Czy Państwu też ten czas tak szybko umyka? Pewnie tak - poniedziałek, środa

Od redakcji Spis treści To był wyjątkowo spokojny rok 3 Miastu i jego mieszkańcom zawsze chcę pomóc 5 Lekarz zawód publicznego... ryzyka 9 Aktualne przepisy prawne 11 Specjalizacje 14 Sztuczny zwieracz cewki moczowej 17 Przeszłość jest moją inspiracją 18 Cieszmy się na Boże Narodzenie 20 Sport 24 Asecurama med 27 Czy Państwu też ten czas tak szybko umyka? Pewnie tak - poniedziałek, środa i już niedziela. Styczeń, maj sierpień i grudzień już puka. Nie pomogą badania czasomierzy, sprawdzanie kartek w kalendarzu, tam wszystko się zgadza, każdy mechanizm pracuje ze szwajcarską dokładnością i w takim samym tempie od wieków. To w takim razie co, a może kto jest winien? Nie lubimy tego, ale musimy się przyznać, to właśnie my sami. Wpadliśmy w życie jak w nurt rwącej rzeki i ocieramy się często o jego brzegi, zmieniamy nasze położenie i jak w tym rwącym potoku nie mamy czasu, ani często siły żeby tak normalnie się rozglądnąć. Ślemy sms-y zamiast kartek świątecznych, piękny papier i koperty zamieniliśmy na mailowy ekran, a choinkę najlepiej już ubraną chcielibyśmy wyciągnąć jak przestraszonego królika z cylindra iluzjonisty. A może warto zwolnić, zrezygnować z czegoś na rzecz samego siebie, najbliższych. Bo takie zwolnienie to jak delektowanie się wspaniałym smakołykiem, który jedzony w pośpiechu traci swe wszystkie walory. Poszukajmy gdzieś w zakamarkach starej kantyczki, odnajdźmy bańkę otrzymaną przez dziadków, a przede wszystkim poszukajmy w naszej pamięci tych chwil, które są pachnące, kolorowe i niepowtarzalne. To pomoże nam zredukować nasze rozpędzenie. A wtedy? A wtedy Święta będą wspaniałe, ciepłe takie po prostu nasze. A przecież nie chodzi nam o nic innego. Takich Świąt Bożego Narodzenia życzy Państwu redakcja Biuletynu. Biuro OIL w Rzeszowie pracuje: poniedziałek 8 00-16 00 wtorek 8 00-18 00 środa 8 00-15 00 czwartek 8 00-16 00 piątek 8 00-15 00 Wesołych Świąt Bożego Narodzenia oraz Szczęśliwego Nowego 2015 Roku życzy Okręgowa Rada Lekarska Klub seniora Pierwsza środa miesiąca godz. 16 00 Wydawanie prawa wykonywania zawodu: poniedziałek i czwartek 9 00-16 00 DYŻURY PRAWNIKA: poniedziałek 13 00-16 00 wtorek 14 30-17 30 środa 14 00-16 00 czwartek 15 00-16 00 Istnieje możliwość utworzenia konta e-mail dla lekarzy w domenie oil.org.pl instrukcje ze strony: http://www.nil.org.pl/xml/pomoc/ poczta Wydawca: Okręgowa Izba Lekarska w Rzeszowie Redakcja: Zespół redakcyjny na zlecenie Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie Adres redakcji: ul. Dekerta 2, 35-030 Rzeszów oilrz@pro.onet.pl, tel.: 17/717 77 17 Adres internetowy OIL: http://www.rzeszow.oil.org.pl Druk: BONUS LIBER, Drukarnia i Wydawnictwo Diecezji Rzeszowskiej tel. 17 8525938, kom. 509 749 650 www.bonusliber.pl Rachunek bankowy PEKAO SA: 60 1240 4751 1111 0000 5512 1415 Redakcja zastrzega sobie prawo adiustacji i skracania nadesłanych materiałów. Materiałów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Redakcja nie odpowiada za treść zamieszczonych reklam. Zamówienia na druk materiałów reklamowych przyjmuje Biuro (adres powyżej). Redakcja przyjmuje materiały tylko na nośnikach elektronicznych. Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 1

2 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Zdaniem prezesa To był Rozmowa z dr. n. med. Wojciechem Domką Prezesem Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie wyjątkowo spokojny rok Koniec roku to czas podsumowań. Jak ocenia Pan mijające miesiące jako prezes OIL w Rzeszowie? Pewnie w gradacji tych podsumowań ważną rolę odgrywają prace przy renowacji Pałacyku Lubomirskich nowej siedziby OIL, ale może zanim o tym porozmawiamy, powiedzmy jaki był ten rok dla lekarzy zrzeszonych w OIL w Rzeszowie. Co można uznać za sukces, a co być może nie zostało załatwione tak jak życzyłby sobie tego Samorząd lekarski? Miniony rok ku mojemu zaskoczeniu był dla naszego środowiska rokiem wyjątkowo spokojnym. Nie znaczy to oczywiście, że nie mieliśmy jako lekarze problemów. Nadal co kilka miesięcy pojawiają się trudności podczas podpisywania kontraktów z NFZ. I choć przyzwyczailiśmy się do sytuacji, że wiele kontraktów nie odpowiada naszym oczekiwaniom, nadal nie możemy doczekać się takich rozwiązań, które pozwoliłyby w miarę precyzyjnie przewidywać oczekiwania i politykę kontraktowania świadczeń przez NFZ. Obawiam się niestety, że końcówka roku będzie bardzo gorącym okresem w związku z nowymi kontraktami dla POZ. Wiążą się one m. in. z wprowadzeniem od 1 stycznia 2015 tzw. Pakietu kolejkowego. Uczestniczyłem na zaproszenie dr. Mariusza Małeckiego w spotkaniu z Zarządem Federacji Porozumienie Zielonogórskie. Podzielam w pełni dużą część obaw środowiska lekarzy rodzinnych. Choć założenia są w dużej części właściwe i dobre dla pacjenta, problemem pozostaje jak zwykle wprowadzenie ich w życie. Trudno w tej chwili odnosić się do poszczególnych zapisów projektu, niemniej jednak chcę wierzyć, że niektóre propozycje są po prostu błędem, który szybko zostanie naprawiony. Zawsze pojawia się również pytanie czy warto spieszyć się z wprowadzeniem nowości i usuwać usterki w trakcie funkcjonowania, czy też dopracować pewne rzeczy i dopiero wówczas je wprowadzić. Nie chciałbym aby okazało się, że zamiast poprawy sytuacji chorych onkologicznych zapanuje chaos. Ponieważ jak już bywało w przeszłości, pacjenci będą obwiniali o ten chaos lekarzy. W pierwszej połowie roku przez kilka tygodni lekarzami zajmowały się media w związku z tzw. deklaracją wiary. Mam nadzieję, że w przyszłości koledzy będą nieco ostrożniejsi przy manifestowaniu swoich poglądów, co do których każdy ma oczywiście pełne prawo. W ostatnim roku dużym zainteresowaniem cieszyły się szkolenia organizowane przez Izbę. Jest to dla nas sygnał, aby zintensyfikować te działania. Jesteśmy przygotowani na zwiększenie liczby szkoleń. Oczekujemy na propozycje lekarzy dotyczące ich tematyki. Od kliku miesięcy OIL w Rzeszowie zatrudnia dodatkowo prawnika. Pani mecenas pełni dyżury w czwartki dobrze jest umawiać się wcześniej telefonicznie. Otrzymuję sygnały, świadczące o dużym zainteresowaniu jej poradami. Chciałbym aby w roku przyszłym poszerzyć współpracę. A czego nie udało się zrealizować? Myślę, że nadal brakuje pełniejszej identyfikacji lekarzy z samorządem. Pojawiają się nawet głosy kontestujące potrzebę istnienia samorządu. To z kolei powoduje, że w sytuacjach kryzysowych czy spornych instytucje zewnętrzne (np. politycy, NFZ) mogą dość łatwo nami manipulować. Z tego powodu nie jesteśmy zwykle silnym partnerem. Trochę zaskakuje więc czasem żądanie niektórych kolegów cyt. niech izba coś zrobi.. Są to czasem ci sami koledzy, którzy z chęcią przenieśliby zadania wykonywane przez samorząd do urzędów publicznych. Tak było do roku 1989 kiedy to reaktywowano samorządy w tym lekarski. W Warszawie odbyły się centralne obchody 25-lecia Samorządu. Nawet przy takiej okazji maiła miejsce żenująca dyskusja dotycząca wydatków na ten cel ponoszonych głównie przez Naczelną Izbę Lekarską. Niektórzy uważają, że każdy wydatek powyżej potrzeb podstawowych to rozrzutność. A uroczyste obchody centralne to nie tylko akademia, koncert, kolacja. To 2 dni, w czasie których będziemy jako lekarze obecni w mediach. To kolejny krok w budowaniu dobrego, właściwego wizerunku lekarzy w społeczeństwie. W Rzeszowie nie będziemy organizować obchodów 25-lecia. Być może połączymy je z uroczystością otwarcia nowej siedziby w roku przyszłym. Środowisko lekarskie jest też zaskoczone obowiazkięm posiadania kas fiskalnych. W przyszłym roku wielu kolegów będzie zmuszonych zaopatrzyć się w dodatkowy gadżet jakim jest kasa fiskalna. Konieczność szacunku dla prawa, w tym prawa dotyczącego podatków, jest bezsporna. Nie miałbym żadnych wątpliwości jeżeli ustawodawca z równą energią starałby się ograniczyć tzw. szarą strefę we wszystkich dziedzinach i sektorach gospodarki. Niestety okazuje się, że niektórych należy przypilnować lepiej. Co więcej i co bardziej przykre wydźwięk informacji medialnych jest dość jednoznaczny. Można odnieść wrażenie, że jesteśmy grupą zawodową oszukującą urzędy skarbowe w największym stopniu. A z takim stwierdzeniem absolutnie nie mogę się zgodzić. Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 3

