PROJEKT Uzgodniony z Burmistrzem/Zastępcą Burmistrza Pszczyny w dniu... Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 22 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania za rok 2013 z realizacji Uchwały Rady Miejskiej w Pszczynie w sprawie przyjęcia Gminnego Planu Ochrony Zdrowia Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) Rada Miejska w Pszczynie uchwala, co następuje: 1. Przyjąć sprawozdanie za rok 2013 z realizacji Uchwały nr XLVI/473/06 Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 18 października 2006 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Planu Ochrony Zdrowia stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Pszczyny. Projekt Strona 1
Uzasadnienie Zgodnie z zapisem w Gminnym Planie Ochrony Zdrowia istnieje obowiązek corocznego sporządzenia opracowania na temat działań przeprowadzonych w ramach planu. Sprawozdanie ma zostać sporządzone w formie liczbowej i opisowej wraz z wnioskami. Niniejsze sprawozdanie jest realizacją powyższego zapisu. Projekt Strona 2
Załącznik do Uchwały Nr... Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 22 stycznia 2015 r. SPRAWOZDANIE z realizacji w 2013 r. Uchwały nr XLVI/473/06 Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 18 października 2006 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Planu Ochrony Zdrowia. ROZDZIAŁ 1. REALIZACJA W 2013 R. GMINNEGO PLANU OCHRONY ZDROWIA (GPOZ) 1. Podstawowym założeniem programowym GPOZ jest podniesienie zdrowia mieszkańców gminy i zmiana świadomości zdrowotnej poprzez stworzenie infrastruktury technicznej oraz wdrożenie długookresowych programów profilaktycznych i informacyjnych. 2. Zgodnie z zapisem art. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do zadań własnych gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej należy m. in. opracowywanie i realizacja oraz ocena efektów programów zdrowotnych wynikających z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy. Wyznaczenie jednoznacznych kierunków działań rozwoju opieki zdrowotnej na terenie naszej gminy nastąpiło w Gminnym Planie Ochrony Zdrowia przyjętym Uchwałą nr XVLI/473/06 Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 18 października 2006 r. Realizując zapis powyższej ustawy i przyjętego Gminnego Planu Ochrony Zdrowia, Rada Miejska w Pszczynie podjęła 26 sierpnia 2010 r. uchwałę w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Promocji Zdrowia na lata 2010-2014 r., w ramach którego mają być realizowane następujące programy w zakresie profilaktyki zdrowotnej: 1. Program Przesiewowe Badania Wad Postawy u Dzieci na lata 2010 2014, 2. Program Profilaktyki Przerostu Prostaty na lata 2010-2014, 3. Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Nowotworów Płuc, Gruźlicy i Pylicy Płuc na lata 2010-2014. 3. Główne podmioty realizujące Gminny Plan Ochrony Zdrowia w 2013 r.: 1. Referat Zdrowia, 2. Referat Rozwoju i Funduszy Europejskich, 3. Miejski Ośrodek Rekreacji i Sportu. 4. Realizacja w 2013 r. zadań Gminnego Planu Ochrony Zdrowia w poszczególnych wydziałach i jednostkach organizacyjnych Gminy przedstawiała się następująco: 1. REFERAT ZDROWIA 1) Dział 851 Ochrona zdrowia, rozdział 85149 Programy polityki zdrowotnej. W 2013 r. w wyniku przeprowadzonych postępowań konkursowych w trybie art. 48 ustawy zdrowotnej zawarto umowy na realizację poniższych programów zdrowotnych: Projekt Strona 3
