Programy operacyjne w Polsce w latach 2007-2013 2013 załoŝenia, stan negocjacji, doświadczenia z poprzedniego okresu programowania Janusz Mikuła Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego Katowice, 4 czerwca 2007
Plan Polityka regionalna państwa 2007 wystąpienia 2015 Cele 1. ZałoŜenia programów operacyjnych (RPO, PO RPW, PO IŚ, PO IG, PO KL, PO PT) 2. Stan negocjacji programów operacyjnych z Komisją Europejską 3. Harmonogram uruchomienia konkursów w programach operacyjnych oraz wydatkowanie środków na lata 2007-2013 zgodnie z zasadą n+2 i n+3 4. Wnioski wypływające z poprzedniego okresu programowania
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 Cele Regionalne Programy Operacyjne (1) Podstawowe cele RPO: wzrost konkurencyjności regionów, promowanie trwałego i zrównowaŝonego rozwoju, podnoszenie spójności społeczno-gospodarczej i przestrzennej obszarów. Cele szczegółowe: poprawa infrastruktury technicznej i społecznej regionu, poprawa stanu środowiska przyrodniczego, lepsze wykorzystanie jego zasobów i walorów w rozwoju społeczno-gospodarczym, budowa społeczeństwa informacyjnego, tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności gospodarki, odnowa i oŝywienie społeczno-gospodarcze miast i obszarów zdegradowanych.
1. ZałoŜenia programów w operacyjnych Regionalne Programy Operacyjne (RPO) Regionalne Programy Operacyjne (2) Obszary priorytetowe: badania i rozwój technologiczny (BRT), innowacje i przedsiębiorczość, społeczeństwo informacyjne, inicjatywy lokalne w zakresie zatrudnienia i rozwoju oraz wsparcie dla struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy, środowisko, zapobieganie i zwalczanie zagroŝeń przyrodniczych i technologicznych, turystyka, inwestycje w kulturę, inwestycje w transport, inwestycje energetyczne, inwestycje w kształcenie (zwłaszcza zawodowe), inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia oraz w infrastrukturę społeczną, wsparcie obszarów problemowych wybranych miast. Alokacja środków UE: ok. 16,6 mld EUR, dzielone na województwa wg algorytmu 80/10/10.
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 j Polski Wschodniej Cele PO Rozwój Polski Wschodniej Dodatkowy instrument wsparcia dla województw Polski Wschodniej, uzupełniający inne programy operacyjne na lata 2007-2013. Cel: przyspieszenie tempa rozwoju społeczno gospodarczego Polski Wschodniej (tj. województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko mazurskiego). Zakres interwencji obejmuje zagadnienia dotyczące budowy nowoczesnej gospodarki, wsparcia wojewódzkich ośrodków wzrostu oraz infrastruktury drogowej regionu. Alokacja : ok. 2,27 mld EUR z EFRR w tym: ok. 992 mln EUR specjalnych środków, przeznaczonych, decyzją Rady Europejskiej, dla pięciu regionów Unii Europejskiej o najniŝszym poziomie PKB na mieszkańca, ok. 1,21 mld EUR dodatkowych środków wyasygnowanych przez Rząd RP z puli funduszy strukturalnych przyznanych Polsce
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 rodowisko Cele (1) PO Infrastruktura i Środowisko (1) Alokacja: 27,9 mld EUR (EFRR, FS) na lata 2007-2013 (15) instytucja zarządzająca Minister Rozwoju Regionalnego oraz 6 Instytucji pośredniczących 6 sektorów gospodarki Ochrona środowiska Transport Energetyka Kultura Ochrona zdrowia Szkolnictwo wyŝsze Podział środków UE w ramach PO Infrastruktura i Środowisko wg sektorów 489 970 000 1 706 480 000 349 990 000 500 000 000 4 749 800 000 19 074 990 000 Środowisko - 18% Transport - 71% Energetyka - 6% Kultura - 2% Zdrowie - 1% Szkolnictwo wyŝsze - 2%
PO Infrastruktura i Środowisko (2) 1. ZałoŜenia programów w operacyjnych OCHRONA ŚRODOWISKA Ministerstwo Środowiska gospodarka wodno-ściekowa gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagroŝeniom środowiska (m.in. ochrona przeciwpowodziowa) przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych TRANSPORT Ministerstwo Transportu, Ministerstwo Gospodarki Morskiej transport drogowy transport kolejowy transport lotniczy transport publiczny w obszarach metropolitalnych transport intermodalny morskie i rzeczne kanały Ŝeglugowe porty morskie