Zdaniem prezesa Obawiam się również, jak to już było np. z fotoradarami, że planowane przyszłe korzyści nie będą adekwatne do poniesionych nakładów. Lekarze dadzą sobie bez problemu radę z kasami fiskalnymi, ale po prostu szkoda ich czasu. W tym roku zgodnie z uchwałą NRL zwiększyły się składki na samorząd lekarski. Nie wszystkim się to podoba, proszę powiedzieć jakie było uzasadnienie wprowadzenia tych zmian? Rzeczywiście to bardzo kontrowersyjny temat. Składka została podniesiona do 60zł miesięcznie. Można powiedzieć, że to wzrost tylko o 20 zł, można też powiedzieć, że to wzrost aż o 50%. Jest mi bardzo trudno ocenić właściwą wysokość składki. Można ją porównać z innym samorządem np. notariuszy i wówczas okaże się, że płacimy dziesiątą część tego co oni (składka podstawowa notariusza to 700 zł miesięcznie). Można również zlikwidować samorząd i przenieść jego zadania do jakiegoś urzędu. Trzeba jednak pamiętać, że pewne czynności wykonują ludzie i zawsze trzeba ponosić związane z ich pracą koszty bez względu na to czy jest to wydanie paszportu, prawa jazdy czy prawa wykonywania zawodu. Składka nie była podnoszona od 6 lat. Biorąc pod uwagę wzrost cen związany z inflacją należy liczyć się z okresowym wzrostem różnych opłat w tym składki na izby. Argument, że przynależność do izby lekarskiej jest obowiązkowa jest chybiony. Samorząd nie jest tworem, który powołał się sam. Wykonujemy jedynie zadania narzucone ustawą. Wzrost składki spowoduje pojawienie się w budżecie naszej izby dodatkowych środków. Chciałbym aby zostały one przeznaczone na rozszerzenie pomocy prawnej dla lekarzy, na dodatkowe szkolenia oraz na remont naszej nowej siedziby. Za 2-3 lata część środków będzie można przeznaczyć na zwiększenie pomocy dla kolegów zdobywających specjalizacje i stopnie naukowe. W mijającym roku zapadła decyzja, że Uniwersytet Rzeszowski będzie prowadził kształcenie na kierunku lekarskim. Jakie wyzwanie stawia to przed środowiskiem lekarskim, czy będzie miało to znaczenie dla pracy OIL w Rzeszowie? Jestem przekonany, że dla środowiska lekarskiego to bardzo dobra wiadomość. Powstanie wydziału lekarskiego ułatwi i poszerzy z pewnością możliwość rozwoju naukowego lekarzy na Podkarpaciu. W Rzeszowie rozpocznie pracę wielu samodzielnych pracowników naukowych, którzy obejmą kierownictwo nowopowstałych klinik. Z pewnością trzeba będzie wiele dobrej woli oraz chęci współpracy i szacunku z obu stron aby te kliniki funkcjonowały sprawnie i bezkonfliktowo tak jak dzisiaj w przeważającej większości funkcjonują oddziały szpitalne. Izba lekarska traktuje wszystkich swoich członków tak samo. Nie przewiduję więc większych zmian w jej funkcjonowaniu. Przejdźmy teraz do spraw związanych z siedzibą OIL w Rzeszowie. Potężne przedsięwzięcie, o którym już rozmawialiśmy na łamach Biuletynu. Remont Pałacyku trwa, jak wygląda to od strony finansowej? Wiemy, że pomoc obiecał prezydent Rzeszowa- mówi o tym w wywiadzie w tym numerze Biuletynu. Jakie są możliwości finansowania zewnętrznego? Remont siedziby trwa od lutego br. Jest mi trudno oceniać pracę zespołu zajmującego się remontem gdyż jestem w jego składzie. Zapraszam więc wszystkie koleżanki i kolegów do nowej siedziby i oczekuję na uwagi i krytykę. Prace przebiegają sprawnie, zgodnie z harmonogramem. Choć byliśmy zmuszeni ponieść dodatkowe koszty związane z pracami nie do przewidzenia na etapie projektowania, ze względu na zabytkowy charakter obiektu, koszt dotychczasowych prac jest znacznie niższy niż przewidywał kosztorys inwestorski. Negocjacje z wykonawcami są niestety trudne gdyż panuje powszechne przekonanie o zamożności naszego środowiska. Mogę powiedzieć z przymrużeniem oka, że czasem nie wiem czy to dobrze czy źle. Remont wnętrz (poza piwnicami) dobiega końca. W przyszłym roku lub latach czeka nas remont ogrodzenia, elewacji, budowa parkingu i ogrodu. Nie ukrywam, że liczymy na dalszą pomoc konserwatora wojewódzkiego, Marszałka województwa oraz Prezydenta miasta. Prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc odwiedził kilka tygodni temu naszą siedzibę i bardzo pozytywnie ocenił naszą dotychczasową pracę. Możliwości finansowania zewnętrznego są bardzo duże ale tylko teoretycznie. Dotychczasowa pomoc to ok 5% poniesionych przez nas wydatków. Nie ukrywam, że liczyłem na więcej. Jest mi bardzo trudno zaakceptować brak czytelnych i przejrzystych kryteriów przyznawania tej pomocy oraz dość dużą dowolność decyzyjną urzędników. Mam nadzieję, że w tym roku będzie nieco lepiej. Pewnie wielu lekarzy interesuje też informacja, kiedy suchą nogą będą mogli dojść do OIL przy Al. Lubomirskich, bo jak dotąd otoczenie Pałacyku wciąż jest placem budowy Został już utwardzony prowizoryczny parking i można już suchą nogą dojść do budynku. Proszę o wyrozumiałość. Każdy z nas prowadził kiedyś remont i wie, że jest to nieco uciążliwe. Ale zawsze kiedyś jest koniec. Już niedługo i wszyscy lekarze członkowie naszej Izby - będą, taką mam nadzieję, dumni z nowej siedziby. Przed nami Święta Bożego Narodzenia. To czas refleksji i wyciszenia. Jakie są Pana życzenia dla środowiska lekarskiego na przełomie mijającego roku? Jakie nadzieje wiąże Pan jako prezes Okręgowej Izby Lekarskiej z nadchodzącym rokiem? W związku ze zbliżającymi się Świętami Bożego Narodzenia życzę wszystkim Koleżankom i Kolegom wielu radosnych chwil spędzonych z rodziną i przyjaciółmi. Życzę wszystkim aby choć na chwilę zapomnieli o codziennych troskach i odpoczęli od wyczerpującej pracy. Chciałbym aby Nowy Rok nie był dla nas wszystkich gorszy niż ten kończący się. Dziękujemy za rozmowę. 4 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Wywiad Miastu i jego mieszkańcom zawsze chcę pomóc Rozmowa z Tadeuszem Ferencem Prezydentem Rzeszowa Panie Prezydencie jako włodarz miasta jak Pan postrzega zaangażowanie Samorządu Lekarskiego w ratowanie Pałacyku Lubomirskich w Rzeszowie? Lekarze, jako korporacja zawodowa dołączyli do kolejnych grup mieszkańców naszego miasta, którym nieobojętny jest Rzeszów, jego historia i wizerunek. Cieszę się i bardzo to cenię, że zdecydowali o przejęciu mecenatu nad tym pięknym rzeszowskim zabytkiem. Podziwiałem już wyremontowane, zrekonstruowane wnętrza, coraz bardziej dopełniający się wystrój pomieszczeń i cieszę się, że Pałacyk Lubomirskich trafił do takich właścicieli, którzy będą chcieli zachować jego historyczny wygląd, funkcję, bo nie zapominajmy że ostatni jego właściciel dr Teodor Nieć był lekarzem i w czasie walk o Rzeszów w 1939 roku przekształcił swoją zabytkową rezydencję w szpital wojenny, w którym ordynował. Widziałem już plany renowacji zewnętrznej części obiektu, rekonstrukcję zabytkowego ogrodu i ogrodzenia. Wygląda to bardzo obiecująco. Trochę mi żal, że ogród będzie tylko od strony Alei Lubomirskich, bo północna część otoczenia Pałacyku zostanie przeznaczona na parking, ale to jest konieczne. Pałacyk Lubomirskich sąsiaduje bezpośrednio z rzeszowską Fontanną Multimedialną. Oba obiekty tworzą ze sobą niejako całość bardzo się uzupełniają. Czy władze miasta mają pomysł na wspólne wyeksponowanie rzeszowskiej Fontanny i siedziby OIL? Ta część miasta już tworzy jedną całość, którą dopełni odrestaurowany Pałacyk Lubomirskich. Do tego piękna Aleja Lubomirskich, Aleja pod Kasztanami i ostatnio pomnik Jana Pakosławica. Gdyby się kiedyś udało przejąć Zamek dla dobra kultury, byłby tu kompleks historycznych, odrestaurowanych obiektów które służyłyby mieszkańcom Rzeszowa i cieszyły estetyką, która jest naszym dużym atutem. Proszę spojrzeć od strony fontanny na pięknie wyeksponowany na wzgórzu Pałacyk Lubomirskich. Urokowi tego zakątka sprzyja nawet położenie i doświetlenie słoneczne. Myślę, że jest to miejsce, które może stać się magiczne dla Rzeszowian i turystów. Ale na to wszystko potrzebne są pieniądze. Samorząd lekarski wyasygnował fundusze z różnych źródeł na renowacje Pałacyku ale nie ukrywamy, że liczy też na wsparcie ze strony władz miasta Rzeszowa. Kiedy widzę, że jakieś działania służą miastu i jego mieszkańcom to zawsze chcę pomóc. Będę rozmawiał zarówno w sprawie umorzenia pewnych zobowiązań wobec skarbu państwa, jak też będę zabiegał o przydzielenie środków z Ministerstwa Kultury. Mam nadzieję, że uda się to zrealizować i chociaż część obciążeń finansowych związanych z odnową tego obiektu zostanie zrefundowana. Korporacja lekarska stała się mecenasem jednego z najpiękniejszych rzeszowskich zabytków- Pałacyku Lubomirskich. Czy jest zainteresowanie różnych grup czy osób prywatnych właśnie przejmowaniem mecenatu nad rzeszowskimi obiektami kultury? Mamy zarówno mecenasów sportu jak i kultury. Pomnik rzeszowskiego Urwisa, czy pomnik pierwszego właściciela miasta Jana Pakosławica to dzieła które mają swoich mecenasów. Pojawiają się kolejne osoby zainteresowane takim mecenatem, mam nadzieje, że stanie się to pewną większą ideą. Dziękujemy za rozmowę Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 5

