Temat: Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. Autor: Sławomir Zieleń Od 1 lipca 2011r. pojawiła się w polskim prawie możliwość przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Przekształcenie takie powoduje likwidację jednoosobowej działalności podlegającej PIT i pojawienie się podmiotu podlegającego CIT. W ten sposób: a) można ograniczyć odpowiedzialność za zobowiązania (w spółce z o.o. zasadniczo odnosi się ją do kapitału zakładowego; osoba fizyczna odpowiada za swoje zobowiązania całym majątkiem); b) przechodzą automatycznie zobowiązania z osoby fizycznej na sp. z o.o. Jednakże należy pamiętać o tym że: a) podatek dochodowy od osób prawnych wynosi 19%, a opodatkować dochód u osób fizycznych można na zasadach ogólnych, według stawki 18%; b) od przekształcenia należy się podatek od czynności cywilnoprawnych według stawki 0,5%; c) w podatku dochodowym możemy mówić o podwójnym opodatkowaniu dochodu spółki, powstałej w wyniku przekształcenia: najpierw na poziomie spółki (CIT) potem na poziomie wspólnika, któremu wypłaca się dywidendę (PIT). Należy zatem rozważyć, czy to przekształcenie jest opłacalne. Można też założyć że przekształcona sp. z o.o., stanie się komplementariuszem nowej spółki komandytowej. Kto może się przekształcić Przedsiębiorca, którym jest m.in. osoba fizyczna wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 551 5 ksh chodzi o taką właśnie osobę. Moment przekształcenia Jest określony na chwilę wpisu tego przekształcenia do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). W tym też momencie wykreśla się indywidualnego przedsiębiorcę z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Dzieje się to na podstawie postanowienia sądu, które przesyła on organowi ewidencyjnemu. Sukcesja praw i obowiązków Sukcesja pełna dotyczy zezwoleń, koncesji, ulg, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji, ulgi stanowi inaczej.
Nie dotyczy ona ulg podatkowych, np.: rozłożenia na raty, umorzenia, ulgi z tytułu wyszkolenia uczniów. Niestety ordynacja podatkowa nie przewiduje w sytuacji przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w sp. z o.o. generalnej sukcesji praw i obowiązków podatkowych. W spółce z o.o. brak też możliwości rozliczenia korekt faktur VAT wystawionych przez osoby fizyczne np. z tytułu usunięcia usterek przez sp. z o.o. Nazwa przedsiębiorstwa Jeżeli zmiana polega tylko na dodaniu identyfikacji formy prawnej nie należy dodawać wyrazu dawnej Przykład Poprzednia nazwa to: Kowalski MAGRA ul. Katowicka 3 Wałbrzych Obecna: Kowalski MAGRA Sp. z o.o. Ul. Katowicka 3 Wałbrzych Jeżeli jest inaczej, np. wprowadzamy nową nazwę MAGRAS Sp. z o.o., wymaga się podawania przez rok danych dawnej firmy, z dodaniem wyrazu dawniej. Przygotowanie przekształcenia Do przekształcenia wymaga się: 1) sporządzenia planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta; 2) złożenia oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy; 3) powołania członków organów spółki przekształconej; 4) zawarcia umowy spółki albo podpisania statutu spółki przekształconej; 5) dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Plan przekształcenia Sporządzamy go w formie aktu notarialnego. Zawiera on ustalenie wartości bilansowej majątku
