ZASADY ZGŁASZANIA POTENCJALNEGO DAWCY Irena Milaniak Oddział Kliniczny Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
OCENA ZMARŁEGO DAWCY NARZĄDÓW Kliniczna ocena dawcy narządów - Ustalenie przyczyny śmierci - Zapoznanie się z przebiegiem choroby i przebytymichorobami Wykluczenie: - przeciwwskazań bezwzględnych i względnych - uzależnienia od narkotyków Ocena perfuzji tkanek narządów oraz utlenowania krwi Wykonanie niezbędnych badań wykluczających ryzyko pobrania i przeszczepienia narządu
PRZECIWWSKAZANIA BEZWZGLĘDNE Uogólnione zakażenie bakteryjne, wirusowe lub grzybicze Nowotwory złośliwe z wyjątkiem pierwotnego guza mózgu Uogólniona miażdżyca Choroby układowe powodujące uszkodzenie narządów (kolagenozy, choroby drobnych naczyń amyloidoza, twardzina) Nosicielstwo HIV
PRZECIWWSKAZANIA WZGLĘDNE Wiek powyżej 70 lat Nadciśnienie samoistne Cukrzyca Długotrwałe używanie środków farmakologicznych toksycznych dla określonych narządów Alkoholizm (serce, wątroba, trzustka)
ZGŁOSZENIE POTENCJALNEGO DAWCY 24 godziny/dobę Koordynator regionalny 504 299 336 Poltransplant 22 622 88 78 12 632 50 51
CZYNNOŚCI SZPITAL DAWCY Dokonanie czynności prowadzących do rozpoznania śmierci pnia mózgu Oznaczenie grupy krwi Wykonanie badań wirusologicznych dawcy: HIV, HBs, Hbc, HCV, CMV, i EBV Pobranie węzłów chłonnych do oznaczenia antygenów transplantacyjnych odbiór rejonowy ośrodek transplantacyjny Przesłanie informacji do rejonowego ośrodka transplantacyjnego bądź Poltransplantu
CZYNNOŚCI REJONOWY OŚRODEK TRANSPLANTACYJNY Wykluczenie zgłoszenia przez potencjalnego dawcę sprzeciwu w CRS Ustalenie czy jest potrzebna informacja do prokuratury Wysłanie karty Koordynacyjnej do Centrum Poltransplant w Warszawie Oznaczenie antygenów transplantacyjnych dawcy Wykonanie badań wirusologicznych w przypadku niemożności ich oznaczenia w szpitalu dawcy Przesłanie do Centrum Poltransplant w Warszawie węzła chłonnego
NIEZBĘDNE INFORMACJE KARTA ZGŁOSZENIA DAWCY Dane ogólne 1. Dane personalne (imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania) 2. Grupa krwi 3. Przyczyna zgonu 4. Inne choroby ( z wywiadu) 5. Wykluczenie bezwzględnych przeciwwskazań 6. Data i godzina przyjęcia do szpitala 7. Data i godzina komisyjnego orzeczenia śmierci pnia mózgu 8. Data i godzina rozpoczęcia oddechu kontrolowanego 9. Temperatura ciała 10. Wzrost ciężar ciała, obwód klatki piersiowej, brzucha
OCENA KLINICZNA DAWCY Badanie fizykalne - urazy klatki piersiowej i brzucha Tatuaże, nakłucia Blizny pooperacyjne Ocena skóry (zmiany barwnikowe, czerniak)
HEMODYNAMIKA/UKŁAD KRĄŻENIA Ciśnienie tętnicze krwi (aktualne oraz okresy hipotensji) Częstość pracy serca obecność zaburzeń rytmu serca NZK kiedy, jak długo Aktualne OCŻ Dawka i rodzaj amin presyjnych, czas podawania Diureza w ostatniej dobie/akt. Diureza godzinowa EKG ocena zapisu Rtg klatki piersiowej Badanie Usg serca, jamy brzusznej