Z Prac ORL Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 26 sierpnia 2014 r. 1. Zapoznano się z odpowiedzią Państwowej Staży Pożarnej w Rzeszowie sprawa dotyczyła zabezpieczenia p/pożarowego nowej siedziby Izby. 2. Wyrażono zgodę na udzielenie informacji (zgodnych z przepisami) z rejestru lekarzy dla potrzeb Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 3. Wyrażono zgodę na nieodpłatne użyczanie sali wykładowej na spotkania Stowarzyszenia Chorych na łuszczycę. 4. Zapoznano się ze stanowiskiem Komisji Etyki Lekarskiej w sprawie lek. Gracjana Dziukiewicza. 5. Podjęto uchwały, które zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 2 września 2014 r. 1. Pozytywnie zaopiniowano kandydaturę dr n. med. Anety Lewickiej- Chomont na stanowisko konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie okulistyki. 2. Poruszono sprawę lekarza Gracjana Dziukiewicza. 3. Zapoznano się z pismem Prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawie planowanej podwyżki składki członkowskiej. 4. Poruszono sprawę oświadczeń, które mają składać konsultanci wojewódzcy. Dr Krzysztof Szuber (konsultant ds otolaryngologii) stwierdził, iż nie widzi nic nagannego w pytaniach zawartych w oświadczeniu. 5. Podjęto uchwały, które zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 9 września 2014r 1. Rozpatrywano wniosek p. Gracjana Dziukiewicza o przyznanie prawa wykonywania zawodu lekarza dentysty uchwała poufna. 2. Jednogłośnie 6 głosami za, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących podjęto uchwały o skierowaniu na staż podyplomowy 58 lekarzy i 18 lekarzy dentystów - uchwały zostaną opublikowane na stronie internetowej Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie. 3. Jednogłośnie 6 głosami za, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących podjęto uchwały w sprawie rejestracji prywatnych praktyk lekarskich - uchwały zostaną opublikowane na stronie internetowej Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie. 4. Jednogłośnie 6 głosami za, przy braku głosów przeciwnych i wstrzymujących podjęto uchwałę w sprawie wpisania do rejestru formy kształcenia przez podmiot wpisany do rejestru podmiotów prowadzących doskonalenie zawodowe lekarzy lub lekarzy dentystów. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 16 września 2014 r. 1. Zapoznano się z bieżącą korespondencją. 2. Udzielono odpowiedzi do Ministerstwa Zdrowia na temat możliwości leczenia bólu w naszym województwie. 3. Podjęto uchwały, które zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 23 września 2014 r. 1. Prezydium pozytywnie zaakceptowało kandydaturę dr n. med. Artura Kozłowskiego na stanowisko konsultanta wojewódzkiego ds chorób wewnętrznych. 2. Podjęto uchwały: w sprawie skierowania lekarzy na staż podyplomowy, w sprawie zmian we wpisie do rejestrów podmiotów wykonujących, działalność leczniczą, w sprawie umorzenia należności z tytułu zaległych składek, członkowskich z powodu śmierci lekarza Uchwały zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 23 września 2014 r. 1. Podjęto uchwały: w sprawie wpisania lekarzy na listę członków OIL w Rzeszowie, w sprawie przyznania ograniczonego prawa wykonywania zawodu lekarza, w sprawie skierowania lekarzy dentystów na staż podyplomowy, w sprawie wpisania do rejestru formy kształcenia przez podmiot wpisany do rejestru podmiotów prowadzących doskonalenie zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów, w sprawie zmiany we wpisie do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w sprawie umorzenia należności z tytułu zaległych składek członkowskich z powodu śmierci lekarza Uchwały zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. 2. Przyznano lekarzom refundacje kosztów szkolenia. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 30 września 2014 r. 1. Zapoznano się z treścią odwołania złożonego przez lekarza dentystę Gracjana Dziukiewicza. Radca prawny Anna Bandelak udzieliła szczegółowych wyjaśnień w tej sprawie. 2. Pozytywnie zaopiniowano kandydaturę dr n. med. Artura Kozłowskiego na stanowisko konsultanta wojewódzkiego ds chorób wewnętrznych. 2. Podjęto decyzję, że za umieszczenie informacji na stronie internetowej OIL firmy ubezpieczeniowej Inter za odpłatnością ustaloną przez Prezydium ORL. 4. Podjęto decyzję o zakupie mebli do sekretariatu OIL oraz żaluzji do dwóch pomieszczeń biurowych. 5. Podjęto uchwały, które zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL. Protokół z posiedzenia Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 7 października 2014 r. 1. Prezes dr n. med. Wojciech Domka przywitał członków rady po raz pierwszy w nowej siedzibie Izby. Podziękował wszystkim zaangażowanym w pracach przy remoncie nowej siedziby. 2. Radca prawny Anna Bandelak zrelacjonowała członkom rady sprawę lekarza dentysty Gracjana Dziukiewicza i poinformowała o decyzjach jakie podejmowało Prezydium w powyższej sprawie. 3. Podjęto uchwały o umorzeniu postępowania przez Komisję ds orzekania w sprawie niezdolności do wykonywania zawodu lekarza sprawa dotyczyła dwóch lekarzy (uchwały poufne). 4. Podjęto uchwały dotyczące zwolnienia lekarzy nie uzyskujących dochodów z opłacania składek członkowskich. 5. Przyznano lekarzom zapomogi losowe. 6. Pozytywnie zaakceptowano kandydaturę dr n. med. Arkadiusza Bieleckiego na stanowisko konsultanta wojewódzkiego ds ortopedii i traumatologii. 7. Podjęto uchwały, które zostaną opublikowane na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. Protokół z posiedzenia Prezydium Okręgowej Rady Lekarskiej w Rzeszowie z dnia 14 października 2014 r. 1. Zapoznano się z pismem Wydziału Architektury Urzędu Miasta w Rzeszowie w sprawie zagospodarowania terenu obok nowej siedziby Izby Lekarskiej. 2. Podjęto decyzję o zakupie mebli do gabinetu Prezesa. 3. Prezes poinformował zebranych, że zgłosiło się dwóch zainteresowanych prowadzeniem restauracji w siedzibie Izby. 4. Zapoznano się z treścią pisma Okręgowej Izby Lekarskiej w Krakowie dotyczącym lekarza dentysty Waldemara Kołcza. 6 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Z Prac NRL Uchwała Nr 27/14/VII Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 5 września 2014 r. w sprawie wysokości składki członkowskiej Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 219, poz. 1708, z 2011 r. Nr 112, poz. 654 i Nr 113, poz. 657 oraz z 2013 r. poz. 779) uchwala się, co następuje: 1 1. Ustala się wysokość składki obowiązującej lekarza i lekarza dentystę, członka okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej, zwanego dalej lekarzem, w wysokości 60 zł miesięcznie. 2. Lekarz posiadający ograniczone prawo wykonywania zawodu, zwany dalej lekarzem stażystą opłaca składkę w wysokości 10 zł miesięcznie 2 1. Obowiązek opłacania składki powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym lekarz, lekarz stażysta: 1) został wpisany do rejestru członków okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej; 2) utracił prawo do zwolnienia z obowiązku opłacania składki. 2. Składkę za dany miesiąc opłaca się do końca tego miesiąca lub z dowolnym wyprzedzeniem, osobiście lub za pośrednictwem pracodawcy: 1) na konto bankowe okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej lub 2) na indywidualny numer subkonta bankowego nadany i przekazany przez okręgową lub wojskową izbę lekarską lub 3) w kasie okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej. 3. Od zaległych składek nalicza się odsetki ustawowe od dnia wymagalności. 3 1. Zwolnienie z obowiązku opłacania składki powstaje na podstawie niniejszej uchwały w pierwszym dniu miesiąca następującego po miesiącu, w którym lekarz: 1) ukończył 75 lat; 2) został skreślony z rejestru członków okręgowej lub wojskowej izby lekarskiej; 3) złożył oświadczenie, że nie osiąga przychodów z tytułu wykonywania zawodu oraz że źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem renty lub emerytury, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustaw regulujących zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych. 3. W razie uzasadnionych wątpliwości co do spełnienia przez lekarza warunku nieosiągania przychodu opisanego w ust. 1 pkt 3, okręgowa lub wojskowa rada lekarska może zażądać od lekarza dokumentów podatkowych w celu weryfikacji prawdziwości oświadczenia o nieosiąganiu przychodu. 4. W przypadku ustalenia, na podstawie analizy dokumentów podatkowych przedstawionych przez lekarza, że oświadczenie o nieosiąganiu przychodu zostało złożone niezgodnie z prawdą, oraz w przypadku nieprzedstawienia przez lekarza dokumentów podatkowych, okręgowa lub wojskowa rada lekarska podejmuje uchwałę stwierdzająca brak podstaw do zwolnienia lekarza z obowiązku opłacania składki w okresie, w którym lekarz faktycznie korzystał ze zwolnienia, oraz wzywa lekarza do zapłaty zaległych składek wraz z odsetkami ustawowymi. 5. Lekarz korzystający ze zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie ust. 1 pkt 3 ma obowiązek niezwłocznie powiadomić okręgową lub wojskową rade lekarską o osiągnieciu przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 3. 