Energia w Szwecji Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.se Gunnar Haglund, Ambasada Szwecji 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se
Energooszczędność i energoefektywność w Szwecji 1980-2006 180 PKB Index 1980 = 100 100 Końcowe zużycie energii 60 Energia/PKB = większa efektywność 1980r. 1980r. 2006r. 10% więcej mieszkańców Najtańsza energia to ta energia, która nigdy nie została wyprodukowana!
Struktura zużycia paliwa dla sieci ciepłowniczej w Szwecji 1981r. Σ 27 TWh Olej opałowy 84% Węgiel 3% Odpady komunalne 5% Pozostałe 5% Ciepło odpadowe przemysłowe 3% Olej opałowy 84% Węgiel 3% Odpady komunalne 5% Ciepło odpad. przem. 3% Pozostałe 5% 2008r. Σ 50 TWh Biomasa 48% Biomasa 48% Odpady 15% Odpady 15% Ciepło odpadowe przemysłowe Ciepło odpadowe 9% 9% Pompy Pompy ciepła ciepła 9% 9% Paliwa Paliwa kopalne kopalne 9% 9% Pozostałe Pozostałe 10% 10%
< 10% Ciepła! Ciepło odpadowe z hut stali, fabryk papieru, rafinerii, przemysłu chemicznego, cukrowni
< 10 % Ciepła! Ciepło z oczyszczonych ścieków dzięki pompom ciepła. Zużywając 1 kwh energii elektrycznej w pompie ciepła uzyskamy od 3 do 4 kwh energii cieplnej i 2 kwh chłodu.
35% Nowe opakowania i gazety 13% Frakcja biologiczna Biogaz 1% Odpady niebezpieczne 48% jest spalona z odzyskiem energii w ciągu 2-3 dni > 15% Ciepła!
Odpady leśnie, odpady rolne, rośliny energetyczne < 50% Ciepła!
Ciepłownictwo systemowe w Szwecji Występuje w ponad 570 miejscach (jest 290 gmin) Im więcej ciepła systemowego w ko-generacji, tym więcej prądu Lokalna samowystarczalność: do 100% ciepła, a do 60% prądu Mniejsze zapotrzebowanie na magistrale energetyczne Mniejsze straty przesyłowe Lokalne zatrudnienie Ciepła woda użytkowa
Ok. 85% ciepła w szwedzkiej sieci ciepłowniczej, czyli przeszło 40% całego ciepła, pochodzi ze źródeł energii, które w wielu innych krajach świata nie są w ogóle wykorzystywane, lecz dosłownie marnowane. Wartość odpadów odpowiada co najmniej wartości wytworzonej z nich energii!
Chłód systemowy Przechowywany śnieg Wymiennik ciepła Oczyszczone ścieki Morze Chłodna woda Sieć Jeziora Chłód Ciepła woda powrotna Miasto Rzeki Para ze spalarni odpadów komunalnych i pompa ciepła absorpcyjna (latem)
Biogaz z biologicznych odpadów komunalnych i przemysłowych oraz osadu ściekowego W miastach Borås, Helsingborg, Linköpingi Västerås(po około100000 mieszkańców) prawie wszystkie autobusy i śmieciarki napędzane są tak wytworzonym biogazem (biometanem). W ten sposób uzyskujemy energię równocześnie rozwiązując problem odpadowy Don t waste the waste! Source: NSR
Planowanie krajobrazu Woda i ścieki Publiczni i prywatni podmioty Odpady Transport Budownictwo Energia Funkcje miejskie
1981r. Σ 27 TWh Olej opałowy 84% Węgiel 3% Pozostałe 5% Ciepło odpadowe przemysłowe 3% Ile warta jest niezależność szwedzka energetyczna przy produkcji ciepła? Olej opałowy 84% Węgiel 3% Odpady komunalne 5% Ciepło odpad. przem. 3% Pozostałe 5% Cena za ciepło z sieci ciepłowniczej ( bez podatku) Cena Odpady za olej komunalne opałowy 5% (bez podatku) Dodatkowy koszt za ciepło systemowe 2008r. Σ 50 TWh Assessment analyses 1980-2000 Biomasa 48% Biomasa 48% Odpady 15% Odpady 15% Ciepło odpadowe przemysłowe Ciepło odpadowe 9% 9% Pompy Pompy ciepła ciepła 9% 9% Paliwa Paliwa kopalne kopalne 9% 9% Pozostałe Pozostałe 10% 10% 501 MRD SEK (223 MRD PLN) 456 MRDSEK(202 MRDPLN) 44 mrdsek (19,6 mrdpln) Czyli 1,5 mrdsek/rok (674 mln PLN/rok)
Outcome assessment: Comparison between costs for fuel oil and district heating Heat cost, SEK/MWh 1400 1200 Sweden: Comparison between heat costs from use of A: Light fuel oil (incl taxes, excl VAT, and 80 % conversion efficiency) and B: National average district heat price (in the cost level of 2009) Podatek od CO2 A3: Additional heat cost from the carbon dioxide tax for fuel oil 1000 800 Podatek od oleju opałowego A2: Additional heat cost for energy tax for fuel oil Cena 600 za ciepło systemowego 400 200 0 Koszt za importowanego oleju opałowego 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 A1: Heat cost for imported light fuel oil Już taniej! B: National effective average district heat price according to Statistics Sweden
Index 180 Udział bioenergii oraz PKB i emisje CO 2 w Szwecji 1990- Bioenergia +79 % 170 160 150 140 130 120 110 100 90 Czy te rozwiązania były niekorzystne dla Szwecji? PKB +48% Emisje CO 2-9% 80 1990 1995 2000 2005 Rok Bioenergia jest opłacalna!
olska ma bardzo dobre warunki! 1. Duży potancjał efektywności 2. Sieć ciepłownicza = efektywne zagospodarowanie energii cieplnej 3. Duże zakłady przemysłowe = dużo energii odpadowej 4. Duży potencjał ko-generacyjny = komercyjne zagospodarowanie ciepła 5. Sieć gazowa = efektywne zagospodarownie biometanu 6. Dużo ludzi = dużo odpadów 7. Duży sektor rolniczy = dużo odpadów biodegradowalnych 8. Dużo ziemi na uprawy roślin energetycznych
Inteligentni uczą się na cudzych błędach, a nie na własnych! Zapraszamy do Szwecji! Józef Neterowicz Radscan Intervex / Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.se Gunnar Haglund, Ambasada Szwecji w Warszawie 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se