STR-5321-D Przetwornik temperatury 16x Dallas

STR-5321-D Przetwornik temperatury 16x Dallas AN-STR-5321-D-v1_01 Data aktualizacji: 11/2011r. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 1

Spis treści Symbole i oznaczenia... 3 Ogólne zasady instalacji i bezpieczeństwa... 3 1. Przeznaczenie... 4 2. Parametry urządzenia... 4 2.1. Parametry techniczne... 4 2.2. Schemat blokowy... 5 2.3. Opis złącz... 6 2.4. Opis diod sygnalizacyjnych... 7 2.5. Wymiary... 7 3. Montaż... 8 4. Regulacja i użytkowanie... 9 4.1. Tryby pracy urządzenia... 9 4.1.1. Tryb inicjalizacyjny... 9 4.1.2. Tryb normalnej pracy... 9 4.1.3. Tryb automatycznego wykrycia wszystkich czujników... 9 4.1.4. Tryb automatycznego wykrycia pojedynczego czujnika... 10 4.1.5. Tryb ręcznego przyporządkowania kodów czujników temperatury referencji... 11 4.1.6. Tryb zmiany oprogramowania... 12 4.2. Konfigurowanie adresu sieciowego ModBus... 15 4.3. Konfigurowanie prędkości transmisji ModBus... 15 4.4. Opis parametrów protokołu ModBus... 15 4.4.1. Dostępne funkcje protokołu ModBus... 15 4.4.2. Mapa pamięci ModBus RTU slave... 16 4.4.3. Obsługa błędów protokołu ModBus... 16 4.5. Odczyt wartości temperatur... 17 4.6. Konfiguracja tablicy referencyjnej... 18 5. Dane kontaktowe... 19 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 2

Symbole i oznaczenia Porada. Podpowiada czynności, które ułatwiają rozwiązanie problemu lub/i jego diagnozowanie. Wykonanie ich nie jest obowiązkowe i nie rzutuje na poprawność funkcjonowania urządzenia. Uwaga! Ważna informacja lub czynność mająca znaczenie dla prawidłowej pracy urządzenia. Wykonanie jej nie jest obowiązkowe. Jej brak nie spowoduje żadnych zagrożeń dla człowieka i urządzenia. Jedynym skutkiem niezastosowania może być nieprawidłowa praca urządzenia. Ostrzeżenie! Wskazuje ważne czynności, których niepoprawnie wykonane może spowodować zagrożenie dla obsługi, lub/i uszkodzenie urządzenia. Ogólne zasady instalacji i bezpieczeństwa Urządzenie należy instalować zgodnie z przeznaczeniem określonym w dokumentacji. Spełnienie tego warunku jest podstawa do zapewnienia bezpieczeństwa i poprawnej pracy urządzenia. W przypadku użycia urządzenia w sposób niewłaściwy lub niezgodny z przeznaczeniem może stać ono źródłem zagrożenia. Producent nie odpowiada za szkody wynikłe z użycia urządzenia w niewłaściwy sposób lub niezgodnie z przeznaczeniem. Przeróbki w urządzeniu są niedozwolone i mogą stać sie powodem zagrożenia. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 3

