SPRWOZDANIE Z PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY W GMINIE JANOWIEC WIELKOPOLSKI na lata 2012-2014 ZA 2013 ROK uchwalonego uchwałą Nr XV/109/12 z dnia 28 września 2012r. Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U.z 2013r., poz.135 t.j. z późn.zm.) nałożono na gminy nowe obowiązki w zakresie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej nad dziećmi, które pozbawione są prawidłowo funkcjonującej władzy rodzicielskiej. Dnia 28 września 2012 r. został uchwalony program Pomocy Wspierania Rodziny w gminie Janowiec Wielkopolski na lata 2012-2014. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawyczych to zespół planowanych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania tych funkcji. Celem głównym programu było stworzenie optymalnych warunków dzieci w środowisku rodziny biologicznej oraz wspierania rodzin dysfunkcyjnych w prawidłowym wypełnianiu obowiązków opiekuńczo- w gminie Janowiec Wielkopolski. Program Wspierania Rodziny w Gminie Janowiec Wielkopolski na lata 2012-2014 służył realizacji gminnej polityki rodzinnej. Zadania z zakresu wspierania rodziny, zostały powierzone do realizacji Miejsko- Gminnemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Janowcu Wielkopolskim i były wykonywane przez pracowników socjalnych i asystenta rodziny. Działania na rzecz dziecka i rodziny realizują również instytucje takie jak: Urząd Miejski w Janowcu Wielkopolskim, który zajmuje się przyznawaniem i wypłacaniem stypendiów. Wsparciem psychologicznym i przeciwdziałaniem problemom dotyczącym nadużywania alkoholu zajmuje się w gminie Janowiec Wielkopolski Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W zakresie profilaktyki i opieki zdrowotnej pomoc świadczy placówka służby zdrowia natomiast działalnośc edukacyjnowychowawczą, organizowanie wypoczynku oraz wsparcie psychologiczno- pedagogiczne dla rodziców i dzieci świadczą placówki oświatowo- wychowawcze z terenu gminy Janowiec Wielkopolski. W gminie działa jedna świetlica środowiskowa w Brudzyniu, która organizuje zajęcia pozaszkolne oraz czas wolny dzieciom z rodzin wykluczonych społecznie. Działania podejmowane przez pracowników socjalnych koncentrowały się przede wszystkim na diagnozowaniu i analizowaniu sytuacji rodzin z problemami opiekuńczo wychowawczymi, ustalaniu przyczyn występującego w nich kryzysu, a także wnioskowaniu do kierownika Ośrodka o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny.
Udzielana pomoc przez pracowników socjalnych miała na celu zabezpieczenie podstawowych potrzeb rodziny oraz wzmocnienie jej w wypełninanych przez nią funkcjach (opiekuńczej, wychowawczej, ekonomicznej, socjalizacyjnej, kulturowej) i była realizowana w ramach prowadzonej pracy socjalnej. Program wspierania rodziny w 2013r. oparty był na prowadzeniu działalności profilaktycznej na rzecz rodziny w tym: realizacja programow profilaktycznych w szkołach z zakresu uzależnień, wspieranie i propagowanie idei wolontariatu włączanie się dzieci i młodzieży w ogólnopolskie zbiórki żywności. W publicznym gimnazjum w m-c marcu 2013r odbyła się debata otwarta na temat Profilaktyki uzależnień dla rodziców i nauczycieli. Debatę prowadził przedstawiciel ośrodka uzależnień. W m-c kwietniu 2013r odbyło się spotkanie z uczniami i wychowawcami na temat radzenia sobie z emocjami w kontekście samookaleczenia się uczniów. Na terenie gminy Janowiec Wielkopolski działa punkt konsultacyjny,który prowadził poradnictwo psychologiczne i terapię dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Terapeuta udzielił 317 porad, a psycholog 355 porad, zarówno dzieciom jak i dorosłym. W szkołach w 2013 r. dożywianiem zostało objętych 177 dzieci, które skorzystały z jednego gorącego posiłku. Rodzinom, których dochód nie przekraczał kryterium dochodowego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej Urząd Miejski w Janowcu Wielkopolskim