ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Białystok, 24.02.2012
Określa się podstawę programową kształcenia ogólnego dla: - gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego (załącznik nr 4 do rozporządzenia), - zasadniczych szkół zawodowych (załącznik nr 5 do rozporządzenia).
Podstawa programowa kształcenia ogólnego wdrażana stopniowo. Kolejny etap dla szkół ponadgimnazjalnych: - od roku szkolnego 2012/2013 w klasach I liceów ogólnokształcących i techników; - od roku szkolnego 2012/2013 w klasach I zasadniczych szkół zawodowych.
Wprowadzenie rozporządzenia sprzyja osiągnięciu spójnego programowo procesu kształcenia, uwzględnieniu możliwości i indywidualnych potrzeb uczniów oraz zwiększonych aspiracji edukacyjnych uczniów i młodzieży.
Podstawa programowa określa cele i treści nauczania, umiejętności uczniów, zadania wychowawcze szkoły. Treści kształcenia opisane zostały w języku efektów kształcenia poprzez określenie wymagań na koniec poszczególnych etapów edukacyjnych. Precyzyjny opis wymagań wskazuje czego szkoła zobowiązana jest nauczyć każdego ucznia oraz zapewnia spójność procesu nauczania w obrębie całego systemu szkolnictwa. Konsekwentna ciągłość programowa od chwili pierwszego kontaktu dziecka ze szkołą aż do uzyskania świadectwa końcowego.
Celem zmian jest również zwiększenie możliwości indywidualizacji nauki poprzez zróżnicowanie programu w zależności od zainteresowań uczniów oraz lepsze przygotowanie młodzieży do podjęcia dalszej nauki (np. w szkołach wyższych) i aktywności zawodowej.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012r.
Od 1 września 2012 roku w klasach pierwszych technikum, zasadniczej szkole zawodowej i w szkole policealnej oraz na kursach oferujących przygotowanie zawodowe zacznie obowiązywać nowa podstawa programowa kształcenia w zawodach, Równocześnie klasy te obejmie nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego.
kształcenie zawodowe będzie realizowane: - w szkołach ponadgimnazjalnych: zasadniczej szkole zawodowej, technikum oraz szkole policealnej, - w ramach kształcenia ustawicznego na kwalifikacyjnych kursach zawodowych prowadzonych przez: cku, ckp, oddz.
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODACH określona została w trzech częściach: 1) Część I określa: ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego oraz obejmuje tabelę zawierającą wykaz kwalifikacji wraz z ich powiązaniami z zawodami i efektami kształcenia;
Umiejętności i wiadomości oraz kompetencje personalne i społeczne opisane są, zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji, w języku efektów kształcenia. 2) Część II określa: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach;
3) Część III określa opis kształcenia w poszczególnych zawodach zawierający: nazwy i symbole zawodów, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, cele kształcenia w zawodach, nazwy kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach, warunki realizacji kształcenia w zawodach, minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego oraz możliwości uzyskania dodatkowych kwalifikacji w zawodach w ramach obszaru kształcenia określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów: bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP), podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG), język obcy wspomagający kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), organizacja pracy małych zespołów (dla zawodów wymagających posiadania wykształcenia średniego wymagane w technikum i szkole policealnej) (OMZ).
Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia oznaczono kodem trzyliterowym PKZ oraz dodatkowo, ujętą w nawiasie, wielką literą wskazującą na przyporządkowanie do obszaru kształcenia oraz małą literą alfabetu o charakterze porządkowym, odróżniającym poszczególne PKZ w ramach obszaru kształcenia.
Uwzględniając Polską Klasyfikację Działalności wyodrębniono 8 obszarów kształcenia: administracyjno-usługowy (A) budowlany (B) elektryczno-elektroniczny (E) mechaniczny i górniczo-hutniczy (M) rolniczo-leśny z ochroną środowiska (R) turystyczno-gastronomiczny (T) medyczno-społeczny (Z) artystyczny (S).