1. Przeznaczenie Przetwornik STR-5321-D przeznaczony jest do odczytywania temperatur z czujników DS18B20 firmy Dallas i udostępniania ich wartości w sieci ModBus RTU. Przetwornik ma możliwość odczytania do 16 czujników. W sieci ModBus RTU pracuje jako urządzenie typu slave. 2. Parametry urządzenia 2.1. Parametry techniczne Parametry techniczne modułu zostały przedstawione w tablicy 2.1.1. Tab. 2.1.1. Parametry techniczne modułu STR-5321-D Parametr Opis Napięcie zasilania 7 30 VAC/VDC Maksymalna moc modułu bez obciążenia 2VA Wilgotność względna pracy 20% 95% Wilgotność względna przechowywania 20% 95% Temperatura pracy -10⁰C 60⁰C Temperatura przechowywania -20⁰C 70⁰C Zakres pomiaru temperatury -55⁰C 125⁰C Dokładność pomiaru temperatury 0.5 C w zakresie -10.. +85 C 2 C w zakresie -55.. +125 C Rozdzielczość 0.1 C Napięcie izolacji 3kV DC Pamięć parametrów EEPROM Stopień ochrony zacisków IP-20 wg DIN 40050/EC 529 Stopień ochrony obudowy IP-43 wg DIN 40050/EC 529 Montaż Na wspornikach szynowych wg PN/E-06292 lub DIN EN 50 022-35 Ciężar 76 g Wymiary z konektorami 108 x 58 x 36 mm 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 4

2.2. Schemat blokowy Na rysunku 2.2.1 przedstawiono schemat blokowy modułu STR-5321-D. Rys. 2.2.1. Schemat blokowy modułu STR-5321-D 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 5

2.3. Opis złącz Złącza modułu STR-5321-D pokazano na rysunku 2.3.1 a ich opis przedstawiono w tablicy 2.3.1. Rys. 2.3.1. Widok modułu STR-5321-D Tab. 2.3.1. Opis złącz i przełączników dip-switch modułu STR-5321-D Numer złącza Opis 1 Złącze A magistrali RS485 2 Złącze B magistrali RS485 4 Masa interfejsu RS232 5 Złącze TxD interfejsu RS232 6 Złącze RxD interfejsu RS232 7 Masa zasilania czujnika Dallas 8 Szyna danych czujnika Dallas 9 Biegun dodatni zasilania czujnika Dallas +5V 11 Masa zasilania modułu 12 Zasilanie modułu 10-30VDC 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 6

2.4. Opis diod sygnalizacyjnych Ogólny opis znaczenia diod sygnalizacyjnych przedstawiono w tablicy 2.4.1. Tab. 2.4.1. Ogólny opis znaczenia diod sygnalizacyjnych modułu STR-5321-D Diody PWR MOD ERR Opis red - - Moduł jest zasilony - orange - Moduł w trybie programowania/konfiguracji - red red Błąd komunikacji z czujnikiem Dallas - green off Wysłanie odpowiedzi ModBus - red off Błąd CRC protokołu ModBus,gdzie: off dioda wygaszona; on dioda sieci światłem ciągłym; Blink dioda mruga z podanym wypełnieniem; ; nieistotny kolor diody. 2.5. Wymiary Wymiary modułu STR-5321-D zostały pokazane na rysunku 2.5.1. Rys. 2.5.1. Wymiary modułu STR-5321-D 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 7

3. Montaż Moduł przeznaczony jest do montażu na szynie DIN. Na rysunku 3.1. przedstawiono ogólny sposób montażu czujników Dallas do modułu SRT-5321-D. Rys.3.1. Ogólny sposób montażu czujników Dallas do modułu STR-5321-D 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 8

4. Regulacja i użytkowanie 4.1. Tryby pracy urządzenia Urządzenie może pracować w jednym z niżej wymienionych trybów: - Tryb inicjalizacyjny - Tryb normalnej pracy - Tryb automatycznego wykrycia wszystkich czujników - Tryb automatycznego wykrycia pojedynczego czujnika - Tryb ręcznego przyporządkowania kodów czujników temperatury referencji - Tryb zmiany oprogramowania Szczegółowy opis regulacji i użytkowania urządzenia w poszczególnych trybach pracy opisano w poniższych podpunktach instrukcji. 4.1.1. Tryb inicjalizacyjny Jest to tryb, w którym urządzenie inicjalizuje porty komunikacyjne, sprawdzane jest działanie wszystkich diod sygnalizacyjnych i aktualizowane są wszystkie ustawienia konfiguracyjne. Występuje on bezpośrednio po załączeniu zasilania. 4.1.2. Tryb normalnej pracy Jest to podstawowy tryb pracy urządzenia, w którym obsługiwane są jego główne funkcje. Występuje on bezpośrednio po trybie inicjalizacyjnym. 4.1.3. Tryb automatycznego wykrycia wszystkich czujników Tryb ten umożliwia wyszukanie wszystkich czujników temperatury podłączonych do szyny 1-Wire. Wejście do tego trybu możliwe jest po wpisaniu wartości 1 do rejestru ModBusa o adresie 245. Po rozpoznaniu czujników temperatury, wyszukane kody zapisywane są do rejestrów począwszy od 51 w sposób posortowany od najniższego do najwyższego. Każdy kod zapisywany jest w kolejnych trzech rejestrach 6 bajtów od najstarszego bajtu do najmłodszego. Następnie kopiowane są referencje z poszczególnych czujników do pamięci 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 9

