Konrad Ł. Czapiewski Polska Akademia Nauk Zakład Przestrzennego Zagospodarowania i BR Krzysztof Janc Uniwersytet Wrocławski Zakład Zagospodarowania Przestrzennego O roli wykształcenia na roli Przestrzenne zróżnicowanie poziomu wykształcenia rolników w w Polsce i jego wpływ na różnicowanie r wyników ekonomicznych w rolnictwie Warszawa 13.05.2010
WSPÓLNE PUBLIKACJE Czapiewski K., Janc K., 2010, The Impact of Education on Regional Development in Poland, (in:) N. Adams, G. Cotella, R. Nunes (ed.), Territorial Development, Cohesion and Spatial Planning, Routledge (w druku). Czapiewski K., Janc K., 2009, Przestrzenne zróżnicowanie poziomu wykształcenia rolników. Europa- Polska-Mazowsze, (w:) E. Rydz, R. Rudnicki (red.), Procesy przekształceń przestrzeni wiejskiej, Studia Obszarów Wiejskich, 17, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa, s. 21-32. Janc K., Czapiewski K.Ł., 2008, Przestrzenne aspekty zmiany poziomu wykształcenia ludności w Polsce (w:) S. Dołzbłasz, A. Raczyk (red.), Europa bez Granic nowa jakość przestrzeni, Rozprawy Naukowe, 4, IGiRR Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 173 184. Czapiewski K.Ł. Janc K., 2008, Zróżnicowanie przestrzenne poziomu wykształcenia ludności wiejskiej i rolniczej, Czasopismo Geograficzne, 79(3), s. 333-354. Czapiewski K. Ł., Janc K., 2007, Education as a Factor that Diversifies the Possibilities of Economic Development in Poland, Central European Journal of Architecture and Planning, Alfa Spectra STU, Bratislava, vol. 11, no. 2, p. 29-35. Czapiewski K.Ł., Janc K., 2006, On Human Capital and Agrarisation in Poland (in:) Floriańczyk Z., Czapiewski K.Ł. (eds.), Endogenous Factors Stimulating Rural Development, Rural Areas and Development, no. 4., ERDN, Warszawa, pp. 53-68. Janc K., Czapiewski K.Ł., 2005, Wykształcenie czynnikiem wspierającym rozwój gospodarczy obszarów wiejskich (w:) Głębocki B., Kaczmarek U. (red.), Obszary sukcesu na polskiej wsi, Studia Obszarów Wiejskich, t. 8, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 69-84.
PLANY Projekt MNiSW Monografia (ujęcie dynamiczne dane 1988-2010) Atlas Edukacji w Polsce
WSTĘPNE ANALIZY Wskaźnik agraryzacji Wskaźnik kapitału ludzkiego
WSTĘPNE ANALIZY A wskaźnik agraryzacji B wskaźnik kapitału ludzkiego
OBSZARY WIEJSKIE - ZALEŻNOŚCI zależność pomiędzy poziomem wykształcenia a zamożnością społeczności lokalnych oraz poziomem bezrobocia na obszarach wiejskich wyższe średnie zasadnicze pozostałe gminy wiejskie zamożność bezrobocie 0,80-0,27 0,60-0,25 0,15-0,14-0,66 0,31 gminy miejsko-wiejskie zamożność bezrobocie 0,73-0,28 0,56-0,20-0,08-0,26-0,62 0,44
SCHEMAT PREZENTACJI Źródła wiedzy Transfer wiedzy Rolnik Produkcja rolnicza Szkoły średnie Szkoły wyższe ODR ICT Trzy modele transferu wiedzy do rolnika Poziom wykształ cenia i umiejętn ości Struktura produkcji, poziom towarowości, wielkość dochodów Producenci Agencje rządowe Doświadczenie
ŹRÓDŁA WIEDZY
WYŻSZE SZKOŁY ROLNICZE Akademia Rolnicza Uniwersytet Technologiczno Przyrodniczy Uniwersytet Warmińsko Mazurski Wyższa Szkoła Agrobiznesu Uniwersytet Przyrodniczy Szkoła Główna Akademia Gospodarstwa Podlaska Wiejskiego Uniwersytet Przyrodniczy Uniwersytet Przyrodniczy 5 700 2 900 Uniwersytet Rolniczy Uniwersytet Rzeszowski 80
