STOWARZYSZENIE GEOMORFOLOGÓW POLSKICH Instytut Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu IX Zjazd Geomorfologów Polskich Georóżnorodność rzeźby Polski Poznań, 20-22 września 2011 pod Protektoratem JM Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Prof. zw. dr hab. Bronisława Marciniaka KOMUNIKAT 2 Komitet Organizacyjny IX Zjazdu Geomorfologów Polskich dziękuje za dotychczas otrzymane zgłoszenia i nadal zaprasza zainteresowanych do uczestnictwa w zjeździe, którego celem jest prezentacja wyników badań dotyczących Georóżnorodności rzeźby Polski. Do programu IX Zjazdu GP włączono dodatkowo pięć sesji problemowych organizowanych przez komisje SGP: 1. Komisja Geomorfologii Glacjalnej - Systemy glacjalne i metody ich badań, 2. Komisja Geomorfologii Strukturalnej - Strukturalne uwarunkowania rzeźby gór i wyżyn Polski, 3. Komisja Metod Sedymentologicznych w Geomorfologii Rekonstrukcja klimatu a cechy osadów, 4. Komisja Przekształceń Antropogenicznych Rzeźby - Antropogeniczne zmiany rzeźby terenu w różnych warunkach morfoklimatycznych, 5. Komisja Współczesnych Procesów Geomorfologicznych - Badania stacjonarne współczesnych procesów geomorfologicznych. W niniejszym komunikacie podano szczegółowe informacje odnośnie sesji terenowych przed- i pozjazdowych oraz dwóch półdniowych sesji terenowych, które odbędą się w trakcie Zjazdu. Prosimy o nadsyłanie zgłoszeń udziału w Zjeździe wraz z deklaracją czynnego udziału w sesjach referatowych i terenowych na adres Sekretarza Komitetu Organizacyjnego dr Renaty Paluszkiewicz (e-mail: Renata.Paluszkiewicz@amu.edu.pl) do 1 lutego 2011 r. O udziale w sesjach terenowych będzie decydować kolejność zgłoszeń. Streszczenia referatów i posterów prosimy przesyłać na adres dr Marka Ewertowskiego (e-mail: zjazd.sgp@gmail.com) do 31 marca 2011 r. Streszczenia zostaną poddane recenzji przez Komitet Naukowy Zjazdu. Informacje o Zjeździe są dostępne na stronach WWW SGP (http://www.sgp.org.pl/) oraz Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych w Poznaniu (http://geoinfo.amu.edu.pl/wngig/). Małgorzata Mazurek Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego IX ZGP
KOMITET HONOROWY Prof. dr hab. Andrzej Karczewski Prof. dr hab. Andrzej Kostrzewski Prof. dr Henryk Maruszczak Prof. dr hab. Edward Józef Mojski Prof. dr hab. Elżbieta Mycielska-Dowgiałło Prof. dr hab. Władysław Niewiarowski Prof. dr hab. Karol Rotnicki Prof. dr hab. Wojciech Stankowski Prof. dr hab. Leszek Starkel Prof. dr hab. Kazimierz Tobolski KOMITET NAUKOWY Dr hab. Barbara Antczak-Górka Prof. UAM dr hab. Maria Górska-Zabielska Prof. UAM dr hab. Leszek Kasprzak Prof. UAM dr hab. Piotr Kłysz Dr hab. Mirosław Makohonienko Prof. UAM dr hab. inż. Krystyna Milecka Prof. dr hab. Bolesław Nowaczyk Dr hab. Grzegorz Rachlewicz Dr hab. Alfred Stach Prof. UAM dr hab. Zbigniew Zwoliński PROGRAM RAMOWY 20 września 2011 Otwarcie Zjazdu Sesja Jubileuszowa Sesja plenarna 1 Sesje referatowe i posterowe Zebranie Walne SGP 21 września 2011 Sesja plenarna 2 Sesja problemowa Systemy glacjalne i metody ich badań Sesja problemowa Strukturalne uwarunkowania rzeźby gór i wyżyn Polski Sesja problemowa Rekonstrukcja klimatu a cechy osadów Sesja problemowa Antropogeniczne zmiany rzeźby terenu w różnych warunkach morfoklimatycznych Sesja problemowa Badania stacjonarne współczesnych procesów geomorfologicznych Sesje referatowe i posterowe Sympozjum Cyfrowe mapy geomorfologiczne Półdniowe sesje terenowe Spotkanie towarzyskie 22 września 2011 Sesje referatowe i posterowe Sympozjum Przemiany geoekosystemów świata Sesja plenarna Strona 2
