Narodowy Program Foresight wdrożenie wyników Metody mapowania powiązań pomiędzy nauką, gospodarką i technologiami w ramach inteligentnej specjalizacji Regionalne Forum Inteligentnych Specjalizacji Toruń, 03.12.2013r. dr inż. Jan Bondaruk dr Leszek Trząski Główny Instytut Górnictwa Przedsięwzięcie jest współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013. FUNDUSZE EUROPEJSKIE - DLA ROZWOJU INNOWACYJNEJ GOSPODARKI
Informacje o Przedsięwzięciu Nazwa Narodowy Program Foresight wdrożenie wyników (NPFww) Zleceniodawca: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego Przedsięwzięcia realizowane w ramach projektu systemowego Wsparcie systemu zarządzania badaniami naukowymi oraz ich wynikami, w ramach Priorytetu I, działania 1.1, Poddziałania 1.1.3, Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007-2013. Okres realizacji Przedsięwzięcia: wrzesień 2011 czerwiec 2015 Lider i koordynator: Partnerzy: Główny Instytut Górnictwa prof. dr hab. inż. Krystyna CZAPLICKA-KOLARZ, dr inż. Jan BONDARUK tel.: (32) 259 24-66, fax: (32) 259 2154, jbondaruk@gig.eu, www.gig.eu Społeczna Akademia Nauk prof. dr hab. Bogdan PIASECKI, prof. dr hab. Anna ROGUT tel.: (42) 664 22 40, fax: (42) 664 22 46, sekretariat@eedri.pl, www.eedri.pl Politechnika Białostocka prof. dr hab. inż. Joanicjusz NAZARKO tel.: (85)746-98-02, fax: (85) 746-98-35, j.nazarko@pb.edu.pl
Cele NPFww opracowanie podstaw metodycznych i narzędzi kształtowania polityki naukowej i naukowo technologicznej poprzez praktyczne wdrożenie idei evidence - based policy wdrożenie systemu cyklicznej oceny potencjału sfery B+R+I w kontekście inteligentnej specjalizacji (portal PIK)
Mapowanie IS Inteligentna specjalizacja regionu powinna być zdefiniowana w trzech wzajemnie powiązanych aspektach: gospodarczym, badawczym i technologicznym Gruntowna znajomość powiązań gospodarka-technologienauka warunkuje prawidłowy wybór i ocenę obszaru specjalizacji regionu Rozpoznawanie tych powiązań jest trudne i zwykle opiera się na cząstkowej wiedzy lub intuicji ekspertów, nie jest natomiast poparte konkretną metodą ani bazą dowodową. Pożądane i możliwe jest stworzenie jednolitej dla całego kraju metody rozpoznawania powiązań gospodarkatechnologie-nauka i jednolitego języka opisu specjalizacji obejmującego te powiązania.
Mapowanie IS Przedstawienie IS na poziomie konkretnych kodów (PKD, NABS, pola technologiczne, kody patentowe) i precyzyjnie zakreślonych obszarów aktywności umożliwia obiektywną ocenę potencjału, efektów wdrażania polityki innowacji, a także pomaga w podejmowaniu współpracy międzyregionalnej W ramach portalu PIK opracowano propozycję metody oceny powiązań gospodarka-technologie-nauka wykorzystującej tabele konwersyjne zawierające predefiniowane powiązania Proponowana metoda łączy wykorzystanie prostych algorytmów i zasobów przestrzeni PIK (kroki logiczne, predefiniowane powiązania, zestawy wskaźników) z analizami eksperckimi. Metoda ta została wstępnie przetestowana
Źródła danych dla KET Bazy danych umożliwiające ocenę rozwoju KET
Metodyka mapowania Tabela konwersyjna: zestawienie publikowane przez wiodącą organizację międzynarodową lub tabela opracowana przez podmiot krajowy w oparciu o takie zestawienie. Zasady doboru tabel konwersyjnych do PIK: - jest możliwie najnowsza, tj. odzwierciedla możliwe najaktualniejsze poglądy międzynarodowych gremiów eksperckich - jest aprobowana przez Komisję Europejską i/lub propagowane przez OECD, Międzynarodową Organizację Patentową, Eurostat, Światową Organizację Własności Intelektualnej (jeśli tabela opracowana w kraju, to spójna z tabelami aprobowanymi przez te organizacje), - jest zbieżna z systemem zbierania lub prezentowania danych w polskiej statystyce publicznej, w tym w statystyce nauki polskiej, - pomaga analizować powiązania zarówno na poziomie krajowym, jak - przy założeniu o dostępności danych - na poziomie województwa
