Streszczenie Raportu z badania zachowan parkingowych w Krakowie Badanie przeprowadzone w czerwcu 2014r na zlecenie ZIKiT przez: EPS Polska Sp. z 0.0. EPS Global Co. Oraz One Planet Engineering Ltd. Celem badania było lepsze zrozumienie i monitorowanie zachowań parkingowych. Wyniki badania dynamicznego posłużą również jako źródło analizy funkcjonowania strefy płatnego parkowania. Celem badania statycznego było ustalenie powierzchni parkingowej w ramach stref płatnych. Wyniki pochodzą z 10 badanych sektorów: 5 wewnątrz strefy płatnego parkowania i 5 poza strefą płatnego parkowania. Badania przeprowadzane były w dni robocze i w weekendy. Rysunek 1 Sektory objęte badaniem
Metodologia: Dynamiczne badanie wzorców parkowania było prowadzone w godzinach 7:00-20:00 w czerwcu, i wyniki przedstawiono dla każdego dnia roboczego w danym sektorze, z wyjątkiem czwartku w sektorze 5, gdzie anomalia statystyczna wymusiła pominięcie zarejestrowanych danych. Inspektorzy mieli przydzielone trasy w każdym badanym sektorze, które mieli przebyć w ciągu 30 minut. Powtarzali tę samą przydzieloną im drogę w blokach po 30 minut. Każde parkowanie pojazdu w danym sektorze było znakowane i rejestrowane co 30 minut. Tablic rejestracyjnych nie rejestrowano podczas tego badania. W związku z powyższym, wartości oznaczające czas zajętości stanowią wielokrotności trzydziestu (30) minut (0:30, 1:00, 1:30, etc.). Czas zajętości dla konkretnej sesji parkowania pojazdu można było zmierzyć jedynie wtedy, gdy pojazd przybył po rozpoczęciu pomiaru i odjechał przed zakończeniem pomiaru. W innych sytuacjach zajętość nie była mierzona. W tekście niniejszego dokumentu nazywa się je zajętością poza okresem pomiarowym Zajętość tego rodzaju bywa zwykle charakterystyczna dla miejscowych mieszkańców i najczęściej traktowana jest inaczej (z użyciem abonamentów i taryf) niż zajętości mierzone w badaniu. Przypadki nieprzepisowego parkowania były rejestrowane w odniesieniu do znaków drogowych. Samochód rejestrowano jako nieprzepisowo zaparkowany, jeżeli znajdował się w miejscu niezgodnym z zasadami nakazywanymi przez znaki drogowe umieszczone na miejscu. Pojazdy przetrzymywane to pojazdy, które zajmują przestrzeń publiczną, lecz nie są używane do transportu w danym dniu. Im większa liczba tych pojazdów, tym mniejsza wydajność systemu parkowania. Pojazdy, które zostały wykryte w pierwszym bloku 30-minutowym i zauważone też w ostatnim bloku 30-minutowym, były traktowane jako pojazdy przetrzymywane, a ich procentowa ilość pokazuje istotny wzorzec zachowania w danym sektorze. Pojazdy osób niepełnosprawnych były traktowane oddzielnie w tym badaniu, gdyż miejsca dla niepełnosprawnych są dla systemu parkowania raczej kwestią "jakościową" niż "ilościową". W dokumencie znajduje się oddzielny rozdział poświęcony parkowaniu pojazdów osób niepełnosprawnych. Dla każdego zaparkowanego samochodu rejestrowano dodatkowe informacje: W strefach płatnego parkowania, sposób płatności za parkowanie, wydawana przez państwo karta parkingowa dla osób niepełnosprawnych (czy jest), oraz czy pojazd naruszył przepisy dotyczące parkowania. W strefach bezpłatnego parkowania, rejestrowano nieprzepisowe parkowanie i parkowanie na miejscu dla niepełnosprawnych
Sektor 1 Rysunek 2 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 3 Zajętość - dni robocze
Rysunek 4 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 5 Główne wskaźniki zachowań - weekend
Rysunek 6 Zajętość - weekend Rysunek 7 Przyjazdy i odjazdy - weekend
Sektor 2 Rysunek 8 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 9 Zajętość - dni robocze
Rysunek 10 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 11 Główne wskaźniki zachowań - weekend
Rysunek 12 Zajętość - weekend Rysunek 13 Przyjazdy i odjazdy - weekendy
Sektor 3 Rysunek 14 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 15 Zajętości - dni robocze
Rysunek 16 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 17 Główne wskaźniki zachowań - weekend
Rysunek 18 Zajętość - weekend Rysunek 19 Przyjazdy i odjazdy - weekend
Sektor 4 Rysunek 20 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 21 Zajętość - dni robocze
Rysunek 22 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 23 Główne wskaźniki zachowań weekend