6. Lekarz traci prawo do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie ust. 1 pkt 3 z pierwszym dniem miesiąca, następującego po miesiącu, w którym osiągnie przychód, o którym mowa w ust. 1 pkt. 3. 7. Wzór oświadczenia o nieosiąganiu przychodów, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, stanowi załącznik nr 1 do uchwały. 8. Wzór oświadczenia o osiągnieciu przychodów, o którym mowa w ust. 5, stanowi załącznik nr 2 do uchwały. 4 1. Lekarz, który przed wejściem w życie uchwały, miał ustaloną miesięczną wysokość składki na kwotę 10 złotych, opłaca składkę w tej kwocie do czasu nabycia prawa do zwolnienia z obowiązku opłacania składki na podstawie 3 uchwały. 2. Lekarz, który przed wejściem w życie uchwały, uzyskał prawo do zwolnienia z obowiązku opłacania składki zachowuje prawo do zwolnienia do czasu zaistnienia zdarzenia skutkującego powstaniem obowiązku opłacania składki zgodnie z 3 ust. 6. 5 Traci moc uchwała Nr 8/08/V Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 4 kwietnia 2004 r. w sprawie wysokości składki członkowskiej, zmieniona uchwała Nr 9/12/VI Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 13 kwietnia 2012 r. zmieniająca uchwałę w sprawie wysokości składki członkowskiej. 2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, ma charakter czasowy i przysługuje tylko na okres nieosiągania przychodów z tytułu wykonywania zawodu oraz ze źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem renty lub emerytury, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustaw regulujących zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych. 6 Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r. Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 7

Z Prac NRL Załącznik nr 1 do uchwały Naczelnej Rady Lekarskiej nr 27/14/VII imię i nazwisko miejscowość, data.. numer prawa wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty OKRĘGOWA RADA LEKARSKA W OŚWIADCZENIE O NIEOSIĄGANIU PRZYCHODÓW Na podstawie 3 ust. 1 pkt. 3 uchwały Naczelnej Rady Lekarskiej nr 27/14/VII z dnia 5 września 2014 r. w sprawie wysokości składki członkowskiej oświadczam, że nie osiągam przychodów z tytułu wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty oraz ze źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem renty lub emerytury, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustaw regulujących zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych. Oświadczenie jest składane w celu uzyskania zwolnienia od składki członkowskiej. W przypadku osiągniecia przychodów z tytułu wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty lub ze źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem renty lub emerytury, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustaw regulujących zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych zobowiązuje się niezwłocznie złożyć oświadczenie o osiąganiu przychodów. Podpis. Załącznik nr 2 do uchwały Naczelnej Rady Lekarskiej nr 27/14/VII miejscowość, data. imię i nazwisko. numer prawa wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty OKREGOWA RADA LEKARSKA W. ZAWIADOMIENIE O OSIĄGANIU PRZYCHODÓW Na podstawie 3 ust. 5 uchwały Naczelnej Rady Lekarskiej nr 27/14/VII z dnia 5 września 2014r. w sprawie wysokości składki członkowskiej informuję, że osiągam przychód z tytułu wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty lub ze źródeł przychodów wymienionych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyłączeniem renty lub emerytury, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub ustaw regulujących zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych. Podpis. 8 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Głosem Związku Lekarz Redaguje lek. med. Zdzisław Szramik wiceprzewodniczący OZZL zawód publicznego... ryzyka Ludzie chorują od tak dawna, jak długo istnieje cywilizacja, od kiedy zaczęli samodzielnie myśleć i wyciągać wnioski. Chorowali zapewne też dużo wcześniej, ale nie zdawali sobie z tego sprawy. Od kiedy zaczęli samodzielnie kształtować swój byt i świadomie wpływać na swoje losy zauważyli, że można czuć się dobrze, pracować, zdobywać pożywienie i walczyć z przeciwnościami losu albo być niedysponowanym słabym i cierpiącym. Ta konstatacja zapewne była początkiem postrzegania dobrego stanu organizmu jako rzeczy bardzo pożądanej, a właściwie najcenniejszej w życiu każdego homo sapiens. Na przestrzeni wielu tysiącleci potrzeby wynikające ze stałej troski o dobry stan zdrowia spowodowały wykształcenie się pewnej grupy ludzi, którzy mieli pewne predyspozycje a później także wiedzę jak pomagać w sytuacjach niedomagania zdrowia. Od tysiącleci też ludzie, którzy z lepszym lub gorszym skutkiem pomagali chorym byli otoczeni szacunkiem i powszechnym poważaniem. Kontakt z krwią, wydzielinami i wydalinami chorych ludzi, a także śmiertelne na owe czasy choroby zakaźne powodowały, że nie każdy czuł się na siłach wykonywać taką posługę. Dlatego też ci, którzy się temu poświęcili zawsze zajmowali wysokie miejsce w hierarchii społecznej. Tysiące lat ukształtowały też relację chory- osoba lecząca w sposób, który nie wymagał interwencji czy poprawek osób trzecich. Zawsze kontakty z lekarzem, znachorem czy czarownikiem oparte były na osobistej relacji, którą cechowały zaufanie, a nawet intymność. Długie setki lat, kiedy wykonywanie usług zdrowotnych stało się już profesjonalne, ludzie, którzy pomagali chorym i cierpiącym postrzegani byli pozytywnie, a dobre efekty ich pracy były podstawą wysokiej oceny ich pracy i społecznego uznania. Oczywiście musimy mieć świadomość, że efekty leczenia na przestrzeni wieków były bardzo różne ale ludzie też mieli świadomość, że nie wszystkie choroby są uleczalne, że nie zawsze można pomóc, że nie można poprzez nawet bardzo wyrafinowane leczenie uczynić człowieka nieśmiertelnym. Wysoka wartość zdrowia w hierarchii każdego człowieka oraz wyjątkowe umiejętności, które posiadali ludzie udzielający pomocy chorym były przyczyną stosunkowo wysokich cen usług zdrowotnych. Powodowało to niską dostępność tych usług zwłaszcza dla mniej zamożnych i wynikające z tego negatywne konsekwencje w wymiarze całych społeczeństw. Na przełomie XIX i XX wieku zaczęły powstawać pierwsze systemy społecznego zabezpieczenia zdrowotnego, uwarunkowane nie tyle troską filantropów o ludzi ale tym, że większość z nich żyła w skrajnej biedzie uniemożliwiającej uzyskanie pomocy zdrowotnej za własne środki. Odpowiednio duża liczba ludzi z najniższych klas była stałym źródłem taniej siły roboczej a jej względny nadmiar powodował, że ludzie stojący w kolejkach po jakąkolwiek pracę byli skłonni wykonywać ją za marne grosze. Ludzie żyjący w skrajnej nędzy byli podatni na różnego rodzaju choroby, związane z niedożywieniem, przepracowaniem, zaniedbaniami higienicznymi a także epidemiami które dziesiątkowały wiele ówczesnych społeczeństw i uszczuplały zasoby taniej siły roboczej. To wszystko a także pewne teorie społeczne, które pojawiły się w tym czasie, spowodowało rozwój systemów ubezpieczeniowych w których często partycypowali pracodawcy(!). Miało to w efekcie umożliwić korzystanie oczywiście w ograniczonym zakresie z opieki zdrowotnej nawet najbiedniejszym pracującym obywatelom. Tym, którzy nie mogli pracować podstawowe świadczenia finansowała tzw. opieka społeczna. Nawet w tych pierwotnych systemach usługi wykonywane dla zdrowia a także osoby je wykonujące były wysoko wyceniane. Bo zawsze zdawano sobie sprawę z tego, że zdrowie jest podstawą bytu poszczególnych jednostek ale i całych społeczeństw. Było tak do czasu... Dobry lekarz sobie poradzi, a po co utrzymywać darmozjada Komunizm teoretyczny, który pojawił się w Niemczech na przełomie XIX i XX wieku a zwłaszcza jego forma stosowana, twórczo rozwinięta w Rosji sowieckiej w latach 20-tych ubiegłego wieku stworzył nową jakość w organizacji społeczeństw. Powszechny wyzysk ekonomiczny szczęśliwców budujących komunizm, nie mający precedensu nawet w najbardziej dzikich systemach kapitalistycznych, wymusił także nowe spojrzenie na ochronę zdrowia. Z jednej strony musiał być zorganizowany system ochrony zdrowia, bo komunistyczne państwo kochało swoich obywateli i zapewniało im realizację wszelkich potrzeb, z drugiej strony to Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 9

