Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Zawód: rkodzielnik wyrobów włókienniczych Symbol cyfrowy: 743[04] Z uwagi na szerokoprofilow specyfik zawodu kształcenie zawodowe powinno si odbywa w odpowiednio zorganizowanych i wyposaonych pracowniach, tj.: I. Pracownia podstaw rysunku i malarstwa, II. Pracownia materiałoznawstwa włókienniczego, III. Pracownia technologii, IV. Pracownia zaj praktycznych. I. Pracownia podstawy rysunku i malarstwa 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stół i krzesło nauczyciela jednoczenie spełniajce rol stanowiska dla egzaminatora miejsca pracy dla uczniów umoliwiajce prac indywidualn i zespołow: rajzbrety i krzesła, sztalugi, tablica szkolna, stojaki na plansze, rzutnik i ekran, komputer z oprzyrzdowaniem, telewizor i odtwarzacz video, podium dla modela, gabloty, szafy, regały. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: Na pracowni rysunku i malarstwa naley przeznaczy pomieszczenie dowietlone, zarówno wiatłem dziennym jak i sztucznym, spełniajce wymagania wynikajce z przepisów bezpieczestwa i higieny pracy. Wielko pomieszczenia musi umoliwia zmienny układ stanowisk uczniowskich: sztalugi ustawione na ekspozycj, rajzbrety i krzesła rozstawiane według potrzeby, ruchome podium dla modela do rysunku z natury. 3. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: sala dydaktyczna w szkole lub innej placówce owiatowej; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje si pracownia: wielko sali pozwalajca na zorganizowanie od 10 do 15 stanowisk uczniów, sala widna, owietlenie naturalne i sztuczne, podłoga gładka, łatwozmywalna, antypolizgowa; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: kubatura pojedynczego stanowiska zgodna z obowizujcymi przepisami bhp i ochrony przeciwpoarowej, powierzchnia minimalna na jedno stanowisko 3m 2 ; d. wyposaenie sali w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: 1
instalacja elektryczna obwody elektryczne o napiciu 230/400V do zasilania urzdze, wentylacja naturalna nawiewno-wywiewna, centralne ogrzewanie. 4. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla kierunku zaj: rzutnik i ekran, komputer wraz z oprzyrzdowaniem i programami tematycznymi na dyskach, telewizor z magnetowidem; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów : wzorcowy arkusz rysunku technicznego wraz z tabel opisow, plansze tematyczne: pismo techniczne, kolory zasadnicze i pochodne, ciepłe i zimne, zgaszone i złamane, rysunki techniczne przykładowych wyrobów dziewiarskich, tkackich, koronkarskich, rysunki schematyczne postaci kobiecej, mskiej, dziecicej i sylwetki w ruchu, miniatury krosien, maszyn, urzdze technicznych, zestawy slajdów z tematami programu, komplet obiektów modelowych do rysowania z natury; papier brystol, due arkusze, bloki rysunkowe, wgiel, ołówki, gumki, flamastry, grafiony, pdzle, farby, linijki, szablony, pinezki; filmy dydaktyczne na kasetach video i płytach CD, foliogramy, fotografie, przerocza z obiektami do nauki historii wyrobów rkodzieła, katalogi, urnale, albumy dotyczce dziewiarstwa i tkactwa, literatura zawodowa, podrczniki, czasopisma z zakresu przedmiotów objtych programem; apteczka z podstawowymi rodkami udzielania pierwszej pomocy jak: bandae, plastry, antyseptyki; rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni (pojemnik na odpady, zmiotka i szufelka), ganice przeciwpoarowe, instrukcje obsługi sprztu stanowicego wyposaenie. II. Pracownia materiałoznawstwa włókienniczego 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: biurko i krzesło nauczyciela jednoczenie spełniajce rol stanowiska dla egzaminatora, stoliki i krzesła uczniowskie, tablica szkolna, rzutnik i ekran, telewizor z magnetowidem, wieszaki do plansz, gabloty, szafy. 2
