Ektomikoryzy ukryty potencjał w badaniach mikobioty drzew leśnych na przykładzie drzewostanów modrzewiowych. Tomasz Leski Instytut Dendrologii PAN

Podobne dokumenty
EKTOMIKORYZY UKRYTY POTENCJAŁ BADAŃ MIKOLOGICZNYCH. Maria Rudawska Pracownia Badania Mikoryz Instytut Dendrologii PAN w Kórniku

Ektomikoryzy ukryty potencjał w badaniach mikobioty drzew leśnych na przykładzie drzewostanów jodłowych. Iwona Smutek, Maria Rudawska, Tomasz Leski

Załącznik 2 AUTOREFERAT. dr Tomasz Leski Instytut Dendrologii PAN Pracownia Badania Mikoryz Ul. Parkowa Kórnik

XX exhibition of mushrooms in the Tucholski Landscape Park

GRZYBY EKTOMIKORYZOWE I BIOSTABILIZACJA TRUDNOODNAWIALNYCH. Akademia Jana Długosza Zakład Mikrobiologii i Biotechnologii Częstochowa

SZCZEPIONKI MIKORYZOWE W ARCHITEKTURZE KRAJOBRAZU

Materiały pomocnicze dla uczestników konkursu: Przyrodnicze rymowanie - otaczającego świata poznawanie grzyby wielkopolskich parków krajobrazowych.

czyli w czym pomagają grzyby mikoryzowe

Prof. dr. Roman PACHLEWSKI

NOTATKI MIKOLOGICZNE Z OKOLIC BIAŁOGÓRY (POMORZE GDAŃSKIE)

dr inż. Kazimierz Szabla Warszawa, marca 2014r.

Halina Hawryluk GRZYBY

Mikoryzy i ich wielofunkcyjna rola w środowisku

Czy poszerzanie wiedzy w zakresie użytkowania zasobów runa leśnego to dobry pomysł?

Mikoryza siewek i sadzonek drzew leśnych w odnowieniach na powierzchniach zrębowych

Nowe biotechnologie w polskim szkó³karstwie leœnym. Pod redakcj¹ Stefana Kowalskiego

Bezpieczne grzybobranie

Makrogrzyby (Macromycetes) doliny Samborowo w Lasach Oliwskich (Trójmiejski Park Krajobrazowy)

Atlas grzybów Polski Mushrooms and Fungi of of Poland. grzyby.pl by Marek Snowarski. Jak zbierać grzyby?

WPŁYW RÓŻNYCH SZCZEPIONEK MIKORYZOWYCH NA WZROST SOSNY I LICZBĘ PĄCZKÓW

STRUKTURA EKTOMIKORYZ U SADZONEK SOSNY ZWYCZAJNEJ INOKULOWANYCH WYBRANYMI GRZYBAMI MIKORYZOWYMI, WYSADZONYCH NA GRUNCIE POROLNYM I MARGINALNYM

Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych

Izabela Kałucka, Anna Kujawa, Barbara Kudławiec, Grażyna Domian

Sprawozdanie merytoryczne Stowarzyszenia Proekologicznego Słupia z wykonanych zadań za 2008 rok.

METODY IDENTYFIKACJI EKTOMIKORYZ

1. Wstęp ORYGINALNA PRACA NAUKOWA. Monika Małecka 1*, Dorota Hilszczańska 2

ANALIZA EFEKTYWNOŚCI MIKORYZACJI I NAWOŻENIA W UPRAWIE KONTENEROWEJ SOSNY - PINUS NIGRA NAWOZAMI O SPOWOLNIONYM DZIAŁANIU

Basidiomycota Podstawczaki

GRZYBY I ICH BIOTOP. Pod względem sposobu życia grzyby dzieli się na trzy grupy: Rozkładają martwy materiał roślinny lub zwierzęcy, tzw.

Zawartość składników pokarmowych w igłach sadzonek sosny zwyczajnej inokulowanej Thelephora terrestris*

Informacja dla chętnych na specjalizację Ochrona przyrody

GRZYBY. uroczyska Polichty

Szkoła Leśna na Barbarce

Międzynarodowa Szkoła Letnia w Instytucie Badawczym Leśnictwa poniedziałek, 04 sierpnia :18

dr Izabela L. Kałucka

DZIAŁ I OZNACZENIE INSTYTUTU

F10 F11 F12 F13 F14 F15 F16 F17 F18

Grzyby wybranych łąk w Pienińskim Parku Narodowym stan aktualny i warunki jego zachowania

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 17 maja 2011 r.