EEPROM. Jeśli numery referencyjne nie powtarzają się i nie są większe od liczby czujników podłączonych do 1-Wire, następuje przejście do trybu odczytu temperatury. Jeśli odczytany numer referencyjny jest większy od liczby czujników podłączonych do 1-Wire lub numery powtarzają się, następuje domyślne przyporządkowanie referencji do czujników w sposób (czujnik referencja): Kod1 1, Kod2 2,..., KodN N. Referencje te są następnie aktualizowane w czujnikach podłączonych do 1-Wire. Jeśli do szyny nie będzie podłączony żaden czujnik, wówczas wszystkie rejestry przechowujące kody oraz referencje (indeksy) zostaną wypełnione sekwencją 0xFFFF. Zapali się dioda czerwona informująca o błędzie, a nr błędu można odczytać spod adresu 243. Po zakończeniu rozpoznawania następuje automatyczny powrót do trybu 0 pomiaru temperatury. 4.1.4. Tryb automatycznego wykrycia pojedynczego czujnika Tryb ten do odczytu kodu wykorzystuje inną funkcję, niż tę opisaną w poprzednim punkcie. Może być wykorzystywany w sytuacjach awaryjnych, gdy nie można zidentyfikować kodów w trybie 1. Wymagane jest aby w tej opcji tylko jeden czujnik podłączony był do szyny 1-Wire. Wejście do tego trybu możliwe jest po wpisaniu wartości 2 do rejestru ModBusa o adresie 245. Po rozpoznaniu czujnika, jego kod wpisywany jest do rejestrów 51..53 w kolejności od najstarszego bajtu do najmłodszego. Pozostałe rejestry wypełniane są sekwencją 0xFFFF. W rejestrze 201 zapisywana jest referencja (indeks) 1 określająca pozycję rejestru (względem pierwszego rejestru temperatur), gdzie będzie przechowywana temperatura dla odczytywanego czujnika. Jeśli do szyny nie będzie podłączony żaden czujnik lub podłączona większa liczba czujników, wówczas wszystkie rejestry przechowujące kody oraz referencje (indeksy) zostaną wypełnione sekwencją 0xFFFF. Zapali się dioda czerwona informująca o błędzie, a nr błędu można odczytać spod adresu 243. Po zakończeniu rozpoznawania następuje automatyczny powrót do trybu 0 pomiaru temperatury. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 10