Głosem Związku państwo nie miało na to odpowiednich środków a więcej już nie mogło ściągnąć od biednych obywateli. Stworzono więc fasadowy system, oparty na siemaszkowskiej teorii, który był szeroko reklamowany jako dar państwa dla społeczeństwa i równocześnie jako najwyższa forma realizacji zasady sprawiedliwości i równości społecznej (równy dostęp do świadczeń to nasza realizacja w/w zasady). W praktyce oznaczało to, że kto się będzie umiał znaleźć w systemieprzeżyje, kto nie będzie umiał- będzie sam sobie winien. Skrajną, ale jakże w tym systemie obrazową formą dbałości państwa o zdrowie obywateli była opieka lekarska w obozach Gułagu, którą zapewniali często lekarze-... więźniowie. To prawdziwy majstersztyk, że przez tyle lat w wielu krajach robiono wodę z mózgu całym społeczeństwom a tych nielicznych, których nie udało się oszukać, opatrzono etykietą oszołoma. System ochrony zdrowia funkcjonował tak w PRL-u przez wiele lat i mimo wielu zawirowań i pozorowanych zmian, funkcjonuje nadal w oparciu o stare fundamenty i zasady. Coś się jednak zmieniło... To tylko mały wstrząs! Kilka lat temu po wielu nieudanych próbach ci, których komunistyczna propaganda uczyniła małym i bezwolnym trybikiem we wspaniałej maszynerii systemu opieki zdrowotnej, zbuntowali się po raz pierwszy w skuteczny sposób. Wiele poprzednich, nieskutecznych prób spowodowało u władz lekceważenie i przekonanie, że nie jesteśmy zdolni do zorganizowania udanej akcji. Być może to lekceważenie było podstawą sukcesu strajku lekarskiego, bo już za rok władza przygotowała się dobrze i żadnych zmian systemowych nie udało się uzyskać. System zadrżał ale podstawy pozostały zdrowe. Powoli, ale skutecznie rozpoczęto demontaż lekarskiej zgody i solidarności postrzeganej przez władze jako przyczynę zła. Wprowadzenie nierzadko na siłę umów kontraktowych spowodowało rozbicie jedności środowiska z jednej a rozbieżność interesów z drugiej strony. Skonstatowano niejako przy okazji, że lekarzy można trzymać za twarze ich własnymi rękami! Wstęp do uzyskania tego stanu został już wykonany w formie szczególnie wysublimowanej- ustawy o samorządzie, uchwalonej zaraz po odzyskaniu suwerenności. Kolejny etap tego procesu trwa od 2007 roku i trzeba przyznać ma niemałe zaawansowanie. Kiedy brakuje chleba, trzeba urządzić igrzyska! Od wielu lat polski system ochrony zdrowia, o ile w ogóle o czymś takim możemy mówić, jest głęboko niedofinansowaną prowizorką, fasadową piramidą podtrzymywaną ochoczo przez media kolaborujące z aktualną władzą opartą na nieograniczonym wręcz wyzysku ekonomicznym pracowników, wspieranym szantażem moralnym. Od pewnego czasu system usiłuje wymusić dobrą i wykonywaną w dużych ilościach pracę poprzez widmo odpowiedzialności karnej wiszącej nad każdym pracownikiem ochrony zdrowia a szczególnie nad lekarzami. Zasada: dobre wynagrodzenie za dobrą pracę w ochronie zdrowia nie obowiązuje. Od studiów medycznych jesteśmy straszeni widmem prokuratora oraz wyroków zasądzających kary więzienia lub horrendalne odszkodowania. Za przeprowadzenie zabiegu, który trwa 1 godzinę chirurg otrzymuje wynagrodzenie ok. 30 zł brutto, ale za ewentualne powikłania może zapłacić kilkaset tysięcy odszkodowania i jeszcze kilkutysięczną rentę miesięczną. Trudno polemizować z adwokatami pacjentów, którzy mieli pecha i ponieśli rzeczywistą czy wyimaginowaną szkodę w związku z leczeniem ale nie może być tak, że wykonywanie zawodu o tak dużym ryzyku jest tak nędznie wynagradzane a obowiązujące prawo umożliwia uzyskiwanie odszkodowań bez procesu sądowego! Do tego dochodzą liczne enuncjacje prasowe i telewizyjne, w których przedstawia się lekarzy w skrajnie niekorzystnym świetle, pokazując półprawdy, ćwierćprawdy lub zupełne bzdury! Odpowiedzialnością za błędy systemowe czy wynikające z nich błędy organizacyjne nie są obarczani faktyczni winowajcy ale z reguły lekarze, którzy w obecnym systemie prawnym odpowiadają za wszystko. Oprócz tego publikowane są, odnoszę wrażenie, że z prawdziwą przyjemnością, rankingi zaufania wykazujące systematyczny spadek jego poziomu do naszej grupy zawodowej, co skutkuje lawinowym wręcz wzrostem konfliktów z pacjentami i ich rodzinami oraz pogarsza zdecydowanie i tak nie najlepsze warunki pracy. Nie sposób nie wspomnieć o systemie kar związanych z refundacją leków, który nie jest znany w żadnym innym kraju, darmowych usługach dla ZUS-u, które również obarczone są ryzykiem nałożenia kary finansowej oraz powszechnym łamaniu prawa pracy przez naszych pracodawców w szczególności w zakresie norm czasu pracy. Powstaje zatem pytanie kim jesteśmy? Czy mamy wewnętrzny przymus leczenia naszych pacjentów i dla niego znosimy te wszystkie szykany i pokonujemy przeszkody? Czy też nasze władze są przekonane, że uzyskujemy jakieś ukryte korzyści i dla nich zniesiemy jeszcze wiele dokuczliwości serwowanych przez system? Wielu naszych kolegów wyjechało za granicę, gdzie wykonują zawód w lepszych warunkach i otrzymują kilkakrotnie większe wynagrodzenia. Spora część absolwentów uczelni medycznych czy stażystów poważnie rozważa możliwość wyjazdu, by w lepszych przejrzystych warunkach uzyskać specjalizację i pracować bez tych obciążeń, które na co dzień dręczą polskich lekarzy. W wielu dziedzinach medycyny ale zwłaszcza w onkologii, mamy gorsze wyniki leczenia, wielu rodaków ma gorszy stan zdrowia niż ich rówieśnicy z krajów UE. Czy w tych warunkach będzie ktoś jeszcze chciał leczyć?! Co na to nasze władze? Ano nic! Wprowadzają pakiet antykolejkowy i onkologiczny... Igrzyska trwają, ale chleba nie ma nadal! 10 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Przepisy prawne Redaguje radca prawny: Anna Bandelak Aktualne przepisy prawne w zakresie ochrony zdrowia Uwaga nowe przepisy o obowiązkowych kasach fiskalnych: Z dniem 1 stycznia 2015r wchodzi w życie nowe rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 7 listopada 2014r w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących / Dz.U.14.1544/. Wprowadza ono zasadę, że każda praktyka lekarska udzielająca świadczeń zdrowotnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych niezależnie od wielkości osiąganego dochodu będzie musiała posiadać kasę fiskalną. Oznacza to, że nawet symboliczny dochód osiągnięty w poprzednim roku kalendarzowym skutkuje tym, że lekarz prowadzący prywatną praktykę będzie musiał zaopatrzyć się w kasę fiskalną. Nowe rozporządzenie przedłuża termin stosowania obowiązkowych kas od dnia 1 marca 2015r dla wszystkich podmiotów dotychczas zwolnionych od posiadania kasy / np. dla tych którzy w poprzednim roku nie osiągnęli dochodu przekraczającego 20 tys. zł Reasumując : od dnia 1 stycznia 2015r kasy zakładają wszyscy rozpczynający działalność od dnia 1. 01.15r, od dnia 1 marca 2015r wszyscy dotychczas zwolnieni na mocy poprzedniego rozporządzenia. ********************************************************************************************* Aktualne przepisy prawne w zakresie ochrony zdrowia 1. Limit przyjęć na studia lekarskie / Dz.U.14.1125/ 2. Zmiana ustawy o konsultantach w ochronie zdrowia / Dz.U.14.1135/ 3. Zm. ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych / Dz.U.14.1138/ 4. Zm. ustawy o pielęgniarkach i położnych / Dz.U.14.1136/ - od 1 stycznia 2016r pielęgniarka i położna uprawniona będzie mogła wypisywać leki /z wyłączeniem silnie działających zawierających środki odurzające i psychotropowe/ - niezbędne do kontynuacji leczenia oraz skierowania na badania diagnostyczne z wyjątkiem stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta 5. Zm. rozp. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych... / Dz.U.14.1172/ - recepta wystawiona na środki odurzające musi dodatkowo zawierać sumaryczną ilość środka odurzającego wyrażoną słownie. Recepta na środki odurzające grupy I-N i substancje psychotropowe grupy II-P może być wystawiona na maksymalnie 90 dni stosowania. Na w/w środki można wystawić do 3 recept na następujące po sobie okresy stosowania nieprzekraczające łącznie 90 dni stosowania. Na recepcie podaje się sposób dawkowania. Recepty są realizowane nie pózniej niż 30 dni od daty ich wystawienia. Zmiana wchodzi w życie z dniem 17.09.2014r 6. tj. ustawy o służbie medycyny pracy / Dz.U.14.1184/ 7. Zmiana rozp. w sprawie recept lekarskich / Dz.U.14.1239/ - lekarz będzie mógł wypisać ilość leku na 120 dniowy okres stosowania, na jednej recepcie można przepisać podwójną ilość leku recepturowego. Maści, kremy mazidła, pasty i żele do stosowania na skórę można przepisać w 10 -cio krotnej ilości na jednej recepcie. Lekarz może rozpisać leki recepturowe wykonywane w aptece wystawiając w sumie do 16 recept niezbędnych pacjentowi do maksymalnie łącznie 120-dniowego stosowania. Lekarz może wystawić do 12 recept na następujące po sobie okresy nieprzekraczające w sumie 360 dni stosowania, z tym, że na jednej recepcie nie może być więcej leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia i wyrobu medycznego niż na 120 dni. W przypadku recept na środki antykoncepcyjne lekarz może wypisać do 6 recept na następujące po sobie okresy stosowania nie przekraczające łącznie 6 miesięcznego stosowania. Zmiany wchodzą w życie z dniem 4.10.2014r. 8. Rejestr nowotworów Niezłośliwych Dużych Gruczołów Ślinowych / Dz.U.14.1246/ - rejestr prowadzi Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu 9. Gwarantowane świadczenia z zakresu leczenia uzrowiskowego / Dz.U.14.1245/ 10. Rozp. MZ w sprawie opłaty za krew i jej składniki / Dz.U.14.1251 11. tj. ustawy o diagnostyce laboratoryjnej / Dz.14.1384/ 12. Świadczenia gwarantowane z zakresu poz / Dz.U.14.1440/ 13. Świadczenia gwarantowane z zakresu leczenia szpitalnego /Dz.U.14.1441/ 14. Świadczenia gwarantowane z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej / Dz.U.14.1442/. Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 11

