Raport o stanie miasta Tarnów za rok 2008

Raport o stanie miasta Tarnów za rok 2008

1. WSTĘP Słowo wstępne Prezydenta Tarnów jest stolicą subregionu, drugim miastem Małopolski pod względem wielkości, rangi i znaczenia. W efekcie, jego rozwój determinuje poziom Ŝycia i perspektywy nie tylko mieszkańców, ale takŝe okolicznych gmin i powiatów. Oferta naszego miasta jest coraz szersza, a sam Tarnów coraz bardziej aktywny w wielu sferach o znaczeniu kluczowym gospodarce, kulturze, oświacie, opiece zdrowotnej, sporcie, turystyce i rekreacji. Działamy tak, by Tarnów się rozwijał, wykorzystując potencjał wewnętrzny i moŝliwości zewnętrzne, w tym szanse, które stwarza integracja europejska. Szerokie wykorzystanie unijnych funduszy, wkomponowane w przemyślaną wizję rozwoju, moŝe przynieść i przynosi wymierne efekty. Warunkiem jest perspektywiczne spojrzenie na wiele dziedzin oraz właściwe planowanie i prowadzenie inwestycji tak, by osiągnąć cele strategiczne. Raport o stanie miasta 2008 to podsumowanie działań podejmowanych i kontynuowanych w ubiegłym roku, ale równocześnie materiał do ocen i analiz, a w konsekwencji punkt wyjścia do aktywności w kolejnych latach. Dokument to odpowiedź na pytanie jaki jest Tarnów dziś? co zrobiliśmy, a co pozostaje istotnym wyzwaniem na najbliŝszą przyszłość? To rzetelne źródło informacji o naszym mieście na przełomie lat 2008/2009. Samorząd odgrywa waŝną rolę w inspirowaniu i stymulowaniu rozwoju. Chcemy, by w naszym mieście biznes lokował swoje inwestycje, by dzieci uczyły się w nowoczesnych szkołach, a później studiowały na renomowanych uczelniach, by placówki opieki zdrowotnej oferowały usługi na najwyŝszym poziomie, by w wolnym czasie moŝna było korzystać z ciekawej oferty kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej, by tarnowianie Ŝyli i pracowali w bezpiecznym mieście. Chcemy być dumni z Tarnowa. Mam nadzieję, ze diagnoza, którą oddaję w Państwa ręce, pozwoli kaŝdemu wypracować własny pogląd na te kwestie. Prezydent Tarnowa, Ryszard Ścigała 2. CHARAKTERYSTYKA MIASTA - informacje ogólne o mieście 2.1. PołoŜenie geograficzne, klimat, obszar miasta Tarnów leŝy w południowo-zachodniej części PłaskowyŜu Tarnowskiego, we wschodniej części województwa małopolskiego, nad rzeką Białą w pobliŝu ujścia do Dunajca, na pograniczu Karpat i Kotliny Sandomierskiej. Tarnów to obok Krakowa najwaŝniejsza aglomeracja w województwie. Jedną z najmocniejszych stron miasta jest połoŝenie. Jego zalety polegają na umiejscowieniu Tarnowa na skrzyŝowaniu waŝnych europejskich szlaków handlowych. Międzynarodowa trasa E4 z zachodu na wschód (Zgorzelec Medyka) krzyŝuje się z drogą krajową nr 73 Raport o stanie miasta za 2008 r. 2

z północy na południe (Warszawa Nowy Sącz granica ze Słowacją). Miasto ma bezpośrednie połączenia kolejowe z Kijowem, Odessą, Bukaresztem, Budapesztem, Koszycami, a takŝe Krakowem, Warszawą, Poznaniem, Szczecinem i Gdańskiem. NajbliŜsze lotniska znajdują się w odległości około 100 km od Tarnowa: w Krakowie-Balicach, obsługujące takŝe połączenia międzynarodowe oraz w Jesionce koło Rzeszowa, notujące wzrost znaczenia dzięki obsłudze tanich linii lotniczych. Miasto zajmuje obszar 72,38 km². Pod względem administracyjnym Tarnów jest gminą miejską i zarazem powiatem grodzkim. Sąsiaduje z 17 miejscowościami, naleŝącymi do 5 gmin. PoniŜej przedstawiono dane dotyczące powierzchni miasta, ilości działek i budynków zgodnie z zapisami w bazie Ewidencji Gruntów i Budynków (EGiB) prowadzonej przez Referat Grodzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej Wydziału Geodezji i Nieruchomości (wg stanu na 31 grudnia 2008 r.): - powierzchnia 7.238 ha - ilość obrębów geodezyjnych 174 szt. - ilość działek ewidencyjnych 41.624 szt. - ilość budynków (ujawnionych w bazie EGiB) 22.332 szt. 2.2. Demografia Tabela nr 1: Liczba ludności Miasta Tarnowa w latach 2007-2008 Wyszczególnienie 2007 2008 Dynamika w % Liczba mieszkańców ogółem 117.168 116.237 99,21 w tym: a) zameldowani na pobyt stały 114.144 113.350 99,30 b) zameldowani na pobyt czasowy 3.024 2.887 95,47 - kobiety 61.975 61.411 99,09 - męŝczyźni 55.193 54.826 99,34 Liczba wyborców 93.419 93.291 99,86 Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Tarnowie Raport o stanie miasta za 2008 r. 3

Tabela nr 2: Liczba stałych mieszkańców Tarnowa w poszczególnych osiedlach Wyszczególnienie 2007 2008 Dynamika w % Osiedle Nr 1 Starówka 10.871 10.689 98,33 Osiedle Nr 2 Strusina 15.903 15.747 99,02 Osiedle Nr 3 Piaskówka 12.232 12.151 99,34 Osiedle Nr 4 Grabówka 13.749 13.542 98,49 Osiedle Nr 5 Rzędzin 2.309 2.370 102,64 Osiedle Nr 6 Gumniska 6.361 6.377 100,25 Osiedle Nr 7 Krakowska 3.220 3.185 98,91 Osiedle Nr 8 Mościce 10.035 10.036 100,01 Osiedle Nr 9 Chyszów 1.827 1.835 100,44 Osiedle Nr 10 Klikowa 2.410 2.403 99,71 Osiedle Nr 11 KrzyŜ 5.358 5.437 101,47 Osiedle Nr 12 Jasna 13.925 13.726 98,57 Osiedle Nr 13 Westerplatte 5.939 5.875 98,92 Osiedle Nr 14 Legionów 2.679 2.641 98,58 Osiedle Nr 15 Koszyce 2.440 2.438 99,92 Osiedle Nr 16 Zielone 4.886 4.898 100,25 Razem 114.144 113.350 99,30 Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Tarnowie W porównaniu z 2007 r. liczba ludności spadła o 931 osób (0,79 % populacji ogółem), w tym o 564 kobiety (0,91 % populacji kobiet) i 367 męŝczyzn (0,66 % populacji męŝczyzn). Głównym powodem zmniejszenia się liczby mieszkańców Tarnowa jest migracja do miejscowości sąsiadujących z Tarnowem (tzw. miejskie sypialnie ) oraz do duŝych miast (Warszawa, Kraków, Poznań, Wrocław), a takŝe poza granice kraju. Tabela nr 3: Gęstość zaludnienia Powierzchnia km² Liczba ludności Liczba ludności na 1 km² 72,38 116.237 1.605 Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Tarnowie Tabela nr 4: Przyrost naturalny Lata Liczba urodzeń Liczba zgonów Przyrost naturalny Dynamika w % 2007 987 1.117-130 - 13,17 2008 1.101 1.081 + 20 + 1,82 Dynamika w % 111,55 96,78 * * Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Tarnowie Raport o stanie miasta za 2008 r. 4