a) Program Przesiewowe Badania Wad Postawy u Dzieci na lata 2010 2014. Koszt programu w 2013 r.: zaplanowano - 8.000,00 zł, według zawartej umowy 7.997,22 zł, wykonano 5.504,58 zł. Celem programu było przeprowadzenie badań przesiewowych w celu wykrycia wad postawy u dzieci w wieku szkolnym. Populacja badana dzieci w wieku 7 i 8 lat z terenu gminy. Populacja tych dzieci wynosiła 651 siedmiolatków i 42 ośmiolatków, łącznie 693 dzieci. Badaniem metodą oglądową, palpacyjnie, przez lekarza ortopedę, z wykorzystaniem tablic do badań postawy ciała, objęto 477 dzieci (pozostałe dzieci były nieobecne w szkole w dniu badania lub rodzice nie wyrazili zgody na przeprowadzenie badania). Stwierdzono: Opis wykrytych wad Ilość wykrytych wad Kręgosłup skoliozy utrwalone, podejrzenie skoliozy - obserwacja Klatka piersiowa lejkowata plecy okrągłe, płaskie plecy Barki Łopatki Miednica Kolana Stopy asymetria barków do diagnostyki odstające do diagnostyk, asymetria do diagnostyki przodopo -chylenie miednicy koślawość kolan, szpotowate podudzia koślawość stopy, stopa płaskokoślawa, płaskostopie poprzeczne, wady rozwojowe 98 71 21 216 1 413 375 - ilość dzieci z wykrytymi wadami:471, - ilość dzieci bez wykrytej wady: 6. Rodzice dzieci, którym wykonano badanie otrzymali wyniki badań oraz zalecenia co do dalszego postępowania. b) Program Profilaktyki Przerostu Prostaty na lata 2010-2014. Koszt programu w 2013 r.: plan 4.000,00 zł, według zawartej umowy 3.990,00 zł, wykonano 1.890,00 zł. Celem programu było obniżenie zachorowań i umieralności mieszkańców gminy z powodu nowotworów złośliwych prostaty poprzez wczesne wykrywanie choroby. Populacja badana mężczyźni - mieszkańcy gminy, powyżej 45 r. ż. Osoby zainteresowane badaniami zgłaszały się bez skierowań od lekarza p. o. z. W wyniku przeprowadzonego u 180 mężczyzn, przesiewowego badania PSA w 17 przypadkach stwierdzono istotnie podwyższony poziom PSA, (9,44 % ogółem przebadanych), kwalifikujący do dalszego diagnozowania lekarskiego. Wiek (lata) Ilość przebadanych Wynik w normie Odchylenia od normy 45 50 19 17 2 51 60 59 55 4 61 70 53 49 4 Powyżej 70 49 48 7 c) Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Nowotworów Płuc, Gruźlicy i Pylicy Płuc na lata 2010-2014. Projekt Strona 4
Koszt programu w 2013 r.: plan 16.000,00 zł, według zawartej umowy 15.975,00 zł, wykonano 15.660,00 zł. Celem programu było obniżenie zachorowań i umieralności mieszkańców gminy z powodu nowotworów płuc i gruźlicy oraz pylicy płuc poprzez wczesne ich wykrywanie. Celem pośrednim jest zwiększenie wykrywalności nowotworów płuc i gruźlicy oraz pylicy płuc. Populacja badana mieszkańcy gminy powyżej 40 r. ż. Osoby zainteresowane badaniami zgłaszały się bez skierowań od lekarza p. o. z. w wyniku badania połączonego z rtg klatki piersiowej, przeprowadzonego u 348 osób, stwierdzono zmiany u 8 osób, tj. 2,30 % ogółu przebadanych, w tym: 1 kobieta i 7 mężczyzn, tj.: - 5 zmian o zmian o charakterze gruźliczym, - 3 zmiany o charakterze nowotworowym, - 0 zmian o charakterze pyliczym, 2) Dział 851 Ochrona Zdrowia, rozdział 85195 Pozostała działalność, plan: 180.500 zł, wykonanie: 180.500 zł. W 2013 r. zawarto z Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej Pszczyńskim Ośrodkiem Rehabilitacyjno Terapeutycznym umowy na realizację poniższych zadań: a) Kompleksowa wczesna i ciągła rehabilitacja i terapia dla pacjentów z terenu Gminy. Środki przyznane: 159.300 zł, wykorzystane: 159.300 zł. Wykonano w ramach umowy: - kineza indywidualna 260 świadczeń rehabilitacyjnych pacjentom skierowanych do Działu Fizjoterapii ze świadczeń skorzystało 86 pacjentów, - kineza grupowa 3.600 świadczeń rehabilitacyjnych dla pacjentów Poradni Leczenia Wad Postawy skorzystało 288 pacjentów, - gabinet fizjoterapii - wykonano 10.400 zabiegów rehabilitacyjnych, w tym: zabiegi fizykalne, UGUL, Inne formy usprawnienia skorzystało 632 pacjentów. b) Poradnia medycyny Sportowej Środki przyznane: 21.000 zł, wykorzystane: 21.000 zł. Celem zadania było udzielanie ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych w Poradni Medycyny Sportowej. Liczba uczniów objętych opieką w Poradni Medycyny Sportowej wyniosła 5000. W ramach umowy udzielono 235 porad, które objęły 230 pacjentów. 3) Do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych mają prawo osoby ubezpieczone, tj. objęte powszechnym obowiązkowym i dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Osoby nieubezpieczone - zgodnie z zapisem art. 54 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) - osoby posiadające obywatelstwo polskie Projekt Strona 5
i posiadające miejsce zamieszkania na terenie gminy, które spełniają kryterium dochodowe, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej i u których nie stwierdzono rażących dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją faktyczną - otrzymują dokument potwierdzający prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. Dokumentem potwierdzającym prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osoby nieubezpieczonej jest decyzja Burmistrza Pszczyny. W roku 2013, wydano ogółem 82 decyzje w tym: a) 75 potwierdzających prawo do świadczeń zdrowotnych, b) 3 odmawiające potwierdzenia prawa do świadczeń zdrowotnych, c) 4 umarzające postępowanie. Wydano również 3 postanowienia zawieszające postępowanie z powodu braku możliwości przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. W 29 przypadkach decyzje zostały wydane na wniosek świadczeniobiorców, w pozostałych przypadkach na wniosek świadczeniodawców. 2. REFERAT ROZWOJU I FUNDUSZY EUROPEJSKICH W 2013 r. Referat Rozwoju i Funduszy Europejskich Urzędu Miejskiego w Pszczynie nie realizował zadań wynikających z Gminnego Planu Ochrony Zdrowia. 3. MIEJSKI OŚRODEK SPORTU I REKREACJI Dział 851 Ochrona zdrowia rozdział 85154 przeciwdziałanie alkoholizmowi realizator MORiS Podmiot ZHP Stanica Harcerzy Wodnych LKS Grobla Ćwiklice LKS Studzienice Międzyszkolny Uczniowski Klub Koszykarski Pszczyńskie Stowarzyszenie Szachowe UKS Plesbad UKS Centrum Ludowy Kolarski UKS Uczniowski Ludowy Klub Tenisa Stołowego PTTK Oddział LKS Rudołtowice Ćwiklice Nazwa zadania Efekt Koszt całkowity Koszt organizacji Dotacja wykorzystana Liczba 13383,07 5383,07 8000 55 13082,65 3582,65 9500 22 15599,76 3099,76 12500 38 20702,74 11702,74 9000 60 Tworzenie możliwości dzieciom 21940,00 10940,00 11000 41 i młodzieży LKS spędzania w formie zajęć 29131,52 9131,52 20000 22 wolnego czasu poprzez uprawianie sportu i udział w zajęciach sportowo - rekreacyjnych Zapobieganie patologiom społecznym (alkohol, narkotyki, papierosy) poprzez zorganizowanie alternatywnej formy spędzania wolnego czasu sportowych, propagowanie zdrowego stylu życia i aktywnych form wypoczynku, poprawa kondycji fizycznej oraz popularyzacja sportu wśród dzieci i młodzieży 41617,51 17617,51 24000 175 44365,29 34365,29 10000 111 25947,14 7947,14 18000 18 15402,97 3402,97 12000 32 9303,71 6303,71 3000 78 18040,34 4440,34 13600 56 Projekt Strona 6