Przepisy prawne Od 1 stycznia 2015r zmienia się ustawa o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych / Dz.U.14.1138/ - oto niektóre zmiany: do okulisty i dermatologa ze skierowaniem: Zgodnie z art. tej ustawy - osobom wpisanym do końca grudnia 2014 r. na listy oczekujących w w/w świadczenia (okulista, dermatolog) - świadczenia te są udzielane bez skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. możliwe będzie prowadzenie przez NFZ kontroli świadczeniodawcy równocześnie z kontrolą prowadzoną przez Wojewodę czy Urząd Skarbowy zniesione zostaje ograniczenie w okresie trwania wszystkich kontroli NFZ- u świadczeniodawcy w jednym roku kalendarzowym lekarz będzie mógł bez osobistego zbadania pacjenta wystawić receptę do kontynuacji leczenia, jeśli jest to uzasadnione stanem zdrowia odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej na liście oczekujących umieszcza się pacjentów kontynuujących leczenie, do prowadzonej listy dołącza się oryginał skierowania przedstawiony przez pacjenta w przypadku świadczeń udzielanych na podstawie skierowania. Pacjent musi dostarczyć oryginał skierowania w terminie nie później niż 14 dni od dnia wpisu na listę. Pacjent może wpisać się na jedną listę oczekujących u danego lekarza. W przypadku zakończenia świadczenia usług przez lekarza pacjent może zapisać się do innego lekarza nowy świadczeniodawca ustala kolejność przyjęć z uwzględnieniem daty zgłoszenia u poprzedniego świadczeniodawcy, który ma obowiązek wydać pacjentowi zaświadczenie o wpisie i dacie wpisu / bez opłaty/. W przypadku nie zgłoszenia się pacjenta zostaje on skreślony z listy oczekujących, a w terminie 7 dni od ustania przyczyny może wnosić o przywrócenie na listę. Pacjenci onkologiczni inna zasada prowadzenia listy: świadczeniodawca prowadzi osobną listę oczekujących pacjentów chorych na nowotwory pacjentów umieszcza się / z wyjątkiem stanów nagłych / na podstawie karty diagnostyki i leczenia onkologicznego oraz kryteriów medycznych / stan zdrowia, rokowania, choroby współistniejące, zagrożenia/. Tych przepisów nie stosuje się do nowotworów złośliwych skóry z wyjątkiem czerniaka skóry. Świadczeniodawca co miesiąc przekazuje oddziałowi NFZ informację o prowadzonych listach oczekujących. Świadczeniodawca jest obowiązany umożliwić pacjentom umawianie się drogą elektroniczną, monitorowanie statusu na liście oczekujących oraz powiadamianie o terminie udzielania świadczeń. Pacjent podejrzany o nowotwór złośliwy ma prawo do diagnostyki i leczenia bez skierowania. Kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego wydaje lekarz poz w ramach umowy z NFZ, jeśli ustalony dla niego przez oddział NFZ indywidualny wskaźnik rozpoznawania nowotworów nie jest niższy niż minimalny wskaźnik rozpoznawania nowotworów. W przypadku nie osiągnięcia minimalnego wskaźnika NFZ informuje o obowiązku odbycia szkolenia przez lekarza. Lekarz taki nie może wydawać kart diagnostyki i leczenia przed ukończeniem szkolenia / jeśli wyda naraża się na kary umowne zapisane w umowie/. Świadczeniodawca sporządzający dokumentację medyczną diagnostyki onkologicznej ma obowiązek sporządzić i przekazać nieodpłatnie pacjentowi posiadającemu kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego kopię tej dokumentacji. Wzór karty diagnostyki i leczenia onkologicznego określi Minister Zdrowia. Świadczeniodawcy mogą wspólnie ubiegać się o zawarcie i wykonywanie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych, jeśli przedmiot udzielania świadczeń obejmuje nie mniej niż dwa zakresy. Świadczeniodawcy ustanawiają pełnomocnika do reprezentowania ich w tym zakresie. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015r. UWAGA WAŻNE OSTRZEŻENIE Lekarze otrzymują telefoniczne oferty na usługi internetowe / opublikowanie informacji oraz możliwość dostępu do internetu/. Po takiej rozmowie, bez żadnej umowy czy zamówienia usługi lekarz otrzymuje fakturę do zapłaty na 3 lata. Do faktury zostaje dołączony regulamin bardzo niekorzystny bez możliwości negocjacji i wcześniejszego wypowiedzenia. Informujemy, że w przypadku, jeśli lekarz nie chce korzystać z tej usługi - nie należy płacić za przysłaną fakturę, gdyż zapłata oznacza zaakceptowanie treści regulaminu. 12 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Przepisy prawne Informator dla lekarzy i lekarzy dentystów w sprawie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących Kasy rejestrujące 2015 r. Od 1 stycznia 2015 nie obowiązuje już zwolnienie z obowiązku prowadzenia i ewidencjonowania obrotu i kwot podatku przy zastosowaniu kas rejestrujących. Podstawa prawna: 1. Art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U.11.177.1054) 2. Rozporządzenie ministra finansów w sprawie kas rejestrujących (Dz.U 2013.363) 3. Rozporządzenie ministra gospodarki w sprawie kryteriów i warunków technicznych którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące. (Dz.U. 2013.1076) 4. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie odliczenia i zwrotu kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących (Dz.U.2013.163) 5. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (DZ.U.14.1544) szczegóły strona internetowa OIL: www.oilrz@pro.onet.pl Zgłoszenie kasy fiskalnej do Urzędu Skarbowego: Krok 1. Kierujemy do urzędu skarbowego pisemne zgłoszenie o planowanej liczbie kas rejestrujących jakie zamierzamy wykorzystywać w prowadzeniu działalności i miejscu (adresie) ich używania lub w przypadku kasy przenośnej również informacja o jej użytkowaniu. Zgłoszenie należy złożyć na piśmie przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania. (wzór zgłoszenia znajduje się na stronie internetowej OIL w Rzeszowie). Składając zgłoszenie w urzędzie skarbowym, powinniśmy dla pewności uzyskać potwierdzenie jego złożenia lub wysłać je listem poleconym (za zwrotnym poświadczeniem odbioru). Do rozważenia zakup kasy rezerwowej (w przypadku awarii kasy, przy braku kasy rezerwowej nie można prowadzić sprzedaży). Krok 2. Kupujemy kasę i ją fiskalizujemy. Fiskalizacja kasy to jednokrotna i niepowtarzalna czynność inicjująca pracę modułu fiskalnego kasy z pamięcią fiskalną kasy, zakończona wydrukiem dobowego raportu fiskalnego. Fiskalizacji powinien dokonać prowadzący serwis kasy. Podatnik na kasie po jej ufiskalnieniu może prowadzić ewidencję tylko w trybie fiskalnym. Krok 3. W terminie 7 dni od dnia fiskalizacji kasy podatnik składa do właściwego naczelnika urzędu skarbowego zgłoszenie danych dotyczących kasy w celu otrzymania numeru ewidencyjnego. Wzór zgłoszenia znajduje się na stronie internetowej OIL w Rzeszowie. Zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy podatnicy, którzy rozpoczną ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących ich terminach, mogą odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup kasy rejestrującej w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Jeżeli podatnik zaprzestanie użytkowania kasy w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania (m.in. z powodu zaprzestania działalności, otwarcia likwidacji firmy, ogłoszenia upadłości, sprzedaży przedsiębiorstwa, dokona odliczenia z naruszeniem warunków jego otrzymania) obowiązany jest do zwrotu kwot uzyskanych z tego tytułu. Należy pamiętać, że zwrot przysługuje wyłącznie podatnikom, którzy rozpoczynają ewidencjonowanie (i to we właściwych terminach) oraz spełnili wszystkie inne wymagane przepisami warunki. Należy również pamiętać, że warto jest uwzględnić w zgłaszanej ilości kas również kasy rezerwowe. Obowiązki użytkowników Warunki stosowania kas przez podatników zawarte są w rozdziale II rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 13.363). Prowadząc ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących między innymi należy : 1. Wydawać nabywcy bez jego żądania paragon fiskalny. 2. Dokonywać po fiskalizacji kasy wyłącznie sprzedaży w trybie fiskalnym. 