SESJE PROBLEMOWE 1. Znaczenia georóżnorodności rzeźby: m.in. geomorfologiczne, geoekologiczne, ekologiczne, ekonomiczne, kulturowe, edukacyjne 2. Georóżnorodność i geoochrona 3. Metody badań georóżnorodności rzeźby 4. Współczesne kształtowanie rzeźby 5. Czwartorzęd a geomorfologia Polski 1,8 a 2,6 Ma 6. Geoarcheologia 7. GIS i geomorfometria 8. Sesja problemowa Systemy glacjalne i metody ich badań 9. Sesja problemowa Strukturalne uwarunkowania rzeźby gór i wyżyn Polski 10. Sesja Problemowa Rekonstrukcja klimatu a cechy osadów 11. Sesja problemowa Antropogeniczne zmiany rzeźby terenu w różnych warunkach morfoklimatycznych 12. Sesja problemowa Badania stacjonarne współczesnych procesów geomorfologicznych 13. Sympozjum Cyfrowe mapy geomorfologiczne 14. Sympozjum Przemiany geoekosystemów świata MIEJSCE OBRAD Obrady Zjazdu odbywać się będą w gmachu Collegium Geographicum im. Prof. Stanisława Pawłowskiego Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przy ul. Dzięgielowej 27. Miejscem obrad sesji jubileuszowej i sesji plenarnych będzie aula im. Prof. Bogumiła Krygowskiego, pozostałe sesje referatowe i posterowe będą w salach wykładowych WNGiG. SESJE TERENOWE Sesje terenowe przedzjazdowe 16-19 września 2011: 1. NGL: Kształtowanie strefy barierowo-lagunowej wybrzeża południowego Bałtyku Nizina Gardnieńsko-Łebska 2. MWP: Monitoring geomorfologiczny współczesnych geoekosystemów - Wolin, dorzecze Parsęty Półdniowe wycieczki terenowe 21 września 2011: 1. WWP: Terasy Warty w zapisie sedymentologicznym i morfologicznym. Ochrona przyrody nieożywionej Wielkopolskiego Parku Narodowego 2. RMM: Rezerwat Meteoryt Morasko - morfogeneza kosmiczna zagłębień terenu Sesje terenowe pozjazdowe 1. WEL: 23-26 września 2011 - Wielkopolska Epoka Lodowa. Wyniki współczesnych badań na tle historii poznańskiej myśli geomorfologicznej 2. KKW: 23-25 września 2011 - Krajobraz kulturowy Wielkopolski w pradziejach i czasach historycznych 3. PTE: 23 września 2011 - Georóżnorodność Pradoliny Toruńsko- Eberswaldzkiej i jej konsekwencje biotyczne i historycznokulturowe Strona 3
NGL Kształtowanie strefy barierowo-lagunowej wybrzeża południowego Bałtyku Nizina Gardnieńsko-Łebska 1. Termin: 16-19 września 2011 2. Trasa: 16 września 2011: Słupsk dworzec PKP w godzinach popołudniowych i przewóz autokarem do Smołdzina lub wprost do Smołdzina samochodami prywatnymi; zakwaterowanie i wyżywienie w Gościńcu u Bernackich ; 17 września 2011: Smołdzino Łeba Rąbka - Smołdzino: przejście około 8-10 km: plaża i wydmy ruchome, transekt od plaży do jez. Łebsko; 18 września 2011: Smołdzino - Klulki- Smołdziński Las - Jez. Dołgie Wielkie - plaża-smołdzino - Rowokół (wieża widokowa: widok z wysokości 150 m n.p.m. na system barierowo-lagunowy); 19 września 2011: Smołdzino Rowy - Dębina (do godz. 14:00); powrót do Smołdzina i przewóz autokarem do Słupska na dworzec PKP. 3. Problematyka: Sesja terenowa odbędzie się na urokliwym wybrzeżu Niziny Gardnieńsko- Łebskiej, charakteryzującym się niezwykle subtelnym, miejscami niepowtarzalnym pięknem przyrody. Krajobraz tego obszaru podlegał w ostatnich kilkunastu tysiącach lat niezwykle dynamicznym, wielokrotnym przemianom, które odbywały się w szybko zmieniających się środowiskach rzeźbotwórczych i sedymentacyjnych takich jak: glacjalne, tundrowe, rzeczne, morskie i morskolagunowe, eoliczne, jeziorne i bagienne. Podczas sesji zostaną pokazane najnowsze wyniki badań. Dotyczą one następujących problemów: 1. rzeźba glacjalna najmłodszego nasunięcia lądolodu na ziemiach polskich, 2. wpływ rzeźby glacjalnej i procesów odpływu marginalnego na późniejsze zasięgi kolejnych holoceńskich ingresji morskich, 3. najstarsze pojawienie się Bałtyku na wybrzeżu środkowym i formy rzeźby ukształtowane w tym czasie, 4. poszczególne fazy ingresji i regresji morskich na tle nowej krzywej zmian poziomu morza i ich wpływ na kształtowanie się i przemiany wybrzeża barierowo-lagunowego, w tym jego najmłodsze odcinki powstałe w ostatnich 400 latach, 5. wpływ kompakcji osadów na kształtowanie się