Wykład 1 Wiadomości ogólne
Wiadomości ogólne Nagromadzenie w jednym miejscu większych ilości minerału użytecznego wśród skał płonnych nazywa się złożem kopalni użytecznej Według pochodzenia złoża dzieli się według pochodzenia, rodzaju kopaliny i kształtu. Podział według pochodzenia: 1. Złoża osadowe mechaniczne (piaskowce, iły, gliny, żwiry), chemiczne (gipsy, sole, anhydryty), organiczne (wapienie, kreda, margle, węgle, ropa naftowa, gaz ziemny); 2. Złoża magmowe (granity, sjenity, bazalty, porfiry, diabazy); 3. Złoża metamorficzne (kwarcyty, dolomity, łupki, rudy). Podział ze względu na kształt: 1. Złoża foremne (regularne) pokłady, soczewki pokładowe, żyły proste. 2. Złożą nieforemne (nieregularne) słupy, masywy, składy, gniazda, okruchy, żyły
» Pokład» Soczewka pokładowa» Żyła prosta
Słup solny Masyw Składy Gniazda Soczewki
Nieregularności pierwotne Ścienienie Wyklinienie Zgrubienie Rozszczepienie
Nieregularności wtórne Sfałdowanie Kopuła Niecka
Nieregularności wtórne Uskoki Elementy uskoku: h zrzut uskoku, r rozstęp, a amplituda uskoku, s szczelina uskoku, a kąt nachylenia pokładu, kąt nachylenia płaszczyzny uskokowej, m miąższość pokładu. Uskok normalny Uskok odwrócony Uskok schodowy Zrąb tektoniczny Rów tektoniczny Nasunięcie
Wiadomości ogólne Sposoby eksploatacji górniczej 1. Górnictwo odkrywkowe 2. Górnictwo podziemne 3. Górnictwo otworowe Obszar górniczy przestrzeń, w granicach której przedsiębiorca jest uprawniony do wydobywania kopaliny oraz robót górniczych związanych z wykonywaniem koncesji Teren górniczy przestrzeń, objęta przewidywanymi szkodliwymi wpływami robót górniczych zakładu górniczego Zakład górniczy wyodrębniony technicznie i organizacyjnie zespół środków służących bezpośrednio do wydobywania kopaliny ze złoża, w tym wyrobiska górnicze, obiekty budowlane oraz technologicznie związane z nimi obiekty i urządzenia przeróbcze
Wykład 2 Roboty Górnicze - Udostępnienie
Podział robót górniczych: - Roboty udostępniające: wykonuje się w celu otwarcia złoża minerału użytecznego, wydzielenia poziomów wydobywczych oraz połączenia z powierzchnią terenu dla celów transportowych i wentylacyjnych. - Roboty przygotowawcze: mają na celu wydzielenie pięter i pól eksploatacyjnych, wydzielenie filarów eksploatacyjnych, zapewnienie komunikacji, wentylacji wyrobisk górniczych i odprowadzenia wody kopalnianej. - Roboty eksploatacyjne: Związane są z bezpośrednim pozyskaniem składnika użytecznego odpowiednim system eksploatacji i sposobem likwidacji zrobów.