W zakresie przyrostu naturalnego odnotowano bardzo pozytywny trend demograficzny. W porównaniu z rokiem 2007 wystąpił dodatni przyrost naturalny. Urodziło się 20 tarnowian więcej niŝ zmarło(1,82 %), natomiast samych urodzeń było aŝ o 11,55 % więcej, a zgonów o 3,22 % mniej. Świadczy to o odmładzaniu się społeczeństwa, a jest to bez wątpienia pozytywne zjawisko takŝe pod kątem ekonomicznym. Rodziny czują się bardziej bezpieczne ekonomicznie, decydując się na wychowanie dziecka. Tabela nr 5: Migracje Wyszczególnienie 2007 2008 Dynamika w % 1) przybyli na pobyt stały spoza Tarnowa 954 932 97,69 2) przemeldowani na terenie Tarnowa 2.342 2.013 85,95 3) wymeldowani z pobytu stałego poza Tarnów 1.556 1.360 87,40 4) wymeldowani na pobyt stały za granicę 376 423 112,50 5) wymeldowani czasowo za granicę 1.344 1.294 96,28 Źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miasta Tarnowie RównieŜ w zakresie migracji moŝna zauwaŝyć pozytywne trendy. Z powyŝszej tabeli jednoznacznie wynika zwiększająca się stabilizacja mieszkańców miasta. AŜ o 12,6 % zmniejszyła się liczba mieszkańców, którzy na stałe opuścili Tarnów. RównieŜ zdecydowanie mniejsza liczba migrowała na terenie miasta. Za pozytywny symptom naleŝy uznać takŝe fakt, iŝ Tarnów nadal jest miastem atrakcyjnym dla mieszkańców innych regionów. Zaledwie o 2,31 % zmniejszyła się liczba osób, które w 2008 r. sprowadziły się do naszego miasta. Niestety, popularne zjawisko wyjazdów poza granice kraju dało znać o sobie równieŝ w Tarnowie. O 12,5 % wzrosła liczba osób, które wyjechały za granicę na stałe, a nieznacznie zmalała (o 3,72 %) grupa mieszkańców, którzy przebywają tam czasowo. NaleŜy mieć nadzieję, Ŝe wrócą z kapitałem, który zainwestują w Tarnowie. 3. WŁADZE MIASTA 3.1. Uchwałodawcza - Rada Miejska w Tarnowie Organem stanowiącym i kontrolnym Gminy Miasta Tarnowa jest Rada Miejska w Tarnowie, do kompetencji której naleŝy: - uchwalanie statutu Gminy Miasta Tarnowa, - ustalanie wynagrodzenia Prezydenta Miasta Tarnowa, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności, - powoływanie i odwoływanie Skarbnika Gminy Miasta Tarnowa, który jest głównym księgowym budŝetu na wniosek Prezydenta, - uchwalanie budŝetu miasta, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budŝetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu, - uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, - uchwalanie programów gospodarczych, - tworzenie, w drodze uchwały, jednostek pomocniczych (rad osiedli), po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy oraz ustalanie zakresu działania tych jednostek, a takŝe zasad przekazywania im składników mienia Raport o stanie miasta za 2008 r. 5

do korzystania i przekazywania środków budŝetowych na realizację zadań przez te jednostki, - podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach, - podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych miasta, przekraczających zakres zwykłego zarządu, - określanie wysokości sumy, do której prezydent moŝe samodzielnie zaciągać zobowiązania, - podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej, na podstawie porozumień z organami tej administracji lub z zakresu właściwości powiatu lub województwa, na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego, - podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania z innymi gminami oraz wydzielanie na ten cel odpowiedniego majątku, - podejmowanie uchwał w sprawach współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych, - podejmowanie uchwał w sprawach herbu miasta, nazw ulic i placów, będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych, a takŝe wznoszenia pomników, - nadawanie Honorowego Obywatelstwa Miasta Tarnowa, - podejmowanie uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów, - w ramach działań na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców (zwłaszcza wśród młodzieŝy), Rada Miejska, na wniosek zainteresowanych środowisk, moŝe wyrazić zgodę na utworzenie młodzieŝowej rady miejskiej mającej charakter konsultacyjny, - kontroluje działalność Prezydenta Miasta, miejskich jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych miasta, poprzez działalność komisji rewizyjnej, - podejmuje uchwały o przeprowadzeniu referendum lokalnego. W roku 2008 Rada Miejska w Tarnowie pracowała w niezmienionym, 25-osobowym składzie. Odbyła 17 sesji: 2 uroczyste, 3 nadzwyczajne, 12 zwyczajnych (w tym 3 dwuczęściowe). Łącznie zostało podjętych 201 uchwał, a radni zgłosili 183 wnioski. Rada Miejska w Tarnowie pracowała w 9 stałych komisjach oraz w dwóch doraźnych. Poszczególne komisje Rady Miejskiej w Tarnowie (stałe i doraźne) pracowały następująco: 1) Komisja Rozwoju Miasta i Spraw Komunalnych - liczba posiedzeń - 14, - liczba wniosków - 24, - liczba opinii - 86. 2) Komisja Kultury i Ochrony Zabytków - liczba posiedzeń - 14, - liczba wniosków - 14, - liczba opinii - 18. 3) Komisja Sportu Rekreacji i Turystyki - liczba posiedzeń - 10, - liczba wniosków - 12, Raport o stanie miasta za 2008 r. 6

- liczba opinii - 9. 4) Komisja Zdrowia - liczba posiedzeń - 12, - liczba wniosków - 18, - liczba opinii - 37. 5) Komisja Rodziny i Spraw Społecznych - liczba posiedzeń - 11, - liczba wniosków - 33, - liczba opinii - 49. 6) Komisja Rewizyjna - liczba posiedzeń - 13, - liczba wniosków - 28, - liczba opinii - 11. 7) Komisja Oświaty - liczba posiedzeń - 12, - liczba wniosków - 14, - liczba opinii - 11. 8) Komisja Porządku Publicznego - liczba posiedzeń - 10, - liczba wniosków - 5, - liczba opinii - 4. 9) Komisja Ekonomiczna - liczba posiedzeń - 14, - liczba wniosków - 6, - liczba opinii -121. 10) Komisja Doraźna ds. Opracowania Zmian w Statucie Gminy Miasta Tarnowa - liczba posiedzeń - 7, a efektem pracy jest dwukrotna zmiana Statutu - liczba opinii - 1. 11) Komisja Doraźna ds. Nazewnictwa Ulic i Placów Publicznych - liczba posiedzeń - 7, - liczba wniosków - 28. Radni Rady Miejskiej w Tarnowie zrzeszają się w czterech klubach: - Klub Radnych PiS (10 osób), - Klub Radnych Platformy Obywatelskiej (7 osób), - Klub Radnych Tarnowianie (6 osób), - Koło Radnych SLD (2 osoby). 3.2. Wykonawcza - Prezydent Miasta Tarnowa Prezydent Miasta Tarnowa, jako organ wykonawczy gminy, posiada prerogatywy wprost określone w ustawie o samorządzie gminnym. Raport o stanie miasta za 2008 r. 7

