Przełączniki Auspicious w ofercie TME Sposób interakcji urządzenia lub modułu z jego uŝytkownikiem jest często niedocenianym elementem podczas procesu projektowania. Wielu inŝynierów i konstruktorów uwaŝa, Ŝe najwaŝniejsza jest elektronika wewnętrzna, która niejako wyznacza standard urządzenia. Trudo się z tym twierdzeniem nie zgodzić, jednak istnieje druga strona medalu, mówiąca o uŝyteczności. MoŜna śmiało twierdzić, Ŝe nawet najlepsze urządzenie moŝe okazać się fiaskiem wówczas, gdy komunikacja na linii człowiek-urządzenie będzie nieodpowiednia. W zastosowaniach profesjonalnych i przemysłowych, gdzie waŝne jest bezpieczeństwo problem nabiera nowego znaczenia. Konsekwencji złego wyboru nie trzeba nikomu przedstawiać, bo chyba kaŝdy miał do czynienia ze źle zaprojektowanymi urządzeniami, gdzie klawisze były zbyt małe czy zbyt gęsto rozmieszczone. Po niedługim czasie nikt nie chce z takiego urządzenia korzystać, co czyni je bezuŝytecznym. Współczesna oferta dostępnych przełączników, przycisków, klawiatur czy modułów dotykowych przyprawi o ból głowy niejedną tęgą głowę. Zatem jak wybrać z tego gąszczu coś dla siebie i ustrzec się błędów? W artykule tym przedstawiona zostanie gama przełączników firmy Auspicious, z której projektanci wybrać mogą produkt najbardziej odpowiedni dla swojej aplikacji. W ofercie firmy TME moŝna znaleźć produkty tego tajwańskiego producenta wyróŝniające się bardzo dobrymi parametrami elektrycznymi. Do wyboru jest ponad 50 rodzajów przełączników róŝniących się typem, standardem, konfiguracją styków, sposobem przełączania, ilością pozycji stabilnych i innych parametrów. Podstawowy podział przełączników moŝemy uzaleŝnić od typu przełącznika, wyróŝniając przełączniki bezpieczeństwa, obrotowe, podwójne i przyciskane (rys. 1.). BEZPIECZEŃSTWA OBROTOWY PODWÓJNY PRZYCISKANY Rys. 1. Podstawowe typy przełączników Maszyny i urządzenia przemysłowe powinny być projektowane z myślą o zapewnieniu maksymalnego bezpieczeństwa. KaŜdy taki system powinien być wyposaŝony w układ pozwalający na szybkie wyłączenie i zatrzymanie za pośrednictwem przyciskowego wyłącznika bezpieczeństwa. W ofercie firmy TME jest do dyspozycji 9 produktów Auspicious. Wszystkie wykonane są z tworzywa sztucznego, w kolorach czerwonym i zielonym oraz spełniają wymagania IP65 stawiane przez normę BS EN60529. Przełączniki tablicowe oferują trzy konfiguracje styków NC, NC+NO oraz NO z przyciskami grzybkowymi bądź wysokimi w standardach 22 mm i 30 mm. EBL22-1-O/C-R oraz EBL22-1-O/C-G pracują w trybie monostabilnym oraz wewnątrz posiadają lampkę czyniąc je bardziej widocznymi w pomieszczeniach zapylonych lub o słabym oświetleniu (rys. 2.a). - 1
a) b) Rys. 2. Przyciskowe przełączniki bezpieczeństwa a) z podświetlaniem b) przycisk prosty wysoki Kolejną grupę produktów Auspicious stanowią elektryczne przełączniki obrotowe. Głównymi aplikacjami takich rozwiązań są włączniki-wyłączniki główne. Są one takŝe stosowane są jako końcówki do zmiany trybu pracy urządzenia np. ilości obrotów, temperatury etc. W ofercie firmy Transfer Multisort Elektronik mamy do dyspozycji 11 produktów, podobnie jak poprzednio w standardach 22 mm i 30 mm. Głównymi parametrami funkcjonalnymi są liczba pozycji stabilnych i konfiguracja styków. Oferta obejmuje przełączniki 2-pozycyjne, 3-pozycyjne, bistabilne i monostabilne, w konfiguracji styków NC+NO lub NOx2. Oferowane produkty zapewniają następujące sposoby przełączania (ON)- OFF-(ON), gdzie stanem stabilnym jest stan zero, zaś stany 1 i 2 są wyłączane za pomocą zwrotnej spręŝynki. Inne sposoby przełączania to ON-OFF dwa produkty pracujące bistabilnie, jeden pracujący w trybie NC-NO, ON-OFF-ON oraz ON-ON. Dodatkową funkcjonalnością oferowaną w przełącznikach obrotowych jest zintegrowany kluczyk podwyŝszający stopień zabezpieczenia chroniąc przed nieuprawnionym dostępem. a) KS30-2-O b) LSR30-2-O-R Rys. 3. Elektryczne przełączniki obrotowe a) z kluczykiem b) bez kluczyka Przedostatnią grupę dostępnych rozwiązań stanowią wyłączniki monostabilne z serii DPB (Double Push Button) składające się z dwóch osłoniętych przycisków pomiędzy którymi jest umieszczona lampka sygnalizacyjna. Wyłączniki wyposaŝone są w złącze bagnetowe BA9 i przeznaczone są do montaŝu w otworach o standardowej średnicy 22 lub 30 mm. Istnieje dodatkowo moŝliwość ochrony specjalną wodoszczelną osłonką, nakładaną na czoło elementu. - 2