W obrębie każdego obszaru kształcenia zawody uporządkowano według typu szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa technikum szkoła policealna
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Celem zmian jest zwiększenie skuteczności i efektywności systemu kształcenia zawodowego i ustawicznego w kontekście oczekiwań rynku pracy poprzez: systemowe powiązanie szkolnictwa zawodowego z rynkiem pracy, w tym: - wdrożenie mechanizmu skłaniającego szkoły do dostosowywania oferty edukacyjnej do potrzeb regionalnego rynku pracy i oczekiwań pracodawców; - uelastycznienie struktury kształcenia zawodowego i systemu potwierdzania kwalifikacji; zwiększenie dostępności i efektywności kształcenia zawodowego i zewnętrzne potwierdzanie jego efektów, w tym włączenie szkół zawodowych w system kształcenia ustawicznego poprzez zawodowe kursy kwalifikacyjne; wdrożenie projakościowego mechanizmu finansowania kształcenia zawodowego osób dorosłych.
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego wskazuje: zawody, w których kształcenie jest prowadzone w szkołach typy szkół ponadgimnazjalnych, w których może odbywać się kształcenie w danym zawodzie, kwalifikacje wyodrębnione w zawodach, których kształcenie może być prowadzone na kwalifikacyjnych kursach zawodowych; zawody, w których nie wyodrębnia się kwalifikacji (zawody szkolnictwa artystycznego); wnioskodawców - ministrów, na wniosek których wprowadzono zawody do klasyfikacji; obszary kształcenia, do których są przypisane poszczególne zawody wpisane do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Dla celów kształcenia w klasyfikacji zawodów wskazano uwzględniając Polską Klasyfikacją Działalności następujące obszary; administracyjno usługowy (A); budowlany (B); elektryczno elektroniczny (E); mechaniczny i górniczo hutniczy (M); Rolniczo leśny z ochroną środowiska (R); turystyczno gastronomiczny (T); medyczno społeczny (M); artystyczny (S).
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego obejmuje 200 zawodów, w ramach których wyodrębniono 251 kwalifikacji. W klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego ujęto: 23 zawody (po 3 kwalifikacje na zawód), 72 zawody (po 2 kwalifikacje na zawód), 98 zawodów (1 kwalifikacja na zawód), 7 zawodów szkolnictwa artystycznego, dla których nie wyodrębnia się kwalifikacji.
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Klasyfikacja zawodów przewiduje możliwości nabywania kwalifikacji przez absolwentów szkół dających wykształcenie średnie, w szczególności absolwentów liceów profilowanych: poprzez kształcenie w szkołach policealnych - w zawodach, dla których przewidziano kształcenie w tym typie szkoły; w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych - w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach, dla których nie przewidziano kształcenia w szkole policealnej; w szkołach policealnych i w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych - w zakresie wybranych zawodów i kwalifikacji wskazanych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.
Nowa klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Konsekwencje wejścia w życie nowej klasyfikacji zawodów; na rok szkolny 2012/13 nie prowadzi się rekrutacji kandydatów do klasy I szkól prowadzących kształcenie zawodowe w zawodach wymienionych w 2 rozporządzenia, na rok szkolny 2013/2014 nie prowadzi się rekrutacji kandydatów do szkół prowadzących kształcenie w zawodzie ratownik medyczny i dietetyk, zasady wprowadzania do szkoły nowych zawodów przepisy przejściowe.
Rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Aktualnie obowiązuje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 stycznia 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych
Rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych określa: wymiar godzin na danym etapie edukacyjnym przeznaczonych na poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne; tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych; minimalny i tygodniowy wymiar godzin zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych; wymiar godzin do dyspozycji dyrektora;
Obowiązkowe zajęcia edukacyjne 1) Obejmują nauczanie przedmiotów, bloków przedmiotów oraz bloków w profilu: - w zakresie podstawowym, - w zakresie rozszerzonym, - przedmiotów uzupełniających 2) W ramowym planie nauczania określono minimalny wymiar godzin z danego przedmiotu, które muszą być zrealizowane w całym cyklu nauczania
religia/etyka, Zajęcia organizowane zgodnie z odrębnymi przepisami wychowanie do życia w rodzinie, zajęcia języka mniejszości narodowej, etnicznej oraz języka regionalnego, zajęcia sportowe w szkołach i oddziałach sportowych, zajęcia dodatkowe. Ponadto: godziny dyrektora nie wynikające z art. 42 ust 2 pkt. 2 lit. a i b ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela można przeznaczyć na realizację godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych ujętych w podstawie programowej w zakresie podstawowym, rozszerzonym i na przedmioty uzupełniające.