Prezydent wykonuje uchwały Rady Miejskiej w Tarnowie i inne zadania miasta określone przepisami prawa. Do zadań prezydenta w szczególności naleŝy: - przygotowywanie projektów uchwał rady miejskiej, - określanie sposobu wykonywania uchwał, - gospodarowanie mieniem komunalnym, - wykonywanie budŝetu, - zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Ponadto prezydent kieruje Urzędem Miasta Tarnowa, reprezentuje miasto na zewnątrz oraz przyjmuje i składa oświadczenia woli w imieniu miasta. Do wyłącznej kompetencji prezydenta, jako kierownika urzędu naleŝy: - organizowanie funkcjonowania urzędu w sposób zapewniający prawidłową realizację jego zadań, - planowanie pracy urzędu i nadzorowanie wykonywanych zadań, - realizacja zadań polityki kadrowej, dbanie o naleŝyty dobór pracowników urzędu, ich ocenę oraz podnoszenie kwalifikacji i skuteczności ich pracy, - gospodarowanie środkami na wynagrodzenia pracowników urzędu oraz innymi funduszami będącymi w jego dyspozycji, w granicach ustalonych w budŝecie miasta na bezpośrednie funkcjonowanie urzędu, - wykonywanie uprawnień i obowiązków zwierzchnika słuŝbowego pracowników urzędu i kierowników miejskich jednostek organizacyjnych oraz zwierzchnika kierowników słuŝb, inspekcji i straŝy, - rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między osobami z najwyŝszego kierownictwa urzędu oraz dyrektorami wydziałów, - precyzowanie określonych w regulaminie zadań kompetencji i odpowiedzialności osób określonych w 5 ust. 3 regulaminu oraz koordynowanie i nadzorowanie ich działalności, - powierzanie prowadzenia spraw miasta w swoim imieniu zastępcom prezydenta i sekretarzowi miasta, - wydawanie aktów kierownictwa wewnętrznego (zarządzenia, regulaminy, instrukcje itp.), - podpisywanie dokumentów i korespondencji zastrzeŝonych tj.: dotyczących spraw o charakterze reprezentacyjnym, do Premiera Rzeczypospolitej Polskiej, ministrów Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, parlamentarzystów, marszałków oraz wojewodów, do rady i organów związków międzygminnych, odpowiedzi na interpelacje i zapytania radnych, w sprawach współpracy zagranicznej miasta, dotyczących organizacji, zakresu działania i zasad funkcjonowania urzędu, w tym pełnomocnictw i upowaŝnień, protokołów i zaleceń pokontrolnych z kontroli przeprowadzanych w urzędzie przez organy kontrolne i przez miejskie organy kontrolne w miejskich jednostkach organizacyjnych, dotyczących nadania odznaczeń, - reprezentowanie urzędu na zewnątrz oraz składanie oświadczeń woli dotyczących jego funkcjonowania oraz gospodarowanie mieniem urzędu, - koordynowanie i nadzorowanie zadań ochrony informacji stanowiących tajemnicę państwową i słuŝbową wykonywanych przez pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych, Raport o stanie miasta za 2008 r. 8

- organizowanie, nadzorowanie i określanie zadań pracowników w zakresie gospodarki finansowej i rachunkowości, - organizowanie, nadzorowanie i określanie zadań pracowników w zakresie kontroli i sprawozdawczości. Oprócz zadań i kompetencji Kierownika Urzędu, prezydent: - wykonuje uchwały rady i zadania miasta określone przepisami prawa, - kieruje bieŝącymi sprawami Miasta oraz reprezentuje je na zewnątrz, - wydaje akty prawne w zakresie swoich kompetencji w formie zarządzeń, - wydaje decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej i jest organem podatkowym stosownie do określonej ustawowo właściwości, - moŝe upowaŝnić do wydawania decyzji administracyjnych w swoim imieniu, zastępców prezydenta lub innych pracowników urzędu, a takŝe pracowników miejskich jednostek organizacyjnych, jeŝeli przepisy szczególne tak stanowią, - wydaje zastępcom prezydenta lub innym osobom upowaŝnienia do składania w imieniu miasta oświadczeń woli w zakresie zarządu mieniem, - wykonuje kompetencje ustawowe starosty powiatowego, - jest szefem w zakresie zarządzania kryzysowego i ochrony ludności w razie nadzwyczajnych zagroŝeń. Realizując powyŝsze kompetencje Prezydent Miasta Tarnowa w 2008 r.: - wydał 383 zarządzenia, - udzielił 319 odpowiedzi na wnioski i interpelacje radnych, - udzielił 127 odpowiedzi na wnioski komisji Rady Miejskiej, - przyjął do realizacji 201 projektów uchwał Rady Miejskiej w Tarnowie. Wykonując funkcję kierownika urzędu prezydent wydał ponadto 154 upowaŝnienia dla pracowników urzędu do wykonywania określonych zadań. Zakres upowaŝnień obejmował m.in. - powierzenie określonych spraw Gminy Miasta Tarnowa, - do wydawania decyzji administracyjnych oraz postanowień, - do wydawania zaświadczeń w trybie przepisów o postępowaniu administracyjnym, - do załatwiania w imieniu Prezydenta Miasta Tarnowa określonych spraw, - do przeprowadzania kontroli, - do zatwierdzania kryteriów okresowej oceny kwalifikacyjnej pracowników samorządowych, - do wykonywania wszelkich czynności niezbędnych do przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym do powoływania komisji oraz zatwierdzania wszystkich dokumentów, - do wyznaczania zadań w zakresie kierowania urzędem, - do przeprowadzenia kontroli przedsiębiorców, - do przeprowadzania kontroli przewozu drogowego na terenie Gminy Miasta Tarnowa i powiatu tarnowskiego- - do podpisywania dowodów księgowych, - do wystawiania faktur VAT. Raport o stanie miasta za 2008 r. 9