przedsiębiorcy przekształconego, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu. Załącznikami do tego planu są: projekt oświadczenia o przekształceniu projekt statutu spółki wycena aktywów (pasywów) przedsiębiorstwa przekształcanego sprawozdanie finansowe do celów przekształcenia na dzień ustalenia wartości bilansowej. Plan ten poddaje się badaniu biegłego rewidenta. Oświadczenie o przekształceniu Oświadczenie o przekształceniu ma również formę aktu notarialnego i zawiera ono: typ spółki, w jaką przekształca się przedsiębiorca wysokość kapitału zakładowego spółki zakres praw przyznanych osobiście nazwiska i imiona członków zarządu spółki Projekt statutu spółki Może on brzmieć np. w ten sposób: SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ 1 Stawiający, zwany dalej wspólnikiem, oświadcza, że działalność gospodarczą będzie prowadził w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zwanej dalej spółką. 2 1. Firma spółki brzmi: Spółka może używać skrótu firmy.. 2. Siedzibą Spółki jest.. 3. Spółka działa na terenie całej Polski oraz za granicą. 4. Spółka może tworzyć oddziały i przedstawicielstwa w kraju oraz za granicą, jak również prowadzić ośrodki badawczo - rozwojowe, zakłady wytwórcze, handlowe i usługowe, a także uczestniczyć w innych spółkach w kraju i za granicą. Spółka może uczestniczyć w holdingach bądź innych porozumieniach przedsiębiorców. 5. Do spółki mogą przystępować krajowe i zagraniczne osoby prawne i fizyczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
3 Przedmiotem działania Spółki jest prowadzenie na rachunek własny, w pośrednictwie i w kooperacji z partnerami krajowymi i po uzyskaniu stosownych zezwoleń działalności w następujących dziedzinach: 1) wydobywanie węgla PKD 05.10.Z, 2) produkcja soków z owoców i warzyw PKD 10.32.Z, 3) produkcja szkła płaskiego PKD 23.11.Z, 4) odprowadzanie i oczyszczanie ścieków PKD 37.00.Z, 5) realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków PKD 41.10.Z, 6) sprzedaż hurtowa i detaliczna pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli PKD 45.11.Z, 7) wydawanie książek PKD 58.11.Z, 8) działalność prawnicza PKD 69.10.Z, 9) działalność rachunkowo księgowa; doradztwo podatkowe PKD 69.20.Z. Czas trwania Spółki jest nieograniczony. 4 5 1. Kapitał zakładowy spółki wynosi 50.000,00 zł (słownie : pięćdziesiąt tysięcy złotych) i dzieli się na 100 (słownie: sto ) równych i niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) za każdy udział, 2. Wszystkie udziały (500) obejmuje.. 3. Podwyższanie kapitału następuje bądź to w drodze podwyższania wartości udziałów, bądź zwiększenia liczby udziałów. Podwyższanie kapitału zakładowego do kwoty 2.000.000,00 zł (słownie: dwóch milionów złotych) w terminie do 31 grudnia 2028 roku nie stanowi zmiany umowy spółki. 6 1. Zbycie udziału, zastawienie udziału lub ustanowienie na nim prawa użytkowania jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednej ze stron zawiadomienie o tym zdarzeniu, wraz z dowodem dokonania czynności. Zastawnik lub użytkownik udziału nie może wykonywać prawa głosu. 2. Udziały mogą być zbywane za zgodą Zgromadzenia Wspólników, z tym, że pozostali wspólnicy mają prawo pierwokupu udziałów przeznaczonych do zbycia. 3. Zgromadzenie Wspólników w uchwale zezwalającej na zbycie udziałów może wskazać ich nabywcę. 4. Zezwolenie na zbycie lub zastawienie udziałów podjęte na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników wydaje w formie pisemnej Zarząd. 5. Wspólnik, który zamierza zbyć swoje udziały w całości lub części, powinien zgłosić swój zamiar Zarządowi co najmniej na trzy miesiące przed terminem Zgromadzenia Wspólników.