MKS Iskra 72410,54 15210,54 57200 178 LKS Wisła Mała 13703,05 4203,05 9500 39 LKS Znicz 27300,05 9900,05 17400 50 Jankowice LKS Wisła 17329,19 4329,19 13000 34 Wielka PLKS 20462,10 10462,10 10000 49 LKS Brzeźce 12615,00 2815,00 9800 54 LKS 17045,45 3445,45 13600 70 Studzionka LKS Łąka 27048,78 9048,78 18000 65 Klub 8371,95 2371,95 6000 38 Płetwonurków Partnur SKSiTGiN 4199,10 2199,10 2000 58 Wichura UKST Diablak 7592,37 5592,37 2000 31 UKŻ MORiS 8022,79 3022,79 5000 49 ULKJ 12158,46 7158,46 5000 30 Plessówka KS Pszczyńskie 2542,00 542,00 2000 10 Żubry UKS Bike Team 3200,32 1200,32 2000 10 MKS Iskra Kurkowe Bractwo Strzeleckie Pszczyński Ludowy Klub Sportowy Upowszechnia nie sportu i rekreacji w zakresie piłki nożnej Umożliwienie dzieciom i młodzieży uprawiania sportu strzeleckiego Upowszechnia nie sportu i rekreacji w zakresie piłki siatkowej 126122,08 26122,08 100000 192 TRYB POZAKONKURSOWY 14548,31 4548,31 10000 20 20012,27 10012,27 10000 30 KS Czarni Piasek KSW EL-TORO Zajęcia piłki nożnej dla dzieci i młodzieży z sołectwa Piasek Propagowanie sportów walki Razem 12403,75 2503,75 9900 32 5990,08 1201,25 4788,83 10 701594,34 243805,51 457788,83 1757 ROZDZIAŁ 2. MIERNIKI STANU ZDROWIA MIESZKAŃCÓW GMINY PSZCZYNA 5. Zgony według przyczyn. Projekt Strona 7
Od kilku lat główną przyczyną zgonów w województwie śląskim są choroby układu krążenia. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2010 r. w województwie śląskim najważniejsze przyczyny zgonów w ogólnej liczbie zgonów według płci przedstawiały się następująco (w %): Kobiety Mężczyźni choroby układu krążenia 49,3 39,7 nowotwory złośliwe 24,8 27,7 przyczyny zewnętrzne 3,5 8,7 6. Hospitalizacje według przyczyn. 1. Według danych Zespołu Opieki Zdrowotnej Szpital Powiatowy w Pszczynie za 2007 r., najczęstsze przyczyny hospitalizacji to: 1) urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych (S00 T98) 632, 2) choroby układu krążenia (I00 I99 ) 376, 3) choroby układu trawiennego ( K00 K93 ) 496, 4) choroby układu moczowo-płciowego ( N00 N99 ) 400. 2. Według danych Śląskiego Centrum Zdrowia Publicznego Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej Cukrzyca choroba cywilizacyjna - Katowice 2006: 1) lata 2003-2005 w woj. śląskim wzrasta liczba osób leczonych insuliną, 2) lata 2001-2005 w woj. śląskim wzrasta liczba pacjentów hospitalizowanych z powodu cukrzycy typu II, 3) w 2005 r. w powiecie pszczyńskim hospitalizowano z powodu cukrzycy 159 osób (68 mężczyzn i 91 kobiet). 