2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: ławki szkolne z krzesłami, stanowiska do bada przy mikroskopie, identyfikowania włókien z zastosowaniem odczynników chemicznych. 3. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: sala dydaktyczna w budynku szkolnym; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wielko sali pozwalajca na zorganizowanie od 10 do 15 stanowisk, sala widna, owietlenie naturalne i sztuczne; podłoga gładka, łatwozmywalna, antypolizgowa; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: kubatura pojedynczego stanowiska zgodna z obowizujcymi przepisami bhp i ochrony przeciwpoarowej, minimalna powierzchnia na jedno stanowisko robocze ok. 2m 2 ; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna obwody elektryczne o napiciu 230/400V do zasilania urzdze, instalacja wodno-kanalizacyjna, wentylacja nawiewno- wywiewna, centralne ogrzewanie. 4. Opis wyposaenia pracowni: mikroskopy z oprzyrzdowaniem do identyfikacji włókien, lupy tkackie, zestawy odczynników chemicznych do identyfikacji włókien; waga, rczny grpel w postaci drucianych płaskich szczotek do rozdrabniania włókien, plansze instruktaowe: nazewnictwo i klasyfikacja włókien, zasady przdzenia, przekroje i właciwoci włókien, objanienia skrótów i znaków o konserwacji materiałów i wyrobów, inne; kolekcje włókien surowych, niesprzdzionych, kolekcje próbek splotów tkackich: zasadniczych i pochodnych, zestaw do prezentacji sposobów uzyskiwania jedwabiu naturalnego, modele krosien, przykładowe narzdzia tkackie jak kdziel, kołowrotek i inne; filmy dydaktyczne, przezrocza, foliogramy, normy dotyczce klasyfikacji włókien, rozpoznawania włókien, klasyfikacji splotów tkackich, podrczniki, literatura zawodowa; apteczka z podstawowym wyposaeniem; rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni (pojemnik na odpady, zmiotka i szufelka), 3
ganica, instrukcje obsługi sprztu stanowicego wyposaenie pracowni. III. Pracownia technologii 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: regulamin pracowni, stanowisko dla nauczyciela, stanowiska pracy dla uczniów stoliki i krzesła, tablica szkolna, rzutnik i ekran, telewizor, magnetowid, komputer z oprogramowaniem specjalistycznym, stojaki na plansze, gabloty, szafy. 2. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie pracowni: sala dydaktyczna w budynku szkolnym; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: sala przestronna pozwalajca na umieszczenie niezbdnego wyposaenia ogólnodydaktycznego pracowni zgodnie z obowizujcymi normami, sala widna, owietlenie naturalne i sztuczne, podłoga gładka, łatwozmywalna, antypolizgowa; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: powierzchnia stanowiska minimum 2m 2 dla ucznia; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna o napiciu 230V, wentylacja nawiewno-wywiewna, centralne ogrzewanie. 3. Opis wyposaenia pracowni: a. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele maszyn i urzdze stosowanych w rkodzielnictwie włókienniczym, modele czci maszyn i urzdze stosowanych w rkodzielnictwie włókienniczym, modele wyposaenia dodatkowego stosowanego w rkodzielnictwie włókienniczym, tablice i plansze pogldowe z zakresu włókiennictwa, fazogramy przedstawiajce powstawanie tkaniny, dzianiny; kalkulatory, tabele pomiarów antropometrycznych; kolekcje wyrobów włókienniczych: tkanin, dzianin, plecionek, kolekcje splotów tkackich, kolekcje splotów dziewiarskich; katalogi maszyn i urzdze stosowanych w rkodzielnictwie włókienniczym, 4
instrukcje obsługi maszyn i urzdze stosowanych w rkodzielnictwie włókienniczym, dokumentacje techniczno-technologiczne, filmy dydaktyczne z zakresu włókiennictwa, foliogramy tematyczne, katalogi surowców, półproduktów i wyrobów włókienniczych wykonanych sposobem rkodzielniczym, normy obowizujce w przemyle włókienniczym, przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, przepisy przeciwpoarowe, literatura zawodowa (podrczniki, czasopisma); rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni, sprzt przeciwpoarowy, instrukcje obsługi sprztu stanowicego wyposaenie. IV. Pracownia zaj praktycznych 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: regulamin pracowni kształcenia praktycznego, stanowisko dla nauczyciela, stanowiska pracy dla uczniów stoliki i krzesła lub wydzielone miejsca przy wikszym stole dla kadego ucznia, tablica szkolna, stojaki na plansze, gabloty, szafy, regały. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko przygotowania przdzy do tkania oraz snucia osnów, stanowisko przygotowania przdzy do dziania, stanowisko do wytwarzania tkanin, stanowisko do wytwarzania dzianin, stanowisko do konfekcjonowania wyrobów dziewiarskich, stanowisko do wytwarzania koronek, stanowisko do wykoczenia płaskich wyrobów włókienniczych. 3. Opis infrastruktury stanowisk dydaktycznych: Opis dotyczy wszystkich wymienionych stanowisk: a. usytuowanie stanowisk: sala dydaktyczna w budynku szkolnym lub zakładzie rzemielniczym; b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: sala przestronna pozwalajca na zorganizowanie okrelonej liczby stanowisk roboczych zgodnie z obowizujcymi normami, sala widna, owietlenie naturalne i sztuczne, podłoga gładka, łatwozmywalna, antypolizgowa; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: kubatura pojedynczego stanowiska zgodna z obowizujcymi przepisami bezpieczestwa i higieny pracy i ochrony przeciwpoarowej, 5
minimalna powierzchnia na jedno stanowisko robocze 6 8m 2 ; d. wyposaenie sali w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: instalacja elektryczna o napiciu 380/230V do zasilania maszyn i urzdze, instalacja wodno-kanalizacyjna, wentylacja nawiewno-wywiewna, centralne ogrzewanie. 4. Opis wyposaenia stanowisk dydaktycznych: 4.1. Stanowisko przygotowania przdzy do tkania oraz snucia osnów kołowrotki, cewiarki, rczne i elektryczne, nawijarki, motowidła, snowalnia; centymetry, sztywna miarka, zestaw linijek; runo grplowane owcze, lniane i inne, przdza z włókien naturalnych i sztucznych, fabryczna, nici osnowowe lniane, sznurki; instrukcje obsługi urzdze, dokumentacja techniczno-technologiczna, podrczniki, literatura fachowa; apteczka z podstawowym wyposaeniem; rodki i sprzt do utrzymania czystoci w pracowni (pojemnik na odpady, zmiotka i szufelka), ganice, instrukcja obsługi sprztu stanowicego wyposaenie. 4.2. Stanowisko przygotowania przdzy do dziania przewijarka krzyowo-stokowa jedno- lub dwustanowiskowa, kołowrotki, zwijarki, motowidła, stojaki, cewki, artykuły techniczne do obsługi maszyn i urzdze, pojemniki plastikowe; wagi; 6
przdza z włókien naturalnych, chemicznych lub ich mieszanek o rónej numeracji; instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej, kolekcje przdz dziewiarskich, literatura zawodowa (podrczniki, czasopisma); rodki ochrony osobistej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, pojemnik na odpady, sprzt przeciwpoarowy. 4.3. Stanowisko do wytwarzania tkanin krosna podnókowe o osnowie poziomej, dwu- i czteronicielnicowe, krosna podnókowe o osnowie pionowej, dwunicielnicowe, ramki do pracy rcznej, czółenka z cewkami i czółenka płaskie do tkania w kierunku pionowym, przybijaczki, rozpinaczki, do wyrównywania brzegów tkaniny; centymetry, miarka sztywna, próbniki surowców, karty kolorów dla okrelonych włókien lub zestawy barw okrelonych zada; wełny przdzione rcznie i maszynowo, przdze z surowców wtórnych, lny fabryczne w pasmach i na szpulach, przdze wiskozowe i inne włóczki sztuczne, rafia naturalna i sztuczna, sznurki lniane, sizalowe, nici osnowowe lniane i z kordu, nici do podszywania tkanin, iglice, szydła i szydełka, wzorce stosowania splotów oraz materiałów w postaci próbek tkanych; ksiki monograficzne o tkactwie, wzornictwie ludowym, albumy, katalogi, informatory, podrczniki, literatura fachowa; apteczka z podstawowym wyposaeniem; rodki i sprzt do utrzymania porzdku w pracowni (pojemnik na odpady, zmiotka i szufelka), ganice, instrukcje obsługi sprztu stanowicego wyposaenie pracowni. 7
4.4. Stanowisko do wytwarzania dzianin szydełkarki płaskie, wyposaenie dodatkowe szydełkarek płaskich, druty i szydełka o rónej numeracji do rcznego wytwarzania dzianin, pojemniki na przdz, stojaki do dzianin, artykuły techniczne do obsługi maszyn; wagi, zestaw linijek, tamy krawieckie; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele wyrobów dziewiarskich we fragmentach i w całoci; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie przdza z włókien naturalnych, chemicznych lub ich mieszanek o rónej numeracji i na rónych nawojach; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej, dokumentacja techniczno-technologiczna, kolekcje splotów dziewiarskich, kolekcje wyrobów dziewiarskich, katalogi, urnale mody, literatura zawodowa (podrczniki, czasopisma); f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki ochrony osobistej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, pojemnik na odpady, sprzt przeciwpoarowy. 