sztormowych stożków przelewowych i współczesne zmiany linii brzegowej, 6. metachroniczność wieku poszczególnych odcinków bariery łebskiej, 7. powstanie i wiek generacji wydm, w tym wydm ruchomych, 8. współczesne procesy wydmotwórcze, natężenie, uwarunkowania, 9. ilościowe wyniki najnowszych badań współczesnych procesów eolicznych na plaży wraz z ich uwarunkowaniami oraz ich wpływ na powstawanie wydm przednich, 10. reakcja przybrzeżnych obszarów bagienno-torfowiskowych i delt wstecznych Łeby i Łupawy na wzrost poziomu Bałtyku, 11. geneza i wiek jezior przybrzeżnych 12. rola zdarzeń ekstremalnych, w tym nieoczekiwanych, na kształtowanie wybrzeża. 4. Organizatorzy: prof. dr hab. Karol Rotnicki (rotnicki@amu.edu.pl), dr Jolanta Czerniawska, dr Beata Janczak-Kostecka, dr Robert Kostecki, dr Monika Lutyńska, dr Joanna Rotnicka, dr Michał Rzeszowski 5. Przewidywana liczba osób: Minimalnie: 15 uczestników Maksymalnie: 45 uczestników 6. Koszt udziału: zależny od liczby uczestników: od 600 do 400 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 4
MWP Monitoring geomorfologiczny współczesnych geoekosystemów - Wolin, dorzecze Parsęty 1. Termin: 16-19 września 2011 2. Planowana trasa: 16 września 2011: Międzyzdroje-Biała Góra, sesja terenowa: Monitoring wybranych geoekosystemów wyspy Wolin: system pomiarowy i wyniki badań 17 września 2011: Krajobrazy geomorfologiczne wyspy Wolin 18 września 2011: Morfogeneza glacjalna Pomorza: drumliny starogardzkie, oz kiczarowski i formy szczelinowe w Łęknicy, Pradolina Pomorska 19 września 2011: System denudacyjny dorzecza Parsęty: monitoring współczesnych procesów geomorfologicznych i wyniki badań - przejazd do Poznania 3. Problematyka: Sesja terenowa na wyspie Wolin dotyczy głównie prezentacji zróżnicowania geomorfologicznego i krajobrazowego wyspy Wolin, systemu pomiarowego Stacji Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Białej Górze oraz wyników badań współczesnych procesów geomorfologicznych występujących w krajobrazie młodoglacjalnym Pobrzeża Południowobałtyckiego. Zaprezentowane zostaną terenowe powierzchnie badawcze dotyczące monitoringu geomorfologicznego wybrzeży klifowych oraz obiegu wody i materii w zlewni Jeziora Gardno. Na trasie wycieczki z Białej Góry do Storkowa uczestnicy sesji terenowej będą mieli okazję zapoznać się z przebiegiem zróżnicowania morfogenetycznego i krajobrazowego geoekosystemów Pomorza Zachodniego. W obrębie Pobrzeża Szczecińskiego są to: Wyspa Wolin, Równina Goleniowska i Równina Nowogardzka. W Kiczarowie k/stargardu Szczecińskiego na falistej wysoczyźnie morenowej występuje skupisko drumlinów należących do nowogardzkiego pola drumlinowego, zaliczanego do największych tego typu zespołów form rzeźby w Polsce. Pokazany będzie oz kiczarowski. W ramach mezoregionu Pojezierze Zachodniopomorskie wydzielone są makroregiony: Pojezierze Ińskie i Pojezierze Drawskie. W odsłonięciu w Łęknicy k/barwic rozpoznano osady charakterystyczne dla centralnej części strefy marginalnej lobu Parsęty. Pojezierze Drawskie należy do młodoglacjalnych obszarów Polski o największej dynamice rzeźby, z dużym udziałem form czołowomorenowych oraz morenowo-kemowych. W rzeźbie duży udział mają rozcięcia erozyjne o różnej genezie i rozwoju. Od roku 1981 w Storkowie (30 lecie Stacji Geokologicznej) są prowadzone badania funkcjonowania współczesnego geoekosystemu młodoglacjalnej zlewni górnej Parsęty. Podstawą badań ilościowych jest terenowy system pomiarowy obejmujący m.in. posterunek meteorologiczny, stanowiska hydrometryczne na ciekach różnego rzędu, poletka testowe do badań erozji wodnej gleb oraz eksperymentalne powierzchnie leśne dla rozpoznania zmian cech fizykochemicznych opadów atmosferycznych i związanej z tym transformacji ługowania gleb. 4. Organizatorzy: prof. dr hab. Andrzej Kostrzewski, dr Józef Szpikowski (szpiko@amu.edu.pl), dr Jacek Tylkowski 5. Przewidywana liczba osób: minimalnie: 30 uczestników maksymalnie: 45 uczestników 6. Koszt udziału: 650 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 5
