Tomasz Wołek
Plan prezentacji 1. Czym jest dywersyfikacja i dlaczego rolnicy powinni dywersyfikować źródła dochodów? 2. Charakterystyka o wojew. świętokrzyskiego 3. Co wpływa na wysokość dochodów? 4. Podsumowanie
Potencjalne źródła dochodów ludności wiejskiej Dochód z produkcji rolniczej Praca w gospodarstwie Przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rolnego Źródła dochodu Praca poza gospodarstwem Przedsiębiorstwa poza gospodarstwem Zatrudnienie pozarolnicze Zatrudnienie w rolnictwie poza gospodarstwem Dochody niezarobkowe Renta, emerytura, itp.
Dywersyfikacja - czynniki ssania Czynniki ssania są to bodźce, które powodują, że sektor pozarolniczy jest postrzegany przez osoby jako bardziej atrakcyjny, stwarzający większe szanse niż sektor rolniczy. Można do nich zaliczyć (Davis, Pearce, 2001): większe zyski z pracy w sektorze pozarolniczym, większe zyski z inwestycji w sektor pozarolniczy, niższe ryzyko działalności w porównaniu z działalnością rolniczą, wytwarzanie nadwyżki pieniężnej w budżecie gospodarstw domowych, szanse ekonomiczne, możliwość osiągnięcia wyższego statusu społecznego.
Dywersyfikacja - czynniki wypychania Czynniki wypychania powodują, że sektor rolniczy nie stwarza szans rozwojowych i tym samym odpycha osoby od działalności rolniczej. Decydującymi czynnikami są: wzrost liczebności populacji na obszarach wiejskich, mała powierzchnia gospodarstw rolnych oraz niewystarczający dostęp do urodzajnych gleb, niska produktywność gospodarstw rolnych, niska zyskowność produkcji rolniczej, brak dostępu do rynków zbytu dla płodów rolnych, zmniejszenie poziomu zasobów naturalnych, nagłe wydarzenia i szoki, brak dostępu do środków finansowych.
Przeciętne miesięczne dochody netto gospodarstw domowych według grup społeczno-zawodowych w 1999, 2002, 2004 i 2006 r. Cechy społecznozawodowe Dochody netto (zł) w latach na gospodarstwo domowe 1999 2002 2004 2006 Pracownicy 1774,17 2196,91 2396,00 2603,94 Pracujący na własny rachunek 2322,81 2665,53 3071,18 3735,61 Pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne 1588,51 2069,36 2191,97 2456,11 Rolnicy 1243,34 1872,13 1904,64 2481,62 Miasta powyżej 500 tys. 1774,17 2374,99 2527,96 2770,93 Wieś 1047,59 1718,84 1837,05 2112,72 Ogółem 1584,83 1903,88 2054,95 2293,39 Opracowanie własne na podstawie: Diagnoza społeczna 2000, Diagnoza społeczna 2003, Diagnoza społeczna 2005, Diagnoza społeczna 2007.