WYŻSZE SZKOŁY ROLNICZE 45 10 40 9 35 8 30 7 liczba studentów 25 20 6 5 4 odsetek w ogólnej li czbie studentów 15 3 10 2 5 1 0 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 0
ODR
ODR Źródło: na podstawie danych Bański, 2005
ICT
KOMPUTERY W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH 31,6 7,5 1,7 2,8 1992 1996 2000 2005 Źródło: ankieta IERiGŻ-PIB 1992, 1996, 2000, 2005
KORZYSTANIE Z INTERNETU
TRANSFER WIEDZY
MODELE TRANSFERU WIEDZY Horyzontalny peer-to-peer Inny rolnik Doradztwo Zastosowanie Globalny global information ICT Doradztwo Zastosowanie Bezpośrednio od dostawcy direct form supplier ICT Dostawca Zastosowanie Źródło: Floriańczyk et al., 2007
ROLNIK
POZIOM WYKSZTAŁCENIA - PRACUJĄCYCY
POZIOM WYKSZTAŁCENIA ROLNIKÓW - DYNAMIKA 100% 80% 60% 40% 20% 0% 1960 1970 1978 1988 1996 2002 wyższe średnie zasadnicze zawodowe pozostałe
POZIOM WYKSZTAŁCENIA ROLNIKÓW - WIEK 100% 80% 60% 40% 20% 0% 25-34 lat 35-44 lat 45-59 lat 60-64 lat > 65 lat wyższe średnie zasadnicze zawodowe pozostałe
POZIOM WYKSZTAŁCENIA ROLNIKÓW WIELKOŚĆ GOSPODARSTWA
POLSKA ZRÓŻNICOWANIE PRZESTRZENNE udział użytkowników indywidualnych gospodarstw rolnych z wykształceniem ponadpodstawowym ogólnym udział kierowników indywidualnych gospodarstw rolnych z wykształceniem ponadpodstawowym rolniczym
POLSKA - ZALEŻNOŚCI
POLSKA - TYPOLOGIA Powiaty ziemskie w zależności od poziomu wykształcenia ogólnego (A) i kierunkowego (B) użytkowników/kierowników indywidualnych gospodarstw rolnych
PRODUKCJA ROLNICZA
EUROPA ZRÓŻNICOWANIE PRZESTRZENNE kierownicy z wykształceniem rolniczym potencjał ekonomiczny
EUROPA - ZALEŻNOŚCI Z przeprowadzonej analizy równania regresji liniowej wynika, iż polskie gospodarstwa przy obecnie notowanym poziomie wykształcenia kierunkowego rolników, mogłyby charakteryzować się prawie dziesięciokrotnie większą siłą ekonomiczną (średnia dla polskich regionów 39 ESU) niż obecnie (średnia 4 ESU).
TOWAROWOŚĆ ROLNICTWA 800 1300 1800 2500 poziom towarowości rolnictwa (wartość produkcji towarowej rolnictwa indywidualnego w złotych na hektar UR)
TYPOLOGIA + B - A + - I II III IV typologia ze względu na udział kierowników gospodarstw rolnych z wykształceniem ponadpodstawowym rolniczym (A) oraz poziom towarowości rolnictwa (B)
ZALEŻNOŚCI
DZIĘKUJEMY
POST SCRIPTUM
OLIMPIADY GEOGRAFICZNE (1) 236 118 1 rozmieszczenie miejsc pochodzenia finalistów Olimpiady Geograficznej I-XXXV edycji
OLIMPIADY GEOGRAFICZNE (2) finaliści Olimpiady TAK NIE 74 000 55 500 37 000 18 000 10 uczniowie szkół średnich (ponadgimnazjalnych) w roku szkolnym 2008/2009
OLIMPIADY GEOGRAFICZNE (3) 1000 odchylenie dodatnie odchylenie ujem ne R=0,82 wartość odchylenia Warszawa liczba olimpijczyków 100 Gdynia Bielsko - Biała Bielsk Podlaski Toruń Inowrocław Łapy Sandomierz Poznań Łódź Wrocław Kraków Biał ystok Gdańsk Rzeszów Bydgoszcz Sztum Częstochowa Katowice Radom 10 1000 10000 100000 liczba uczniów szkół srednich miejscowości z minimum 10 finalistami (skale logarytmiczne)
DZIĘKUJEMY PONOWNIE