ANALIZA TYGODNIA Strategia Miasta Tarnów 2020 IS 30 czerwca 2011 r. po kilkumiesięcznych konsultacjach społecznych na mocy uchwały Rady Miasta Tarnowa weszła w życie Strategia Miasta Tarnów 2020, która zastąpiła dotychczasową Strategię zrównoważonego rozwoju społecznogospodarczego Miasta Tarnowa na lata 2000-2015. Impulsem do aktualizacji poprzedniego dokumentu strategicznego były dwie grupy czynników. Po pierwsze, zmiany w wewnętrznym środowisku miasta oraz w jego bezpośrednim otoczeniu. Zaliczyć do nich możemy np. zmiany w infrastrukturze komunikacyjnej, zmiany demograficzne i związana z tym chociażby mobilność młodzieży, a także rozrost funkcji takich miast jak Kraków, Rzeszów i Kielc stanowiących atrakcyjny rynek pracy i edukacji dla Tarnowian. Drugą grupę czynników stanowią zmiany o charakterze zewnętrznym, dotyczące przeformułowania koncepcji rozwoju kraju i nowego systemu rządowych i wojewódzkich dokumentów strategicznych. Szczególnie trzy z nich mają wpływ na definiowanie przyszłej roli Tarnowa tj. Krajowa Strategia Regionalnego, Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 oraz opracowywana obecnie Strategia Województwa Małopolskiego do 2020 r. W przypadku dwóch pierwszych dokumentów Tarnów określany jest jako najważniejszy ośrodek regionalny w strukturze osadniczej kraju, w którym powinny być tworzone warunki do rozprzestrzeniania procesów rozwojowych na tereny biedniejsze. Z kolei projekt Strategii Województwa Małopolskiego określa Tarnów mianem ośrodka subregionalnego, zapewniającego usługi wyższego rzędu (ponadlokalne) dla obszaru funkcjonalnego znajdującego się w jego bezpośrednim otoczeniu. Obszary i cele strategii Wizja przyjęta w uchwalonej Strategii Miasta Tarnów 2020 brzmi: Tarnów - miasto komfortu i rozwoju, pomnażające bogactwa. Realizacja tak określonej wizji będzie przebiegała zgodnie z działaniami skoncentrowanymi na trzech obszarach polityki rozwoju: 1. Rozwój Gospodarczy (Tarnów atrakcyjny inwestycyjnie, innowacyjny,
wspierający przedsiębiorczość). 2. Komfort Życia (Tarnów komfortowy, przyjazny dla mieszkańca). 3. Regionalne Oddziaływanie (Tarnów centrum usług ponadlokalnych). Rys 1. Schemat koncepcji strategicznej dla miasta Tarnowa z podziałem na obszary oraz cele strategiczne i operacyjne (dane na podstawie Strategii Miasta Tarnów 2020 ). Konkretne działania w ramach obszarów strategicznych Każda z tych dziedzin odpowiada na potrzeby określonych grup: przedsiębiorców, mieszkańców i turystów. Do głównych działań służących realizacji obszaru nr 1 należy zaliczyć rozwój miejskich stref aktywności gospodarczej (SAG) ze szczególnym uwzględnieniem branży nowoczesnych technologii (w planach pojawiają się 3 takie strefy na terenie Tarnowa), polepszenie dostępności komunikacyjnej SAG oraz działania promocyjne nakierowane na zwiększenie rozpoznawalności miasta, jako miejsca atrakcyjnego dla prowadzenia biznesu. Warto zwrócić także uwagę na pomysł utworzenia parku naukowo-technologicznego, inkubatorów przedsiębiorczości, stworzenie wsparcia dla biznesu w postaci instytucji Indywidualnego Opiekuna Inwestora, modernizację kilku odcinków dróg krajowych i wojewódzkich (głównie z myślą o połączeniu z budowaną autostradą A-4 w okolicach Tarnowa) oraz opracowanie dokumentacji potrzebnej do