1) wykaz grzybów dopuszczonych do obrotu lub produkcji przetworów grzybowych albo artykułów spożywczych zawierających grzyby;

Zasłonak fioletowy Cortinańus uiolaceus (Fr.) Fr. w rejonie jeziora Borówno Wielkie na Pomorzu Gdańskim

Dynamika zbiorowiska grzybów mykoryzowych dębu szypułkowego w warunkach szkółki leśnej

dr hab. n. med. Czesław Żaba Kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Informacja z zakresu wykorzystania zezwolenia na organizację obozu naukowego i zbiór materiału badawczego w Biebrzańskim Parku Narodowym

1) ) zarządza się, co następuje:

Zagrożenie eutrofizacją i zakwaszeniem ekosystemów leśnych w wyniku koncentracji zanieczyszczeń gazowych oraz depozytu mokrego

ZAWARTOŚĆ RTĘCI W GRZYBACH WIELKOOWOCNIKOWYCH Z OBSZARU WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

Organizatorzy. Miejcie odwagę żyć dla miłości

Materiały dydaktyczne do kursów wyrównawczych z przedmiotu biologia

Grzyby wielkoowocnikowe (macromycetes)

Grzyby makroskopowe Parku Narodowego Bory Tucholskie

RÓŻNORODNOŚĆ MACROMYCETES NA TLE PRZEMIAN ROŚLINNOŚCI NA TORFOWISKU ATLANTYCKIM STRAMNICZKA

Mikoryza. Bożenna Borkowska. Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa Zakład Fizjologii i Biochemii Skierniewice

Pielęgnowanie lasu aspekty przyrodnicze i gospodarcze

ROZWÓJ GRZYBNI GRZYBÓW PODSTAWKOWYCH (BASIDIOMYCOTA R.T. MOORE) W WARUNKACH NATURALNYCH I HODOWLI LABORATORYJNEJ

WYKORZYSTANIE RÓŻNYCH ŹRÓDEŁ POTASU PRZEZ W YBRANE GRZYBY EKTOM IKORYZOW E

Dr Andrzej Księżniakę Zakład Mikrobiologii Rolniczej.

Od autora Przedmowa do drugiego wydania Od Wydawnictwa Część pierwsza. Wprowadzenie w problematykę ekologii lasu I. Las jako system ekologiczny A.

KOLONIZACJA MIKORYZOWA I WZROST SOSNY ZWYCZAJNEJ (PINUS SYLVESTRIS L.) W UPRAWIE ZAŁOŻONEJ Z SADZONEK W RÓŻNYM STOPNIU ZMIKORYZOWANYCH *

Dokumentacja techniczna IQ3 Sterownik z dostępem poprzez Internet IQ3 Sterownik z dostępem poprzez Internet Opis Charakterystyka

Zagadnienia. Ekologii Lasu 2015/2016

(fot. Natalia Stokłosa)

Spis treści. Objaśnienie symboli. Występowanie. grzyb jadalny, bardzo smaczny. grzyb jadalny. grzyb niejadalny. grzyb trujący. w lasach liściastych

WIELKOOWOCNIKOWE GRZYBY LECZNICZE

ZRÓŻNICOWANIE MACROMYCETES MSZARU WRZOŚCOWEGO Erico-Sphagnetum medii (Schwick. 1933) Moore 1968 WSTĘPNE WYNIKI BADAŃ

WYSTĘPOWANIE GRZYBÓW MIKORYZOWYCH U WYBRANYCH ROŚLIN ZBIOROWISK DOLINY RZEKI KURÓWKA

Instytut Badawczy Leśnictwa

Temat lekcji: Ocena stanu środowiska przyrodniczego. Karty pracy

Wp³yw azotu w pod³o u na cechy biometryczne oraz zawartoœæ tego pierwiastka w siewkach sosny zwyczajnej z mikoryz¹ Thelephora terrestris

Katedra Pojazdów i Maszyn Roboczych Politechniki Gdańskiej Gdańsk, ul. Narutowicza 11/12

ANALIZA ŹRÓDEŁ OBCIĄŻENIA GRZYBA OŁOWIEM I KADMEM

Grzyby. Seriaporad.pl

Hodowlane i genetyczne uwarunkowania adaptacji drzew leśnych do zmian w środowisku Opis projektu i tło podjęcia badań

Propozycje zmian w ochronie gatunkowej grzybów wielkoowocnikowych

Informacja z zakresu wykorzystania zezwolenia na organizację obozu naukowego i zbiór materiału badawczego w Biebrzańskim Parku Narodowym

BIOLOGIA KLASA I GIMNAZJUM - wymagania edukacyjne.