BADANIE WIRUSOLOGICZNE Przeciwciała anty-hiv Obecność antygenu Hbs Przeciwciała anty-hcv Przeciwciała anty-ebv Hbe-ag Ant Hbc IgM, IgG Przeciwciała CMV Przeciwciała p-toksoplazmozie VDRL
STOSOWANE LEKI Moczopędne rodzaj i dawka Antydiuretyna od kiedy i w jakiej dawce Antybiotyki rodzaj Insulina dawki Przetoczenia krwi i osocza Diuretyki Krystaloidy, koloidy
BADANIA OGÓLNE Morfologia + płytki krwi Poziom sodu, potasu, wapnia w surowicy krwi Gazometria krwi tętniczej
BADANIA BAKTERIOLOGICZNE Moczu Wydzieliny z drzewa oskrzelowego Wydzieliny z rany Posiewy krwi Wyniki tych badań są istotne nawet jeżeli uzyskuje się je po po przeszczepieniu narządu
PODSUMOWANIE Kliniczna ocena dawcy jest pierwszym krokiem w kwalifikacji dawcy Osoba koordynatora POLTRANSPLANTU jest odpowiedzialna za ostateczną decyzję co do kwalifikacji dawcy narządów
DAWCA NEREK KRYTERIA Wiek noworodek donoszony powyżej 7 rż-70 lat Mocznik <100 mg/dl Kreatynina <3,5 mg/dl Diureza >0,5 ml/kg/godz Przeciwwskazania bezwzględne Przewlekła choroba nerek Przeciwwskazania względne Nadciśnienie tętnicze, cukrzyca
DAWCA NEREK BADANIA Aktualny poziom kreatyniny i mocznika w surowicy krwi W przypadku wartości podwyższonych analiza poprzednich wyników Ogólne badanie moczu
DAWCA TRZUSTKI Wiek 5-50 lat KRYTERIA Poziom diastazy nie przekraczający 3xnormy Kontrolowana hiperglikemia Brak długotrwałej hipotensji Brak zapalenia trzustki w wywiadzie Brak uzależnienia od alkoholu
DAWCA TRZUSTKI BADANIA Poziom glukozy w surowicy Poziom diastazy w surowicy krwi i moczu Lipaza w surowicy
DAWCA WĄTROBY - KRYTERIA Wiek 5-50 lat Pobyt w OIT < 7 dni Ciśnienie skurczowe krwi 80-100 mmhg OCŻ >5 mmhg PaO2 100 mmhg Hipotensja nie dłuższa niż 20 min w trakcie hospitalizacji (ciśnienie skurczowe <80mmHg) Brak NZK Dopamina <10µg/kg/min GOT, GPT <100 IU/L Bilirubina <2 mg/dl Brak zaburzeń układu krzepnięcia
DAWCA WĄTROBY BADANIA Bilirubina całkowita i pośrednia ALAT, ASPAT Fosfataza alkaliczna Koagulogram (wsk. Quicka, fibrynogen, APTT) Białko całkowite, albuminy CPK, CPK MB LDH Poziom sodu
DAWCA SERCA KRYTERIA Wiek dawcy - akceptacja do 55 lat Po koronarografii powyżej 55 rż
WYWIAD WYKLUCZENIE: -choroby alkoholowej -uzależnienia od narkotyków -czynników ryzyka miażdżycy
WAGA DAWCY Różnica wagi dawcy i biorcy powinna wynosić nie więcej niż 30 % W większości przypadków dawca >70 kg (M) jest odpowiedni dla większości biorców
FUNKCJA HEMODYNAMICZNA SERCA Badanie echokardiograficzne serca - ocena funkcji zastawek, ocena globalnej funkcji skurczowej, wady serca, ocena grubości przegrody międzykomorowej <13 mm
cd. FUNKCJA HEMODYNAMICZNA SERCA -Badanie Rtg klatki piersiowej -Badanie Ekg (cechy świeżego zawału, przerost, zaburzenia rytmu) -Badania enzymatyczne (CPK, CPK- MB, TnI)
NZK U DAWCY Krótkie epizody NZK nie są bezwzględnym przeciwwskazaniem do pobrania (decyduje stan hemodynamiczny w momencie pobrania, stan biorcy)
WSPOMAGANIE INOTROPOWE Dawca akceptowalny DM <20ng/kg/min Dawca marginalny wysokie dawki DM, DB, należy jednak unikać norepinephriny i epinenephriny
