. Konsultacje;
Osiągnięcia Australii w zakresie reformy regulacji na przestrzeni 20 lat 1985 jako jeden z pierwszych krajów OECD, Australia powołała w łonie rządu, jednostkę odpowiedzialną za przeglądanie jakości regulacji i wykorzystywania RIA Business Regulations Review Unit; 1985 jako jeden z 8 krajów OECD, Australia wprowadziła formalny wymóg opracowywania Regulatory Impact Statement /RIS/ do wszystkich projektów rozpatrywanych przez rząd, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu regulacji na biznes; 1986 opracowano Rządowy Podręcznik nakazujący członkom Rady Ministrów przesyłanie wszelkich propozycji legislacyjnych do zaopiniowania do BRRU
Osiągnięcia Australii w zakresie reformy regulacji na przestrzeni 20 lat 1989 BRRU zmienia nazwę na Biuro ds. Przeglądu Regulacji /ORR/ i zostaje przeniesione do niezależnej Komisji Przemysłu /późniejsza Komisja Efektywności/; 1989 - ORR przyjmuje praktykę wydawania rocznych raportów z przeglądu regulacji. 1994 przygotowanie pierwszego projektu ustawy o instrumentach legislacyjnych (ostatecznie przyjęty w 2005 r.); 1996 ustanowienie Komisji Efektywności;
Osiągnięcia Australii w zakresie reformy regulacji na przestrzeni 20 lat 1996 utworzenie Zespołu ds. Odbiurokratyzowania Małego Biznesu; przygotowanie Raportu o sposobach likwidacji papierowych barier dla małego biznesu aż do 50% ; 1997 RIS staje się obligatoryjny dla wspólnotowego prawodawstwa pierwotnego, jak i wykonawczego; każdy RIS wymaga certyfikatu rzetelności od ORR; 2005 tworzy się Biznesowy kalkulator kosztów; 2006 Raport Zespołu ds. odbiurokratyzowania nt. redukcji barier dla biznesu (obszar banków);
Osiągnięcia Australii w zakresie reformy regulacji na przestrzeni 20 lat 2006 stworzenie w łonie rządu Rady ds. Reform; 2006 przekształcenie ORR w Biuro ds. Lepszej Regulacji (OBPR); 2007 powołanie Ministra Finansów i Deregulacji; 2008 stworzenie Grupy Deregualcyjnej w Ministerstwie Finansów i Deregulacji; 2008 przeniesienie OBPR do Ministerstwa Finansów i Deregulacji;
Obecne rozwiązania instytucjonalne: 1) Ministerstwo Finansów i Deregulacji Grupa Deregulacyjna Biuro ds. Lepszej Regulacji (OBPR) Wydział ds. deregulacji (DPD) 2) Australijska Komisja Efektywności
Grupa Deregulacyjna Kierowana przez Podsekretarza Stanu Odpowiada za doradzanie Rządowi w zakresie deregulacji oraz za wdrażanie rządowej agendy Deregualcyjnej Doradza Rządowi w szerokim zakresie propozycji dotyczących wszystkich dziedzin polityki i ich wpływu, a także odpowiada za opracowanie i wdrożenie ram prawnych zarządzania regulacyjnego; Pomaga rządowym agencjom i ministerstwom w przestrzeganiu rządowej polityki w zakresie wymogów odnośnie RIA oraz konsultacji;
Rola i funkcje Biura ds. Lepszej regulacji Promuje cele rządu polegające na poprawieniu efektywności i wydajności regulacji; Pomaga ministerstwom oraz agencjom rządowym w wywiązywaniu się z rządowej polityki w zakresie wymogów odnośnie RIA, monitoruje i raportuje realizację tych obowiązków; The best practice Regulation Handbook The COAG Best Practice Regulation Guide Zobowiązany jest do dokonywania oceny czy do danego projektu wymagane jest sporządzenie RIS; Bada RIS pod kątem tego czy spełniają one formalne wymogi i czy zapewniają odpowiedni poziom analizy, kosztów i korzyści; Doradza w sprawie zgodności oceny kosztów, zachęcając do stosowania Biznesowego Kalkulatora Kosztów,
Funkcje Biura ds. Lepszej Regulacji Zarządza innymi mechanizmami regulacyjnymi: Rocznymi Planami Legislacyjnymi oraz Wskaźnikami Wyników Regulacyjnych; Promuje rządowe zasady konsultacji i dostarcza jasnych wytycznych nt. dobrych praktyk konsultacji z ich uczestnikami; Zapewnia szkolenia dla decydentów; Sporządza roczne raporty zgodności RIS, ocen kosztów, konsultacji i wyników reformy regulacji z wymogami rządu w tym zakresie; Prowadzi centralny, publiczny rejestr on line wszystkich RIS; Monitoruje przebieg reformy regulacji w poszczególnych stanach i terytoriach;