Załączniki: Zasadnicza Szkoła Zawodowa zał. 6 Liceum Ogólnokształcące zał. 7 Technikum zał. 8 Szkoła Policealna zał. 9 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych zał. 12 Szkoła Policealna dla Dorosłych zał. 13
Zakres rozszerzony Liceum ogólnokształcące - od 2 do 4 przedmiotów ujętych w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym, Technikum - 2 przedmioty ujęte w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym, Wybór dokonywany jest w ramach oferty przygotowanej przez dyrektora szkoły w uzgodnieniu z organami szkoły.
Zasady przydziału godzin na realizację zakresu podstawowego Większość przedmiotów w zakresie podstawowym należy zrealizować w klasie I; Przez 3 lata można nauczać w zakresie podstawowym: języka polskiego, języków obcych, matematyki, wychowania fizycznego; Na realizację 2 języków obcych nowożytnych ustalono wspólny wymiar godzin, który należy podzielić między te języki;
Podstawowe reguły obowiązujące przy organizowaniu nauczania przedmiotów w zakresie rozszerzonym. Obowiązujące reguły: Każdy uczeń musi realizować od 2 do 4 przedmiotów w zakresie rozszerzonym spośród zaproponowanych przez szkołę (LO) i 2 przedmioty technikum; Jeśli oddział (grupa oddziałowa, międzyoddziałowa) nie realizuje w zakresie rozszerzonym przedmiotu geografia, biologia, chemia, lub fizyka musi realizować przedmiot uzupełniający przyroda; Jeśli oddział (grupa oddziałowa, międzyoddziałowa) nie realizuje w zakresie rozszerzonym historii musi realizować przedmiot uzupełniający historia i społeczeństwo;
Podstawowe reguły obowiązujące przy organizowaniu nauczania przedmiotów w zakresie rozszerzonym. Zadania dyrektora: organizowanie nauczania tak, aby umożliwić każdemu uczniowi realizację od 2 do 4 przedmiotów w zakresie rozszerzonym (LO) i 2 (technikum) spośród proponowanych przez szkołę; rozdzielanie godzin przeznaczonych na nauczanie przedmiotów w zakresie rozszerzonym oraz przedmiotów uzupełniających między klasy;
Organ prowadzący Organ prowadzący szkołę, na wniosek dyrektora szkoły, może przyznać nie więcej niż 3 godziny tygodniowo dla każdego oddziału w danym roku szkolnym na realizację zajęć edukacyjnych; okresowe lub roczne zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych; rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w tym na: 1) z języka obcego nowożytnego innego niż język obcy nowożytny nauczany obowiązkowo w danej szkole, 2) dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania.
Podział godzin zsz, technikum, sp Podziału godzin przeznaczonych na kształcenie teoretyczne i kształcenie praktyczne w danym zawodzie dokonuje dyrektor szkoły, W przypadku uczniów młodocianych pracowników dyrektor szkoły dokonuje podziału godzin w porozumieniu z pracodawcami, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu pracy;
Tygodniowy wymiar godzin: Ramowy plan - ZSZ 1) obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych klas, którzy nie są młodocianymi pracownikami, wynosi: klasa I 27 godzin, klasa II 29 godzin, klasa III 30 godzin; 2) zajęć rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych, w każdym roku szkolnym, wynosi: w oddziale specjalnym po 10 godzin na oddział, w oddziale ogólnodostępnym lub integracyjnym po 2 godziny na ucznia.
Technikum - godziny W czteroletnim okresie nauczania (IV etap edukacyjny) na przedmioty w zakresie rozszerzonym i na przedmioty uzupełniające należy przeznaczyć łącznie co najmniej 540 godzin. Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych klas wynosi: a) klasa I - 33 godziny, b) klasa II - 35 godzin, c) klasa III - 34 godziny, d) klasa IV - 31 godzin.