WWP Terasy Warty w zapisie sedymentologicznym i morfologicznym. Ochrona przyrody nieożywionej Wielkopolskiego Parku Narodowego 1. Termin: 21 września 2011, godz. 14:00 2. Trasa: Poznań WNGiG Jeziory (Ogródek Petrograficzny WPN) Żabinko (stanowisko sedymentologiczne) Rogalin (stanowisko morfologiczne, Pałac Raczyńskich) Poznań 3. Problematyka: Ogródek Petrograficzny Wielkopolskiego Parku Narodowego obejmuje 20 pojedynczych okazów względnie grup narzutniaków. Wśród głazów są skandynawskie eratyki przewodnie oraz głazy, charakteryzujące się specyficzną rzeźbą powierzchni - głazy z wygładami i rysami polodowcowymi, otoczaki oraz eologliptolity i graniaki. Zgromadzone w jednym miejscu głazy są unikalną pomocą dydaktyczną. Kolekcja głazów stanowi komplementarne uzupełnienie wystaw Muzeum Przyrodniczego WPN. Terasa bifurkacyjna (Żabinko) - stanowisko, na którym można zaobserwować charakterystyczne cechy morfologii najstarszej terasy fluwialnej w dolinie Warty koryta roztokowe. W eksploatowanym odsłonięciu występują osady organogeniczne datowane na okres Böllingu. W osadach terasowych obserwuje się występowanie struktur po klinach zmarzlinowych oraz struktur erozji termicznej. Nadbudowę terasy stanowi najwyższa w tej części Wielkopolski paraboliczna wydma śródlądowa. Terasa zalewowa (Rogalin). W morfologii doliny Warty wyróżnia się liczne starorzecza różnej generacji. Na poziomie terasy zalewowej ich osady są datowane i stanowią doskonały zapis rozwoju doliny na tym obszarze. Formy akumulacyjne związane z procesem meandrowania (meandrowe łachy wałowe) są widoczne jedynie lokalnie. Mady rzeczne stanowiły optymalne siedlisko dla rozwoju lasów dębowych. Do dziś na tym terenie zachowało się około 1000 unikalnych okazów dębów, z których najcenniejsze znajdują się na terenie parku pałacowego. Pałac w Rogalinie to barokowo-klasycystyczna budowla, która stanowiła własność rodu Raczyńskich zasłużonego dla Wielkopolski. 4. Organizatorzy: dr hab. Barbara Antczak-Górka (antczak@amu.edu.pl), prof. UAM dr hab. Maria Górska-Zabielska (gorska@man.poznan.pl) 5. Przewidywana liczba osób: Minimalnie: 20 uczestników Maksymalnie: 45 uczestników 6. Koszt udziału: 25 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 6
RRM Rezerwat Meteoryt Morasko - morfogeneza kosmiczna zagłębień terenu 1. Termin: 21 września 2011, godz. 14:00 2. Trasa: Poznań WNGiG Morasko Poznań 3. Problematyka: Rzeźba powierzchni Ziemi jest warunkowana interakcją procesów endogenicznych i egzogenicznych, w tym także zjawisk kosmicznych. Pole grawitacyjne globu jest nieustannie zasilane znaczącą masą materii międzyplanetarnej. Głównie są to pyły i okruchy drobnoziarniste. Frakcje grubsze w postaci różnej wielkości meteorytów osiągają powierzchnię Ziemi rzadziej (szacuje sie, że każdego roku spada na Ziemię od 2500 do 3200 okruchów >10 cm). Bardzo sporadycznie dochodzi do kolizji Ziemi z dużymi asteroidami. Upadkom wielkich ciał przypisuje się znaczące zdarzenia, skutkującymi globalnymi przemianami - np. w postaci stratygraficznych cezur, typu granicy K/T. Upadki mniejszych ciał pozaziemskich zaznaczają się skutkami litologicznymi i mineralogicznymi o regionalnym zasięgu, a jednocześnie generowaniem niejednokrotnie rozległych kraterów. Przykładem może być utworzony około 15 mln lat temu, krater Ries wokół Nordlingen, o średnicy bez mała 25 km. Znacznie częściej opadają na glob niewielkie meteoryty, zaznaczające sie skutkami lokalnymi. Można przywołać pięknie wykształcone estońskie kratery w Kaali bądź Ilumetsa. Najpełniej zbadanym miejscem upadku meteorytu w Polsce są