Ogólne odstępstwa dla żywności o tradycyjnym charakterze W ramach przyznanych odstępstw można zrezygnować z wymogów: dotyczących środków do czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń oraz częstotliwości ich stosowania w danym zakładzie (rodzaj tych środków i częstotliwość ich stosowania powinny być dostosowane do danej działalności w celu uwzględnienia charakterystycznej mikroflory w otoczeniu tych pomieszczeń).
Informacje dotyczące produktów regionalnych i tradycyjnych są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi: www.minrol.gov.pl
rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów mlecznych o tradycyjnym charakterze (Dz. U. Nr 135, poz. 1024)
Odstępstwa dla produktów mlecznych o tradycyjnym charakterze Rozporządzenie określa wymagania weterynaryjne, jakie powinny być spełnione przy produkcji: - redykołki, - oscypka, - bryndzy podhalańskiej, w zakładach zlokalizowanych w regionach o szczególnych ograniczeniach geograficznych;
Odstępstwa dla produktów mlecznych o tradycyjnym charakterze regiony o szczególnych ograniczeniach geograficznych - obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania typu górskiego oraz typu ze specyficznymi utrudnieniami, określone zgodnie z przepisami o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
W zakładach produkujących ww. produkty mleczne o tradycyjnym charakterze można: - odstąpić od spełniania wymagań określonych w załączniku II, rozdział I, ust. 2 lit. a-b do rozporządzenia (WE) nr 852/2004, po warunkiem, że w zakładach tych stosuje się procedury gwarantujące, że wprowadzane na rynek produkty nie będą zawierały zanieczyszczeń; -odstąpić od spełniania wymagań określonych w załączniku II w rozdziale I, ust. 3, 4 i 8 do rozporządzenia (WE) nr 852/2004, po warunkiem, że w zakładach stosuje się procedury zapewniające bezpieczeństwo produktów pochodzenia zwierzęcego oraz realizację celów w zakresie higieny tych produktów:
Wymagania dla mleka surowego pozyskiwanego do produkcji ww. produktów mlecznych o tradycyjnym charakterze: - liczba drobnoustrojów, o której mowa w załączniku III w sekcji IX w rozdziale I w części III w ust. 3 do rozporządzenia (WE) nr 853/2004, jest ustalana przez wyliczenie średniej geometrycznej z okresu 2 miesięcy przy pobraniu przynajmniej jednej próbki w miesiącu; -pierwsza kontrola, o której mowa w załączniku III w sekcji IX w rozdziale I w części III w ust. 2 do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 mająca na celu sprawdzenie pobranych losowo próbek surowego mleka z gospodarstwa produkującego mleko na zgodność z wymaganiami dotyczącymi pozostałości antybiotyków jest przeprowadzana przed rozpoczęciem pozyskiwania mleka surowego do produkcji. \
Działalność marginalna, lokalna i ograniczona Działalność można uznać za marginalną, lokalną i ograniczoną (MLO) jeżeli zakład prowadzi sprzedaż określonych produktów pochodzenia zwierzęcego konsumentowi końcowemu oraz dostawy tych produktów do innych zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego (np. sklepów detalicznych, restauracji czy stołówek). Prowadzenie dostaw w przypadku tego rodzaju działalności ma charakter obligatoryjny.
W ramach działalności MLO można prowadzić: - produkcję produktów mlecznych, - produkcję obrobionych lub przetworzonych produktów rybołówstwa, - produkcję surowych wyrobów mięsnych, mięsa mielonego, produktów mięsnych, - rozbiór mięsa wołowego, wieprzowego, baraniego, koziego, końskiego, z drobiu lub zajęczaków, zwierząt łownych oraz zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych.
Maksymalna wielkość dostaw: -mięso wołowe, wieprzowe, baranie, kozie, końskie lub produkcja z tego mięsa surowych wyrobów mięsnych lub mięsa mielonego tona tygodniowo -mięso drobiowe lub zajęczaków lub produkcja z tego mięsa surowych wyrobów mięsnych lub mięsa mielonego 0,5 tony tygodniowo - mięso zwierząt łownych lub zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych lub produkcja z tego mięsa surowych wyrobów mięsnych lub mięsa mielonego 0,5 tony miesięcznie - produkty mięsne 1,5 tony tygodniowo -produkty mleczne 0,3 tony tygodniowo -produkty rybołówstwa 0,15 tony tygodniowo
Jeżeli zakład prowadzi więcej niż jeden z możliwych rodzajów działalności, suma wielkości dostaw wszystkich rodzajów produktów nie może przekroczyć najwyższego limitu przewidzianego dla jednego z rodzajów produktów produkowanych w tym zakładzie.
Za dostawy, zgodnie z przepisami obowiązującego rozporządzenia, uznaje się dostawy realizowane do sklepów detalicznych (odrębnych zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego), zarówno należących jak i nienależących organizacyjnie do danego podmiotu działającego na rynku spożywczym.
Miejsca sprzedaży oraz zakłady, do których następuje dostawa, muszą znajdować się na obszarze województwa, w którym prowadzona jest produkcja lub na obszarze sąsiadujących z nim powiatów.