PO Infrastruktura i Środowisko (3) ENERGETYKA Ministerstwo Gospodarki 1. ZałoŜenia programów w operacyjnych podwyŝszenie sprawności wytwarzania, przesyłania, dystrybucji i uŝytkowania energii wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i rozbudowa magazynów gazu ziemnego budowa systemów dystrybucji gazu ziemnego na terenach niezgazyfikowanych i modernizacja istniejących sieci dystrybucji KULTURA I DZIEDZICTWO KULTUROWE Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ochrona, zachowanie i efektywne wykorzystanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponadregionalnym poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu ponadregionalnym oraz zwiększenie dostępu do kultury rozwój infrastruktury szkolnictwa artystycznego
1. ZałoŜenia programów w operacyjnych PO Infrastruktura i Środowisko (4) OCHRONA ZDROWIA Ministerstwo Zdrowia system ratownictwa medycznego szpitale kliniczne SZKOŁY WYśSZE Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyŜszego rozwój najwyŝszej klasy ośrodków akademickich kształcących przede wszystkim specjalistów w zakresie nowoczesnych technologii podniesienie jakości kształcenia poprzez wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 Cele PO Innowacyjna Gospodarka (1) Cel Programu: rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa poprzez: wspieranie projektów o duŝym znaczeniu dla gospodarki wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności Cele szczegółowe: 1. Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw 2. Wzrost konkurencyjności polskiej nauki 3. Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym 4. Zwiększenie udziału innowacyjnych, produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym 5. Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy 6. Wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce Alokacja ogółem 9 711 629 740 EUR, w tym 8 254 885 280 EUR z EFRR
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 Cele PO Innowacyjna Gospodarka (2) 24% 3% 14% 14% Osie priorytetowe PO IG 3% 4% 4% 1.Badania i rozwój nowoczesnych technologii 2. Infrastruktura sfery B+R 34% oś priorytetowa 1. oś priorytetowa 2. oś priorytetowa 3. oś priorytetowa 4. oś priorytetowa 5. oś priorytetowa 6. oś priorytetowa 7. oś priorytetowa 8. Beneficjenci: Przedsiębiorcy, w tym MSP (45,80%) Jednostki naukowo badawcze (23,05%) Jednostki administracji centralnej i obywatele (16,96%) Instytucje Otoczenia Biznesu i ich sieci (10,8%) 3. Kapitał dla innowacji 4. Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia 5. Dyfuzja innowacji 6. Polska gospodarka na rynku międzynarodowym 7. Budowa i rozwój społeczeństwa informacyjnego
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 PO Kapitał Ludzki (1) Cele Cel główny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki: Wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej Cel I: Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych oraz biernych zawodowo Cel II: Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego Cel III: Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce Cel IV: Upowszechnianie edukacji społeczeństwa na kaŝdym etapie kształcenia Cel V: Zwiększenie potencjału administracji publicznej oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa Cel VI: Wzrost spójności terytorialnej Priorytety centralne I. Zatrudnienie i integracja społeczna II. Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw III. Wysoka jakość systemu oświaty IV. Szkolnictwo wyŝsze i nauka Priorytety regionalne VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja integracji społecznej VII. Regionalne kadry gospodarki VIII. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach V. Dobre rządzenie