udzielał pomocy dzieciom w formie stypendiów i wyprawek szkolnych. W 2013r z tej formy pomocy skorzystało 280 dzieci. Natomiast pomocą w formie usług opiekuńczych objętych przez tut. Ośrodek pomocy społecznej było 18 osób, w tym dwoje dzieci korzystało z pomocy w formie specjalistycznych usług opiekuńczych (rehabilitacyjnych). W 2013r trzem rodzinom z uwagi na trudności opiekuńczowychowawcze Sąd Rejonowy w Żninie ograniczył władzę rodzicielską. Wszystkie rodziny korzystały z pomocy tut. Ośrodka. Realizując zadania określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej od 3 czerwca 2013 roku w Ośrodku Pomocy został zatrudniony asystent rodziny. Praca asystenta koncentrowała się przede wszystkim na poszukiwaniu rozwiązań trudnej sytuacji życiowej rodzin, w których są dzieci. Głównym celem asystentury było podniesienie umiejętności rodziny, umiejętności prowadzenia domowego, radzenia sobie z problemami dnia codziennego. Rodzinie może zostać przydzielony asystent rodziny, tylko za jej zgodą. W tym kontekście asystenturę należy rozumieć jako formę wsparcia, a nie przymusu. W 2013 roku asystent rodziny pracował z 7 rodzinami, w których były 44 osoby, w tym: 14 osób dorosłych i 30 dzieci. W wieku do 6 lat było 9 dzieci, natomiast od 7 do ukończenia szkoły podstawowej 8, a uczęszczających do gimnazjum 7. Sześcioro dzieci jest w wieku powyżej 16 roku życia. We wszystkich rodzinach występowały problemy wychowawcze, w szczególności: nieumiejętność panowania nad emocjami, brak wyuczonych pozytywnych wzorców, duży dystans uczuciowy
Obydwoje rodzice Samotna - matka w stosunku do dzieci, bezrobocie. W niektórych rodzinach zauważono skłonności do picia alkoholu, konflikt pomiędzy małżonkami, przemoc w rodzinie, niepełnosprawność. Charakterystykę rodzin objętych wsparciem rodziny przedstawia tabela nr 1. Tabela nr 1. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny Liczba Rodzina Liczba dzieci w rodzinie Liczba dzieci w wieku do 6 lat dzieci w wieku od 7 lat do ukończe nia szkoły podstaw Liczba dzieci uczęszczających do gimnazjum Liczba dzieci powyżej 16 roku życia nie uczęszczając ych do gimnazjum Dominujący problem w rodzinie/ problemy współwystępu jące owej tak nie 3 1 1 1 - tak nie 3 1-1 1 7 tak nie 1-3 3 domowego / nieumiejętność panowania nad emocjami, brak wyuczonych pozytywnych wzorców, duży dystans uczuciowy w stosunku do dzieci, bezrobocie; domowego /bezrobocie, konflikt pomiędzy rodzicami, a synem;
tak nie 3-1 1 1 tak nie 3 1 2 - - tak nie 4 3 1 - - tak nie 7 2 3 1 1 domowego /bezrobocie, alkoholizm, wielodzietność; domowego /bezrobocie, alkoholizm, przemoc w rodzinie; domowego, brak pozytywnych wzorców osobowych; domowego, przemoc w rodzinie; domowego, wielodzietność; 7-30 9 8 7 6 Razem W okresie czerwiec grudzień 2013r. asystent złożył 262 wizyty w środowiskach wymagających wsparcia. Ponadto: - opracował 7 planów pracy z rodziną przy aktywnym udziale jej członków i współpracy pracownika socjalnego. Głównym ich założeniem było podniesienie poziomu umiejętności
i prowadzenia domowego, poprawa sytuacji materialnej i mieszkaniowej oraz polepszenie wyników szkolnych dzieci; - w rodzinach z problemem alkoholowym prowadził profilaktyczną działalność informacyjną i edukacyjną w zakresie wzmocnienia rodziny, która przeżywa trudności w wypełnianiu funkcji. Wsparciem tym zostały objęte 3 osoby przy czym 1 z podopiecznych zachowuje abstynencję; - siedmiu rodzinom udzielił pomocy w zakresie poprawy sytuacji bytowej, a w szczególności w zdobyciu umiejętności prawidłowego prowadzenia domowego. Wskazywał, jak sprawnie można wykonywać obowiązki domowe; doradzał w jaki sposób zarządzać środkami finansowymi; pomagał w codziennej organizacji dnia rodziny; informował jak działają urzędy, placówki wspierające rodziny i dzieci; wyjaśniał w jaki sposób należy wypełnić dokumenty oraz załatwić sprawy urzędowe