budowy lotniska lokalnego. Działania realizowane w ramach obszaru nr 2 mają na celu przede wszystkim stworzenie warunków do aktywizacji mieszkańców miasta oraz ich osobistego rozwoju. Nacisk położono również na wspieranie działalności organizacji trzeciego sektora, zapewnienie lepszych warunków życia poprzez wysokie standardy bazy edukacyjnej, wysokiej jakości estetykę przestrzeni w tym warunków mieszkaniowych. Zdaniem autorów dla rozwoju Tarnowa istotne jest także stworzenie klimatu dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego podejmując jednocześnie działania zamierzające do likwidacji wykluczenia cyfrowego. W drugim obszarze aktywność władz publicznych ma na celu usprawnienie systemu zarządzania komunikacją publiczną oraz podniesienie standardu świadczonych przez nią usług. Planowane są także działania m.in. promujące świadomość ekologiczną czy też współpracę między gminami dla efektywnego gospodarowania odpadami. Warto także zwrócić uwagę na znaczną liczbę planowanych inwestycji w tereny rekreacyjno-sportowe, w tym budowę stadionu lekkoatletycznego, hali widowiskowo-sportowej i amfiteatru. Działania w ramach obszaru nr 3 skupiają się na stworzeniu marki Tarnowa jako lidera regionalnego współpracującego z otaczającym miasto powiatem. Powinno ono oferować jednocześnie mieszkańcom okolicznych gmin wysokiej jakości usługi edukacyjne (planowane powstanie Akademii Tarnowskiej), wysokospecjalistyczne usługi medyczne, bogatą ofertę kulturalną (festiwale, wydarzenia sportowe o znaczeniu krajowym i międzynarodowym) czy też przyciągać stworzeniem unikatowej propozycji dla turystów (np. Tarnów jako Polski Biegun Ciepła). Niektóre z głównych inwestycji przewidzianych w ramach strategii: Przygotowanie 3 Stref Aktywności Gospodarczej wraz z połączeniami drogowymi i kolejowymi do tych stref Budowa połączenia węzła Krzyż autostrady A4 z drogą wojewódzką nr 977 Modernizacja drogi krajowej nr 73 (ul. Błonie) Przygotowanie dokumentacji finansowej i technicznej dla budowy lotniska lokalnego Budowa Hali Widowiskowo-Sportowej oraz Amfiteatru jako elementów Ponadregionalnego Centrum Rekreacyjno-Sportowego Budowa nowoczesnego obiektu lekkoatletycznego Rewitalizacja terenów zielonych miasta (dzielnica Mościce, tereny PKP, skwery miejskie)
Rewitalizacja stanu nawierzchni płyty rynku Rewaloryzacja budynku Bractwa Strzeleckiego Cyfryzacja usług administracji samorządowej (e-urząd, system wspierający zarządzanie oświatą i usługami edukacyjnymi EduNet2, wdrożenie Platformy Zintegrowanych e-usług) Budowa inteligentnego systemu sterowania ruchem oraz budowa systemu park and ride Modernizacja układu komunikacyjnego miasta Podsumowanie Reasumując można stwierdzić, że nowo uchwalona Strategia Miasta Tarnów 2020 stanowi dość ambitny i bogaty w treść dokument strategiczny. Zwraca uwagę ograniczenie ilości priorytetów do absolutnego minimum, co pozwala mieć nadzieję na zwiększenie efektywności podjętych działań w perspektywie kilku najbliższych lat. Położono duży nacisk na rozwiązania innowacyjne zarówno w ujęciu gospodarczym (strefy aktywności gospodarczej, inkubatory przedsiębiorczości), jak również komfortu życia mieszkańców (społeczeństwo informacyjne, cyfryzacja administracji). Strategia rozwoju miasta ma spójną strukturę i stanowi dobry punkt wyjścia do dalszych działań samorządu na najbliższe lata. Źródło: tutaj Opracowanie: Michał Dulak, Współpraca: Łukasz Drozdek