Działając z upowaŝnienia Prezydenta Miasta Tarnowa w 2008 r. w Urzędzie Miasta Tarnowa wydano 81 525 decyzji administracyjnych, od których wniesiono 255 odwołań, z czego organ drugiej instancji uchylił 114 decyzji. Prezydent Miasta Tarnowa udzielił ponadto 67 pełnomocnictw w tym m.in.: - w trybie art. 96 Kodeksu Cywilnego do składania oświadczeń woli w imieniu Gminy Miasta Tarnowa do zaciągania zobowiązań i zawierania umów - 24, - na podstawie art. 96 Kodeksu Cywilnego do rozstrzygania protestów w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego mieszczącego się w zakresie zadań wydziałów we wszystkich trybach przewidzianych ustawą o wartości mniejszej od kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Ustawy Prawo Zamówień Publicznych oraz reprezentowania Gminy Miasta Tarnowa w postępowaniach odwoławczych przed Krajową Izba Odwoławczą - 22, - pozostałe - 21. 3.3. Jednostki pomocnicze rady osiedli Rady osiedli stanowią jednostki pomocnicze Gminy Miasta Tarnowa, wybierane na okres 4-letniej kadencji przez mieszkańców tych osiedli, pod warunkiem co najmniej 3% frekwencji w wyborach do rad osiedli. W Tarnowie wybory do rad osiedli zostały zaplanowane na 6 kwietnia 2008 r. Przed wyborami, w następujących osiedlach odbyły się spotkania przedstawicieli Rady Miejskiej w Tarnowie z mieszkańcami tych osiedli: Starówka, Strusina, Piaskówka, Grabówka, Rzędzin, Mościce, Chyszów, Koszyce, Zielone. Wybory przeprowadzono zgodnie z planem i w pierwszej turze wyborów zostały wybrane samorządy 13 osiedli. Nr osiedla Nazwa osiedla Tabela nr 6: Wyniki wyborów do rad osiedli - 2008 r. Frekwencja 2003 r. Frekwencja 2008 r. liczba [%] liczba [%] 1. Starówka 56 0,57 136 1,5 2. Strusina 165 1,21 497 3,74 3. Piaskówka 95 0,98 123 1,25 4. Grabówka 151 1,25 242 2,12 5. Rzędzin 101 6,09 199 10,8 6. Gumniska-Zabłocie 176 3,54 211 4,13 7. Krakowska 137 5,28 112 4,3 8. Mościce 468 6,63 284 3,45 9. Chyszów 66 4,86 109 7,38 10. Klikowa 177 9,33 264 13,6 11. KrzyŜ 175 4,74 199 4,8 12. Jasna 244 1,94 512 4,4 13. Westerplatte 181 3,53 261 5,18 14. Legionów H.Dąbrowskiego 120 5,53 80 3,53 15. Koszyce 146 7,38 210 10,5 16. Zielone 213 6,74 205 5,42 Źródło: Kancelaria Rady Miejskiej Urzędu Miasta Tarnowa Raport o stanie miasta za 2008 r. 10

Tabela nr 7: Wybrane rady osiedli w 2008 r. i ich przewodniczący Rada Osiedla Nr 2 Strusina Rada Osiedla Nr 5 Rzędzin Rada Osiedla Nr 6 Gumniska-Zabłocie Rada Osiedla Nr 7 Krakowska Rada Osiedla Nr 8 Mościce Rada Osiedla Nr 9 Chyszów Rada Osiedla Nr 10 Klikowa Rada Osiedla Nr 11 KrzyŜ Rada Osiedla Nr 12 Jasna Rada Osiedla Nr 13 Westerplatte Rada Osiedla Nr 14 Legionów Rada Osiedla Nr 15 Koszyce Rada Osiedla Nr 16 Zielone Pan Mirosław Krzemińśki Pani Agata Półkoszek Pani Janina Leja Pan Krzysztof Lech Pan Andrzej Ciuruś Pani Barbara Chrzanowska Pan Janusz Małochleb Pan Jan Radoń Pan Jan Niedojadło Pan Jerzy Naleziński Pan Krzysztof Nowak Pan Tadeusz Mazur Pan Jerzy Świątek Źródło: Kancelaria Rady Miejskiej Urzędu Miasta Tarnowa Poprzednie wybory do rad osiedli miały miejsce 7 grudnia 2003 r., uzupełniające 10 października 2004 r. Wówczas nie wybrano czterech rad osiedli, tj.: Starówki, Strusiny, Piaskówki i Grabówki. 3.4. Ciała doradcze 3.4.1. Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych przy Prezydencie Miasta Tarnowa. Do zakresu działania Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych przy Prezydencie Miasta Tarnowa naleŝy: - inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych oraz realizacji praw osób niepełnosprawnych, - opiniowanie projektów miejskich programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych, - ocena realizacji programów, - opiniowanie projektów uchwał i programów przyjmowanych przez Radę Miejską pod kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych. W ubiegłym roku Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych przy Prezydencie Miasta Tarnowa działała w składzie pięciu osób: - Pani Lucyna Cichoń przewodnicząca rady, - Pani Maria Gołofit wiceprzewodnicząca rady, - Pan Andrzej Pinc sekretarz rady, - Pani Dorota Budzyńska członek rady, - Pani Magdalena Pecka członek rady. W roku 2008 rada odbyła 18 posiedzeń, na których zajmowała się następującymi sprawami: Raport o stanie miasta za 2008 r. 11

1. Rozpatrzyła projekty zgłoszone w ramach programu celowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) pod nazwą Program wyrównywania róŝnic między regionami. W ramach programu zgłoszono łącznie 9 projektów na likwidację barier architektonicznych i barier transportowych, opiniując je pozytywnie. 2. Opiniowała propozycje uchwał Rady Miejskiej w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki PFRON oraz wysokość kwot przeznaczonych na poszczególne zadania starając się dostosować ilość środków finansowych do aktualnych potrzeb osób niepełnosprawnych. 3. Zorganizowała spotkanie z przedstawicielami organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych celem wymiany doświadczeń oraz zebrania informacji i danych dotyczących problemów funkcjonowania poszczególnych organizacji jak i problemów dotyczących osób niepełnosprawnych. 4. Przedstawiciele rady brali udział w spotkaniach organizowanych przez organizacje pozarządowe, dotyczących praw i uprawnień członków tych organizacji. 5. Rada wspierała i popierała działania Tarnowskiego Stowarzyszenia na Rzecz Dzieci Autystycznych w ubieganiu się o pozyskanie odpowiednich pomieszczeń przeznaczonych na klasy dla dzieci autystycznych na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego przy ul. Romanowicza 9 w Tarnowie. W roku 2008 rozpoczęto adaptację pomieszczeń, prace będą kontynuowane w 2009 r. 6. Przygotowała opinię do projektu Uchwały BudŜetowej Miasta Tarnowa na 2009 r, a następnie na spotkaniu 4 grudnia przekazała swoje uwagi i postulaty na ręce Zastępcy Prezydenta Kazimierza Koprowskiego. 7. Przygotowywała opinie do regulaminu dofinansowania do turnusów rehabilitacyjnych ze środków PFRON przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Tarnowie oraz w sprawie dostępności dworców kolejowych w Tarnowie dla osób niepełnosprawnych. 8. Udzieliła pomocy czterem osobom niepełnosprawnym w załatwianiu ich indywidualnych spraw Ŝyciowych. 9. W szczególnych przypadkach członkowie rady angaŝowali się w indywidualną pomoc osobom niepełnosprawnym np. uzyskanie odpowiedniego dla danej osoby wózka elektrycznego, zasilania energią elektryczną garaŝu dla wózka elektrycznego, komputera z odpowiednim oprogramowaniem. 10. Członkowie rady brali udział w ogólnopolskiej akcji Karta parkingowa. 11. Występowała do ministra pracy i polityki społecznej o wyjaśnienie róŝnic w wysokości zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego. 12. Wystosowała opinię do pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych o konsekwencjach zmiany naliczania algorytmu środków PFRON. 13. Promowała wśród osób niepełnosprawnych pilotaŝowy program Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego Wsparcie rodzin i opiekunów długotrwale zajmujących się osobami niezdolnymi do samodzielnej egzystencji 3.4.2. Rada Sportu Gminy Miasta Tarnowa. Rada Sportu Gminy Miasta Tarnowa powołana została w 2005 r. Do jej zadań naleŝy w szczególności opiniowanie: 1) strategii rozwoju Gminy Miasta Tarnowa w zakresie kultury fizycznej, Raport o stanie miasta za 2008 r. 12