wykorzystując własne usprawnienia i możliwości; wskazywał jak ubiegać się o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty; - jednej rodzinie udzielił pomocy w rozwiązywaniu problemów socjalnych. Monitorował działania dotyczące napisania podania o przydział mieszkania socjalnego, pomagał w wyszukiwaniu ofert wynajmu mieszkania, motywował do większego zaangażowania w opiece nad dziećmi i zadbania o stronę estetyczną mieszkania; - trzem rodzinom pomagał w rozwiązywaniu problemów z dziećmi; - wskazywał sposoby wspólnego spędzania czasu z rodziną, doradzał jak wychowywać i opiekować się dziećmi, w jednym z przypadków zainicjował interwencję psychologa; - współpracował ze szkołami w zakresie rozwiązywania problemów dotyczyło to sześcioro dzieci; - pomagał przy odrabianiu lekcji, wyrównywaniu zaległości w nauce i przygotowaniu do sprawdzianów szkolnych; - współpracował z jednostkami, organizacjami i innymi podmiotami oraz osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny, m.in. z pedagogiem i psychologiem zatrudnionymi w Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Żninie, pracownikami socjalnymi Miejsko- Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Janowcu Wielkopolskim, wychowawcą Świetlicy Środowiskowej, Posterunkiem Policji, Powiatowym Urzędem Pracy, nauczycielami Szkoły Podstawowej i Gimnazjalnej; - pięciu osobom udzielił pomocy w poszukiwaniu pracy; - podejmował działania interwencyjne i zaradcze w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci, w dwóch rodzinach przeprowadził interwencję z pomocą Policji; - dokonał 6 okresowych ocen sytuacji rodziny; - prowadził dokumentację obejmującą: kartę informacji o rodzinie, kartę wizyt w rodzinie, okresową ocenę rodziny, plan pracy z rodziną, zawiadomienie o objęciu
asystenturą, dokument zawierający wyrażenie zgody na objęcie rodziny wsparciem przez asystenta rodziny. Koszty wynagrodzenia osoby zatrudnionej na stanowisku asystenta rodziny w ub.r., pokrywane były z dwóch źródeł: - środków własnych Gminy Janowiec Wielkopolski w 2342,92 zł, - w formie dotacji otrzymanej w ramach ogłoszonego przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej Resortowego programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2013 Asystent rodziny w wys. 14.402 zł. Łącznie na wynagrodzenie asystenta rodziny wydatkowano kwotę 16.744,92 zł. Z informacji uzyskanych z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Żninie z terenu gminy Janowiec Wielkopolski aktualnie ośmioro dzieci przebywa w rodzinach zastępczych, z czego: a) 3 dzieci w rodzinach zastępczych niezawodowych, b) 5 dzieci w rodzinach zastępczych spokrewnionych, Jedno dziecko umieszczono w placówce opiekuńczo- wychowawczej. Zgodnie z wejściem ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Gmina Janowiec Wielkopolski jako właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dzieci przed umieszczeniem ich w pieczy zastępczej zobowiązana jest do ponoszenia wydatków na ich utrzymanie. Aktualnie pięcioro dzieci umieszczonych jest w pieczy zastępczej i gmina ponosi odpłatność w następujących wysokościach : 1) 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w pierwszym roku pobytu w pieczy zastępczej. 2) 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w drugim roku jego pobytu w pieczy zastępczej. 3) 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w trzecim roku i następnych latach jego pobytu w pieczy zastępczej. W roku pobytu dzieci tj za okres od stycznia 2013r do grudnia 2013r gmina poniosła odpłatność w wysokości 10.216,44 zł W zakresie potrzeb związanych z realizacją programu zachodzi konieczność zabezpieczenia środków finansowych na pokrycie wydatków, związanych z opieką i wychowaniem dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, a także zatrudnienie na stałe asystenta rodziny. Kierownik M-G Ośrodka Pomocy Społecznej /-/ Joanna Malak