4.1.5. Tryb ręcznego przyporządkowania kodów czujników temperatury referencji Tryb ten umożliwia ręczne wpisanie kodów czujników (rej. 51..98) oraz referencji (rej. 201..216). Wejście do tego trybu możliwe jest po wpisaniu wartości 3 do rejestru ModBusa o adresie 245. Odbywa się też automatycznie po włączeniu zasilania, jeśli nie ma wpisanego żadnego kodu czujnika lub występuje błąd w przyporządkowaniu referencji. Praca w trybie manualnym sygnalizowana jest szybkim mruganiem diody zielonej (50ms:50ms). Po wejściu do trybu manualnego możliwe jest wprowadzanie zmian do rejestrów 51..98 oraz 201..216. W innych trybach rejestry te są tylko do odczytu. Wymagane jest aby referencje nie powtarzały się i nie były większe od liczby podłączonych czujników. Wyjście z trybu manualnego do trybu odczytu temperatury odbywa się po wpisaniu wartości 0 do rejestru ModBusa o adresie 245. Możliwe jest także bezpośrednie przejście do innych trybów 1 lub 2, należy jednak pamiętać że może wystąpić aktualizacja kodów i referencji zgodnie z wyżej opisanymi regułami. Jeśli zostaną wprowadzone poprawne dane, kody czujników oraz referencje zostaną zapisane do EEPROMu. Oprócz tego referencje zostaną przesłane do odpowiednich czujników podłączonych do 1-Wire. Jeśli podczas wprowadzania referencji popełni się błąd (powtórzona referencja lub referencja większa od liczby podłączonych czujników) i spróbuje się przejść do trybu odczytu temperatury, zapali się dioda czerwona oraz w rejestrze pojawi się numer błędu 243, a konwerter nadal pozostanie w trybie manualnym. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 11

4.1.6. Tryb zmiany oprogramowania Tryb zmiany oprogramowania wykorzystywany jest do zmiany oprogramowania modułu. Moduł można wprowadzić w ten tryb na 2 sposoby: 1. jeśli chcemy zaktualizować program, należy wcisnąć przycisk SW4(znajdujący się pod górnym wieczkiem) i podać zasilanie. Uwaga! Przed aktualizacją, w pamięci powinna być poprzednia, działająca wersja programu. 2. jeśli chcemy dokonać zdalnej aktualizacji programu, należy: a. dowolnym momencie wpisać do rejestru ModBusa 255 wartość 1; komunikacja po ModBusie zostanie zerwana, b. zwolnić port RS-a (COM), po którym odbywała się komunikacja ModBus, c. uruchomić aplikację Loader.exe (opis poniżej) na komputerze i nawiązać połączenie na porcie wcześniej zwolnionym przez ModBusa, d. załadować nowy program; po załadowaniu programu, konwerter automatycznie przechodzi do trybu normalnej pracy, e. zamknąć aplikację Loader.exe i nawiązać połączenie po ModBusie, Uwaga! Przed aktualizacją, w pamięci powinna być poprzednia, działająca wersja programu, 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 12

Zmiany oprogramowania można dokonać w module wprowadzonym w tryb zmiany oprogramowania, który podłączony jest do komputera. Zmiany oprogramowania dokonuje się przy pomocy programu Loader. Okno dialogowe programu Loader pokazano na rysunku 4.1.6.1. Rys. 4.1.6.1. Okno dialogowe programu Loader Przy zaznaczonej opcji Auto program automatycznie wyszukuje port komputera, do którego został podłączony moduł CM-180. W innym przypadku należy wybrać port COM ręcznie. Gdy program połączy się z modułem dioda w oknie zmieni kolor na zielony, pojawi się napis Connected oraz uaktywni się przycisk Upgrade, co pokazano na rysunku 4.1.6.2. Rys. 4.1.6.2. Okno dialogowe programu Loader sygnalizującego połączenie z modułem Po kliknięciu na przycisk Upgrade lewym przyciskiem myszy pojawi się okno dialogowe, przy pomocy którego należy wybrać odpowiednie oprogramowanie (.ulti) modułu CM-180, co pokazana na rysunku 4.1.6.3. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 13

Rys. 4.1.6.3. Okno dialogowe wyboru oprogramowania modułu Po wybraniu oprogramowania program Loader automatycznie rozpoczyna wgrywanie programu do modułu, co pokazano na rysunku 4.1.6.4. Rys. 4.1.6.4. Wgrywanie programu do modułu Po zakończeniu operacji zapisu programu moduł jest resetowany i rozpoczyna wykonywać wgrany program. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 14