Rola i funkcje Wydziału ds. deregulacji Celem działań Wydziału jest redukcja kosztów dla rządu, biznesu, społeczeństwa oraz ogólna poprawa współpracy na linii rząd społeczeństwo; Wspiera ministrów odpowiedzialnych za deregulację, poprzez doradztwo i wsparcie ukierunkowane na reformy najsłabiej ocenianych działań i regulacji; Wzywa podmioty do opracowywania rocznych przeglądów z użyciem RIA; Na poziomie Wspólnoty istnieje Partnerstwo na rzecz Lepszej Jakości Prawa, zawarte między Ministrem Finansów i Deregulacji i innymi członkami Rządu, np. Poprawiono efektywność procedur oceny nowych technologii zdrowotnych; Zmniejszono koszty dla firm importujących akcyzowe towary ekwiwalentne; Stworzono scentralizowane certyfikaty bezpieczeństwa dla wszystkich pracowników służb publicznych;
Australijska Komisja Efektywności Niezależna instytucja prowadząca badania i doradzająca rządowi australijskiemu w zakresie wszelkich spraw ekonomicznych, społecznych, środowiskowych i innych problemów dotyczących życia Australijczyków; Niezależność Komisji została sformalizowana w ustawie o Komisji Efektywności z 1998 r.; Składa się z Przewodniczącego Komisji i od 4 do 11 komisarzy, którzy mianowani są przez gubernatora generalnego na okres 5 lat; Komisja ma swój budżet (AUD 31 mln w 2008-09) Zatrudnia 180 profesjonalnego personelu do pomocy
Australijska Komisja Efektywności Celem jest pomaganie rządowi w opracowywaniu lepszych polityk w długofalowym interesie australijskiej społeczności; Skupia się głównie na: sposobach zwiększenia efektywności, wydajności australijskiej gospodarki; ograniczeniu zbędnych regulacji; tworzeniu warunków rozwoju konkurencyjnych dla australijskiego przemysłu; Ułatwianiu przystosowywania się do zmian strukturalnych Promocja zatrudnienia i rozwoju regionalnego; Pilnowaniu aby przemysł rozwijał się w sposób ekologicznie zrównoważony;
Australijska Komisja Efektywności Komisja wydaje serie raportów rocznych ( the blue book ) nt. wyników działań rządu; Raporty te dotyczą efektywności i skuteczności usług świadczonych przez rząd: zdrowie, edukacja, sprawiedliwość, usługi publiczne, itd. Raporty badają wyniki działań rządowych spółek; Prowadzi stały program badawczy wpływu reform strukturalnych i regulacyjnych na gospodarkę; Prowadzi roczne przeglądy barier dla biznesu; Przygotowuje rekomendacje dla rządu w każdej sprawie, która wymaga rozważenia. Większość rekomendacji Komisji przyjmowanych jest przez rząd;
Regulatory Impact Analysis - proces 1995 r. COAG decyduje, że cała krajowa aktywność regulacyjna powinna być przedmiotem RIA; W tym celu COAG przyjął: Zasady i wytyczne dla krajowych standardów stanowienia prawa ; Regulatory Impact Statement (RIS) to najważniejsza część RIA; RIS, zgodnie z wymogami rządu, wymagany jest przy wszystkich propozycjach, które mogę mieć wpływ na biznes, pozarządowy sektor, chyba że wpływ ten jest bardzo niewielki; Zasadniczym celem RIS jest usprawnienie procesu podejmowania decyzji w rządzie poprzez zapewnienie odpowiednich informacji decydentom na dany temat na chwilę podejmowania decyzji; RIS jest przygotowywany z chwilą powstania potrzeby dokonania zmiany w przepisach prawa lub potrzeby stworzenia nowej regulacji;
7 kluczowych elementów RIS Problem albo sprawy, które wymagają podjęcia działań legislacyjnych; Oczekiwane cel/e; Opcje (regulacyjne, nieregulacyjne), które muszą być podjęte do osiągnięcia zakładanych celów; Ocena wpływu (koszty, korzyści, poziom ryzyka) na konsumentów, biznes, rząd i społeczeństwo*; Oświadczenie o konsultacjach (wyniki konsultacji, podsumowania, ocena RIS albo wręcz alternatywny RIS); Rekomendowane opcje; Strategia wdrożenia i przeglądu preferowanej opcji;
RIA i jego znaczenie: RIS jest przesyłany do Parlamentu bądź publikowany, po podjęciu decyzji, jako wyraz przejrzystości stanowienia prawa; Projekty nie powinny być procedowane przez rząd, jeśli nie mają RIS albo raportu BCC; Premier może zdecydować o zastosowaniu wyjątku od reguły, wtedy taka regulacja jest przedmiotem automatycznego przeglądu w ciągu 2 lat; Oświadczenie o rzetelności każdy Minister, który proponuje regulację podpisuje całą dokumentację RIA pod kątem jej zgodności z wytycznymi rządu w zakresie RIS; Założenia RIA oraz dane w niej użyte podlegają konsultacjom z całym projektem regulacji; RIA jest stosowane do nowotworzonych regulacji, jak i tych już istniejących; Większość regulacji zawiera sun setting klauzule - przegląd po 10 latach; te które nie mają przegląd co 5 lat;