6. Zbycie i zastawienie oraz ustanowienie na nich prawa użytkowania udziałów następuje w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi pod rygorem nieważności. 7. W przypadku śmierci wspólnika udziały przechodzą na rzecz jego spadkobierców zgodnie z prawem spadkowym. 7 1. Wspólnik może zostać zobowiązany do dopłat proporcjonalnych do ich udziału w spółce, jeżeli będzie to wynikać z potrzeb spółki. 2. Wysokość, termin dopłat, ich przeznaczenie oraz warunki zwrotu ustalane będą uchwałami Zgromadzenia Wspólników. 3. Jeżeli Wspólnik nie uiści dopłaty w przewidzianym terminie zobowiązany jest do zapłaty ustawowych odsetek. Ponadto Spółka może żądać naprawienia szkody spowodowanej zwłoką Wspólnika. 4. Dopłaty mogą być dokonywane do 100 krotnej wartości posiadanych udziałów. 8 Spółka może tworzyć fundusze rezerwowy, zapasowy oraz inne fundusze celowe na mocy uchwały Wspólników. 9 1.Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającego z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonego do podziału uchwałą Zgromadzenia Wspólników. 2. Uprawnionym do dywidendy za dany rok obrotowy jest wspólnik, któremu udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku chyba, że na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników zatwierdzającym bilans za dany rok obrotowy zostanie podjęta uchwała, o której mowa w pkt 3. 3. Zgromadzenie wspólników może określić dzień, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy). 4. Zarząd może wypłacić wspólnikowi zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za dany rok obrotowy, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę, z zastrzeżeniem pkt 5. 5.Spółka może wypłacić zaliczkę na poczet dywidendy, jeżeli jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. Zaliczka stanowić może najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne. 6. Rokiem obrachunkowym Spółki jest rok kalendarzowy. 10 1. Udziały mogą być umorzone za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).
2. Umorzenie udziałów wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikom za umorzony udział, a w przypadku umorzenia przymusowego również uzasadnienie. 3. Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia. 4. Wynagrodzenie, o którym mowa w pkt 2 nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto wskazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. 5. W przypadku umorzenia udziałów z czystego zysku wypłata wynagrodzenia za umorzone udziały nastąpi nie później niż na najbliższym Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Wspólników zatwierdzającym sprawozdanie finansowe. 6. W przypadku umorzenia udziałów wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, wypłata wynagrodzenia za umorzone udziały nastąpi w terminie do 14 (czternastu ) dni od chwili otrzymania przez Spółkę postanowienia o obniżeniu kapitału zakładowego. Władzami Spółki są: 1. Zgromadzenie Wspólników, 2. Zarząd Spółki. 11 12 Zgromadzenie Wspólników podejmuje uchwały, w szczególności w sprawach: 1. Zatwierdzania kierunków rozwoju Spółki oraz wieloletnich programów jej działalności, 2. Rozpatrywania i zatwierdzania sprawozdania zarządu z działalności oraz sprawozdania finansowego Spółki za ubiegły rok obrachunkowy; 3. Podziału zysku, sposobie i terminach jego wpłaty, odroczenie wypłaty zysku, wyłączeniu zysku od podziału lub innym rozporządzeniu zyskiem, albo pokryciu straty za ubiegły rok obrotowy; 4. Powoływania i odwoływania członków Zarządu; 5. Zbycia i wydzierżawiania przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego; 6. Udzielania absolutorium członkom Zarządu Spółki z wykonania przez nich obowiązków; 7. Podwyższania lub obniżania kapitału zakładowego; 8. Zmiany umowy Spółki; 9. Rozwiązywania i likwidacji Spółki; 10. Nabywania i zbywania nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub udziałów we współwłasności nieruchomości i w prawie użytkowania wieczystego; 11. Zbycia i zastawiania udziałów oraz ustanawiania na nich prawa użytkowania; 12. Rozpatrywania i rozstrzygania wniosków przedstawionych przez Zarząd;