2) projektu budŝetu Gminy Miasta Tarnowa w części dotyczącej kultury fizycznej, 3) projektów uchwał Rady Miejskiej w Tarnowie dotyczących rozwoju kultury fizycznej w Gminie Miasta Tarnowa, 4) programów dotyczących bazy sportowej na terenie Gminy Miasta Tarnowa, 5) planów imprez sportowych i rekreacyjnych organizowanych przez róŝne organizacje na terenie Tarnowa, a dofinansowywanych z budŝetu Gminy Miasta Tarnowa. W 2008 r. Rada Sportu Gminy Miasta Tarnowa działała w składzie ośmiu osób: - Pan Piotr Skrzyniarz przewodniczący rady, - Pan Kazimierz Mróz zastępca przewodniczącego, - Pan Edward Rusnarczyk członek rady, - Pan Józef Jedynak członek rady, - Pan Bogusław Szczepański członek rady, - Pan Stanisław Klimek członek rady, - Pan Bogusław Kwiek członek rady, - Pan Marek Baran sekretarz rady. W ubiegłym roku Rada Sportu odbyła pięć posiedzeń, na których zajmowała się następującymi sprawami: 1) wydanie opinii w kwestii projektu uchwały Rady Miejskiej w Tarnowie, w sprawie określenia warunków i trybu wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego na terenie Gminy Miasta Tarnowa (posiedzenie 20 lutego 2008 r.), 2) wydanie opinii na temat wniosków o przyznanie nagród i wyróŝnień dla zawodników i trenerów oraz wyróŝnień dla działaczy sportowych, za osiągnięcia uzyskane w r. 2007 (posiedzenie 18 marca 2008 r.), 3) zaopiniowanie propozycji rozdziału środków na wsparcie sportu kwalifikowanego oraz polityki cenowej na obiektach Tarnowskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji podwyŝki cen usług (posiedzenie 26 sierpnia 2008 r.), 4) wydanie opinii na temat wniosków tarnowskich klubów sportowych o udzielenie wsparcia finansowego w trybie uchwały Nr XIX/259/2008 Rady Miejskiej w Tarnowie z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie określenia warunków i trybu wspierania rozwoju sportu kwalifikowanego na terenie Gminy Miasta Tarnowa (posiedzenie 13 października 2008 r.), 5) zaopiniowanie projektu Uchwały BudŜetowej Miasta Tarnowa na 2009 r. w części dotyczącej kultury fizycznej (posiedzenie 2 grudnia 2008 r.). 3.4.3. Rada Kultury Gminy Miasta Tarnowa. Rada Kultury Gminy Miasta Tarnowa powołana została w 2007 r. Rada Kultury jest organem doradczym Prezydenta Miasta Tarnowa w sferze wspierania i promocji twórczości, działań i inicjatyw kulturalnych oraz platformą współdziałania samorządu Miasta Tarnowa ze środowiskiem twórców, animatorów kultury i promotorów wydarzeń artystycznych. Do jej zadań naleŝy w szczególności: 1) opiniowanie kierunków działań wpływających na rozwój kultury, 2) inicjowanie i promowanie moŝliwości rozwoju kultury poprzez inicjatywy kulturalne oraz sposobów rozwiązywania problemów hamujących rozwój kultury, 3) poszukiwanie metod promocji miasta w oparciu o działania kulturalne, Raport o stanie miasta za 2008 r. 13

4) doradztwo w dziedzinie mecenatu kulturalnego, 5) wskazywanie moŝliwości wspomagania działań tarnowskiego środowiska twórców i animatorów kultury W 2008 r. Rada Kultury Gminy Miasta Tarnowa działała w składzie dwunastu osób (z jedną zmianą we wrześniu 2008 r. ze składu rady odwołany został Pan Marcin Sobczyk): - Pan Antoni Sypek przewodniczący rady, - Pani Maria Kanior zastępca przewodniczącego rady, - Pan Andrzej Radzik sekretarz rady, - Pani Barbara BroŜek-Czekańska - Członek Rady, - Pani Teresa Kopczyńska członek rady, - Pani Maria Janik członek rady, - Pan Jacek Kucaba członek rady (od września 2008 r.), - Pan Adam Bartosz członek rady, - ks. Tadeusz Bukowski - Członek Rady, - Pan Zbigniew Tumiłowicz członek rady, - Pan Łukasz Maciejewski członek rady, - Pan Piotr Kopa członek rady. W roku 2008 rada odbyła 3 posiedzenia, których tematyką były: 1) wnioski po Zderzeniach 2008 Dni Tarnowa (posiedzenie 23 września 2008 r.), 2) prezentacja panelu internetowego Koordynacja działań kulturalnych newsletter kulturalny (posiedzenie 23 września 2008 r.), 3) prezentacja propozycji kulturalnych na rok 2009 (posiedzenie 23 września 2008 r.), 4) Akcenty propozycje zmian, ocena skuteczności dotarcia do odbiorców oraz dostępność (posiedzenie 23 września 2008 r.), 5) program funkcjonowania Tarnowskiego Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie w latach 2008-2011 (posiedzenie 23 września 2008 r. i 14 października 2008 r.), 6) zaopiniowanie projektu Uchwały BudŜetowej Miasta Tarnowa na rok 2009 w części dotyczącej kultury (posiedzenie 3 grudnia 2008 r.). 3.4.4. Komisja Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Tarnowa. Do zadań Komisji Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Tarnowa, jako organu o charakterze opiniodawczo-doradczym, powołanego w celu realizacji przez Prezydenta Miasta Tarnowa zadań w zakresie zwierzchnictwa nad miejskimi słuŝbami, inspekcjami i straŝami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli naleŝy w szczególności: 1) ocena zagroŝeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie miasta Tarnowa, 2) opiniowanie pracy policji i innych słuŝb, inspekcji i straŝy, a takŝe jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie miasta zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, 3) przygotowywanie projektu miejskiego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, Raport o stanie miasta za 2008 r. 14

4) opiniowanie projektów innych programów współdziałania policji i innych miejskich (powiatowych) słuŝb, inspekcji i straŝy oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie miasta zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, 5) opiniowanie projektu budŝetu miasta w zakresie dotyczącym zagroŝeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie miasta, 6) opiniowanie projektów, innych niŝ miejski program w sprawach związanych z wykonywaniem wyŝej wymienionych zadań, 7) opiniowanie, zleconych przez Prezydenta Miasta, zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, innych niŝ objęte wyŝej wymienionymi opiniami. W 2008 r., w związku z upływem II kadencji Komisji Bezpieczeństwa i Porządku dla Miasta Tarnowa, zarządzeniem Nr 25/2008 Prezydenta Miasta Tarnowa z dnia 7 lutego 2008 r. ustalony został nowy skład komisji na III kadencję, który z uwagi na zmiany kadrowe jakie nastąpiły na stanowiskach Komendanta Miejskiego Państwowej StraŜy PoŜarnej w Tarnowie oraz Komendanta StraŜy Miejskiej w Tarnowie został zmieniony we wrześniu 2008 r. Po zmianie komisja w 2008 r. pracowała w składzie: 1) Pan Ryszard Ścigała prezydent Tarnowa, przewodniczący komisji, 2) radni delegowani przez Radę Miejską w Tarnowie: - Pan Tadeusz Mazur, - Pan Adam Sajdak, 3) przedstawiciele delegowani przez komendanta miejskiego policji w Tarnowie: - Pan Zbigniew Ostrowski, - Pan Ireneusz Kuta, 4) osoby powołane przez prezydenta Tarnowa: - Pan Marian Kozik, - Pan Bogusław Placek, - Pan Jerzy Szczepaniec. Do udziału w pracach komisji z głosem doradczym powołani zostali ponadto: - Pan Tadeusz Sitko, - Pan Tadeusz Pawlik. W 2008 r. komisja odbyła dwa posiedzenia (25 marca wspólne z Komisją Porządku Publicznego Rady Miejskiej w Tarnowie oraz 4 grudnia), na których zajmowała się następującymi sprawami: 1) stan bezpieczeństwa publicznego: wg komisji na poprawę bezpieczeństwa w szczególności wpłynęłaby budowa kładek oraz przejść podziemnych, a w związku z tym ograniczenie ilości sygnalizacji świetlnych i upłynnienie ruchu drogowego w Tarnowie, budowa III komisariatu policji (Tarnów- Wschód), zakup dla StraŜy Miejskiej skuterów, zmiana systemu pracy StraŜy Miejskiej; - budowa kładek oraz przejść podziemnych będzie tematem prac w 2009 r., - w 2008 r. StraŜ Miejska została wyposaŝona w nowy, spełniający specjalistyczne wymagania, samochód oraz trzy skutery z wyposaŝeniem osobistym dla kierujących, w tym łącznością radiową, Raport o stanie miasta za 2008 r. 15

