INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY za rok 2005 w Urzędzie Morskim w Szczecinie 1. Postanowienia ogólne 1 2. Profilaktyczna opieka zdrowotna 2 3. Szkolenia pracowników z zakresu BHP 3 4. Wypadki przy pracy 4 5. Komisja BHP 5 6. SłuŜba BHP 6 7. Badania środowiska pracy 7 8. Choroby zawodowe 8 9. Kontrole zewnętrzne 9 10 Posiłki profilaktyczne i napoje 10 11. Ochrona pracy kobiet i młodocianych 11 12. Prace szczególnie niebezpieczne 12 13. Ocena zagroŝeń ryzyka zawodowego 13 14. Pomieszczenia, maszyny i procesy technologiczne 14 15. Uwagi końcowe 15
1. Postanowienia ogólne W Urzędzie Morskim w Szczecinie stan zatrudnienia na dzień 31.12.2005r. wynosił : 628 pracowników w tym kobiet - 183 młodocianych - 0 W porze nocnej zatrudnionych było 186 pracowników. 2. Profilaktyczna opieka zdrowotna. Urząd Morski ma zawarte umowy na świadczenie badań profilaktycznych dla pracowników z : Portowym Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej w Szczecinie, ul. Energetyków 2, Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej Szpital Miejski im. A. Sokołowskiego, ul. Mieszka I go 7 w Świnoujściu. Nadzór nad terminowością wysyłania pracowników na badania lekarskie spoczywa na kierownikach komórek organizacyjnych. Średni koszt badania jednego pracownika wyniósł 68,93 zł, Łączny koszt badań profilaktycznych wyniósł 25.091,00 zł. W roku 2005 przebadano ogółem 202 pracowników w tym w ramach badań: wstępnych - 36 okresowych - 146 skierowano na badania kontrolne - 19 1 osobę skierowano na psychotesty. Koszt szczepień ochronnych wyniósł 3.810,00 zł i objętych było nimi 66 osób. Zrefundowano zakup okularów 28 pracownikom. Łączna kwota wydatkowana na zakup okularów i wymianę szkieł do nich wyniosła 3.250,00 zł. Na wyposaŝenie apteczek pierwszej pomocy w leki i środki opatrunkowe wydano kwotę 2 291,32 zł ( w tym na apteczki dla OOW 472,87 zł). 3. Szkolenia pracowników z zakresu BHP. W roku 2005 odbyło przeszkolonie w zakresie BHP: - szkolenie wstępne ogólne - 133 osoby (w tym osoby odbywające praktyki studenckie) - szkolenia okresowe - 431 osób. Ośrodek, który prowadził szkolenie okresowe bhp to: Fundacja Realizacji Programów Społecznych Ośrodek Studiów i Kształcenia Społeczno Zawodowego w Warszawie O/ Szczecin. Szkolenia są dokumentowane zaświadczeniami, których kserokopie przechowuje się w aktach osobowych pracowników. 4. Wypadki przy pracy W roku 2005 miało miejsce 10 wypadków przy pracy.
Najczęściej występującą przyczyną wypadku przy pracy był czynnik ludzki: nieuwaga, brak dostatecznej koncentracji, nieostroŝność itp. Najwięcej wypadków dotyczyło pracowników Baz Oznakowania Nawigacyjnego i Obwodów Ochrony WybrzeŜa łącznie 6 wypadków. Doznane obraŝenia: uraz prawego oka, złamanie trzonu strzałki lewej nogi, złamanie guzka większego kości ramieniowej lewej, ukąszenie przez psa, skręcenie stawu skokowego stopy prawej, stłuczenie przedniej części stopy lewej nogi oraz złamanie palca, rana cięta kciuka lewej ręki, silne stłuczenie prawej nogi pod kolanem, uraz głowy, szyi, stawu barkowego lewego i prawego na skutek upadku ze schodów w maszynowni statku morskiego, złamanie obojczyka prawego i skręcenie stopy prawej nogi. Z tytułu wypadków przy pracy w roku 2005 otrzymało świadczenia : - 6 pracowników jednorazowe odszkodowania świadczenia pienięŝne z ZUS, - 5 pracowników jednorazowe odszkodowania świadczenia pienięŝne z TUiR Warta. W pozostałych wypadkach sprawy o odszkodowanie są w toku. Wskaźniki wypadkowe: częstotliwość i cięŝkość wypadków na przełomie 3 lat kształtowały się następująco: Wskaźnik częstotliwości: za rok 2005 wyniósł - 15,92 za rok 2004-13,87 za rok 2003-13,87 Wskaźnik cięŝkości: za rok 2005 wyniósł - 20,80 za rok 2004-31,00 za rok 2003-30,67 Okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy bada zespół powypadkowy składający się z pracownika słuŝby BHP i społecznego inspektora pracy. 5. Komisja BHP. Komisja ds. BHP została powołana Zarządzeniem Wewnętrznym Nr 8 Dyrektora UMS z dnia 23 kwietnia 1997r., (zmiana ZW Nr 10/2003). W roku 2005 Komisja BHP spotykała się na posiedzeniach trzykrotnie. W okresie maja i czerwca 2005 roku Komisja BHP dokonała przeglądu stanowisk pracy w obiektach Urzędu Morskiego. Na tę okoliczność zostało sporządzone sprawozdanie z dnia 6 września 2005 roku, które przedłoŝono Dyrektorowi Urzędu. Sprawozdanie zawierało zalecenia dotyczące poprawy bezpieczeństwa i warunków pracy w 34 obiektach Urzędu Morskiego.