3. Cukrzyca może stać się najpoważniejszą chorobą społeczną. Inwestowanie w rzetelną edukację diabetologiczną, w tworzenie programów wczesnej prewencji, promowanie zdrowego stylu życia, może doprowadzić do zmniejszenia jej powikłań. Powikłania cukrzycy to m. in. choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby stóp często kończące się amputacją kończyny, choroby oczu. Szacuje się, że około 40 % chorych w Polsce nie wie o swojej chorobie. Pacjenci zgłaszają się do lekarza, gdy cukrzyca jest już bardzo zaawansowana, u 25% pacjentów stwierdza się powikłania cukrzycowe. Cukrzyca jest główną przyczyną zgonów w przypadku ataku serca lub wylewu oraz głównym powodem ślepoty i choroby nerek. Cukrzyca nieleczona lub niewłaściwie leczona jest jedną z głównych przyczyn inwalidztwa i wczesnej umieralności. W leczeniu cukrzycy istotną rolę odgrywa edukacja wiedza jak należy się odżywiać, jak dozować leki, zapobiegać lub opóźniać przewlekłe powikłania ta wiedza zmniejsza koszty społeczne tej choroby. 4. Współczynnik osób hospitalizowanych z powodu nowotworów złośliwych, wynosił: 1) 2004 r. woj. śląskie 118,6/10.000, powiat pszczyński 97,2, 2) 2005 r. woj. śląskie 129,2/10.000, powiat pszczyński 102,3, 3) 2006 r. woj. śląskie 155,8/10.000, powiat pszczyński 117,4. 5. Wśród nowotworów złośliwych dominują rozpoznania: Projekt Strona 8
1) nowotworów złośliwych narządów trawiennych, 2) nowotworów złośliwych narządów oddechowych i klatki piersiowej, 3) nowotworu sutka. Na przestrzeni lat 2004 2006 obserwuje się wzrost liczby mieszkańców województwa śląskiego hospitalizowanych z powodu nowotworów złośliwych sutka i szyjki macicy u kobiet, gruczołu krokowego u mężczyzn. Wśród osób hospitalizowanych z powodu nowotworów złośliwych narządów trawiennych dominuje nowotwór złośliwy jelita grubego, odbytnicy, żołądka. Na przestrzeni lat 2004 2006 obserwuje się także wzrost liczby mieszkańców województwa śląskiego hospitalizowanych z powodu nowotworu złośliwego oskrzela i płuca. 6. Od 2001 r. obserwuje się wzrost zachorowań na choroby układu krążenia. Współczynnik osób hospitalizowanych z powodu chorób układu krążenia wynosił: 1) 2003 r. woj. śląskie 291,7/10.000, powiat pszczyński 190,2, 2) 2005 r. woj. śląskie 327/10.000, powiat pszczyński 296,6. Dominuje rozpoznanie choroby nadciśnieniowej oraz niedokrwiennej choroby serca. Do ograniczenia zapadalności na choroby układu krążenia przyczynia się: unikanie palenia, uprawianie sportu, zdrowe odżywianie, walka z nadwagą. Choroby układu oddechowego to najczęstsza dolegliwość, z jaką pacjenci zgłaszają się do lekarza. Najgroźniejszymi z epidemiologicznego punktu widzenia są nowotwory i gruźlica, zapadalność na gruźlicę w Polsce jest ok. 2,5-krotnie wyższa niż w krajach Unii Europejskiej. Nowotwory złośliwe stanowiły w 2006 r. drugą przyczynę zgonów w Polsce, a nowotwory złośliwe płuca są najczęstszym nowotworem u mężczyzn i drugą z przyczyn zachorowania na raka u kobiet. ROZDZIAŁ 3. WNIOSKI 7. Powyższe informacje służące rozpoznaniu potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy wyznaczają kierunki naszych działań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia. Zakres działań w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia na 2015 r., w świetle posiadanych i planowanych możliwości finansowych gminy, przedstawia się następująco: 1) Został przygotowany projekt Gminnego Programu Profilaktyki Zdrowia na lata 2015-2020, który został wysłany do Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w celu zaopiniowania. Program zakłada kontynuację wszystkich wcześniej realizowanych programów. Projekt Strona 9