Rys. 4. Przełącznik monostabilny podwójny z lampką Ostatnią grupę produktów stanowią przemysłowe przełączniki przyciskane. Jest to najbardziej elementarna grupa produktów pod względem swej złoŝoności. W ofercie TME stanowi ona najszerszy asortyment Auspicious. Przełączniki przyciskane pracują tylko w trybie NC+NO, dostępne są w standardach 22 mm, 30 mm oraz firmowym standardzie 30 mm Auspicious. Wybierając ten typ elementu mamy do dyspozycji produkty pracujące monostabilnie lub bistabilnie. Poza wymienionymi parametrami o wyborze moŝe decydować kształt przycisku, gdzie do dyspozycji mamy przyciski grzybkowe, kryte, płaskie i wysokie, dodatkowym wyróŝnikiem są wymiary korpusu 50x30x38 mm, 50x36x38 mm, 56x34.5x38 mm. Przełączniki przyciskane dostępne w ofercie TME oferowane są w kolorach czerwonym, zielonym i Ŝółtym. a) b) c) d) Rys. 5. Przełączniki przyciskane: a) typ grzybkowy b) typ kryty c) typ płaski d) typ wysoki Prezentowane w artykule rozwiązania pozwalają na sprawne konstruowanie płyt sterowniczych i maszyn przemysłowych zapewniając przy tym wysoki stopień bezpieczeństwa. Zastosowane materiały są odporne na działanie czynników zewnętrznych i charakteryzują się dobrymi właściwościami mechanicznymi. Zgodność z IP65 zapewnia całkowite zabezpieczenie przed kurzem i strumieniami wody ze wszystkich kierunków. NaleŜy pamiętać o tym, by podczas planowania płyty sterowania przyciski były rozmieszczone w odpowiednich odległościach, zaś wyłącznik bezpieczeństwa umieszczony w łatwo dostępnym i wyróŝnionym miejscu. Producent zapewnia niezawodność przełączników na poziomie 600 tysięcy cykli, zaś na poziomie 1 000 000 operacji dla bloków kontaktowych i przycisków. Dopuszczalny zakres temperatury działania mieści się w przedziale od -20 do 60 C, dzięki czemu opisane elementy moŝna stosować w większości aplikacji przemysłowych. Rezystancja kontaktów oscyluje na poziomie mniejszym niŝ 50 mω. Wszystkie przełączniki charakteryzują się izolacją napięciową na poziomie 600 V oraz wytrzymują prąd zwarcia do 1000A. Parametry robocze w zaleŝności od oznaczenia są scharakteryzowane jako AC-15 (120V/6A, 240V/3A), AC-12 (480V/1.5A, 600V/1.2A), DC-12 (120V/2.2A, 240V/0.6A, 480V/0.4A). Dodatkowe atrybuty podane przez producenta jakie spełniają przedstawione elementy to prąd termiczny (1th) na poziomie 10A (50/60HZ) oraz nominalny otwarty prąd termiczny (1the) 10A. Przełączniki niemieckiego producenta Auspicious prezentowane są w kataloguonline na stronie internetowej dystrybutora www.tme.eu. Niniejszy artykuł prezentuje jedynie - 3
podstawowe informacje, zaś szczegółowe dane moŝna odnaleźć w kartach producenta dostępnych z poziomu katalogu. Konstrukcja oferty TME pomaga w krótkim czasie wybrać odpowiednią dla siebie grupę produktów, czyniąc łatwiejszym wybór konstruktorski. Więcej informacji: Transfer Multisort Elektronik Sp. z o.o., ul. Ustronna 41, 93-350 Łódź, tel.: 42 645 55 55, fax: 42 645 55 00, e-mail: dso@tme.pl, www.tme.pl. Co to jest IP? Wszystkie urządzenie zamknięte w obudowie, a dopuszczone do codziennego uŝytku posiadają oznakowanie IP XX, gdzie XX to dwie cyfry. IP to tzw. współczynnik ochrony z angielskiego Index of Protection pierwsza cyfra mówi o ochronie przed ciałami stałymi (w tym przed pyłami) druga to stopień ochrony przed cieczami. Szczegółowy opis moŝemy znaleźć w normie BS EN60529. Ochrona przed ciałami stałymi. IP Opis testu 0 Brak ochrony. 1 Ochrona przed obiektami o rozmiarze większym niŝ 50mm. 2 Ochrona przed obiektami o rozmiarze większym niŝ 12mm. 3 Ochrona przed obiektami o rozmiarze większym niŝ 2,5mm. 4 Ochrona przed obiektami o rozmiarze większym niŝ 1mm. 5 Ochrona przed kurzem w ilościach mogących zakłócić pracę urządzenia. 6 Całkowita ochrona przed kurzem. Ochrona przed cieczami. IP Opis testu 0 Brak ochrony. 1 Ochrona przed pionowo spadającymi kroplami wody. - 4
2 Ochrona przed kroplami wody spadającymi pod kątem do 15st. włącznie. 3 Ochrona przed rozpylaną pod kątem do 60st. włącznie wodą. 4 Ochrona przed spryskiwaniem wodą z wszystkich kierunków. 5 Ochrona przed strumieniami wody z wszystkich kierunków. 6 Ochrona przed silnymi strumieniami wody z wszystkich kierunków. 7 Ochrona przed wniknięciem wody do obudowy podczas zanurzenia do głębokości 1m włącznie. 8 Ochrona przed wniknięciem wody do obudowy podczas zanurzenia na niezdefiniowany okres czasu przy ostrzejszych niŝ w punkcie poprzednim warunkach ustalonych odgórnie przez producenta. - 5