W ramach swojej działalności komisja BHP nie korzystała w minionym roku z ekspertyz i opinii specjalistów spoza zakładu pracy. Współpraca Komisji BHP z komórkami organizacyjnymi Urzędu Morskiego układała się dobrze. 6. SłuŜba BHP SłuŜba BHP sporządziła na rok 2005 Plan poprawy warunków BHP, który obejmował 49 przedsięwzięć (techniczno- modernizacyjnych), mających na celu poprawę warunków bhp na stanowiskach pracy w 9 obiektach. W roku 2005r. zostało przeprowadzonych 6 kontroli wewnętrznych przez Zespół ds. BHP oraz Ochrony PrzeciwpoŜarowej. Wystąpiono z jednym wnioskiem o ukaranie pracownika za nieprzestrzeganie przepisów bhp. 7. Badania środowiska pracy. Urząd Morski w Szczecinie prowadzi badania środowiska pracy i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy. 7.1 Na stanowiskach pracy Urzędu Morskiego w Szczecinie występują następujące rodzaje czynników szkodliwych lub uciąŝliwych dla zdrowia: fizyczne: hałas wibracja niedostateczne oświetlenie stanowisk pracy mikroklimat promieniowanie elektromagnetyczne promieniowanie jonizujące pyły przemysłowe w środowisku pracy ( np. pył drzewny) praca na wysokości czynniki chemiczne: ozon siarki ditlenki węglowodory alkaliczne, oleje mineralne, czynniki psychofizyczne obciąŝenie psychonerwowe : związane ze sposobem i warunkami odbierania informacji z warunkami podejmowania decyzji 7.2 W 2005 r. wykonano pomiarów następujących czynników szkodliwych dla zdrowia: natęŝenie hałasu pyły całkowite natęŝenie oświetlenia
7.2.1 w Bazie Oznakowania Nawigacyjnego w Świnoujściu: a) Stolarnia - StęŜenie pyłu wyniosło 0,56 NDS. - Pomiar hałasu wyniósł 7,6 NDN Pracownikowi oraz przebywającym osobom w stolarni zalecono noszenie ochronników słuchu podczas pracy maszyn stolarskich. b) Siłownie jednostek pływających: k/h Malwina, s/v Planeta, motorówka Magda - Stwierdzono wielokrotne przekroczenie dopuszczalnych wartości natęŝenia hałasu. Pracownicy obsługujący siłownie okrętowe mają obowiązek noszenia ochronników słuchu. c) Maszynownie z agregatem prądotwórczym w Stacjach Nautycznych Karsibór i Dziwnów oraz w Latarniach morskich Świnoujście i Niechorze. Badane ww. stanowiska spełniają normatywy higieniczne. 7.2.2 Baza Oznakowania Nawigacyjnego w Świnoujściu, Latarnia morska w Świnoujściu i Niechorzu, Baza Nautyczna w Karsiborze i Dziwnowie. W wyniku przeprowadzonych pomiarów natęŝenia oświetlenia stwierdzono, iŝ 15 stanowisk nie spełnia wymagań normy. Pozostałe zbadane stanowiska spełniają wymagania normy pod względem natęŝenia i oświetlenia. 7.2.3 w Bazie Oznakowania Nawigacyjnego w Szczecinie a) Stolarnia - StęŜenie pyłu nie przekraczało 0,5 NDS. - Pomiar hałasu wyniósł 0,6 NDN i nie przekraczał dopuszczalnych wartości. 