- od sierpnia 2008 r. zorganizowano na nowych zasadach współdziałanie straŝy miejskiej z policją, - na sesji Rady Miejskiej w Tarnowie 18 grudnia 2008 r. uchwalono nowy Regulamin StraŜy Miejskiej w Tarnowie, uwzględniający zmiany organizacji wewnętrznej oraz systemu pracy straŝników, mające na celu zwiększenie ich operatywności i mobilności, - w budŝecie miasta na 2009 r. uwzględniono środki finansowe na rozpoczęcie prac projektowych związanych z budową III Komisariatu Policji Tarnów-Wschód. 2) poziome i pionowe oznakowanie ulic, 3) dodatkowe wydatki z budŝetu miasta w ramach uczestniczenia Gminy Miasta Tarnowa w pokrywaniu kosztów utrzymania i funkcjonowania Komendy Miejskiej Policji i Komendy Miejskiej Państwowej StraŜy PoŜarnej w latach 2007-2008. 4) zaopiniowanie projektu budŝetu miasta Tarnowa na 2009 r. w zakresie dotyczącym zagroŝeń porządku publicznego i bezpieczeństwa na terenie miasta Tarnowa (z podkreśleniem pozytywnego faktu ustawicznego wspierania finansowego działalności policji, straŝy poŝarnej oraz straŝy miejskiej), 5) informacja o sporządzeniu dla potrzeb Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Arkusza kierunkowych informacji o pracy Komisji Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego 6) załoŝenia do projektu planu pracy komisji na 2009 r.: - opiniowanie projektów innych niŝ miejski program zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, programów współdziałania policji i innych miejskich (powiatowych) słuŝb, inspekcji i straŝy oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie miasta zadania z zakresu porządku publicznego bezpieczeństwa obywateli, - ocena zagroŝeń porządku publicznego i bezpieczeństwa mieszkańców Tarnowa na podstawie rocznego sprawozdania komendanta miejskiego policji z jego działalności oraz informacji o stanie porządku i bezpieczeństwa publicznego w Tarnowie, informacji komendanta miejskiego PSP o stanie bezpieczeństwa ochrony przeciwpoŝarowej oraz o zagroŝeniach poŝarowych miasta, a takŝe informacji komendanta straŝy miejskiej z działalności straŝy miejskiej, - zaopiniowanie projektu budŝetu miasta Tarnowa na 2010 r. w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli. 3.4.5. Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna. Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna powołana została w 2005 r. na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80., poz. 717 z późn. zm.). Komisja powołana została celem opiniowania projektów i zmian studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miasta Tarnowa, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym Gminy Miasta Tarnowa. Jako organ doradczy opiniuje tematy zgłaszane przez prezydenta lub dyrektora Wydziału Urbanistyki i Budownictwa związane z rozwojem i zagospodarowaniem Gminy Miasta Tarnowa. W 2008 r. komisja działała w składzie 10 osób: - Pan Marek Maślanka przewodniczący komisji, - Pani Barbara Knapik wiceprzewodnicząca komisji, Raport o stanie miasta za 2008 r. 16

- Pani Małgorzata Abramowicz sekretarz komisji, - Pani Małgorzata Przybysz-Ławnicka członek komisji, - Pani Jolanta Pawlus członek komisji, - Pan Andrzej Krupiński członek komisji, - Pan Janusz Jagliński członek komisji, - Pan Zbigniew Pasiecznik członek komisji, - Pan Zbigniew Sipiora członek komisji, - Pan Ryszard Starzec członek komisji. Od czasu powołania do dnia dzisiejszego Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna zaopiniowała ponad 20 opracowań urbanistycznych, w tym dwie zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. W 2008 r. na dwóch posiedzeniach komisja brała czynny udział w opracowaniach urbanistycznych i około plastycznych dotyczących rozwoju miasta i rozbudowy centralnych stref miejskich, mianowicie: - wydano opinię dotyczącą projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Tarnowa dla terenu lokalizacji Warsztatów Terapii Zajęciowej w dzielnicy Klikowa (posiedzenie 12 sierpnia 2008 r.), - przeanalizowano i wydano opinię dotyczącą Programu rozwoju sieci drogowej miasta Tarnowa do roku 2012 oraz podjęto dyskusję dotyczącą rozwoju i zmian w zagospodarowaniu rejonu potoku Wątok, placu Łaziennego i placu Bema - Burku (posiedzenie 8 września 2008 r.). 3.4.6. Tarnowskie Forum Przedsiębiorczości. Tarnowskie Forum Przedsiębiorczości powołane zostało w 2007 r. Głównym celem działalności forum jest opiniowanie i inicjowanie przedsięwzięć istotnych dla rozwoju Tarnowa. Współpraca samorządu ze środowiskiem gospodarczym w ramach forum słuŝy osiągnięciu jak największej zbieŝności polityki prowadzonej przez miasto, z oczekiwaniami lokalnych przedsiębiorców. W 2008 r. Tarnowskie Forum Przedsiębiorczości działało w składzie: - Zbigniew Proć Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowie, - Franciszek Uszko Izba Rzemieślnicza oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Tarnowie, - Leszek Nowicki Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., - Wojciech Seremet Tarnowski Klaster Przemysłowy S.A., - Jacek Sumera Naczelna Organizacja Techniczna, - Zenon Zieliński Polskie Stowarzyszenie Chrześcijańskich Przedsiębiorców, - Marek Głuszak Polskie Stowarzyszenie Chrześcijańskich Przedsiębiorców, - Marek Steinhof Zakład Mechaniczny Steinhof, - Tadeusz Sękowski Tarnowska Spółdzielnia Mieszkaniowa, - Stanisław Plichta Spółdzielnia Mieszkaniowa Jaskółka. W ubiegłym roku Tarnowskie Forum Przedsiębiorczości odbyło 5 spotkań. Tematyka posiedzeń obejmowała wydanie opinii i dyskusję takich spraw, jak: Raport o stanie miasta za 2008 r. 17