okolice Moraska. Zdarzenie miało miejsce około 5 tys. lat temu. Podczas ostatniego stulecia rozpoznano w przypowierzchniowych warstwach osadów mineralnych okolic Moraska ponad 1000 kg metalicznych brył pozaziemskiej materii o rozmiarach przekraczających ~5 cm (aż po olbrzymy o średnicy >70 cm), ale także mikrometeorytów i pozaziemskich pyłów. Istnienie tej materii udokumentowano również na szerszym obszarze w obrębie profili osadów organicznych (na różnych głębokościach torfów i gytii). Okolice Moraska są jednym z zaledwie kilkunastu obszarów na Ziemi, gdzie udokumentowano obecność materii pozaziemskiej (konkretnie metalicznej) oraz skutków upadku w postaci kraterów. Nie można pominąć faktu kontrowersji odnośnie genezy wzmiankowanych wyżej zagłębień. Cześć badaczy niezmiennie uważa, że moraskie kociołki to formy kriogeniczne. Jednakże rezultaty badan litologicznych, mineralogicznych, datowań palinologicznych, radiowęglowych oraz luminescencyjnych, prowadzonych od początku lat 90-tych przez pracowników Instytutu Geologii UAM, dostarczają argumentów wskazujących na impaktowe pochodzenie przynajmniej 5-6 moraskich zagłębień terenu. 4. Organizatorzy: prof. dr hab. Wojciech Stankowski (stawgeo@amu.edu.pl), mgr Krzysztof Rymer 5. Przewidywana liczba osób: Minimalnie: 20 uczestników Maksymalnie: 45 uczestników 6. Koszt udziału: 25 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 7
WEL Wielkopolska Epoka Lodowa. Wyniki współczesnych badań na tle historii poznańskiej myśli geomorfologicznej 1. Termin: 23-26 września 2011 2. Trasa: 23 września 2011: Poznań Środa Wielkopolska - Pagórki Dolskie - Bojanice - Osieczna Wojnowice Nietążkowo - Boszkowo 24 września 2011: Boszkowo - Włoszakowice - Hetmanice - Kaszczor - Spokojna Reńsko Goździchowo - Grodzisk Wielkopolski 25 września 2011: Grodzisk Wielkopolski - Rybojedzko - Mosina - Pożegowo - Jerzyn - Annowo - Sławica - Wągrowiec 26 września 2011: Wągrowiec - Atanazyn - Ujście - Gwda (spływ kajakowy) Ruda - Poznań PKP 3. Problematyka: Celem wycieczki jest prezentacja najciekawszych odsłonięć i form terenu zarówno tych klasycznych, jak i najnowszych - związanych z działalnością lądolodu vistuliańskiego na obszarze Wielkopolski. Trasa prowadzić będzie przez formy terenu położone pomiędzy fazą leszczyńską przez fazę poznańską, aż do subfazy chodzieskiej ostatniego zlodowacenia. Przewidujemy prezentację następujących form: spiętrzonych moren czołowych (Osieczna), lobowych krawędzi sedymentacyjnych (Hetmanice), form po wałach lodowo morenowych (Annowo), stożków terminoglacjalnych (Spokojna, Goździchowo), wysoczyzn morenowych (Kaszczor). Ponadto w odsłonięciach obserwować będzie można różne sposoby wykształcenia osadów subglacjalnych (Środa Wielkopolska, Pagórki Dolskie, Bojanice, Wojnowice, Nietążkowo), struktur peryglacjalnych (Reńsko), deformacji i osadów spływowych (Włoszakowice, Annowo, Atanazyn, Jerzyn). Do najważniejszych problemów badawczych poruszanych podczas wycieczki należeć będą: 1. paleoglacjologiczna interpretacja form i osadów ze szczególnym uwzględnieniem termiki stopy lądolodu, subglacjalnej warstwy deformacyjnej oraz profili podłużnych lądolodu, 2. kryteria litologiczne różnicujące facje glin glacjalnych, 3. typy morfologiczne wysoczyzn morenowych jako odzwierciedlenie efektywności depozycyjnej lądolodu, 4. struktury peryglacjalne i ich wymowa paleoklimatyczna, 5. metody badań sedymentologicznych i geomorfologicznych wykorzystywane do analizy form i osadów glacjalnych. 4. Organizatorzy: prof. UAM dr hab. Leszek Kasprzak, dr Marek Ewertowski (evert@amu.edu.pl), mgr Izabela Szuman, mgr Aleksandra Tomczyk 5. Przewidywana liczba osób: Minimalnie: 20 uczestników Maksymalnie: 45 uczestników 6. Koszt udziału: zależny od liczby uczestników: od 500 do 450 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 8