FunDivEurope: znaczenie różnorodności biologicznej dla funkcjonowania i produktywności ekosystemów leśnych Europy. Bogdan Jaroszewicz

Grzybobranie najmilszą formą wypoczynku, ale tylko dla rozważnych!

Badanie struktury gatunkowej i wiekowej drzewostanu o cechach antropogenicznych

Zakład Botaniki i Mykologii Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Akademicka 19, PL Lublin. dr Zofia Flisińska

MIKORYZA DLACZEGO TAK?

Biuletyn BdPN INTERNETOWY BIULETYN BIESZCZADZKIEGO PARKU NARODOWEGO 13/9/2010

Regulacje użytkowania i obrotu leśnych grzybów jadalnych

INWENTARYZACJA DENDROLOGICZNA

Zabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych. potrzeby analiz DNA

Przykładowe zadania egzaminacyjne do eksperymentalnej klasy przyrodniczej PRZYRODA

KARTA KURSU. Grzyby i porosty wybranych środowisk. Fungi and Lichens of Selected Environments. Kod Punktacja ECTS* 1

Metody detoksykacji aflatoksyn

ATLAS GRZYBÓW SARMACKICH

Wnioski dla praktyki i gospodarki leśnej

Zagrożenia drzewostanów bukowych młodszych klas wieku powodowanych przez jeleniowate na przykładzie nadleśnictwa Polanów. Sękocin Stary,

WYNIKI DWULETNICH BADAŃ NAD WYKORZYSTANIEM PUŁAPEK FEROMONOWYCH DO MONITORINGU PRZYPŁASZCZKA GRANATKA PHAENOPS CYANEA (FABR.)

Wpływ wzbogacenia gleby porolnej substratami organicznymi na strukturę zbiorowisk grzybów ektomykoryzowych sosny zwyczajnej*

Zmiany stanu i struktury zasobów drzewnych w zależności od wieku drzewostanu i innych czynników taksacyjnych

WYKAZ ISTNIEJĄCYCH FORM OCHRONY PRZYRODY W NADLEŚNICTWIE BOGDANIEC NA PODSTAWIE PROGRAMU OCHRONY PRZYRODY NA OKRES

Species diversity of macrofungi on fallows in the buffer zones of the landscape parks in Łódzkie province

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA

Specyfika leśnictwa. Program: Czym jest las? Czym jest leśnictwo? Współczesne znaczenie i zadania Cechy specyficzne produkcji leśnej.

Bezpieczne grzybobranie

Transkrypt:

Ektomikoryzy ukryty potencjał w badaniach mikobioty drzew leśnych na przykładzie drzewostanów modrzewiowych Tomasz Leski

Historia badań nad mikoryzą modrzewia europejskiego Frank 1885 Melin 1922, 1925 Hammerlund 1923 Rayner 1927 Gilbert 1928 Colla 1931 Jaczewski 1933 Dominik T. 1936 Badania nad mykorhizą niektórych obcych drzew iglastych aklimatyzowanych w Polsce (dotyczy Larix leptolepis). Eastoe 1941 How 1941 Monografia mikoryzy modrzewia Lobanow 1949 Dominik T. Pachlewski R. 1950 Modrzew w lasach czerniejewskich pod Gnieznem i dynamika rozwojowa jego mikoryzy (Acta Soc. Bot. Pol. 20: 305-330) 1953 Badania mykotrofizmu siewek modrzewia polskiego i sudeckiego w naturalnych i sztucznych warunkach rozwoju. (Acta Soc. Bot. Pol. 22: 133-168) Dane bibliograficzne dotyczące mikoryzy modrzewia: 1939-1972 - 44 pozycje 1973-1996 - 8 pozycji 1997-2010 - 12 pozycji

Lista grzybów mikoryzowych tworzących symbiozę z modrzewiem Larix decidua Amanita muscaria, vaginata Boletinus cavipes Boletus edulis, erythropus Cenococcum geophilum Cortinarius balteatus, camphoratus Gomphidius maculatus Hygrophorus aureus, bresadolae, lucorum, queletii Inocybe dulcamara Lactarius aurantiacus, laricinus, porninsis, rufus Laccaria laccata Paxillus involutus Ramaria palmata Russula aeruginea, emetica, laricina, pseudofallax Scleroderma citrinum Suillus viscidus, grevillei, luteus, tridentinus, variegatus Tricholoma (Gąska) psammopus, imbricatum (wg J.M.Trappe, 1962, uzupełniona i poprawiona)