Rysunek 24 Zajętości weekend Rysunek 25 Przyjazdy i odjazdy weekend
Sektor 5 Rysunek 26 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 27 Zajętości dni robocze
Rysunek 28 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 29 Główne wskaźniki zachowań weekend
Rysunek 30 Zajętość weekend Rysunek 31 Przyjazdy i odjazdy weekendy
Sektor 6 Rysunek 32 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 33 Zajętości - dni robocze
Rysunek 34 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 35 Główne wskaźniki zachowań weekend
Rysunek 36 Zajętości weekend Rysunek 37 Przyjazdy i odjazdy weekend
Sektor 7 Rysunek 38 Główne wskaźniki - dni robocze Rysunek 39 Zajętość - dni robocze
Rysunek 40 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 41 Główne wskaźniki zachowań - weekendy
Rysunek 42 Zajętość - weekendy Rysunek 43 Przyjazdy i odjazdy weekend
Sektor 8 Rysunek 44 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 45 Zajętości - dni robocze
Rysunek 46 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 47 Główne wskaźniki zachowań - weekend
Rysunek 48 Zajętości weekend Rysunek 49 Przyjazdy i odjazdy weekend
Sektor 9 Rysunek 50 Główne wskaźniki zachowań - dni powszednie Rysunek 51 Zajętości - dni robocze
Rysunek 52 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 53 Główne wskaźniki zachowań weekend
Rysunek 54 Zajętości weekend Rysunek 55 Przyjazdy i odjazdy weekend
Sektor 10 Rysunek 56 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze Rysunek 57 Zajętości - dni robocze
Rysunek 58 Przyjazdy i odjazdy - dni robocze Rysunek 59 Główne wskaźniki zachowań - dni robocze
Rysunek 60 Zajętość weekend Rysunek 61 Przyjazdy i odjazdy weekend
Podsumowanie obserwacji Sektor 1 Ruch w sektorze jest średni, szczytowy poziom zajętości utrzymuje się poniżej 70%. Abonamenty dla niepełnosprawnych są bardzo często używane w tym sektorze, stanowią podstawę parkowania w 7,3% przypadków wszystkich sesji parkowania. W tym sektorze ruch weekendowy jest średni, lecz dwie trzecie zajętości stanowią pojazdy uruchamiane tylko raz dziennie. W czasie między 12:30-13:00 występuje tu charakterystyczny szczyt odjazdów. Sektor 2 Ruch w tym sektorze jest średni, lecz niezrównoważony w godzinach rannych bardziej nasilony niż w godzinach popołudniowych. Procentowy udział pojazdów przetrzymywanych jest dość niski, na poziomie 10,8%, co pozostawia możliwość ruchu wjazdowego. Zakładając niski poziom braku płatności, w 40% sesji parkowania używane są bilety i opłaty przez komórkę. Okres szczytowy trwa w godzinach 11:00-11:30. Nieprzepisowe parkowanie utrzymuje się tutaj na poziomie około 10%. Ruch w sektorze podczas weekendu jest średni, szczytowy poziom zajętości utrzymuje się poniżej 70%. Po południu ruch jest bardziej nasilony niż rano, szczyt przypada na pół godziny 15:30-16:00. Liczba samochodów przechowywanych i przypadki nieprzepisowego parkowania są na średnim poziomie. Sektor 3 Ruch w tym sektorze jest poniżej średniej. Zajętość spada mniej więcej na początku okresu płatności i poziom zajętości utrzymuje się poniżej 55% w ciągu dnia.. Pomimo wolnych miejsc, obserwuje się znaczny poziom nieprzepisowych zachowań parkingowych, które prawdopodobnie stanowią problem dla lokalnych mieszkańców. Ruch podczas weekendu w tym sektorze jest średni, ze znacznym poziomem nieprzepisowych zachowań parkingowych. Szczyty zajętości występują rano, co pokazuje, że samochody zazwyczaj raczej opuszczają sektor na weekend niż przybywają. Odjazy wykazują trzy charakterystyczne punkty szczytowe: jeden rano (możliwe że związany z zakupami), jeden około południa (pora obiadowa), i jeden wieczorem. Sektor 4 W tym sektorze obserwuje się wysoki poziom ruchu przyjazdowego i wskaźnik rotacji przez cały dzień. Około 75% czasu zajętości mieściło się w mierzonej zajętości całkowicie w okresie pomiarowym. Wysokiemu wskaźnikowi rotacji towarzyszy wysoki poziom nieprzepisowego parkowania, co oznacza, że poszukiwanie i znalezienie wolnego miejsca w tym sektorze jest trudne, i użytkownicy szukają wolnych luk, nie zważając na znaki drogowe. Prawie 75% sesji parkowania jest inicjowanych za pomocą biletów i urządzeń mobilnych.