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 PO Kapitał Ludzki (2) Cele Alokacja finansowa Programu wynosi - 11 420 207 059 EUR środki EFS stanowią 85% tj. 9 707 176 000 EUR środki krajowe stanowią 15 % tj. 1 713 031 059 EUR Podział środków w ramach Programu: Komponent centralny: ok. 40 % Komponent regionalny: ok. 60 % Dodatkowe 3% alokacji z ogólnej puli środków ustanowionej dla Priorytetów regionalnych przeznaczone zostało dla województw Polski wschodniej
1. Polityka regionalna ZałoŜenia programów w operacyjnych państwa 2007 2015 Cele PO Pomoc Techniczna Cel Programu zapewnienie sprawnego i efektywnego przebiegu realizacji NSRO w latach 2007 2013 Działania realizowane w ramach PO PT 2007-2013: finansowanie wynagrodzeń i podnoszenie kwalifikacji pracowników, informatyczne wsparcie realizacji NSRO, wsparcie funkcjonowanie instytucji odpowiedzialnych za realizację NSRO, ewaluacja NSRO, promocja i informacja NSRO. Alokacja ogółem 607 880 EUR, w tym 516 700 EUR z EFRR
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE Cele Regionalne Programy Operacyjne (1) do 6 marca br. - przekazanie 16 RPO Komisji Europejskiej 22 maja br. inauguracja negocjacji RPO; dyskusja na temat uwag ogólnych zgłoszonych do RPO przez KE, 23 maja 19 czerwca br. I runda negocjacyjna; spotkania w województwach. Uwagi zgłoszone do poszczególnych RPO przez KE dotyczyły: diagnozy sytuacji społeczno-gospodarczej, strategii programu, osi priorytetowych, systemu wdraŝania. W odniesieniu do większości uwag dyskutowanych w ramach I rundy negocjacyjnej uzyskano konsensus.
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE Cele Regionalne Programy Operacyjne (2) 21 22 czerwca br. spotkanie w celu omówienie kwestii horyzontalnych: system instytucjonalny, system informatyczny, informacja i promocja, ewaluacja, wskaźniki monitorowania, przepływy finansowe, obszary NATURA 2000, komplementarność i demarkacja w ramach NSRO i z programami polityki rolnej i rybackiej. II połowa lipca br. (plan.) II runda negocjacyjna RPO,
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE j Polski Wschodniej Cele PO Rozwój Polski Wschodniej 6 lutego br. formalne przekazanie dokumentu Komisji Europejskiej (poprzez system informatyczny SFC 2007), 5 marca br. - potwierdzenie przez KE poprawności formalnej Programu (admissibillity), 27 kwietnia br. przekazanie przez KE uwag merytorycznych do projektu Programu, 11 maja br. - pierwsze spotkanie negocjacyjne z KE, maj/czerwiec br. - spotkania i konsultacje techniczne - uzupełnienie Programu przez stronę polską, II połowa czerwca br. (plan.) II spotkanie negocjacyjne z KE, 21-22 czerwca br. - spotkanie poświęcone zagadnieniom horyzontalnym, wrzesień październik br. decyzja KE.
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE rodowisko Cele PO Infrastruktura i Środowisko I runda negocjacyjna z KE - 14,15 maja br. KE zaakceptowała zakres programu i podział na sektory. II runda negocjacji - połowa lipca br. Obecnie trwają spotkania robocze z KE. Prawdopodobnie PO IŚ zostanie przyjęty przez RM we wrześniu br.
2. Stan negocjacji programów w operacyjnych z KE 19 grudnia 2006 r. - Rada Ministrów przyjęła Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, 22 grudnia 2006 r. - dokument został formalnie przekazany do Komisji Europejskiej, 29 maja br. - pierwsze oficjalne spotkanie negocjacyjne strony polskiej z przedstawicielami KE (omówiono uwagi sklasyfikowane jako B i A), koniec czerwca br. - przekazanie do KE zaktualizowanego Programu zgodnie z jej uwagami, koniec czerwca/początek lipca br. - drugie oficjalne spotkanie negocjacyjne strony polskiej z przedstawicielami KE, lipiec br. - zakończenie negocjacji, PO Innowacyjna Gospodarka wrzesień br. - formalne przyjęcie PO IG przez KE, przełom września i października br. przekazanie ostatecznej wersji Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Radzie Ministrów do akceptacji.