KKW Krajobraz kulturowy Wielkopolski w pradziejach i czasach historycznych 1. Termin: 23-25 września 2011 2. Planowana trasa: 23 września 2011: Poznań Lednogóra (Ostrów Lednicki wczesnośredniowieczny zespół osadniczy z grodziskiem, pozostałościami architektury kamiennej, przeprawami mostowymi, skansen budownictwa wielkopolskiego) Gniezno (Muzeum Początków Państwa Polskiego, Wzgórze Lecha z katedrą, jezioro Świętokrzyskie, kopalne jezioro Święte) Grzybowo (grodzisko wczesnośredniowieczne) Kórnik 24 września 2011: Kórnik Giecz (gród wczesnopiastowski w dolinie Maskawy) Śmiełów (pałac z założeniem parkowym, Muzeum Adama Mickiewicza) Żerków ( Szwajcaria Żerkowska ) Gołuchów (zamek, kamień Św. Jadwigi) Kościelna Wieś (stożek napływowy, dolina Prosny) Kalisz (grodzisko na Zawodziu) Kórnik 25 września 2011: Kórnik Łęki Małe (kurhany z epoki brązu) Bonikowo (gród wczesnośredniowieczny) Bruszczewo (stanowisko archeologiczne z wczesnej epoki brązu) Dębiec Nowy lub Wonieść (jezioro Wonieskie) Poznań PKP 3. Problematyka: Celem sesji jest zapoznanie z rozwojem krajobrazu kulturowego Wielkopolski na przestrzeni dziejów od okresu neolitu do czasów historycznych. Poruszana problematyka naświetlona zostanie poprzez dwa aspekty badań: archeologiczno-historycznych i przyrodniczych. 1. W trakcie sesji terenowej zaprezentowane zostaną najważniejsze wczesnośredniowieczne ośrodki państwowości polskiej (Ostrów Lednicki, Gniezno, Grzybowo, Giecz, Bonikowo, grodzisko na Zawodziu w Kaliszu). Omówiony zostanie zapis przyrodniczy funkcjonowania średniowiecznych zespołów osadniczych. 2. Na wybranych przykładach przedstawiony zostanie problem antropogenicznych przekształceń rzeźby na stanowiskach archeologicznych i w ich najbliższym otoczeniu (Ostrów Lednicki, Gniezno, Bruszczewo, Bonikowo). 3. Przedstawione zostaną zagadnienia wpływu cech morfometrycznych obszarów nizinnych na rozmieszczenie osadnictwa pradziejowego (z zastosowaniem metod GIS, na obszarze Równiny Kościańskiej). 4. Zaprezentowane zostaną wyniki zapisu działalności gospodarczej człowieka w pradziejach i czasach wczesnohistorycznych na podstawie badań osadów zbiorników akumulacji biogenicznej w aspekcie litologicznym, geochemicznym, palinologicznym i diatomologicznym, w kontekście zmian lokalnych i regionalnych (jeziora Świętokrzyskie, Lednica, Wonieść, kopalny zbiornik w rynnie glacjalnej Samicy). 5. Przedstawiona zostanie ewolucja systemu dolinnego w holocenie na przykładzie Prosny pod Kaliszem, ponadto geneza, zmienność litofacjalna, geochemiczna oraz naturalne i antropogeniczne uwarunkowania rozwoju stożka napływowego na terasie zalewowej Prosny (Kościelna Wieś k/kalisza). 6. Poruszone zostaną zagadnienia zmian sieci hydrograficznej historia melioracji w centralnej Wielkopolsce w czasach historycznych (Ziemia Kościańska), zmiany koryt rzecznych na obszarach zurbanizowanych (zmiany koryta Prosny w Kaliszu). 7. Dopełnieniem prezentowanej problematyki będzie zwiedzenie wybranych ośrodków muzealnych Wielkopolski o wybitnych walorach kulturowych takich jak Gołuchów, Śmiełów, Kórnik. 4. Organizatorzy: dr Iwona Hildebrandt-Radke (hilde@amu.edu.pl), dr hab. Mirosław Makohonienko, dr Jarosław Jasiewicz, prof. dr hab. Janusz Czebreszuk 5. Przewidywana liczba osób: 20 uczestników 6. Koszt udziału: 350 zł* od osoby (w przypadku rezerwacji pokoju jednoosobowego - 400 zł*) * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 9