4.2. Konfigurowanie adresu sieciowego ModBus Adres sieciowy ModBus konfiguruje się za pomocą dekoderów obrotowych SW21 i SW2. Dekoder SW1 wskazuje cyfrę części dziesiętnej adresu, a dekoder SW2 cyfrę jedności. Zakres dozwolonych adresów wynosi od 1 do 99. 4.3. Konfigurowanie prędkości transmisji ModBus Prędkość transmisji ModBus konfiguruję się przy wykorzystaniu pinów od 1 do 3 przełącznika dip-switch SW3. Opis konfiguracji prędkości transmisji przedstawiono w tablicy 4.3.1. Tab. 4.3.1. Opis konfiguracji prędkości transmisji przy pomocy dip-switch SW3 modułu STR-5321-D SW3-1 SW3-2 SW3-3 Prędkość transmisji [bit/s] 0 0 0 1200 0 0 1 2400 0 1 0 4800 0 1 1 9600 1 0 0 19200 1 0 1 38400 1 1 0 57600 1 1 1 115200 *- numer pinu w przełączniku dip-switch **- 0-pin przełącznika w pozycji OFF; 1-pin przełącznika w pozycji ON 4.4. Opis parametrów protokołu ModBus 4.4.1. Dostępne funkcje protokołu ModBus Dostępne funkcje ModBus oraz ich ograniczenia przedstawiono w tablicy 4.4.1.1. Tab. 4.4.1.1. Dostępne funkcje ModBus dla STR-5321-D Numer funkcji Max. liczba rejestrów* Opis 3 27 Odczyt modyfikowalnych rejestrów 6 1 Zapis pojedyńczego rejestru 16 27 Zapis wielu rejestrów *- maksymalna liczba rejestrów, jaką można obsłużyć przy pomocy jednego polecenia ModBus. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 15

4.4.2. Mapa pamięci ModBus RTU slave Mapa pamięci ModBus slave przedstawiono w tablicy 4.4.2.1. Tab. 4.4.2.1. Mapa pamięci ModBus slave dla STR-5321-D Adres rejestru Funkcja* Opis 1 16 3 (6, 16)** Wartości temperatur 51 98 3 Kody czujników temperatury 201 216 3 (6, 16)** Tablica referencyjna 241 3 Wersja loadera np. liczba 10 (decymalnie) oznacza wersję 1.0 242 3 Wersja programu np. liczba 11 (decymalnie) oznacza wersję 1.1 Rejestr błędów: 243 3 0 brak błędów 1 błędy w transmisji na szynie 1-Wire lub brak podłączonego czujnika temperatury 2 nr referencyjny czujnika temperatury spoza zakresu 3 w tablicy powtórzył się nr referencyjny czujnika (ten sam numer przyporządkowano do różnych czujników) 4 brak zdefiniowanych w EEPROM-ie czujników temperatury 244 3 Liczba czujników temperatury Tryby pracy konwertera: 245 3, 6, 16 255 3, 6, 16 0 normalna praca 1 tryb wyszukiwania kodów czujników temperatury 2 tryb odczytu kodu z jednego czujnika temperatury 3 tryb ręcznego przyporządkowania kodów czujników temperatury i referencji Przejście w tryb zmiany oprogramowania: 0 normalna praca 1 wejście w tryb loadera *- funkcje ModBus obsługujące dane rejestry. **-zapis dostępny tylko w trybie ręcznego przyporządkowania kodów czujników i referencji 4.4.3. Obsługa błędów protokołu ModBus Moduł posiada zaimplementowaną obsługę błędów zgodną z protokołem ModBus. Obsługiwane błędy zostały przedstawione w tablicy 4.4.3.1. Tab. 4.4.3.1. Obsługiwane kody błędów ModBus dla STR-5321-D Kod błędu Opis 1 Niedozwolona funkcja 2 Niedozwolony adres rejestru 3 Niedozwolona wartość rejestru 4 Błąd urządzenia slave 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 16