Stanowiska badawcze ŁOPUCHÓWKO PRUDNIK SUCHEDNIÓW

Stanowiska badawcze PRUDNIK SUCHEDNIÓW -15 LAT -25 LAT -49 LAT -79 LAT -104 LATA -144 LATA -5 LAT -20 LAT -58 LAT -80 LAT -150 LATA

Analiza morfologiczna mikoryz - morfotypowanie Kształt i wielkość: typ rozgałęzień, długość, średnica Cechy powierzchni mufki: grubość, gęstość, faktura (matowa, świecąca, gładka, ziarnista, włóknista, wełnista, bawełnowata) Barwa mufki: biała, czarna, brązowa, pomarańczowa, itd... Obecność grzybni ekstramatrykalnej, ryzomorf, cystydiów

Identyfikacja molekularna Izolacja DNA Amplifikacja regionu ITSrDNA, z wykorzystaniem grzybowo specyficznych starterów Identyfikacja (NCBI, UNITE)??? Sekwencjonowanie

% WZGLĘDNA OBFITOŚĆ WYSTĘPOWANIA MIKORYZ MODRZEWIA PRUDNIK 60 50 40 30 20 10 0 S. grevillei T. sublilacina L. porninsis T. botryoides R. ochroleuca L. rufus R. nitida P. mucidula C. geophillum L. camphoratus X. pruinatus L. tabidus T. terrestris T. felleus B. atrovirens Helotiales L. necator Tricholoma sp. X. badius A. byssoides P25 lat P15 lat P144 lata P104 lata P79 lat P49 lat

Analiza podobieństwa ANOSIM (analysis of similarities) NMDS (non-metric multidimensional scaling) P15 P25 P49 P79 P104 P144 P15 0.579 0.99 0.027 0.077 0.111 P25-0.03 0.082 0.005 0.002 0.006 P49-0.12 0.13 0.077 0.453 0.53 P79 0.20 0.27 0.11 0.051 0.281 P104 0.13 0.40-0.01 0.14 0.245 P144 0.11 0.28-0.02 0.04 0.06 ANOSIM: - opiera się o wsp. podobieństwa Bray Curtis a R = 1 zbiorowiska całkowicie różne R 0 zbiorowiska całkowicie podobne P15 P25 P49 P79 P104 P144

% WZGLĘDNA OBFITOŚĆ WYSTĘPOWANIA MIKORYZ MODRZEWIA SUCHEDNIÓW 70 60 50 40 30 20 10 0 T. sublilacina T. terrestris L. rufus S. grevillei L. necator Lactarius sp. A. rubescens C. geophillum Ascomycetes R. ochroleuca Pyrenomycetaceae Helotiales X. pruinatus L. tabidus R. nitida P. mucidula C. scaurus T. botryoides P. involutus Amanita sp. L. camphoratus T. felleus Tricholoma sp. S 20 lat S 5-7 lat S150 lat S 80 lat S58 lat

Analiza podobieństwa ANOSIM (analysis of similarities) NMDS (non-metric multidimensional scaling) S5 S20 S58 S80 S150 S5 0.001 0.001 0.001 0.001 S20 0.55 0.141 0.101 0.078 S58 0.58 0.12 0.675 0.141 S80 0.58 0.13-0.06 0.565 S150 0.50 0.19 0.12-0.04 S5 S20 S58 S80 S150

MIKORYZY PRUDNIK SUCHEDNIÓW 4 16 7 27

Analiza podobieństwa ANOSIM (analysis of similarities) NMDS (non-metric multidimensional scaling) ANOSIM R = 0.2033 p < 0.0001 PRUDNIK SUCHEDNIÓW

WYSTĘPOWANIE OWOCNIKÓW GRZYBÓW EKTOMIKORYZOWYCH PRUDNIK SUCHEDNIÓW Amanita citrina Amanita citrina Calocera viscosa A. fulva Hygrophorus lucorum A. rubescens H. speciosus Boletus edulis Laccaria amethystina Cortinarius semisanguineus L. laccata C. scaurus L. porninsis Hygrophoropsis aurantiaca L. rufus Laccaria proxima L. subdulcis Lactarius porninsis Paxillus involutus L. rufus Ramaria sp. L. tabidus Russula ochroleuca Paxillus involutus R. virescens Ramaria sp. Scleroderma citrinum Russula ochroleuca Suillus grevillei R. vesca Tricholoma sp. Suillus grevillei Xerocomus badius Scleroderma citrinum X. pruinatus Thelephora terrestris X. subtomentosus Xerocomus badius X. subtomentosus 19 20