4.5. Stanowisko do konfekcjonowania wyrobów dziewiarskich maszyny szwalnicze: stbnówka płaska, owerlok, oprzyrzdowanie maszyn szwalniczych, niezbdne przybory do szycia rcznego; manekiny, tabele pomiarów antropometrycznych, tamy krawieckie, zestaw linijek krelarskich; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansze sylwetek ludzkich, plansze: rysunki modelowe wyrobów dziewiarskich, konstrukcje i modelowania podstawowych wyrobów dziewiarskich, modele wyrobów dziewiarskich; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie 8
elementy wyrobów dziewiarskich, nici do szycia rcznego, nici do szycia maszynowego, dodatki wykoczeniowe i zdobnicze; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, instrukcje obsługi maszyn i urzdze, instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej, dokumentacja techniczno-technologiczna, katalog ciegów rcznych, katalog ciegów maszynowych, katalog dodatków wykoczeniowych i zdobniczych, urnale mody, Polskie Normy dotyczce klasyfikacji splotów i wyrobów dziewiarskich, literatura zawodowa (podrczniki, czasopisma); f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki ochrony osobistej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, pojemnik na odpady, sprzt przeciwpoarowy. 4.6. Stanowisko do wytwarzania koronek szydełko, druty, czółenko, tamborek, klocki drewniane, niezbdne przybory do szycia rcznego, pojemnik na przybory koronkarskie; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: plansze: rysunki wzorów koronkowych, modele koronek; nici stosowane do wyrobu koronek, płótno rónokolorowe, kalka techniczna, arkusze papieru, przybory rysunkowe i geometryczne, instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy oraz przeciwpoarowe, instrukcje sposobu uytkowania urzdze, kolekcje ciegów koronkowych, opisy wykonania ciegów koronkowych, literatura zawodowa (podrczniki, czasopisma); 9
rodki ochrony osobistej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, pojemnik na odpady, sprzt przeciwpoarowy. 4.7. Stanowisko do wykoczenia płaskich wyrobów włókienniczych elazko elektryczne, stół/deska do prasowania, pojemniki na wod, zaparzaczki, koce, stółrozmiarów wykonywanych tkanin z desk blatu umoliwiajc wbijanie gwodzi, młotek, gwodzie do przybijania i szpanowania grubych tkanin, igły, iglice proste i zakrzywione, długie i krótkie z zagitym kocem, noyczki, naparstki, igły i nici, szydełka dziewiarskie; centymetry; dratwa lniana, nici, tama tapicerska, nici z włókien sztucznych, np. kord, płótno lniane do podszywania tkanin; instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoarowej, instrukcje sposobu uytkowania urzdze, tablice informacyjne dotyczce termicznej obróbki wyrobów dziewiarskich, tabele znaków konserwacyjnych dla wyrobów włókienniczych; rodki ochrony osobistej, rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, pojemnik na odpady, sprzt przeciwpoarowy. 5. Inne, szczególne wymagania dotyczce stanowisk dydaktycznych, właciwe dla danego zawodu: Na pracownie kształcenia zawodowego naley przeznaczy pomieszczenia o odpowiedniej kubaturze w stosunku do iloci stanowisk dydaktycznych i egzaminacyjnych, pozwalajce na pełn realizacj treci kształcenia. Pomieszczenia te powinny spełnia wymagania sanitarno-higieniczne, ergonomiczne, bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej oraz ekologiczne. W pracowni podstaw rysunku i malarstwa powinny by zainstalowane na cianach i suficie punkty do podwieszania zmiennych dekoracji, wystaw i zasłony towarzyszcej rysunkowi z natury. Pracownia zaj praktycznych w zawodzie rkodzielnik wyrobów włókienniczych powinna posiada dwie osobne sale dydaktyczne: jedn z wyodrbnionymi 10
stanowiskami szkoleniowymi do wytwarzania tkanin i drug z wyodrbnionymi stanowiskami szkoleniowymi do wytwarzania dzianin. Stanowisko do wytwarzania koronek moe by zorganizowane w sali, w której znajduj si stanowiska do wytwarzania tkanin, albo w sali, w której znajduj si stanowiska do wytwarzania wyrobów dziewiarskich. 11