4.5. Odczyt wartości temperatur Konwerter po włączeniu zasilania automatycznie z trybu inicjalizacyjnego przechodzi do trybu normalnej pracy, jeżeli w jego pamięci EEPROM znajduje się przynajmniej jeden kod czujnika temperatury oraz prawidłowo jest przypisana referencja. Praca w trybie odczytu temperatur sygnalizowana jest wolnym mruganiem diody zielonej (1s:1s). Odczyt temperatur ze wszystkich czujników odbywa się cyklicznie co 800ms.. Jeśli z którymś czujnikiem temperatury nie ma komunikacji, zapala się dioda czerwona, a w rejestrze błędów pojawia się kod 1. Do rejestru przechowującego temperaturę z tego czujnika temperatury zostaje wpisana wartość - 273 C. Temperatury z pozostałych czujników odczytywane są na bieżąco. Temperatura zapisywana w rejestrze ma wartość 10 razy większą niż w rzeczywistości. Jeżeli w rejestrze pojawia się np. wartość 227, to faktyczna zmierzona temperatura wynosi 227 * 0,1 = 22,7 C Porada. Temperatura 85 C jest domyślną, która pojawia się w rejestrze czujnika po włączeniu zasilania. Jeśli konwerter odczytuje z czujnika temperaturę 85 C, której się nie spodziewamy, może to oznaczać przerwę w zasilaniu dochodzącym do czujnika. Temperaturę 85 C interpretuje się jako poprawną jedynie w przypadkach, gdy temperatura otoczenia wynosi 85 C. 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 17

4.6. Konfiguracja tablicy referencyjnej Obecnie nie musimy wpisywać kodów czujników we właściwej kolejności, aby móc odczytywać temperatury w tej samej kolejności. Wystarczy uruchomić tryb 1 automatyczne wyszukiwanie czujników. Czujniki zostaną wyszukane i zapisane w EEPROM-ie w kolejności od najmłodszego do najstarszego. Referencje zostaną oczytane z wyszukanych czujników i jeśli są poprawne zapisane w EEPROM-ie. Jeśli nie są poprawne, w EEPROM-ie zostaną zapisane domyślne referencje od 1 do N (liczby podłączonych czujników). Referencje te zostaną również zaktualizowane w odpowiednich czujnikach. Następnie należy przejść do trybu 3 manualnego i sprawdzić, ewentualnie zmodyfikować tablicę referencji (rejestry 201..216), tak aby temperatury były przechowywane we właściwej kolejności. Referencje nie mogą się powtarzać i nie mogą być większe od liczby czujników podłączonych do 1-Wire. Przyporządkowanie temperatur odbywa się w następujący sposób: Temperatura przechowywana w rejestrze Temp[i] pochodzi z czujnika z pozycji DS[REF[i]]. Przykład: Rejestry kodów czujników Rejestr Kod 51..53 169F 9B00 0000 54..56 2879 9B00 0000 57..59 5FBE 9B00 0000 60..62 B598 9B00 0000 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 18

Rejestry referencji Rejestr Referencja 201 4 202 3 203 2 204 1 Rejestry temperatur Rejestr Temperatura 1 260 (temperatura z czujnika B598 9B00 0000) 2 263 (temperatura z czujnika 5FBE 9B00 0000) 3 258 (temperatura z czujnika 2879 9B00 0000) 4 260 (temperatura z czujnika 169F 9B00 0000) 5. Dane kontaktowe Adres: Ul. Okrężna 1 81-822 Sopot Tel./fax. - +48(058) 341 16 61 Tel. - +48(058) 555 71 49 e-mail: ultima@ultima-automatyka.pl Adres internetowy: www.ultima-automatyka.pl 11/2011 AN-STR-5321-D-v1_01 19