OWOCNIKI PRUDNIK SUCHEDNIÓW 10 9 11 30

PRUDNIK MIKORYZY OWOCNIKI 14 6 13 SUCHEDNIÓW MIKORYZY OWOCNIKI 33 15 8 12 35

PRUDNIK + SUCHEDNIÓW MIKORYZY OWOCNIKI 16 11 19 46 A. rubescens, C. scaurus, L. porninsis, L. rufus, L. tabidus, P. involutus, R. ochroleuca, S. grevillei, T. terrestris, X. badius, X. pruinatus

Jedno i dwuletnie siewki modrzewia (odnowienie naturalne) rosnące pod okapem dorosłych drzew ŁOPUCHÓWKO PRUDNIK

Łop. + Pr. Łopuchówko Prudnik Łopuchówko Prudnik Liczba gatunków BOGACTWO GATUNKOWE 25 22 20 15 13 13 10 5 3.2 3.3 0 Całkowite Średnie/siewkę

liczba gatunków liczba gatunków OBSERWOWANA I OCZEKIWANA LICZBA GATUNKÓW 16 ŁOPUCHÓWKO 16 PRUDNIK 14 14 12 12 10 10 8 8 6 6 4 liczba obserwowana 4 liczba obserwowana 2 l. oczekiwana - Jackkinfe1 2 l. oczekiwana - Jackkinfe1 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 liczba prób liczba prób

% Hydnotrya tulasnei Pseudotomentella tristis Tomentella sublilacina Russula puellaris WZGLĘDNA OBFITOŚĆ Cenococcum geophilum Unidentified 1 Russula ochroleuca Thelephora terrestris Trichophaea gregarius Lactarius tabidus Xerocomus badius Paxillus involutus Tomentella ellisii Wilcoxina mikolae Xerocomus pruinatus Cadophora finlandia Tomentella sp. 1 Russula sp. Tomentella sp. 2 Heyderia abietis Unidentified 2 Unidentified 3 80 70 60 Lopuchowko Prudnik 50 40 30 20 10 0

Hydnotrya tulasnei Pseudotomentella tristis Tomentalla sublilacina

Rusulla puellaris Rusulla ochroleuca

Thelephora terrestris Xerocomus badius

Wilcoxina mikolae EKTENDOMIKORYZA MODRZEWIA

Russula sp. Tomentalla sp. Boletus (Xerocomus) pruinatus

MIKORYZY - PRUDNIK SIEWKI DRZEWOSTAN 12 1 3 16

Axis 2 Analiza podobieństwa ANOSIM (analysis of similarities) NMDS (non-metric multidimensional scaling) ANOSIM: R = 0.667 P < 0.0001 ŁOPUCHÓWKO PRUDNIK Axis 1

Hydnotrya tulasnei Pseudotomentella tristis Tomentella sublilacina Russula puellaris Cenococcum geophilum Unidentified 1 Russula ochroleuca Thelephora terrestris Trichophaea gregarius Lactarius tabidus Xerocomus badius Paxillus involutus Tomentella ellisii Wilcoxina mikolae Xerocomus pruinatus Cadophora finlandia Tomentella sp. 1 Russula sp. Tomentella sp. 2 Heyderia abietis Unidentified 2 Unidentified 3 S. grevillei Pezizales 1 Tuber 2 Tuber 1 Pezizales 2 Ascomycetes % ODNOWIENIE NATURALNE VS. SZKÓŁKI LEŚNE WZGLĘDNA OBFITOŚĆ 80 70 60 ŁOPUCHÓWKO PRUDNIK SZKÓŁKI LEŚNE 50 40 30 20 10 0

Axis 2 ODNOWIENIE NATURALNE VS. SZKÓŁKI LEŚNE Analiza podobieństwa ANOSIM (analysis of similarities) NMDS (non-metric multidimensional scaling) ŁOPUCHÓWKO R P ŁOPUCHÓWKO PRUDNIK SZKÓŁKI LEŚNE PRUDNIK SZKÓŁKI LEŚNE ŁOPUCHÓWKO 0.0001 0.0001 PRUDNIK 0.667 0.0001 SZKÓŁKI LEŚNE 0.804 0.267 Axis 1

WSPÓŁPRACA: Maria Rudawska Julia Budziszewska Paweł Rosikiewicz SZCZEGÓLNE PODZIEKOWANIA DLA PRACOWNIKÓW LASÓW PAŃSTWOWYCH DZIĘKUJE ZA UWAGĘ