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE PO Kapitał Ludzki Cele 12 grudnia 2006 r. - przekazanie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki do Komisji Europejskiej 21 marca br. - pierwsza runda negocjacyjna 23 maja br. - druga runda negocjacyjna 11 czerwca br. - zamknięcie negocjacji czerwiec br. - dopracowywanie zapisów programu lipiec / sierpień br. - przyjęcie Programu przez Radę Ministrów
2. Polityka Stan negocjacji regionalna programów w operacyjnych państwa z 2007 2015 KE PO Pomoc Techniczna Cele 2 kwietnia b.r. rozpoczęcie negocjacji obecnie trwają spotkania robocze z przedstawicielami KE 20 czerwca b.r. oficjalne zakończenie negocjacji
3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia konkursów Regionalne Programy Operacyjne wrzesień listopad br. (plan.) 1. podjęcie przez KE decyzji zatwierdzającej RPO 2. przyjęcie przez Zarząd Województwa RPO w drodze uchwały 3. podjęcie przez RM uchwały określającej zakres i warunki dofinansowania RPO środkami pochodzącymi z budŝetu państwa lub ze źródeł zagranicznych 4. podpisanie kontraktów wojewódzkich 5. ogłoszenie konkursów Inne tryby przyznawania dofinansowania w ramach RPO (zgodnie z art. 28 Ustawy o zasadach prowadzenie polityki rozwoju): projekty indywidualne - określone w RPO (IPI) systemowe polegające na dofinansowaniu realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, Za ustalenie harmonogramu ogłaszania konkursów w ramach RPO odpowiadają Instytucje Zarządzające RPO - Zarządy Województw.
3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia projektów PO Rozwój Polski Wschodniej Dla Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej stworzono indykatywną listę duŝych projektów oraz indykatywną listę projektów kluczowych na etapie programowania, tj. przed rozpoczęciem realizacji Programu. Umieszczenie projektu w Planie Inwestycyjnym PO RPW jest wstępną deklaracją jego realizacji i wiąŝe się z zarezerwowaniem na ten cel środków w ramach budŝetu PO RPW. Identyfikacja potencjalnych projektów juŝ na etapie programowania oraz monitorowanie ich przygotowania minimalizuje ryzyko naruszenia zasady n+3 i n+2.
3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia konkursów PO Infrastruktura i Środowisko Prawdopodobnie PO IŚ zostanie przyjęty przez RM we wrześniu br. Nabory projektów rozpoczną się najwcześniej w IV kwartale br.
3. Harmonogram uruchomienia konkursów w programach operacyjnych oraz wydatkowanie środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia konkursów PO Innowacyjna Gospodarka trzeci kwartał 2007 roku - planowane uruchomienie pierwszych działań PO IG. Będą to działania, w których nie występuje pomoc publiczna: Działanie 1.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy, Działanie 1.2. Wzmocnienie potencjału kadrowego nauki, Działanie 1.3. Wsparcie projektów B+R na rzecz przedsiębiorców realizowanych przez jednostki naukowe, działania 2 osi priorytetowej Infrastruktura sfery B+R, Działanie 5.1. Wspieranie powiązań kooperacyjnych o znaczeniu ponadregionalnym, Działanie 5.2. Wspieranie instytucji otoczenia biznesu świadczących usługi proinnowacyjne oraz ich sieci o znaczeniu ponadregionalnym, Działanie 6.2. Rozwój sieci centrów obsługi inwestorów oraz powstawania nowych terenów inwestycyjnych, Działanie 6.3. Promocja turystycznych walorów Polski, Działanie 6.5. Rozwój systemu wsparcia polskiej gospodarki na rynku międzynarodowym, Działanie 7.1. Budowa elektronicznej administracji.