PTE Georóżnorodność Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej i jej konsekwencje biotyczne i historyczno-kulturowe 1. Termin: 23 września 2011 2. Trasa: Poznań Ujście Osiek nad Notecią Żuławki Wyrzysk Grabówno Miasteczko Krajeńskie Brzostów Wolsko Dolne Dziembowo Piła-Kalina Piła Poznań 1. Ujście problematyka związana z funkcjonowaniem i recesją ostatniego lądolodu skandynawskiego, głównie w kontekście kształtowania się Pradoliny Noteci-Warty; żwirownia w Ujściu (jednocześnie kwestia rekultywacji tego typu obiektów). Współczesne procesy osuwiskowe. 2. Rejs statkiem po Noteci na trasie Ujście Osiek nad Notecią: Kontynuacja zagadnień dotyczących doliny Noteci, z uwzględnieniem procesów glacjalnych i współczesnych, zwrócenie uwagi na różnorodność geomorfologiczną i powiązania z różnorodnością biotyczną. Koniec żeglugi przy moście w okolicach Żuławki procesy eoliczne i grodzisko w Żuławce. 3. Przejazd na krawędź pradoliny koło Wyrzyska, zjazd do doliny Łobżonki, następnie do Grabówna i Miasteczka Krajeńskiego; po drodze (jeżeli będą jeszcze widoczne) porwaki węgla brunatnego za Brzostowem, Wolsko Dolne (stanowisko geologiczne oraz grodzisko wczesnośredniowieczne) Dziembowo (stanowisko geologiczne), dalej przez Piłę-Kaline wzdłuż Gwdy do Piły 4. Piła Rynna Jezior Kuźnickich z rezerwatem przyrody Kuźnik, problematyka funkcjonowania geoekosystemów jeziorno-torfowiskowych. Powiązania pomiędzy bio- a georóżnorodnością. 3. Problematyka: Leżący na granicy kilku jednostek fizyczno-geograficznych i geomorfologicznych Polski, powiat pilski obejmuje bogactwo form terenu i szaty roślinnej. Na georóżnorodność prezentowanego obszaru składa się: ogromne zróżnicowanie geologiczne; bogactwo form terenu, i zróżnicowanie jego morfologii; mozaika typów jezior, rzek, torfowisk, łąk i lasów oraz bytujących w nich organizmów; bogactwo urzekających krajobrazów. Tematyka wycieczki będzie dotyczyła: geomorfologii glacjalnej i glacifluwialnej, geomorfologii fluwialnej, procesów denudacyjnych, wpływu georóżnorodności na zróżnicowanie biotyczne (w tym ekosystemowe i wybrane procesy ekologiczne), wpływu georóżnorodności na procesy społeczno-kulturowe (naturalne granice i pomosty pomiędzy społecznościami/kulturami, lokowanie osad, przepraw). 5. Organizatorzy: prof. dr hab. Bolesław Nowaczyk, dr Paweł M. Owsianny, dr Magdalena Ratajczak-Szczerba (magdarat@amu.edu.pl), dr Jarosław Rola 6. Przewidywana liczba osób: 45 uczestników 7. Koszt udziału: 150 zł* od osoby * UWAGA: Koszty za wycieczkę należy wpłacać po ogłoszeniu Komunikatu nr 3 (po 31 marca 2011 r.), w którym będą podane ostateczne wycieczki terenowe wg Państwa wyboru. Strona 10
PUBLIKACJE Planowane są następujące publikacje: 1. Tom streszczeń Georóżnorodność rzeźby Polski, zawierający treść wystąpień zjazdowych 2. Tom Landform Analysis pt. Cyfrowe mapy geomorfologiczne, 3. Pokonferencyjne tematyczne tomy Landform Analysis. Tomy LA będą recenzowane. Wymogi redakcyjne jak do Landform Analysis: http://www.sgp.org.pl/la/lasub.htm Wymogi redakcyjne do streszczeń wystąpień zjazdowych: Maksymalnie 1 strona formatu A4 (czcionka Times New Roman, odstęp 1, wyjustowane do lewej) wg poniższego wzoru: Tytuł wystąpienia (czcionka 14, bold) Imię Nazwisko (czcionka 12) Wydział i Uniwersytet (czcionka 10, kursywa) e-mail (czcionka 10, kursywa) Tekst streszczenia (czcionka 11, bez wcięć), bez rycin i spisu literatury TERMINY 1. Przesyłanie formularzy zgłoszeniowych 1 lutego 2011 2. Rozesłanie komunikatu nr 3 31 marca 2011 3. Nadsyłanie streszczeń wystąpień 31 marca 2011 4. Wpłata kosztów wpisowego i wycieczek 15 maja 2011 5. Nadsyłanie tekstów artykułów do tomu Landform Analysis pt. Cyfrowe mapy geomorfologiczne 30 czerwca 2011 6. Rozesłanie komunikatu nr 4 31 lipca 2011 7. Nadsyłanie tekstów referatów do pokonferencyjnych tomów tematycznych Landform Analysis 30 października 2011 WPISOWE Przed 15 maja 2011: Pełne uczestnictwo 400 zł Uczestnictwo 1-dniowe 150 zł Członkowie SGP 350 zł Emeryci, doktoranci i studenci 100 zł Po 15 maja 2011: Pełne uczestnictwo 500 zł Uczestnictwo 1-dniowe 250 zł Członkowie SGP 400 zł Emeryci, doktoranci i studenci 150 zł Po 30 czerwca 2011: Pełne uczestnictwo 800 zł Uczestnictwo 1-dniowe 350 zł Członkowie SGP 450 zł Emeryci, doktoranci i studenci 200 zł Koszty wpisowego obejmują: materiały zjazdowe, przerwy kawowe, materiały biurowe, korespondencję Wpłat należy dokonywać na konto SGP: BZ WBK S.A. III O/Poznań, nr 65 1090 1359 0000 0000 3501 8623 z dopiskiem Imię i nazwisko - IX Zjazd SGP Strona 11