13. Umorzenia udziałów; 14. Obowiązku wniesienia, wysokości i zwrocie dopłat; 15. Innych, za których rozpatrzeniem wypowie się Wspólnik lub Wspólnicy reprezentujący co najmniej 1/10 (jedną dziesiątą ) część kapitału zakładowego Spółki. 13 1. Uchwały Zgromadzenia Wspólników zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że kodeks spółek handlowych lub niniejsza umowa przewiduje wymogi bardziej rygorystyczne. 2. W głosowaniach na Walnych Zgromadzeniach Wspólników jednemu udziałowi odpowiada jeden głos. 3. Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, zwiększające świadczenia wspólników lub uszczuplające prawa udziałowe, bądź prawa przyznane osobiście poszczególnym wspólnikom, wymagają zgody wszystkich wspólników, których dotyczą. 4.Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. 14 1. Zgromadzenie Wspólników może być Zwyczajne lub Nadzwyczajne. 2. Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników zwołuje corocznie Zarząd nie później niż w ciągu sześciu miesięcy po zakończeniu roku obrachunkowego. 3. Zgromadzenie Wspólników zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem Zgromadzenia Wspólników. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską, zawiadomienie może być wysłane wspólnikowi pocztą elektroniczną. 4. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników zwołuje Zarząd z własnej inicjatywy albo na wniosek Wspólników reprezentujących jedną dziesiątą część kapitału zakładowego. 5. Wspólnicy uczestniczą w Zgromadzeniu Wspólników osobiście albo przez pełnomocników lub przedstawicieli. 6. Bez odbywania Zgromadzenia Wspólników mogą być powzięte uchwały, jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na piśmie zgodę na postanowienie, które ma być powzięte, albo na głosowanie pisemne. 15 1. Zarząd Spółki liczy od jednej do czterech osób. 2. Do Zarządu mogą być powołani Wspólnicy jak i inne osoby. 3. Zarząd powoływany jest przez Zgromadzenie Wspólników 4. Członkowi Zarządu przysługuje od Spółki wynagrodzenie lub zwrot poniesionych kosztów związanych z pełnieniem funkcji według zasad określonych uchwałą Zgromadzenia Wspólników. 5. Umowę o pracę z członkami zarządu zawiera pełnomocnik powołany przez Zgromadzenie Wspólników.
6. Członków Zarządu powołuje się na okres wspólnej kadencji - kadencja dla wszystkich członków Zarządu kończy się w tym samym czasie. 7. Kadencja zarządu trwa 3 (trzy) pełne lata obrotowe pełnienia funkcji. 8. Uchwały zarządu zapadają zwykła większością głosów. W przypadku równości głosów decyduje głos Prezesa Zarządu 9. Do pierwszego Zarządu powołani zostają : Prezes Zarządu.. Wiceprezes Zarządu. W zakresie tego ustępu Statut Spółki jest protokołem z pierwszego Zgromadzenia Wspólników. 16 1. Zarząd zarządza majątkiem i sprawami Spółki oraz kieruje całokształtem bieżącej działalności gospodarczej Spółki. 2. Do reprezentowania Spółki na zewnątrz, składania oświadczeń i podpisywania w imieniu Spółki uprawniony jest każdy członek zarządu jednoosobowo. 17 Rozporządzanie prawami lub zaciąganie zobowiązań do świadczeń - do wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego, nie wymaga uchwały Zgromadzenia wspólników. 18 Rozwiązanie Spółki może nastąpić w sytuacjach przewidzianych przez prawo, a ponadto w drodze uchwały Zgromadzenia Wspólników powziętej większością 2/3 (dwóch trzecich) głosów. 19 1. Likwidację Spółki przeprowadzi Zarząd albo jednoosobowy likwidator wybrany przez Zgromadzenie Wspólników. 2. Likwidację prowadzi się pod firmą Spółki z dodatkiem w likwidacji". 20 W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową stosuje się przepisy kodeksu spółek handlowych oraz innych aktów prawnych. Wycena aktywów - pasywów Poszczególne składniki aktywów (pasywów) wycenia się z zachowaniem zasad należytej ostrożności.