Wyrobiska udostępniające z uwagi na położenie mogą być wykonywane jako: - pionowe, - poziome, - pochyłe. Rodzaje wyrobisk udostępniających Wyrobiska pionowe: - Szyby i szyby ślepe, - Szybiki i szybiki ślepe, - Dukle. Wyrobiska poziome: - Przecznice, - Przekopy, - Sztolnie, - Tunele, - Chodniki główne. Wyrobiska pochyłe: - Upadowe, - Pochylnie. Szyb pionowy
Wyrobiska udostępniające Sztolnia Tunel Poziom I Poziom I Poziom II Poziom II Poziom III Poziom III Przecznica Przekop
Piętro IV Piętro III Piętro II Poziom II Piętro I Poziom I Roboty udostępniające 1 2 3 1. Upadowa z powierzchni 2. Pochylnia do powierzchni 3. Chodnik Podział poziomu wydobywczego Chdoniki głowne wentylacyjne Poziom wyrobisk wentylacyjnych Chodniki podstawowe poz.i Przecznica poz.i Chodniki piętrowe Chodniki podstawowe poz.ii Przecznica poz.ii Struktura geometryczna
Struktura złożowa
Szybik wentylacyny Przekop Wentylacyjny Pochylnia wentylacyjna Pochylnia wentylacyjna Przecznica polowa Przecznica, poz.i Przekop Główny Przekop Wentylacyjny Przecznica, poz.ii Przecznica polowa Przekop Główny Przekop Główny Przecznica, poz.iii POZIOM I POZIOM II POZIOM III Przecznica polowa Szybik wydobywczy Struktura geometryczna
Wykład 3 Roboty przygotowawcze
Wyrobiska przygotowawcze Wyrobiska przygotowawcze są wyrobiskami chodnikowymi wykonanymi w złożu kopaliny użytecznej od miejsc jego udostępnienia. Wyrobiska te mają do spełnienia dwa zadania: 1. Podzielić pokład w obrębie poziomu wydobywczego na piętra wydobywcze, podpiętra i pola eksploatacyjne. 2. Zapewnić wentylację kopalni, transport urobku, dostawę materiałów i urządzeń, doprowadzić energię i podsadzkę hydrauliczną, dojście załogi, odprowadzenie wód kopalnianych. Podział wyrobisk przygotowawczych. - W zależności od nachylenia i położenia względem rozciągłości pokładu: poziome chodniki po spągu lub pod stropem, pochyłe pochylnie, upadowe, dowierzchnie, przekątne przecinki, chodniki pośrednie przekątne. - Znaczenie wyrobiska dla podziału pokładu: główne (podstawowe) chodniki główne, pochylnie transportowe i wentylacyjne, chodniki wentylacyjne, chodniki podstawowe drugorzędne przecinki wentylacyjne, dowierzchnie, chodniki eksploatacyjne. - Funkcji jakie wyrobisko pełni w czasie eksploatacji.
Wyrobiska przygotowawcze
Systemy drążenia chodników System wyrobisk pojedynczych System wyrobisk podwójnych System wyrobisk wielochodnikowy
SPOSOBY DRĄŻENIA WYROBISK Wyrobiska mogą być wykonywane jako: Kamienne Kamienno-węglowe Węglowe
CYKL PRODUKCYJNY Na cykl produkcyjny składają się czynności: Główne: - urabianie skały, - ładowanie urobku, - wykonywanie obudowy, - przewietrzanie wyrobiska, - transport przodkowy. Operacje i czynności pomocnicze: - przekładka urządzeń odstawczych, - przedłużanie rurociągów (wodny, sprężonego powietrza), - dostawa materiałów, - wydłużanie lutniociągów, - konserwacja maszyn i urządzeń.
URABIANIE W wyrobiskach kamiennych i przygotowawczych w kopalniach rud, urabianie skały odbywa się za pomocą MW. W wyrobiskach węglowych i soli kamiennej stosowane jest urabianie mechaniczne za pomocą kombajnów węglowych. Nie wyklucza to stosowania techniki strzelniczej w tych wyrobiskach. Przy zastosowaniu do urabiania skały techniki strzelniczej konieczne jest wykonanie odpowiedniej ilości otworów strzałowych dla umieszczenia w nich ładunków materiału wybuchowego (MW). Do tego celu służą: - Wiertarki o napędzie na sprężone powietrze lub elektryczne. - Wiertnice, - Wozy wiertnicze.
URABIANIE Wiertarka udarowo-obrotowa na podpórce pneumatycznej. Zasilanie sprężonym powietrzem. Typ wiertarki WUP-22, typ podpórki PWR-50 Wiertarka obrotowa elektryczna typu WE
URABIANIE
SWW-2H URABIANIE
SWWN-7H URABIANIE
Ładowarka koszowa TUR
Wóz odstawczy CB-4
Obudowa górnicza Podporowa Spinająca Drewniana Kotwy mechaniczne Metalowa Murowa Prostokątna Łukowa Z cegły Z betonu Z betonitów Kotwy wklejane Mieszana
Obudowa drewniana
Obudowa metalowa ŁP
Wyrobisko w obudowie ŁP
Obudowa kotwowa
Typy kotew Kotwy o działaniu mechanicznym KE-3 Kotwy wklejane
Obudowa murowa
Obudowa wielobokowa Obudowa mieszana stalowo-murowa