1) opłaty z tyt. wieczystego uŝytkowania gruntów Gminy Miasta Tarnowa oraz Skarbu Państwa a takŝe załoŝenia strategii rozwoju miasta w oparciu o dokument planistyczny Tarnów 2010 (posiedzenie 1 kwietnia 2008 r.), 2) inauguracja ogólnopolskich obchodów 90. rocznicy Odzyskania Niepodległości oraz związana z tym wizyta Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego w Tarnowie (posiedzenie 30 czerwca 2008 r.), 3) organizacja I Forum Inwestycyjnego w Tarnowie, prologu Forum Ekonomicznego w Krynicy (posiedzenie 3 września 2008 r.), 4) projekt uchwały dot. zwiększenia stawek podatku od nieruchomości na 2009 r. (posiedzenie 22 października 2008 r.), 5) projekt budŝetu Miasta Tarnowa na 2009 r. (posiedzenie 3 grudnia 2008 r.). 4. GOSPODARKA 4.1. Strefy aktywności gospodarczej Jednym z celów władz samorządowych jest takie zarządzanie miastem, by Tarnów moŝna było określić jako miasto przyjazne dla rozwoju i prowadzenia inwestycji gospodarczych. W mieście dąŝy się do stworzenia jak najlepszego klimatu gospodarczego, gwarantującego inwestorom atrakcyjne warunki do lokowania w nim swojego kapitału. Główne atuty Tarnowa, sprzyjające powstawaniu nowych inwestycji gospodarczych, to: - dogodne połoŝenie na skrzyŝowaniu waŝnych europejskich szlaków handlowych: międzynarodowa trasa E40 krzyŝuje się tu z drogą krajową nr 73, - bliskość lotniska międzynarodowego w Balicach koło Krakowa jak i krajowego w Jasionce niedaleko Rzeszowa, umoŝliwia bezproblemowe podróŝe do wszystkich głównych centrów biznesu w Europie i na świecie, - magistrala transeuropejska - linia kolejowa Kraków-Medyka, łącząca się w Tarnowie z odbiegającą na południe linią do Nowego Sącza, Muszyny i dalej w kierunku Słowacji i Węgier, - bliskość przejść granicznych, pozwalająca w ciągu jednego dnia osiągnąć takie stolice jak: Berlin, Bratysława, Budapeszt, Wiedeń, Kijów, Praga, - planowana autostrada A4, której połoŝenie niedaleko stref aktywności gospodarczej, zwiększy dostępność komunikacyjną tych terenów, - prowadzenie programów szkoleniowych dla osób bezrobotnych i osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej organizowanych, m.in. przez Powiatowy Urząd Pracy, Tarnowską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A., Ośrodek Małopolskiego Instytutu Samorządu Terytorialnego i Administracji w Tarnowie, - Biuro Obsługi Przedsiębiorców w Urzędzie Miasta Tarnowa, którego zadaniem jest kompleksowa obsługa inwestora, a przez to uproszczenie i przyspieszenie kontaktu pomiędzy urzędem a inwestorem, - Tarnowski Klaster Przemysłowy S.A., działający jak wyspecjalizowana jednostka zajmująca się: zarządzaniem terenami przemysłowymi (sprzedaŝ, kupno, dzierŝawa, marketing nieruchomości), pozyskiwaniem zewnętrznych środków finansowych na rozwój stref inwestycyjnych, kompleksową obsługą inwestora (pełnienie roli firmy pierwszego kontaktu dla inwestora), udziałem w kolejnych etapach inwestycyjnych (opracowanie oferty tzw. szytej na miarę ). Raport o stanie miasta za 2008 r. 18

Główne bariery rozwoju gospodarczego miasta to z kolei: - brak szybkiego połączenia drogowego (autostrada) z większymi miastami (Kraków, Rzeszów), - brak ośrodków B+R, - zbyt mała liczba terenów przeznaczonych pod inwestycje przemysłowe, - zbyt duŝe rozdrobnienie terenów oraz nieuregulowane stany prawne nieruchomości, - brak duŝych kompleksów terenów, które moŝna byłoby oferować duŝym inwestorom. By szerzej wykorzystać istniejące w otoczeniu szanse rozwojowe, za bardzo istotny aspekt uznano współpracę regionalną. Między innymi rozpoczęto działania zmierzające do zaktywizowania sąsiednich samorządów w celu podejmowania wspólnych inicjatyw oraz kooperacji i działania pod jednym szyldem w zakresie promocji gospodarczej. Dodatkowym atutem skłaniającym potencjalnych inwestorów do rozwijania swojego biznesu w Tarnowie są ulgi w podatku dochodowym oraz funkcjonujące na zasadzie praw nabytych zwolnienia od podatku od nieruchomości. Pośrednio, czynniki te pozytywnie wpływają na spadającą stopę bezrobocia, która w mieście, w grudniu 2008 r. wynosiła tylko 7,2% i powodują, Ŝe uznane firmy lokują tu swoje inwestycje. Jako przykład wymienić naleŝy amerykański Summit Packaging, włoski Trial czy szwedzki Beckers. Prowadzona od kilku lat polityka wspierania rozwoju, zarówno małych, jak i duŝych podmiotów gospodarczych oraz przygotowywania terenów pod nowe inwestycje, dała widoczne efekty w postaci zwiększonego rozwoju gospodarczego. Między innymi w mieście została utworzona Specjalna Strefa Ekonomiczna (będąca Podstrefą Krakowskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej) oraz rozwinęły się strefy aktywności gospodarczej, jak np. znane pod zwyczajowymi nazwami: Zielony Park Przemysłowy Kryształowy i Park Przemysłowy Mechaniczne. 4.1.1. Specjalna Strefa Ekonomiczna w Krakowie - Podstrefa w Tarnowie Funkcjonująca na terenie Tarnowa podstrefa Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Krakowie, zarządzana jest przez Tarnowski Klaster Przemysłowy S.A. Przedsiębiorcy inwestujący w Specjalnej Strefie Ekonomicznej mogą uzyskać pomoc publiczną regionalną przyznawaną w formie zwolnienia od podatku dochodowego. MoŜliwe jest uzyskanie pomocy publicznej z tytułu inwestycji oraz z tytułu utworzenia nowych miejsc pracy. W 2008 r. tereny objęte statusem Specjalnej Strefy Ekonomicznej podwoiły swoją wielkość - łącznie do 44,54 ha. Są to tereny zlokalizowane przy ul. Czystej oraz w Parku Przemysłowym Mechaniczne. Tereny podstrefy przy ul. Czystej zagospodarowane są w 90% - funkcjonują tu takie firmy jak: Beckers Farby Przemysłowe Sp. z o.o., Elmark Tarnów, Cestor Sp. z o.o., ABM Solid S.A., Fabryka Styropianu Arbet, Unipress s.c., Ergobud Sp. z o.o., Zakład Elementów Konstrukcyjnych Sp. z o.o., Summit Packaging Polska Sp. z o.o., PPH Moskito. Obecnie miasto czyni starania w kierunku wykupu nieruchomości od prywatnych właścicieli, które stopniowo będą obejmowane statusem Specjalnej Strefy Ekonomicznej. PoniŜej wymieniono firmy, które zainwestowały na terenie tarnowskiej podstrefy w 2008 r.: - Firma ZEGAR (inwestycja w trakcie realizacji), - Berendsen Textile Service Sp. z o.o. (przedwstępna umowa sprzedaŝy nieruchomości), - TIK INVEST Sp. z o.o. (warunkowa umowa sprzedaŝy nieruchomości), Raport o stanie miasta za 2008 r. 19