UWARUNKOWANIA LOGISTYCZNE DOPUSZCZALNY CZAS ZIMNEGO NIEDOKRWIENIA <4 GODZ. Całkowity czas niedokrwienia powyżej 4 godzin rośnie ryzyko niewydolności przeszczepionego serca
PRZECIWWSKAZANIA KARDIOLOGICZNE - Zaburzenia rytmu komór serca - DM/DB >20 ug/kg przy CVP >15 mmhg - Zaburzenia kurczliwości LK - Arytmie nadkomorowe - Wady serca wrodzone, nabyte - Uraz serca - Cechy niedokrwienia - Śmierć pnia mózgu z powodu chorób serca - Zatrzymanie krążenia
DAWCA PŁUC - WYWIAD Wiek: <55 rż Zdjęcie klatki piersiowej Brak choroby płuc (TBC,Astma,..) Brak wywiadu w kierunku nikotynizmu (w przypadku młodych dawców krotki wywiad jest akceptowalny) Intubacja <10dni Gazometria Fio2 40%: po2>150mmhg Fio2 100%: po2> 350mmHg Brak symptomów infekcji (leukocytoza, CRP,..) Prawidłowe elektrolity Brak patologii w bronchoskopii (bez ropnych zmian w płatach dolnych) Brak patologii w badaniu ogólnym (guzy, rozedma)
DAWCA PŁUC BADANIA Gazometria (40%,100% FiO2) Badanie bakteriologiczne materiału z rurki intubacyjnej Bronchoskopia
Karta koordynacji pobrania wielonarządowego
POLTRANSPLANT : KARTA KOORDYNACYJNA POBRANIA NARZĄDÓW ZGŁOSZENIE NR - AB0 - Rh - DAWCA : płeć K / M OŚRODEK ZGŁASZAJĄCY : Nazwisko zgłaszającego : data urodzenia: adres zam.: PESEL: numer telefonu numer telefonu Data zgłoszenia : godzina : koordynator : DANE OGÓLNE - BADANIA SEROLOGICZNE - PODAWANE LEKI - przyczyna zgonu: HIVab CMV/IgG wazopresyjne : choroby dodatkowe : HBsAg CMV/IgM HCVab Kiła-VDRL HBcore toxoplazma moczopędne : przyjęty dnia : godzina : uwagi : koloidy: respirator : przetoczenia ME / FFP : CRS : temperatura : Rodzina: antybiotyki : cewnik : BADANIA DODATKOWE - NERKI antydiuretyki : Data zgonu: : godzina : data/godz. - UKŁAD KRĄŻENIA mocznik (mg%)- diureza/dobę : ml- ml/godz.- kreatynina (mg%)- data - data - erytrocyty- nabłonki- osad-. RR: mmhg - mmhg leukocytyczynność serca: b/min. b/min- glukoza- białkoposiew moczu- OCŻ : cm/h 2 O - cm/h 2 O- hipotensja : T / N. NZK : T / N resuscytacja : T / N diureza : podczas / po NZK mmhg. data - czas - ml/godz. uwagi : bakterie- inne : uwagi :
WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH BADANIA DIAGNOSTYCZNE - BADANIA DODATKOWE - SERCE data / godzina Rtg kl. piersiowej data/godzina Ht (%) CPK (U/L) Hb (g%) CK-MB (U/L) leukocyty (tys/ml) EKG Troponina Płytki (tys/ml) BADANIA DODATKOWE - TRZUSTKA Na + (mmol/l) USG j. brzusznej Glukoza (mg%) K + (mmol/l) Amyl-sur (U/L) P (mg%) Amyl-mocz (U/L) Mg 2+ (mg%) Lipaza (U/L) Ca 2+ (mmol/l) waga (kg) wzrost (cm) BADANIA DODATKOWE - WĄTROBA pco 2 (mmhg) Obw. kl.piers.(cm) Obw. brzucha (cm) Bilirubina(mg%) po 2 (mmhg) uwagi : ASPAT (U/L) ph ALAT (U/L) BE (mmol/l) LDH (U/L) - HCO 3 (mmol/l) GGTP (U/L) sat O 2 (%) ALP (Fosf. zas.) Fi O 2 (L) APTT (cz.k-k)(sek.) Data pobrania godzina PTT(cz.protr.) (sek) POBRANIE PRZESZCZEPIENIE FUNKCJA BEZPOŚR. Wsk.Quicka (%) T / N zespół T / N T / N INR NERKA PRAWA Fibrynogen (mg) NERKA LEWA Białko (g%) SERCE Albuminy (g%) TRZUSTKA Globuliny (g%) WĄTROBA