3. Sporządzać raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień. 4. Sporządzać raport fiskalny okresowy (miesięczny) po zakończeniu sprzedaży za dany miesiąc w terminie do 25 dnia miesiąca nastepującego po danym miesiącu. Do każdej kasy dołączona jest książka kasy, w której należy dokonywać przewidzianych w niej wpisów. Co do zasady, książkę kasy należy przechowywać w miejscu użytkowania kasy i udostępniać na żądanie właściwych organów (np. kontrolujących) oraz obsługi serwisowej. W przypadku utraty książki kasy (np. zgubienia, kradzieży) należy niezwłocznie wystąpić do prowadzącego serwis kas o wydanie duplikatu książki kasy i powiadomić o tym zdarzeniu Naczelnika Urzędu Skarbowego. Użytkownik powinien na bieżaco weryfikować poprawność pracy kasy (sprawdzając np. czy nazwy usług zostały prawidłowo zaprogramowane, a stawki podatku są właściwie podporządkowane). O każdej nieprawidłowości w pracy kasy należy niezwłocznie powiadomić prowadzącego serwis kasy. Do oboweiązku użytkowinika należy zgłosic kasę do obsługi serwisowej o dokonanie wymaganego co dwa lata obowiązkowego przeglądu technicznego. Zakres tego przeglądu określa 33 i 34 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. 13.363). Naruszenie tego oboweiązku oznacza konieczność zwrotu kwot ulg z tytułu zakupu kasy. Przepisy dopuszczają zmianę serwisu kas zgodnie z 14 ust. 3 i 4 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Przechowywanie dokumentów kasowych Zgodnie z art. 111 ust. 3a pkt 6 ustawy o VAT, podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących - co do zasady - obowiązani są do przechowywania kopii dokumentów kasowych do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (tj. 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku). Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 13

Specjalizacje Lekarze i lekarze dentyści, którzy uzyskali w sesji wiosennej 2014 tytuł specjalisty w dziedzinie: Anestezjologia i intensywna terapia 1. Małgorzata Zajdel-Paśniczek Alergologia 1. Maria Wojtaszek-Czapla Chirurgia onkologiczna 1. Paweł Złotek Choroby wewnętrzne 1. Maria Grzegorzewska 2. Dominik Kłos 3. Agnieszka Reizer 4. Anna Sulkowska 5. Małgorzata Wojnicka-Stolarz Dermatologia i wenerologia 1. Paweł Dudka Gastroenterologia 1. Marek Kossowski 2. Tomasz Mac 3. Anna Pękala Kardiologia 1. Tomasz Bartłomowicz 2. Konrad Czuj 3. Lidia Iwanowska 4. Marcin Kostkiewicz 5. Kamil Skoczyński 6. Grzegorz Sobusiak 7. Wojciech Stecko 8. Marcin Urbański 9. Marek Zbyrad Kardiologia dziecięca 1. Szymon Figurski Medycyna paliatywna 1. Renata Celarek 2. Katarzyna Podgórska-Węglarz 3. Daniel Popiel Medycyna rodzinna 1. Anna Gumieniak 2. Lidia Kempa 3. Urszula Pawlak Nefrologia 1. Robert Brodziak 2. Aneta Kołodziej-Kłęk Neurologia 1. Donata Kaczmarek-Płecha 2. Magdalena Kawalec 3. Krystyna Lewicka 4. Bartosz Lorenc Onkologia i hematologia dziecięca 1. Monika Radwańska Ortopedia i traumatologia narządu ruchu 1. Bogusław Piersiak Pediatria 1. Agnieszka Domin Położnictwo i ginekologia 1. Monika Chmielowiec 2. Szczepan Dziuban Protetyka stomatologiczna 1. Katarzyna Zdonek Psychiatria 1. Arkadiusz Chmielowiec Psychiatria dzieci i młodzieży 1. Marta Stąpor Zapraszamy na bezpłatne szkolenia dla lekarzy i lekarzy dentystów! Ośrodek Kształcenia Medycznego zaprasza na kolejny cykl bezpłatnych szkoleń dla lekarzy i lekarzy dentystów. Szkolenia odędą się w sali konferencyjnej Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie ul. Dekerta 2 w drugi poniedziałek miesiąca o godz. 18:30 Za udział w szkoleniach uczestnikom zostaną przyznane punkty edukacyjne. Zainteresowani proszeni są o rejestrowanie się pod nr tel. 17 717 77 24 (pani Magdalena Szczepaniak) lub pod adresem e-mail: okm.rzeszow@onet.pl. Kalendarz szkoleń na I półrocze 2015r.! 1. 12 stycznia 2015r. Konferencja Okrągłego Stołu- Szczepienia za i przeciw wykładowca: dr n. med Józef Rusin, lek. med. Janusz Kaliszczak 2. 9 lutego 2015r. Zasady wystawiania zleceń na wyroby medyczne - wykładowca mgr Bożena Kloc Kierownik Działu ds. Środ. Pomocnicz. i Przed. Ortopedycznych POW NFZ w Rzeszowie Zasady wystawiania zleceń na leczenie sanatoryjne - wykładowca mgr Magdalena Gnatowska-Zioło - Kierownik Działu Lecznictwa Uzdrowiskowego POW NFZ w Rzeszowie 3. 9 marca 2015r. Astma u kobiet w ciąży - wykładowca lek. med. Magdalena Rzeszutko-Grabowska 4. 13 kwietnia 2015r. Podstawowe umiejętności psychologiczne w pracy lekarza. Komunikacja, radzenie sobie ze stresem - wykładowca lek. med. Rafał Sztembis 5. 11 maja 2015r. Uzależnienia-jak pomóc? - wykładowca lek. med. Tadeusz Boratyn 6. 8 czerwca 2015 r. Problemy alergologiczne w gabinecie lekarza stomatologa - wykładowca dr n. med. Sławomir Tokarski 14 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Aktualności DYPLOM Lek. med. Maria Nowak na podstawie przedstawionej rozprawy doktorskiej Profil metaboliczny, skład masy ciała i wskaźniki stanu zapalnego u mężczyzn ze stabilną chorobą wieńcową i normowagą, oraz po złożeniu wymaganych egzaminów uzyskała stopień naukowy DOKTORA w dziedzinie nauk medycznych w zakresie medycyny. Nadany 20 czerwca 2014 roku uchwałą Rady I Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Stomatologicznym Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Promotor w przewodzie doktorskim Prof. dr hab. Marek Grzywa Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 15

Fotografie z wierszem pod redakcją dr Elżbiety Płonki-Półtorak Spadają kartki z kalendarza Czasem miłego coś się zdarza Czasem zapomnieć by się chciało Lub dostać czego brakowało I tak jak zima ma dwie twarze Życie okrada czasem z marzeń Ale nadzieje daje nowe Kartki na jutro są gotowe Kawiarenka literacka - pod redakcją dr n. med. Jadwigi Górskiej-Kowalskiej Naga prawda A więc prawda się stroi! Tu muszka tam kwiatek widzę przybrany Zbytek, blichtr z bawełny splotów Nie łatwo ją rozpoznać, więc rozbieramy Gdy niemowlęciem czysta miłość Podrośnie jeszcze może się udać Starą rozebrać? zniszczona uroda, lifting, siwa broda Przysięgam prawd jest wiele Jak ten tłum rozebrać przyjaciele Powszechnie znana prawda Rozebrany rzuci się do gardła Prawda lubi przyprawy bez wody Nie radzę jednak przesolić Nie wolno też pieprzyć,chrzanić Naturalną gorycz i słodycz goście rozpoznają Inna prawda czy pochwalą czy zganią Ja prawdę szanuję, rozbieram i smakuję 16 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Nowości w medycynie Sztuczny zwieracz cewki moczowej Nowość w Klinicznym Oddziale Urologii i Urologii Onkologicznej WSS w Rzeszowie Rak stercza jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u starszych mężczyzn Wykryty we wczesnym stadium, ograniczonym do stercza może być skutecznie leczony. Udowodniono, że najlepsze wyniki leczenia tego nowotworu, ograniczonego do stercza osiąga się po leczeniu operacyjnym. Polega ono na usunięciu stercza wraz z pęcherzykami nasiennymi i regionalnymi węzłami chłonnymi. Wysoką skutecznością odznacza się Radykalna Prostatektomia Załonowa, jednak jeszcze lepsze wyniki leczenia operacyjnego raka stercza są osiągane podczas operacji laparoskopowych np. EERP -(Endoscopic Extraperitoneal Radical Prostatectomy), które nie odbiegają od wyników operacji przeprowadzanych z użyciem robota chirurgicznego DaVinci. Jak każda procedura chirurgiczna, także radykalna prostatektomia nie jest wolna od powikłań, do których zaliczyć należy nietrzymanie moczu. Jeśli po 12 miesiącach od zabiegu operacyjnego trzymanie moczu nie powróciło u pacjenta, szanse na powrót trzymania moczu spadają praktycznie do zera. Od niedawna w Klinicznym Oddziale Urologii i Urologii Onkologicznej WSS w Rzeszowie leczenie nietrzymania moczu u mężczyzn leczonych operacyjnie z powodu raka stercza lub gruczolaka stercza poszerzone zostało o implantację sztucznego hydraulicznego zwieracza cewki moczowej szwajcarskiej firmy Zephyr. Pierwsze tego typu zabiegi przeprowadzone w Polsce pod okiem dr Christophe Llorensa, twórcy zwieracza Zephyr ZSI 375, członkowie naszego zespołu mieli przyjemność obserwować w Inowrocławiu i Toruniu. Od grudnia 2014 r. pod okiem dr Christophe Llorensa zabiegi implantacji sztucznego hydraulicznego zwieracza cewniki moczowej prowadzone są również w Klinicznym Oddziale Urologii WSS w Rzeszowie, jako nielicznym ośrodku w kraju wykonującym tego typu procedury urologiczne. Schemat działania zwieracza Zephyr ZSI 375 Rys. nr 1 Gdy mankiet jest wypełniony cewka moczowa jest zamknięta. Pacjent trzyma mocz. Rys nr 2 Gdy pacjent chce oddać mocz, naciska i puszcza przycisk pompki znajdującej się w mosznie. Rys nr 3 Pompka pobiera płyn z mankietu zmniejszając ciśnienie wokół cewki moczowej. Pacjent oddaje mocz. Pęcherz zostaje opróżniony Rys nr 4 Następnie w ciągu 2-3 minut, mankiet automatycznie wypełnia się, zaciska i zamyka cewkę moczową. Pacjent znów trzyma mocz. Powyższy schemat przedstawia działanie sztucznego zwieracza Autorzy: Lek. med. Janusz Ławiński, lek. med. Tadeusz Fedus, lek. med. Szczepan Pabiś, lek. med. Dominik Godlewski, lek. med. Łukasz Futyma. Piśmiennictwo oraz formularze kwalifikacji do implantacji sztucznego zwieracza dostępne w formie elektronicznej po uprzednim kontakcie mailowym pod adresem: futyma40@gmail.com Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 17