- KON-INS-BUD MontaŜ Sp. z o.o. (przedwstępna umowa sprzedaŝy nieruchomości). 4.1.2. Zielony Park Przemysłowy "Kryształowy" w Tarnowie Obszar ten zajmuje powierzchnię około 350 ha, z czego w chwili obecnej zagospodarowane jest 40%. W Zielonym Parku Przemysłowym Kryształowy działalność gospodarczą prowadzi około 40 podmiotów. Teren parku wyposaŝony jest w niezbędną infrastrukturę i jest dobrze skomunikowany, co w znacznym stopniu ułatwia rozwijanie działalności gospodarczej. Czynniki zachęcające do inwestowania w Zielonym Parku Przemysłowym Kryształowy to: - zwolnienia od podatku od nieruchomości na zasadzie praw nabytych, dla przedsiębiorstw, które dokonały nowych inwestycji przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, - dostępność komunikacyjna: kolejowa i drogowa (teren parku zlokalizowany jest w północnej części Tarnowa i ma bardzo dobre połączenia komunikacyjne z innymi rejonami miasta. W jego bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się drogi wylotowe z miasta, w tym droga krajowa nr 73 w kierunku na Warszawę. Przez teren parku przebiegają równieŝ czynne tory kolejowe, wykorzystywane przez działające na jego terenie przedsiębiorstwa, posiadające własne bocznice), - uprzemysłowienie terenu dominuje działalność produkcyjna (funkcjonuje tu około 40 przedsiębiorstw, z których jako największe moŝna wymienić: Fabrykę Silników Elektrycznych TAMEL S.A., Profitech Sp. z o.o., Domex Sp. Jawna, Fritar S.A., Unopol Sp. Jawna, Cegbud Cegielnia KrzyŜ, Goodyear, FH Kwant, Bruk-Bet, Huta Szkła Ewa, Eltar Sp. z o.o., Eg-Met, Stalprodukt S.A., Spółka Stolarczyk), - uzbrojenie w podstawowe media jak: woda, energia elektryczna, gaz i ciepło (działają m.in. stacja transformatorowa 110/15kV oraz ciepłownia MPEC). 4.1.3. Park Przemysłowy Mechaniczne Obszar całkowity Parku Mechaniczne obejmuje około 10 ha, z czego zagospodarowane (wydzierŝawione) jest około 90% powierzchni. W parku zainwestowało 13 przedsiębiorstw. Były to głównie mikro-, małe- i średnie przedsiębiorstwa, reprezentujące róŝne branŝe i róŝne kapitały (zarówno krajowe jak i zagraniczne). ZauwaŜa się duŝe zainteresowanie tanimi powierzchniami przemysłowymi, zarówno u lokalnych jak i zewnętrznych przedsiębiorców, co pozwala stwierdzić, Ŝe następuje wzrost zachowań przedsiębiorczych wśród mieszkańców miasta i regionu. Firmy inwestujące na tym terenie mogą liczyć na: - obniŝenie kosztów produkcji, korzystając z dostaw materiałów na zasadzie Just-in-time i niŝszych kosztów transportowych, - korzystanie z usług ośrodków badawczych i nowych technologii. Przygotowane obszary inwestycyjne stwarzają nie tylko korzystne warunki inwestorom chcącym zainwestować swój kapitał w Tarnowie, ale takŝe mają za zadanie motywować i zachęcać potencjalnych przedsiębiorców do inwestycji w subregionie, jakim jest miasto Tarnów. Obecnie na terenie Parku Mechaniczne działają następujące podmioty gospodarcze: Baris Sp. z o.o., Kreska Sp. z o.o., GPL Projekty Sp. z o.o., Area 51 Sp. z o.o., Trial s.r.l., Galeco Sp. z o.o., Axel, Green House Sp. z o.o., FH Points. Firmy, które zainwestowały na terenie Parku Przemysłowego Mechaniczne w 2008 r.: - Alien Inspired Technologies AIT Sp. z o.o., - Krośnieńskie Huty Szkła KROSNO S.A., Raport o stanie miasta za 2008 r. 20

- Spółdzielnia Pracy ARGO-FILM Zakład nr 2, - Firma Usługowo-Remontowa ALEX. 4.2. Gospodarka w liczbach W 2008 r. do Ewidencji Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta Tarnowa wpisano 916 przedsiębiorców, w tym 604 zwolnionych od opłaty za dokonanie wpisu na podstawie uchwały Nr VIII/129/2007 Rady Miejskiej w Tarnowie w sprawie zwolnienia od opłat za pierwsze zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej na terenie Gminy Miasta Tarnowa, natomiast wykreślono 784 przedsiębiorców, w tym 43 z powodu zmiany miejsca zamieszkania. Z istniejącej od 20 września 2008 r. moŝliwości zawieszenia działalności gospodarczej skorzystało 139, z których 3 wznowiło działalność przed końcem roku. Na koniec 2008 r. w ewidencji zarejestrowanych było 9 588 przedsiębiorców, tj. o 132 więcej niŝ na koniec 2007 r., co stanowi 1,4 % wzrostu. Analogicznie w 2007 r. wpisano 934 przedsiębiorców, natomiast wykreślono 922 osoby, w tym 76 z powodu zmiany miejsca zamieszkania. Na koniec 2007 r. w ewidencji zarejestrowanych było 9 456 przedsiębiorców, tj. o 12 więcej niŝ na koniec 2006 r., co stanowi 0,1 %. Jak wynika z w/w danych, w 2008 r. odnotowaliśmy znaczną dynamikę w rozwoju przedsiębiorczości mieszkańców Tarnowa, co dobrze rokuje na przyszłość. Podmioty gospodarcze wg sekcji PKD: - na 30.06.2007 9 979 podmiotów gospodarczych (wg sekcji PKD, dane GUS), - na 31.12.2007 10 079 podmiotów gospodarczych (wg sekcji PKD, dane GUS), - na 30.09.2008 10 139 podmiotów gospodarczych (wg sekcji PKD, dane GUS). Wielkość nakładów inwestycyjnych poniesionych przez tarnowskie firmy w latach 2007-2008 - około 1.522.724.548 zł (dane własne, pozyskane z 33 firm z Tarnowa wraz z orientacyjnymi nakładami przewidzianymi na budowę galerii handlowych: Gemini Jasna Park i Galeria Tarnovia). Największe przedsiębiorstwa i firmy w Tarnowie po względem przychodów (za trzy kwartały 2008 r.): - Zakłady Azotowe w Tarnowie-Moscicach S.A. przychody: 1.000,4 mln zł (1.058,9 mln zł grupa kapitałowa), - POLDIM S.A. przychody: 513,6 mln zł, - ABM Solid S.A. przychody: 221,3 mln zł, - Zakłady Mechaniczne S.A. przychody (za 2008 r.): 74,1 mln zł, - Fritar S.A. przychody: 64,0 mln zł. Największe przedsiębiorstwa i firmy w Tarnowie po względem zatrudnienia: - Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A. zatrudnienie: 4.388 osób (grupa kapitałowa), - Szpital Wojewódzki im. Św. Łukasza w Tarnowie zatrudnienie: 1.467 osób, - Poczta Polska w Tarnowie zatrudnienie: 1.449 osób, - Tamel S.A. zatrudnienie: 1.098 osób, - Enion Grupa Tauron S.A. oddział Tarnów zatrudnienie: 889 osób. Raport o stanie miasta za 2008 r. 21