NOCLEGI Noclegi prosimy rezerwować we własnym zakresie. Pomocne adresy: http://www.hotelewpoznaniu.eu/hotele.php http://www.noclegi-poznan.pl/ http://www.mojenoclegi.pl/noclegi-miasto/pozna%c5%84 W razie koniecznej pomocy prosimy o kontakt. WYŻYWIENIE Możliwa jest rezerwacja obiadów w barku Collegium Geographicum. KONTAKT Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich ul. Dzięgielowa 27, 61-680 Poznań dr Małgorzata Mazurek przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego: tel. 618296180; e-mail: Malgorzata.Mazurek@amu.edu.pl dr Renata Paluszkiewicz sekretarz Komitetu Organizacyjnego: tel. 618296188, e-mail: Renata.Paluszkiewicz@amu.edu.pl dr Marek Ewertowski redakcja streszczeń, członek Komitetu Organizacyjnego: tel. 618296203, e-mail: zjazd.sgp@gmail.com dr Magdalena Ratajczak-Szczerba skarbnik SGP: tel. 618286207; e-mail: magdarat@amu.edu.pl Strona 12
REJESTRACJA Formularz zgłoszeniowy Imię: Nazwisko: Tytuł, stopień: Instytucja: Adres instytucji: Telefon: E-mail: Dane do faktury: Instytucja: Adres: NIP: Zgłaszam referat*: Zgłaszam referat*: Zgłaszam poster*: Zgłaszam poster*: STOWARZYSZENIE GEOMORFOLOGÓW POLSKICH Instytut Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu IX Zjazd Geomorfologów Polskich Georóżnorodność rzeźby Polski Poznań, 20-22 września 2011 Po wypełnieniu formularz należy przesłać e-mailem do dnia 1.02.2011 na adres: Renata.Paluszkiewicz@amu.edu.pl Zgłaszam udział w sesjach problemowych* Na zielonym polu proszę wpisać T - tak lub N - nie. Znaczenia georóżnorodności rzeźby Georóżnorodność i geoochrona Metody badań georóżnorodności Współczesne kształtowanie rzeźby Czwartorzęd a geomorfologia Polski 1,8 a 2,6 Ma Geoarcheologia GIS i geomorfometria Sympozjum Cyfrowe mapy geomorfologiczne Sympozjum Przemiany geoekosystemów świata Sesja Systemy glacjalne i metody ich badań Sesja Strukturalne uwarunkowania rzeźby gór i wyżyn Polski (tylko zgłoszenia posterów) Sesja Sesja Antropogeniczne zmiany rzeźby terenu w różnych warunkach morfoklimatycznych Sesja Badania stacjonarne współczesnych procesów geomorfologicznych Sesje terenowe przedzjazdowe 16-19.09.2011 NGL: Kształtowanie strefy barierowo-lagunowej wybrzeża południowego Bałtyku Nizina Gardnieńsko-Łebska 16-19.09.2011 MWP: Monitoring geomorfologiczny współczesnych geoekosystemów - Wolin, dorzecze Parsęty Półdniowe sesje terenowe 21.09.2011, godz. 14:00
Zgłaszam udział w sesjach terenowych** WWP: Terasy Warty w zapisie sedymentologicznym i morfologicznym. Ochrona przyrody nieożywionej Wielkopolskiego Parku Narodowego RMM: Rezerwat Meteoryt Morasko - morfogeneza kosmiczna zagłębień terenu Zgłaszam udział Zgłaszam zakup*** obiadu w dniach (15 zł ) Sesje terenowe pozjazdowe 23-26.09.2011 WEL: Wielkopolska Epoka Lodowa. Wyniki współczesnych badań na tle historii poznańskiej myśli geomorfologicznej 23-25.09.2011 Krajobraz kulturowy Wielkopolski w pradziejach i czasach historycznych 23.09.2011 Georóżnorodność Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej i jej konsekwencje biotyczne i historyczno-kulturowe w Spotkaniu towarzyskim, 21.09.2011 (100 zł) 20.09.2011 21.09.2011 22.09.2011 * - w zależności od ilości zgłoszeń organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany ich kwalifikacji ** - ilość i cena wycieczek może ulec zmanie w zależności od ilości zgłoszeń. Informacja o ostaecznej cenie zostanie podana w 3 Komunikacie. *** - Opłata kosztów obiadu będzie dokonywana podczas Zjazdu