Moje hobby Rozmowa z dr. hab. prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego Wiesławem Grzegorczykiem Sztuka plastyczna od wczesnej młodości była Pana pasją. Kiedy pojawił się ten pierwszy sygnał, że oto ta namiętność może stać się sposobem na życie? Że jednak nie zawód lekarza, a zawód artysty? Myślę, że było to na ostatnich latach studiów medycznych. Wziąłem wówczas udział w dwóch konkursach plakatowych i oto bez specjalnego przygotowania otrzymałem na nich wyróżnienia. To dało mi trochę do myślenia: może nadawałbym się na projektanta plakatów? To od początku pociągało mnie w sztuce najbardziej. Udając się po skończeniu medycyny na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie wiedziałem dokładnie, co chcę tam robić. Chciałem się nauczyć projektowania plakatów. Już wtedy wiedział Pan, że będzie to przyszły zawód? Na pewno brałem to pod uwagę, ale wówczas nie byłem jeszcze pewien, że kiedyś zrezygnuję z zawodu lekarza. To przyszło nieco później. Wtedy wiedziałem tylko, że sztuka, a w szczególności plakat, to moja pasja. Nie pojawiały się wątpliwości, co powie rodzina na ewentualne porzucenie profesji lekarza? Lekarzami byli ojciec, dziadek? Z mojej strony nie było żadnych rozterek, bo wiedziałem, że rodzice przyjmą ze zrozumieniem każdą moją decyzję. Tak było zarówno przy moim wyborze medycyny, jak i studiów na ASP. Dlaczego właśnie plakat? Od początku wiedział Pan, że to właśnie ta dziedzina, a w sztuce jest ich przecież wiele? Sztuka współczesna ma tendencję do utraty kontaktu ze światem, nawet gdy udaje zaangażowanie ; opiera się często na tak osobistych przeżyciach i przemyśleniach autora, że bywa niedostępna dla zewnętrznego odbiorcy. Tymczasem plakat jest formą komunikacji z widzem. Plakat powinien być czytelny już na pierwszy rzut oka, a więc nie może się zbytnio od rzeczywistości oddalić. Plakat nie rezygnuje z figuratywności, dzięki czemu wciąż dobrze spełnia swoją rolę. A ja byłem zawsze admiratorem tradycyjnej sztuki przedstawiającej, więc w plakacie łatwo znalazłem swoją niszę artystyczną. W plakacie silny wyraz plastyczny dominuje nad tekstem. Potrzebna jest duża wyobraźnia autora. Jest grupa plakatów typograficznych ja też nieraz takie projektuję gdzie pomysł zawarty jest w inteligentnej zabawie napisem i też wymaga wyobraźni. Jednak rzeczywiście, w ogromnej większości moich plakatów obraz dominuje nad tekstem. Czasem staram się, aby była to zaskakująca albo zabawna relacja między obrazem a słowem, które mu towarzyszy. Nie jest dobrze, kiedy obraz powtarza w języku plastycznym dokładnie to, co mówi napis. Najlepiej, kiedy jest to swego rodzaju gra między obydwoma przekazami informacji. Jak wygląda praca nad plakatem? Po otrzymaniu zamówienia zaczyna się praca trochę naukowa. Dokonuję studiów nad tematem, który dostałem do opracowania. Trzeba przeczytać sztukę teatralną, obejrzeć film czy przeanalizować muzykę, do jakiej tworzy się plakat. Potem zaczynają się poszukiwania we własnej wyobraźni i w dostępnych publikacjach. Dla mnie inspiracją są zawsze reprodukcje dzieł dawnych mistrzów malarstwa. Zarówno jak chodzi o sposób wyrazu, jak i technikę pracy. W tych dawnych obrazach poszukuję także skojarzeń, które mogłyby mnie naprowadzić na to, co chyba w plakacie jest najistotniejsze czyli na pomysł. Jeżeli ten wraz ze szkicem zostanie zaakceptowany przez zleceniodawcę, przystępuję do realizacji projektu. Maluję farbami akrylowymi na bardzo małych formatach. To jest najbardziej żmudny i najmniej wdzięczny etap pracy, który trwa aż do tego ostatniego pociągnięcia pędzlem, kiedy sam jestem w stanie swój plakat zaakceptować. 18 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej

Moje hobby W przypadku plakatu nie można tak bezpośrednio przełożyć treści na kreskę. Potrzebna jest na pewno plastyczna przenośnia, metafora. W jaki sposób chce Pan poruszyć wyobraźnię odbiorcy? Pomysł w moich plakatach najczęściej opiera się na metaforze. Szukam go w tradycji, historii czy historii sztuki. Oparcie się na przeszłości jest istotą moich pomysłów plakatowych. Unikam w moich projektach przejawów nowoczesności. Jeżeli już muszą być, staram się, aby nie rzucały się w oczy, albo wybieram takie, które mimo wszystko w jakiś sposób wpisują się w tradycję. Plakat żyje tak długo, jak żyje wydarzenie. Nie szkoda, że trwa to zazwyczaj dość krótko? Tak, plakat na krótko pojawia się w przestrzeni publicznej. Na dodatek ostatnio Internet zagarnął dość duży obszar dawniej wypełniony przez plakat. Zmalało zapotrzebowanie na plakaty, ich nakłady również znacznie spadły. Coraz częściej plakaty towarzyszące różnym wydarzeniom eksponowane są w przestrzeniach zamkniętych, a nie na ulicy. Jednak, co cieszy, plakaty mają swoje drugie życie. Szczególnie te ambitniejsze, artystyczne. Spotyka się je w muzeach, galeriach czy u indywidualnych kolekcjonerów, którzy stworzyli prawdziwy rynek tych dzieł. Sam staram się też wysyłać swoje plakaty na liczne przeglądy czy konkursy, przez co docierają w najdalsze zakątki świata. Która z otrzymanych nagród dała Panu największą satysfakcję, największe poczucie radości? Dwie nagrody, które choć nie wiązały się z zajęciem pierwszego miejsca, do dziś mają dla mnie ogromne znaczenie. Pierwszą z nich otrzymałem w połowie lat dziewięćdziesiątych na międzynarodowym Triennale Plakatu Politycznego w Mons; potwierdziła ona w moim przekonaniu trafność wyboru plakatu, jako mojej drogi twórczej. Druga to wyróżnienie specjalne na festiwalu plakatu na Tajwanie, dziesięć lat później. Wyróżnienie to otrzymałem imiennie od jednego z członków jury, nieżyjącego już japońskiego artysty i plakacisty z ogromnym dorobkiem i pozycją w świecie, Shigeo Fukudy. Każdy z jurorów miał oprócz nagród regulaminowych możliwość przyznania swojej nagrody jednemu wybranemu autorowi i Fukuda zauważył właśnie mój plakat. Czuje się Pan czasem człowiekiem renesansu lekarz, artysta, badacz, naukowiec? Byłoby to dla mnie bardzo pochlebne, ale staram się tak o sobie nie myśleć. Powiem żartem, że jestem raczej człowiekiem neorenesansu, bo ten dziwiętnastowieczny styl w architekturze, sztuce i rzemiośle artystycznym stał się mi ostatnio szczególnie bliski. Do prawdziwego człowieka renesansu sporo mi brakuje. Ma Pan jeszcze jakiś kontakt z medycyną? Tak, rodzinnie moja żona jest lekarką. A osobiście także poprzez sztukę, gdy tworzę np. plakaty czy znaki graficzne dla różnych wydarzeń, instytucji i firm medycznych. Pod tym względem nie tracę kontaktu z medycyną. Dziękujemy za rozmowę Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej 19

Święta, święta... Cieszmy się na Boże Narodzenie Mimo, że zawsze są o tej samej porze roku, mimo że od lat niewiele się zmienia w ich obchodzeniu czy symbolice to jednak zawsze cieszymy się, jakbyśmy mieli doświadczyć czegoś nowego długo oczekiwanego. To właśnie Święta Bożego Narodzenia sprawiają, że świat staje się bardziej kolorowy, bajeczny, a my sami bardziej wrażliwi, w wielu przypadkach lepsi. Kulminacją są oczywiście wigilia i dwa świąteczne dni, ale poprzedzający je czas ma również duże znaczenie. Tak, tak wiem, jesteśmy zabiegani, brakuje nam czasu, powie wielu, i jak tu jak dawniej spokojnie przygotować się do świąt. Pewnie dużo w tym racji, ale to jednak od nas zależy czy znajdziemy chwilkę nawet nie każdego dnia by dotknąć choć delikatnie ten magiczny czas. Może jednak wyślemy kilka kartek zamiast powtarzających się sms-ów, może usiądziemy z dzieckiem lub wnukiem by zrobić choć jedną niewielką dekorację. Potraktujmy to jako odpoczynek w naszym codziennym zmęczeniu, będzie motywacja. Postarajmy się też w tym czasie rozmawiać, wspominać w obecności młodszych na pewno sporo zapamiętają, a potem sami po latach będą wiedzieć, że warto. Warto też znaleźć chwilę by poczytać, dowiedzieć się jak to było czy jest gdzie indziej. Może być Internet, ale jeszcze lepiej książka dająca nam w przeżywaniu więcej intymności. Na rynku wydawniczym jest właśnie pozycja wspaniale pasująca do tego okresu. Któż z nas nie był ciekaw jak Boże Narodzenie obchodzone było za watykańskimi bramami u Jana Pawła II. Dochodziły do nas pojedyncze informacje dotyczące wigilii, świąt, kolęd czy choinki, ale brakowało dotychczas pełnego opisu tego wspaniałego okresu. Zebrali je w jedną całość abp Mieczysław Mokrzycki drugi sekretarz Odwiedziny świętego mikołaja u Ojca Świętego organizowane co roku przez siostry sercanki pracujące w Watykanie 20 Biuletyn Okręgowej Izby Lekarskiej