WYDARZENIA TYGODNIA Dyrekcja Generalna ds. polityki regionalnej w Komisji Europejskiej (KE) wydała ciekawą analizę The financial execution of Structural Funds. Jej przedmiotem jest ocena efektywności absorpcji środków z funduszy strukturalnych (EFRR i EFS) począwszy od 1994 r., a skończywszy na 2010 r. Generalna konkluzja z tego dokumentu płynie taka, że płatności dla beneficjentów KE realizowała w sposób równomierny, bez przerw nawet w tych newralgicznych latach, kiedy kończył się jeden okres programowania w UE a zaczynał drugi. W przypadku pierwszych czterech lat obecnego okresu (od 2007-2010) autorzy wskazali na niższą o ok. 5% absorpcję w stosunku do analogicznego przedziału czasowego z poprzedniego okresy programowania w latach 2000-2006. Aby dowiedzieć się jakie przyczyny kryją się za tym zjawiskiem zachęcamy do lektury sześciostronicowej analizy KE. Ministerstwo Regionalnego opublikowało projekt raportu Polska 2011. Gospodarka Społeczeństwo Regiony. Został on podzielony na trzy części: gospodarka (w tym wpływ funduszy unijnych na nią), spójność terytorialna i społeczna kraju, sprawność instytucjonalna państwa. Poza szerokim opisem popartym danymi statystycznymi (głównie na podstawie badań GUS), każda z nich dodatkowo zawiera wyszczególnienie wyzwań w poszczególnych dziedzinach, a także rekomendacje dla rozwoju regionów i państwa. Obecnie projekt ten został poddany konsultacjom. Zakończono konsultacje w sprawie projektu ustawy Prezydenta RP o wzmocnieniu udziału mieszkańców w działaniach samorządu terytorialnego, o współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz zmianie niektórych ustaw. Mamy nadzieję, iż konsultacje, wysłuchanie obywatelskie, zapytanie obywatelskie oraz obywatelska inicjatywa uchwałodawcza będą często wykorzystywane. Nieskromnie również przyznajemy, że współpracujący z Barometrem Małopolski maczali palce w konsultacjach. I Finansowa realizacja funduszy strukturalnych Polska 2011. Gospodarka Społeczeństwo Regiony Obywatelu! Do dzieła! Zarząd Województwa Małopolskiego dokonał podziału 85 mln zł,które trafią do 249 podmiotów z terenu Małopolski. Środki te, pochodzące z Programu Obszarów Wiejskich (PROW), zostaną zainwestowane głównie w remonty centrów miejscowości, modernizację szkół, budowę chodników, oświetlenia, boisk i kompleksów sportowych oraz parkingów, a także rodzinne parki rekreacyjne czy nowoczesne remizy OSP. Wśród beneficjentów PROW dominują małopolskie gminy, ale Pieniądze z PROW
dofinansowanie udało się uzyskać także kilkudziesięciu parafiom i instytucjom kultury. Pieniądze zostały podzielone według kryteriów ustalonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Wsi, które uwzględniały m.in. poziom dochodów podatkowych danej gminy i poziom bezrobocia, promując samorządy słabiej rozwinięte. Maksymalne dofinansowanie wyniosło 500 tys. zł. Środki pochodzące z dotacji nie mogły przekroczyć 75% wartości całej inwestycji. Pełna lista beneficjentów i dofinansowanych inwestycji opracował zespół: Michał Dulak, Barbara Łącka, Mateusz Koczwara, Anna Kraczka, Hanna Przeniosło, Aleksandra Skworzec, Piotr Szefer, Łukasz Wiślicki, Agata Wosik koordynacja i korekta analiz tygodnia: Maciej Gomółka opieka merytoryczna: Bożena Pietras-Goc, Wojciech Przybylski koordynacja: Magdalena Jagła Copyright by Katedra Analiz Regionalnych Klubu Jagiellońskiego Rynek Główny 39/9, 31-013 Kraków www.kj.org.pl barometr@kj.org.pl