Ruch weekendowy w tym sektorze jest przeciążony. Poziom zajętości jest nawet wyższy niż średnia w dni robocze, i powszechnym zjawiskiem jest zjawisko rozlewania się -nieprzepisowego - poprzez zajmowanie każdej wolnej przestrzeni, najwyższa zajętość sięga ponad 100%. Nieprzepisowe zachowania parkingowe są nieakceptowalnie wysokie przez cały dzień. Sektor 5 W tym sektorze ruch jest średni i zrównoważony. Chociaż udział procentowy samochodów przetrzymywanych w jednym miejscu jest wysoki, ruch przyjazdowy nie jest równy liczbie samochodów odjeżdżających w godzinach rannych, więc szczyt zajętości występuje rano (i prawdopodobnie w nocy). Wykorzystywanie abonamentów dla niepełnosprawnych jest najwyższe spośród wszystkich badanych sektorów, przekracza 8% wszystkich zainicjowanych sesji parkowania. Ruch w tym sektorze jest powyżej średniej, a jednocześnie poziom przetrzymywania pojazdów w jednym miejscu w weekendy jest wysoki. Liczba samochodów opuszczającyh sektor w godzinach rannych przewyższa liczbę samochodów przyjeżdżających, czego rezultatem jest poranny szczyt zajętości. Godziny szczytu przyjazdowego i wyjazdowego są obserwowane około południa. Sektor 6 W dni robocze w tym sektorze ruch jest przeciążony. Sektor jest otoczony z trzech stron przez strefy płatnego parkowania, i dlatego stwarza możliwość uniknięcia tych stref, co skutkuje zjawiskiem rozlewania i bardzo wysokim poziomem nieprzepisowych zachowań parkingowych. Pomimo wysokiego wykorzystania przestrzeni, średni okres zajętości jest dość długi, co pokazuje, że nie istnieje tutaj czynnik, który działałby przeciwnie i zniechęcałby do używania samochodów. W tym sektorze ruch weekendowy jest wysoki, ponad 70% w godzinach rannych, a szczyt ruchu następuje między 13:30-14:00. Obserwuje się wysoki wskaźnik przetrzymywania samochodów w jednym miejscu i znaczny poziom nieprzepisowych zachowań. Sektor 7 W tym sektorze występuje bardzo wysokie natężenie ruchu oraz bardzo wysoki wskaźnik przetrzymywania pojazdów w jednym miejscu. Te dwa czynniki sprawiają, że szczyt zajętości przekracza 90%, a średni poziom zajętości wynosi 81,3%. Wskaźnik rotacji jest wysoki, co pokazuje ożywiony ruch. Ruch jest nierównoważony, w godzinach rannych powyżej średniej dla tego sektora, a w godzinach popołudniowych poniżej średniej dla tego sektora. Jednakże poziom zachowań nieprzepisowych jest bardzo niski przez cały dzień. Ruch w tym sektorze jest ożywiony, o wysokim natężeniu. Wskaźnik rotacji w weekendy jest bardzo wysoki, zwłaszcza jeśli uwzględnić wysoki poziom przetrzymywania pojazdów w jednym miejscu, a jednak wskaźnik występowania zachowań nieprzepisowych jest bardzo niski. Aktywność weekendowa również osiąga szczyt w godzinach rannych.
Sektor 8 W tym sektorze ruch jest średni, niezrównoważony, ze znacznym poziomem zachowań nieprzepisowych. Godziny poranne są bardziej intensywne, a także występuje wtedy więcej zachowań nieprzepisowych niż w godzinach popołudniowych. Średni czas trwania zajętości jest dużo dłuższy niż w strefach płatnego parkowania, co skutkuje wskaźnikiem rotacji poniżej średniej. W tym sektorze ruch weekendowy jest bardzo słaby. Średnio, tylko około 25% powierzchni jest używane przez samochody, które zostały uruchomione, czyli prawie tyle samo, ile wynosi wskaźnik przechowywania pojazdów na jednym miejscu. Natomiast poziom zachowań nieprzepisowych jest wysoki, co prawdopodobnie świadczy o ignorowaniu znaków drogowych i o parkowaniu w miejscach wygodnych, gdziekolwiek zmieści się samochód. Sektor 9 W tym sektorze ruch jest bardzo słaby. Szczytowa zajętość nie przekracza 50%. Może to wynikać z trudności z dotarciem do tego sektora, albo nie ma on odpowiednio dużo usług i instytucji. Natomiast poziom występowania zachowań nieprzepisowych jest znaczny. Ruch weekendowy w tym sektorze jest bardzo spokojny. Poziom zajętości rzadko przekracza 40%. Natomiast poziom zachowań nieprzepisowych jest znaczący. Sektor 10 W tym sektorze występuje duża liczba samochodów, należących do mieszkańców. Zajętość jest stosunkowo niska rano, kiedy właściciele samochodów opuszczają sektor, później zaczyna wzrastać po południu i osiąga szczyt wieczorem (95,8%), chwilami nawet zbliża się do poziomu przeciążenia lub go przekracza. Poziom przetrzymywania samochodów w jednym miejscu jest również bardzo wysoki. W tym sektorze również w weekendy obserwuje się dużą ilość samochodów, należących do mieszkańców. Prawie cała przestrzeń jest zajęta przez samochody zaparkowane tutaj na noc, a kierowcy nadwyżki samochodów decydują się na nieprzepisowe parkowanie, choć nie przekracza ono 10%. Ponadto bardzo wysoki poziom przetrzymywania pojazdów ogranicza możliwość wykorzystania miejsc postojowych.