Wymagania dla działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (MLO) Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego do działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej stosuje się przepisy rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. - w sprawie higieny środków spożywczych
Zasady ogólne dla przedsiębiorstw z rozporządzenia (WE) nr 852/2004 odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności ponosi przedsiębiorstwo sektora spożywczego w zakresie prowadzonej działalności; zapewnienie bezpieczeństwa żywności w ramach całego łańcucha produkcji żywności (w tym utrzymanie łańcucha chłodniczego); wdrożenie procedur systemu HACCP oraz prowadzenie i udostępnianie właściwym organom dokumentacji korzystanie z krajowych lub unijnych wytycznych dobrej praktyki higieny (stosowanie nie jest obowiązkowe ale zalecane); zapewnienie zgodności żywności z kryteriami mikrobiologicznymi oraz wymogami kontroli temperatury
Wymagania dla przedsiębiorstw prowadzących działalność MLO określone w załączniku II rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Rozdz. I - ogólne wymagania dla pomieszczeń; Rozdz. II - szczególne wymagania dla pomieszczeń, w których przygotowuje się, poddaje obróbce lub przetwarza żywność; Rozdz. III - wymagania dla pomieszczeń mieszkalnych, ruchomych punktów sprzedaży, straganów, automatów ulicznych;
Wymagania dla przedsiębiorstw prowadzących działalność MLO określone w załączniku II rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Rozdz. IV -środki transportu; Rozdz. V- wymagania dla sprzętu; Rozdz. VI - odpady żywnościowe; Rozdz.. VII - zaopatrzenie w wodę; Rozdz. VIII - higiena osobista; Rozdz. IX - przepisy w odniesieniu do żywności; Rozdz. X - przepisy w odniesieniu do opakowań; Rozdz. XI - obróbka cieplna; Rozdz. XII szkolenia personelu
rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dla środków spożywczych
Wymagania weterynaryjne określone w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej Wymagania dla świeżego mięsa przeznaczonego do rozbioru lub produkcji surowych wyrobów mięsnych, mięsa mielonego, produktów mięsnych, surowego mleka oraz produktów rybołówstwa przeznaczonych do obróbki lub przetwarzania w ramach działalności MLO wskazane są w 3 ww. rozporządzenia.
Sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego Rodzaje sprzedawanych produktów: tuszki drobiowe (np. kur, kaczek, gęsi, indyków, przepiórek, perliczek); tuszki zajęczaków (np. królików, nutrii); tusze grubej zwierzyny łownej nieoskórowanej (np. dzików, saren, jeleni); tusze drobnej zwierzyny łownej niewypatroszonej (np. zajęcy, kuropatw); produkty rybołówstwa (np. ryby słodkowodne lub słonowodne, żywe, schłodzone lub poddane niektórym rodzajom obróbki); żywe ślimaki lądowe (jadalne, określonych gatunków); mleko surowe lub surowa śmietana (od zwierząt gospodarskich); jaja konsumpcyjne (od drobiu, np. kur, przepiórek); produkty pszczele nieprzetworzone (tj. miód, pyłek pszczeli, pierzga, mleczko pszczele).
Obszar sprzedaży sprzedaż bezpośrednia produktów pochodzenia zwierzęcego może być prowadzona na terenie województwa, na którym jest prowadzona produkcja lub na terenie przyległych do niego województw
Miejsca prowadzenia sprzedaży bezpośredniej W ramach SB można prowadzić sprzedaż produktów pochodzenia zwierzęcego konsumentom końcowym, np. - na terenie gospodarstw rolnych lub rybackich, - na targowiskach, - ze statków (z wyłączeniem statków zamrażalni i przetwórni), - ze specjalistycznych środków transportu, - do zakładów prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego (sklepów, restauracji).
Limity sprzedaży tuszek indyków i gęsi do 50 sztuk tygodniowo; tuszek innych gatunków drobiu do 200 sztuk tygodniowo; tuszek zajęczaków do 100 sztuk tygodniowo; mleka surowego do 1000 litrów tygodniowo; surowej śmietany do 500 litrów tygodniowo; jaj konsumpcyjnych od 350 do 2450 sztuk tygodniowo
Wymagania weterynaryjne przy produkcji produktów przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej Wymagania weterynaryjne w rozporządzeniu w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej są określone na poziomie podstawowym i dotyczą przede wszystkim: pomieszczeń produkcyjnych, pomieszczeń sprzedaży, mycia i dezynfekcji instalacji, urządzeń i sprzętu, higieny osób mających kontakt z produktami, wymagań w odniesieniu do opakowań, temperatury i sposobu przechowywania produktów, a także sposobu usuwania odpadów.
15 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej W 15 ww. rozporządzenia wskazano, które przepisy rozporządzenia stosuje się przy prowadzeniu sprzedaży bezpośredniej określonych produktów pochodzenia zwierzęcego, np. przy prowadzeniu sprzedaży bezpośredniej surowego mleka i surowej śmietany mają zastosowanie wymagania ww. rozporządzenia określone w 4 ust. 2, 6 ust. 1 i 3, 7-9; 10 ust. 1 pkt 4, oraz ust. 2 i 3, 11, 12 ust. 1, 2, 4 i 5 oraz 13-14.
Dostępne materiały dotyczące sprzedaży bezpośredniej oraz działalności MLO Biuletyny Informacyjne Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Nr 7-8/2010 (139) i Nr 10-11/2010 (141), dostępne na stronie internetowej: www.minrol.gov.pl (zakładki: Informacje branżowe Opracowania i publikacje ; Biuletyn Informacyjny 2010)
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Zdjęcia w prezentacji pochodzą ze strony internetowej ww.minrol.gov.pl i ze zbiorów MRiRW.