3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia konkursów PO Kapitał Ludzki Proponowane typy projektów do uruchomienia w pierwszej kolejności: Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie Projekty konkursowe dostęp wszystkich podmiotów Działanie 8.1 Wyrównanie szans edukacyjnych Projekty konkursowe dostęp wszystkich podmiotów Według wstępnej propozycji uruchomienie konkursów dotyczących ww. typów projektów miałoby miejsce w III kwartale br.
3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 A. Harmonogram uruchomienia projektów w ramach PO Pomoc Techniczna Beneficjentami PO PT są instytucje administracji rządowej odpowiedzialne za realizację NSRO W ramach PO PT realizowane będą projekty systemowe (brak konkursów dla beneficjentów) Finansowanie działań rozpocznie się po uruchomieniu rezerwy celowej budŝetu państwa
B. Alokacje środków na lata 2007-2013 3. Polityka regionalna Harmonogram uruchomienia konkursów państwa 2007 2015 w programach operacyjnych oraz wydatkowanie Cele środków w w latach 2007-2013 2013 Program operacyjny Ogółem 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 16 RPO 16 555 614 2 320 878 2 375 226 2 429 216 2 397 526 2 352 757 2 309 415 2 370 592 PO RPW 2 273 793 318 755 326 220 333 635 329 282 323 134 317 181 325 583 PO IS 27 913 683 2 803 245 3 213 450 3 638 277 3 934 283 4 347 732 4 757 925 5 218 769 PO IG 8 254 885 1 157 226 1 184 324 1 211 244 1 195 443 1 173 121 1 151 510 1 182 014 PO PT 516 700 72 434 74 130 75 815 74 826 73 429 72 076 73 986 PO KL 9 707 176 1 360 817 1 392 684 1 424 340 1 405 759 1 379 509 1 354 096 1 389 967 PO EWT 731 092 96 226 98 491 101 156 104 244 107 414 110 300 113 259 NSRO 67 284 249 8 129 584 8 664 528 9 213 686 9 441 366 10 023 359 10 605 029 11 206 694 Źródło: Tabela NSRO: Indykatywnaśrednioroczna alokacja środków wspólnotowych w podziale programy operacyjne (w tys. euro, w cenach bieŝących)
Polityka 4. Wnioski regionalna wypływaj ywające z poprzedniego państwa okresu 2007 2015 programowania Cele Doświadczenia z okresu programowania 2004-2006 i wyciągnięte wnioski na okres 2007-2013: 1. Sztywne ramy formalno-prawne (Rozporządzenia) Wytyczne MRR na lata 2007-2013 2. Prawo zamówień publicznych nowelizacja ustawy 3. Brak silnego ośrodka koordynującego utworzenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego 4. Scentralizowany system wdraŝania Urzędy Marszałkowskie odpowiedzialne za realizację Regionalnych Programów Operacyjnych 5. System finansowania włączenie środków UE do budŝetu państwa
Polityka 4. Wnioski regionalna wypływaj ywające z poprzedniego państwa okresu 2007 2015 programowania Cele 6. Skomplikowana procedura wnioskowania o wsparcie procedura preselekcji projektów 7. Skomplikowane procedury rozliczeń finansowych nowelizacja rozporządzenia MGiP z 22.09.2004 w sprawie trybu, terminów i zakresu sprawozdawczości dotyczącej realizacji NPR, trybu kontroli realizacji NPR oraz trybu rozliczeń 8. System monitoringu i sprawozdawczości wprowadzenie jednego wniosku o płatność wraz ze sprawozdaniem 9. System informatyczny SIMIK nowy system informatyczny na lata 2007-2013 10.Problemy kadrowe działania systemowe na rzecz zwiększenia potencjału administracyjnego jednostek zaangaŝowanych w realizację programów operacyjnych w latach 2007-2013
Dziękuj kuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Ul. Wspólna 2/4 www.mrr.gov.pl www.funduszestrukturalne.gov.pl