Ramowy plan - technikum W czteroletnim okresie nauczania (IV etap edukacyjny): poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne należy zrealizować co najmniej w wymiarze: przedmioty w zakresie podstawowym: - język polski 360 godzin, - dwa języki obce nowożytne 450 godzin (godziny te mogą być dowolnie rozdzielone pomiędzy te języki), - wiedza o kulturze 30 godzin, - historia 60 godzin, - wiedza o społeczeństwie 30 godzin,
Ramowy plan - technikum - podstawy przedsiębiorczości 60 godzin, - geografia 30 godzin, - biologia 30 godzin, - chemia 30 godzin, - fizyka 30 godzin, - matematyka 300 godzin, - informatyka 30 godzin, - wychowanie fizyczne 360 godzin, - edukacja dla bezpieczeństwa 30 godzin, - przedmioty w zakresie rozszerzonym (dodatkowo, poza wymiarem godzin określonym w lit. a dla przedmiotów w zakresie podstawowym):
Ramowy plan liceum ogólnokształcącego Minimalny wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych i zajęć z wychowawcą wynosi: przedmioty w zakresie podstawowym: - język polski 360 godzin, -dwa języki obce nowożytne 450 godzin (godziny te mogą być dowolnie rozdzielone pomiędzy te języki), -język obcy nowożytny będący drugim językiem nauczania w szkołach lub oddziałach dwujęzycznych dodatkowo 270 godzin, - wiedza o kulturze 30 godzin, - historia 60 godzin, - wiedza o społeczeństwie 30 godzin,
Ramowy plan liceum ogólnokształcącego - podstawy przedsiębiorczości 60 godzin, - geografia 30 godzin, - biologia 30 godzin, - chemia 30 godzin, - fizyka 30 godzin, - matematyka 300 godzin, - informatyka 30 godzin, - wychowanie fizyczne 270 godzin, - edukacja dla bezpieczeństwa 30 godzin, przedmioty w zakresie rozszerzonym (dodatkowo, poza wymiarem godzin określonym w lit. a dla przedmiotów w zakresie podstawowym):
Ramowy plan liceum ogólnokształcącego przedmioty w zakresie rozszerzonym (dodatkowo poza wymiarem godzin określonym w lit. a dla przedmiotów w zakresie podstawowym): - język polski, historia, geografia, biologia, chemia, fizyka, historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna oraz filozofia po 240 godzin, - język obcy nowożytny, wiedza o społeczeństwie, matematyka oraz informatyka po 180 godzin,
Ramowy plan liceum ogólnokształcącego przedmioty uzupełniające: - historia i społeczeństwo oraz przyroda - po 120 godzin, - zajęcia artystyczne oraz ekonomia w praktyce - po 30 godzin, zajęcia z wychowawcą - 90 godzin;
Ramowy plan szkoła policealna 1. W dwuletnim okresie nauczania (IV etap edukacyjny) poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne należy zrealizować co najmniej w wymiarze: 1) kształcenie zawodowe teoretyczne 800 godzin; 2) kształcenie zawodowe praktyczne 800 godzin; 3) wychowanie fizyczne 190 godzin. 2. Praktyki zawodowe powinny być realizowane w wymiarze określonym w podstawie programowej kształcenia w zawodach. 3. Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych dla uczniów poszczególnych semestrów wynosi po 28 godzin.
Praktyki zawodowe Praktyki zawodowe powinny być realizowane w wymiarze określonym w podstawie programowej kształcenia w zawodach, w klasie ustalonej przez dyrektora szkoły. W przypadku praktyk zawodowych realizowanych dłużej niż 4 tygodnie, dalsze tygodnie ich trwania należy przeliczyć na godziny i realizować z godzin przeznaczonych na kształcenie zawodowe (jedna godzina zegarowa praktyki odpowiada jednej godzinie lekcyjnej), a ich przebieg rozłożyć w czasie w sposób określony przez dyrektora szkoły.
Przygotowanie szkolnego planu nauczania Pamiętać należy, że planujemy pracę od razu na cały etap edukacyjny czyli na trzy lata (lub cztery w technikum) Opracowanie szkolnego planu nauczania wymaga odpowiedniego przygotowania danych Szczególną uwagę należy zwrócić na kalendarz każdego roku szkolnego w cyklu