Metodyka mapowania Najważniejsze tabele konwersyjne do wykorzystania w PIK: kody PKD (gospodarka) / NABS (dziedziny badań wg celów) kody patentowe wg IPC / kody PKD kody patentowe wg IPC / pola technologiczne wg WIPO kody patentowe wg IPC / pola i kody KET (technologie powszechnego stosowania) pola i kody KET / kody PKD (przemysł) sektory technologii wg intensywności B+R / kody PKD (przemysł) sektory usług wg wiedzochłonności /kody PKD (usługi) inne tabele powiązane tematycznie z konkretnym obszarem specjalizacji (np. ICT/ kody PKD)
Metodyka mapowania Etap I: rozpoznanie badawczej i gospodarczej składowej specjalizacji Etap II: rozpoznanie powiązań gospodarczej składowej specjalizacji ze sferą innowacji technologicznej (poprzez międzynarodowe klasyfikacje: patentową i pól technologicznych) Etap III: rozpoznanie potencjalnego udziału technologii powszechnego stosowania (KET) w gospodarczym i technologicznym wymiarze innowacyjności Etap IV: rozpoznanie potencjalnego udziału technologii o wysokiej intensywności B+R, innych niż KET, w gospodarczym i technologicznym wymiarze innowacyjności Etap V: rozpoznanie potencjalnego udziału usług o wysokiej intensywności B+R w gospodarczym wymiarze innowacyjności
Metodyka mapowania Etap VI. Pogłębione analizy eksperckie Dorobek Etapu I Dorobek Etapu II Dorobek Etapu III Dorobek Etapu IV i Etapu V Weryfikacja i pogłębienie analiz Wykorzystanie zasobów PIK przez ekspertów Uszczegółowiona diagnoza powiązań w tym: - poziom szczegółowości powiązań wykraczający poza dane statystyki publicznej - zdiagnozowane powiązania nieobjęte tabelami konwersyjnymi (np. sektory nauki/pkd) - ocenione powiązania zewnętrzne
Mapowanie powiązań
Powiązania dla energetyki
Mapowanie w PIK W oparciu o predefiniowane powiązania, w przestrzeni PIK możliwe będzie generowanie raportów stanowiących punkt wyjścia dla pogłębionych eksperckich diagnoz dotyczących potencjału specjalizacji regionu. W miarę rozwoju portalu kolejne tabele konwersyjne będą stawały się elementami interaktywnych funkcjonalności PIK. Dla niektórych rodzajów specjalizacji (np. związanych z ICT, obszarami wysokich technologii, składowymi zielonej gospodarki ) PIK będzie oferował dodatkowe tablice tematyczne.
Wdrożenie map powiązań Pełne wdrożenie map wymaga zarówno dostępu do danych statystycznych, które obecnie w większości objęte są tajemnicą statystyczną bądź agregowane są do danych ogólnych jak i integracji rozproszonych źródeł danych w jednolity system zapewniający dostęp do rzetelnej i zróżnicowanej tematycznie bazy wiedzy o stanie gospodarki, nauki oraz trendach społeczno gospodarczych.
Strona internetowa NPFww http://npf.gig.eu Źródło informacji o Przedsięwzięciu dla osób zainteresowanych realizowanymi pracami Raporty i opracowania specjalistyczne Platforma wymiany wiedzy i dokumentów dla Konsorcjantów (dostępne po zalogowaniu)
Dziękuję za uwagę Dane kontaktowe Biura Przedsięwzięcia Główny Instytut Górnictwa Plac Gwarków 1 40-166 Katowice tel. 32 259 24 66, 32 259 26 28 fax. 32 259 21 54 euszok@gig.eu