Biznesowy kalkulator kosztów (BCC) Narzędzie IT zaprojektowane, aby pomagać autorom regulacji w oszacowywaniu kosztów propozycji regulacji; BCC jest dostępny na stronach Biura ds. Lepszej Regulacji; BCC zapewnia wartościowanie kosztów regulacji z użyciem metodologii kosztorysowej; Przestrzeganie regulacji przez biznes jest traktowane jako bezpośredni koszt dla biznesu; BCC bada 9 różnych kategorii kosztów przestrzegania, które mogą mieć wpływ na biznes: (edukacja, wykonanie, zgłoszenia, pozwolenia, procedury, dokumenty, koszt zakupu, prowadzenie dokumentacji itd.);
Biznesowy kalkulator kosztów (BCC) pytania: Użytkownik proszony jest o przedstawienie opisu problemu i potencjalne opcje rozwiązań; Scan BCC wskazuje, które z tych opcji i czy w ogóle, mogą nakładać na biznes jakieś koszty; Jeśli użytkownik wskaże przynajmniej kilka opcji, które mogę nakładać koszty, BCC pomaga w wartościowaniu tych kosztów i użytkownicy proszeni są o dalsze szczegóły: - liczba biznesów, których propozycja może dotknąć przez każdą opcję; - Obowiązki jakie biznes będzie musiał wykonać aby być w zgodzie z regulacją; - Czy obowiązek jest wewnętrznym kosztem firmy czy outsourcowanym; - Czy obowiązek jest dla firm rozpoczynających działalność czy dla już prowadzących działalność; - Ile czasu zajmuje wykonanie obowiązku; - Jak często trzeba go powtarzać, itd..
Biznesowy kalkulator kosztów (BCC) Na koniec BCC przedstawia oszacowanie kosztów dla każdej z rozważanych opcji; Z oszacowania BCC powstaje raport, który obligatoryjnie przedkłada się do Biura ds. Lepszej Regulacji, aby potwierdzić, że proces legislacyjny przebiegał w zgodzie z wytycznymi rządu; Raport BCC wysyłany jest do decydentów, w celu podjęcia właściwych decyzji i jest upubliczniany;
KONSULTACJE: Najlepsze praktyki z zakresie konsultacji - 2006 Ciągłość konsultacje powinny być procesem ciągłym i zaczynać się na wczesnym etapie; Adresowanie konsultacje powinny być prowadzone szeroko, w celu zapewnienia że oddają różnorodność problemów wszystkich podmiotów, których projektowane regulacje dotyczą; Terminowość konsultacje powinny zaczynać się kiedy cele polityczne i opcje są zidentyfikowane; W trakcie całego procesu, uczestnicy konsultacji powinni mieć odpowiednią ilość czasu, aby przygotować odpowiedzi;
Najlepsze praktyki z zakresie konsultacji - 2006 Dostępność zainteresowane grupy uczestników powinny być poinformowane o konsultacjach, w sposób właściwy dla tych grup, poprzez szereg dostępnych środków; Przejrzystość autorzy regulacji muszą w sposób jasny wyjaśnić cele procesu konsultacji, zakres regulacji co do której konsultacje są prowadzone oraz określić sposób rozpatrywania uwag i odnoszenia się do nadesłanych uwag w trakcie konsultacji; Spójność i elastyczność spójna procedura konsultacji powinna ułatwić uczestnikom wzięcie w niej udziału. Ocena i przegląd autorzy regulacji powinni ocenić proces konsultacji i badać sposoby uczynienia ich bardziej efektywnymi;
Mechanizmy konsultacji (najlepsze praktyki): Roczne plany legislacyjne Ministerstwa i inne agencje odpowiedzialne za zmiany w przepisach, które mogą mieć wpływ na biznes, mają obowiązek przygotowywania planów legislacyjnych i wieszania ich na stronach internetowych, a także uaktualniania; Plany muszą zawierać informacje o: - dokonanych zmianach danej regulacji, które miały miejsce od początku roku obrotowego, - planowanych działaniach, w tym opis problemu, informacje o strategii konsultacji, przewidywany harmonogram prac;
Mechanizmy konsultacji (najlepsze praktyki): Strona internetowa konsultacji biznesowych - umożliwienie rejestracji zainteresowanym podmiotom; - automatyczne powiadamianie zainteresowanych stron o toczących się konsultacjach w interesujących ich obszarach; - Dostarczanie informacji o celach konsultacji; - Linki do bieżących i archiwalnych procesów konsultacji; - Informacje na temat nowych i planowanych zmianach w regulacji; Upublicznienie projektu regulacji
Źródła: OECD Reviews of Regulatory Reform, Government capacity to assure High-quality regulation in Astralia, OECD 2010 http://www.finance.gov.au/index.html http://www.pc.gov.au
Dziękuję za uwagę! Katarzyna Urbańska Dyrektor Departamentu Prawnego PKPP Lewiatan www.pkpplewiatan.pl