7.3 Z tytułu dodatków za pracę w warunkach szkodliwych lub uciąŝliwych wypłacono kwotę 16 354,50 zł dla 27 pracowników na stanowiskach: stolarz, elektryk, sondaŝysta, marynarz, monter znaków nawigacyjnych, ślusarz, tokarz, operator urządzeń powielających, mechanik silników spalinowych, konserwator, spawacz, kierownik maszyn statku III kat., operator sztaplarki, ślusarz spawacz, ślusarz mechanik, 7.4 Ustalone są dwa stopnie szkodliwości: a) a) 5% b) b) 10%
miesięcznego najniŝszego wynagrodzenia zasadniczego w pierwszej kategorii zaszeregowania, ustalonego według tabeli C, stanowiącej załącznik Nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29.06.2004r. (Dz. U. Nr 155, poz.1633 z późniejszymi zmianami). Rejestry czynników szkodliwych dla zdrowia są prowadzone przez pracowników słuŝby BHP w oparciu o dostarczone z komórek organizacyjnych protokoły z przeprowadzonych badań środowiskowych. Prowadzone są równieŝ karty czynników szkodliwych dla zdrowia. Z wynikami badań w przypadku przekroczeń NDS lub NDN pracownicy są zapoznawani pisemnie. 8. Choroby zawodowe. W Urzędzie Morskim w Szczecinie zawodowej. nie stwierdzono przypadku choroby 9. Kontrole zewnętrzne. Urząd Morski w Szczecinie był kontrolowany przez pracowników Granicznej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinie, w portach TrzebieŜ i Nowe Warpno. 10. Posiłki profilaktyczne. Posiłki profilaktyczne przydzielane są na stanowiskach pracy wyszczególnionych w ZW Nr 24 Dyrektora UMS Nr 24 z dnia 31.12 1996r. załącznik Nr 1. W roku 2005 posiłki profilaktyczne były wydane 197 pracownikom. Łączna kwota na zakup posiłków profilaktycznych w 2005 roku wyniosła 33.768,00 zł. Przydzielane posiłki spełniały wymagania określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996r. Pracownikom przydzielane są równieŝ napoje chłodzące. W roku 2005 z napoi korzystało 638 pracowników. Stanowiska określone są w ZW Nr 24/1996r. załącznik Nr 2. Na napoje chłodzące wydano kwotę 20.865,60 zł. 11. Ochrona pracy kobiet i młodocianych. Urząd Morski zatrudnia kobiety, natomiast nie zatrudnia pracowników młodocianych. W Urzędzie przestrzega się przepisów zawartych w wykazach prac wzbronionych kobietom. W Regulaminie Pracy jest zamieszczony wykaz prac zabronionych dla kobiet. 12. Prace szczególnie niebezpieczne. Prace szczególnie niebezpieczne jakie występują w Urzędzie Morskim w Szczecinie ujęte są w załączniku nr 1 do Regulaminu Pracy z dnia 31.12.1997r. Pracownicy wykonujący prace szczególnie niebezpieczne wyposaŝeni są w ochrony osobiste w zaleŝności od rodzaju stanowiska i zagroŝeń na nim występujących.