Należy pamiętać o: zmniejszeniu wartości użytkowej lub handlowej składników, w tym również w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych ujmowaniu wyłącznie niewątpliwych pozostałych przychodów operacyjnych i zysków nadzwyczajnych ewidencjonowaniu wszystkich poniesionych pozostałych kosztów operacyjnych i strat nadzwyczajnych tworzeniu rezerw na znane jednostce ryzyko, grożące straty i skutki innych zdarzeń. A. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wyceniane są: według ceny nabycia - w przypadku odpłatnego nabycia, w koszcie wytworzenia - w przypadku wytworzenia we własnym zakresie, według wartości przeszacowanej - w Polsce podstawą jest rozporządzenie Ministra Finansów (ostatnie przeszacowanie środków trwałych miało miejsce w 1995r.) - pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Wartość ta może zostać powiększona o koszty związane z ulepszeniem danego składnika, czyli przebudowy, rozbudowy, modernizacji, rekonstrukcji. W praktyce przedsiębiorcy będą ujmować wartości wynikające prowadzonych przez nich ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. B. Środki trwałe w budowie wyceniane są w wartości ogółu kosztów będących w bezpośrednim związku z ich nabyciem tub wytworzeniem. Wartość tą pomniejsza się o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. C. Nieruchomości i wartości niematerialne i prawne zaliczane do inwestycji wycenia się tak samo jak środki trwałe I wartości niematerialne i prawne wykorzystywane przez jednostkę na własne potrzeby lub według ceny rynkowej albo inaczej określonej wartości godziwej. D. Wartość pozostałych inwestycji zaliczanych do aktywów trwałych ustalana jest według: ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości lub wartości godziwej. E. Rzeczowe składniki aktywów obrotowych - wycena następuje według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych jednak od cen ich sprzedaży netto. F. Należności wyceniane są w kwocie wymagającej zapłaty, ale przy zachowaniu należytej ostrożności. G. Wartość zobowiązań ustalana będzie w kwocie wymagającej zapłaty. Zobowiązania finansowe, których spłata (zgodnie z umową) następuje nie przez wydanie środków pieniężnych, ale innych aktywów finansowych (lub przez wymianę na instrumenty finansowe), wycenia się według wartości godziwej. H. Rezerwy wyceniane są w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości. Uwaga! Pozostałe składniki aktywów i pasywów wyceniane są w wartości i nominalnej.
Aby zmniejszyć nakład pracy, przedsiębiorca może stosować pewne uproszczenia w wycenie, jeżeli nie wpłynie to na zniekształcenie wartości aktywów i pasywów oraz wyniku finansowego. Wpływ zastosowanych uproszczeń na wycenę przedsiębiorcy powinni skonsultować z biegłym. Odpowiedzialność w związku z przekształceniem Ponoszą ją trzy grupy podmiotów: 1) Osoby działające za przedsiębiorcę odpowiadają: wobec przedsiębiorcy przekształcanego wobec spółki wobec wspólników wobec osób trzecich 2) przedsiębiorca przekształcany ponosi odpowiedzialność solidarnie ze spółką odpowiadającą za zobowiązania powstałe przed dniem przekształcenia przez 3 lata licząc od dnia przekształcenia (później za stare zobowiązania odpowiada tylko przedsiębiorca) 3) biegły rewident odpowiada wobec wspólników spółek uczestniczących w podziale za szkody wyrządzone z jego winy. W przypadku gdy biegłych jest kilku, ich odpowiedzialność jest solidarna. Wniosek o wpis przekształcenia do KRS Składają wszyscy członkowie zarządu spółki przekształcanej. Na ich wniosek ogłasza się to przekształcenie. Literatura: 1. Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 r.( Dz.U.00.94.1037) 2. Maciej Guzek, Dominik Klemens Niełatwo przekształcić firmę w spółkę z o.o. lub akcyjną Rzeczpospolita, Prawo Co Dnia 2012.02.06 3. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r.( Dz.U.10.51.307) 4. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz.U.11.74.397).