Zróżnicowanie dochodów rolników Decyle dla miesięcznego dochodu netto Grupa na gospodarstwo domowe (zł) społecznoekonomiczna dziewiąty/ pierwszy dziewiąty pierwszy Pracownicy 1200,00 5000,00 4,17 Rolnicy 638,42 4855,72 7,61 Pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne Diagnoza społeczna 2007 1200,00 4006,01 3,34 Emeryci i renciści 749,50 3090,49 4,12 Pracujący na własny rachunek 1800,00 6500,00 3,61 Wieś 780,00 4000,00 5,13 Ogółem 830,00 3803,87 4,58
Powierzchnia i ludność Powierzchnia województw (km 2 ) Liczba ludności (ogółem) Powierzchnia_km^2 (23532.5,35558] (18264.5,23532.5] (14585.5,18264.5] [9412,14585.5] Ludność ogółem (3078723,5188488] (2131775.5,3078723] (1350852.5,2131775.5] [1008481,1350852.5]
Ludność wiejska Gęstość zaludnienia Udział ludności mieszkającej na wsi Gęstość zaludnienia (142.2952,377.3403] (114.2575,142.2952] (80.07593,114.2575] [58.99785,80.07593] Udział ludności wiejskiej (.4905509,.5944073] (.3946382,.4905509] (.343013,.3946382] [.2163509,.343013]
Poziom zurbanizowania Km 2 na miejscowość wiejską Km 2 na miasto Powierzchnia na miejscowość wiejską (7.830453,10.64738] (6.3539,7.830453] (5.024741,6.3539] [3.643071,5.024741] Powierzchnia na miasto (429.825,612.7317] (373.4839,429.825] (271.2783,373.4839] [173.7183,271.2783]
Gospodarstwa rolne > 30 ha Odsetek gospodarstw > 30 ha (.0538711,.0954423] (.043068,.0538711] (.0094529,.043068] [.0017202,.0094529]
Firmy dla ludności wiejskiej Liczba firm na osobę na wsi (.3293354,.4244748] (.2372132,.3293354] (.1804147,.2372132] [.1139481,.1804147]
Firmy w województwie świętokrzyskim Konecki Skarżyski Starachowicki Włoszczowski m. Kielce Kielecki Ostrowiecki Opatowski Jędrzejowski Sandomierski Pińczowski Buski Staszowski Liczba firm (7773,28908] (6187,7773] (3301,6187] [1501,3301] Kazimierski
Sektor rolniczy a wynagrodzenia lubelskie 0.1.2.3.4 podlaskie swietokrzyskie podkarpackie łódzkie kujawsko-pomorskie warminsko-mazurskie lubuskie malopolskie wielkopolskie zachodnio-pomorskie pomorskie dolnoslaskie slaskie 2400 2600 2800 3000 wynagrodzenia udz_sekt_rol Fitted values
Sektor przemysłowy a wynagrodzenia slaskie.15.2.25.3.35.4 lubuskie warminsko-mazurskie kujawsko-pomorskie podkarpackie łódzkie swietokrzyskie podlaskie lubelskie wielkopolskie opolskie zachodnio-pomorskie malopolskie dolnoslaskie pomorskie 2400 2600 2800 3000 wynagrodzenia udz_sekt_przem Fitted values
Sektor usług a wynagrodzenia.35.4.45.5.55.6 lubuskie warminsko-mazurskie podkarpackie kujawsko-pomorskie łódzkie podlaskie lubelskie swietokrzyskie zachodnio-pomorskie opolskie wielkopolskie malopolskie pomorskie dolnoslaskie slaskie 2400 2600 2800 3000 wynagrodzenia udz_sekt_uslug Fitted values
Miejsce zamieszkania a wynagrodzenia.4.5.6.7.8 lubuskie łódzkie kujawsko-pomorskie warminsko-mazurskie podlaskie podkarpackie lubelskie swietokrzyskie zachodnio-pomorskie wielkopolskie opolskie malopolskie dolnoslaskie pomorskie slaskie 2400 2600 2800 3000 wynagrodzenia udz_lud_miast_w_ogol Fitted values
Firmy a wynagrodzenia zachodnio-pomorskie.07.08.09.1.11.12 lubuskie łódzkie kujawsko-pomorskie swietokrzyskie warminsko-mazurskie podlaskie lubelskie podkarpackie wielkopolskie opolskie malopolskie dolnoslaskie pomorskie slaskie 2400 2600 2800 3000 wynagrodzenia udz_reg_lud_ogol Fitted values
Podsumowanie 1. Dywersyfikacja z racji na niewystarczającą dochodowość rolnictwa jest koniecznością 2. W województwie świętokrzyskim mamy do czynienia z silnymi czynnikami wypychania i słabymi ssania 3. Można powstrzymywać czynniki wypychania poprzez
Dziękuję za uwagę!