Są to szelki asekuracyjne, kaski ochronne, ubrania przeciw przecięciu piłą, maski, okulary, rękawice dielektryczne, ochrony słuchu, kombinezony asekuracyjne itp. ujęte w Zakładowej Tabeli Norm OdzieŜy Ochronnej i Roboczej, wprowadzonej Zarządzeniem Wewnętrznym Nr 20 Dyrektora UMS z dnia 3 listopada 2003r. Na środki ochrony osobistej oraz odzieŝ i obuwie robocze w 2005r. wydano kwotę 87.739.43 zł. Łączny koszt wypłaconego ekwiwalentu za pranie i naprawę odzieŝy wyniósł 75.596,00 zł. Łączny koszt wypłaconego ekwiwalentu za wydłuŝony okres uŝywania własnej odzieŝy roboczej wyniósł 14.492.40 zł. Na środki higieny osobistej wydano 10.730,80 zł. W zakładzie występują prace wymagające ich wykonywania przez co najmniej dwie osoby. Są one wymienione w załączniku Nr 1 do Regulaminu Pracy UMS. Są to stanowiska związane z wykonywaniem prac spawalniczych, prace przy urządzeniach elektroenergetycznych, znajdujących się całkowicie lub częściowo pod napięciem, prace konserwacyjno remontowe wykonywane na jednostkach pływających ( prace za burtą statku, prace na wysokości i prace w przestrzeniach zamkniętych) itp. 13. Ocena zagroŝeń ryzyka zawodowego. 13.1 W Urzędzie Morskim pracownicy są informowani na temat ryzyka zawodowego i jego roli w środowisku pracy podczas instruktaŝu stanowiskowego z BHP. Zapoznanie z ryzykiem zawodowym na danym stanowisku jest potwierdzane przez pracownika na piśmie, a dokumenty przechowywane są w jego aktach osobowych. W 2005 r. opracowaniem oceny ryzyka zawodowego objęto 29 stanowisk dotyczących pracowników korpusu słuŝby cywilnej i 3 stanowiska dot. pracowników fizycznych. 13.2 Urząd Morski dodatkowo ubezpiecza w TuiR S.A. Warta od następstw nieszczęśliwych wypadków pracowników wykonujących prace szczególnie niebezpieczne. W roku 2005 ubezpieczono następujących pracowników: wykonujących czynności kontrolne, inspekcyjne i nadzorcze na statkach i w portach 157 osób, oznakowania nawigacyjnego 55 osób członków załóg pływających - 49 osób biorących udział w lotach inspekcyjnych samolotami - 21 osób kierowców - 49 osób kasjera 1 osoba Koszt ubezpieczeń ww. osób wyniósł 32 426,00 zł. Ponadto ubezpieczono koszty leczenia pracowników delegowanych słuŝbowo za granicę wraz z Następstwami Nieszczęśliwych Wypadków w ilości 273 osobodni na kwotę 1 638,00 zł. 14. Pomieszczenia, maszyny i procesy technologiczne. W Urzędzie Morskim pomieszczenia pracy prawie we wszystkich obiektach spełniają wymogi BHP określone w odrębnych przepisach. W przypadku stwierdzenia przez
SłuŜbę lub Komisję BHP uchybień wydawane są stosowne zalecenia z podaniem terminu realizacji oraz komórki organizacyjnej odpowiedzialnej za ich usunięcie. Najbardziej niekorzystne socjalne warunki pracy od kilku lat posiadają pracownicy: 1) Obchodu Ochrony WybrzeŜa w Świnoujściu w budynku którego od dwóch lat trwa przedłuŝający się remont wszystkich pomieszczeń. W złym stanie technicznym jest równieŝ garaŝ, słuŝący jako zaplecze gospodarcze. 2) Obwodu Ochrony WybrzeŜa Kanał Piastowski nie posiadają odpowiedniego zaplecza higieniczno sanitarnego ( 6 osób). Z kolei w latarni morskiej w Świnoujściu nie zrealizowano zalecenia dotyczącego zamontowania poręczy przy trzonie latarni ( ZW Nr 2/2002r. punkt 6). Komisja BHP ponownie wyznaczyła nowy termin dla Gospodarstwa Pomocniczego przy Urzędzie Morskim do dnia 30.04.2006 r. 15. 15. Uwagi końcowe. Wiele placówek moŝna wyróŝnić za ład, porządek i zaangaŝowanie w sprawy BHP np : Wydział Energetyczny Oddział Elektroenergetyczny Szczecin i Świnoujście, BON Świnoujście. W celu zapewnienia dalszej poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy naleŝałoby uwzględnić dodatkowe przedsięwzięcia : Programy szkoleń z zakresu BHP podstawowe i okresowe powinny być uzgadniane przez Wydział Spraw Pracowniczych oddział kadr i szkoleń z Zespołem ds. BHP i Ochrony PrzeciwpoŜarowej. Tradycyjne monitory komputerowe eksploatowane przez minimum 5 lat wymienić w pierwszej kolejności na nowe, lepszej generacji, eliminujące szkodliwe dla organizmu promieniowanie, WyposaŜyć pracowników w odzieŝ i obuwie robocze oraz ubranie ochronne wykonane z materiałów o wyŝszej jakości, Zorganizować w ramach profilaktyki szkolenie w dziedzinie udzielania pierwszej pomocy. Opracował: Michał Binko Główny specjalista ds. BHP