Recyrkulacja powietrza w salach operacyjnych



Podobne dokumenty
Czynniki niebezpieczne (urazowe) to takie czynniki, które działając na człowieka i mogą spowodować uraz (wypadek przy pracy).

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r.

Występowanie szkodliwych czynników biologicznych w środowisku pracy

Czystość mikrobiologiczna i pyłowa środowiska szpitalnego

3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki

Charakterystyka wybranych czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych

ZAGROŻENIA GAZOWE CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO G

Kryteria wyboru układu klimatyzacyjnego dla bloku operacyjnego

SUBSTANCJE CHEMICZNE STWARZAJĄCE ZAGROŻENIA

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnej/specjalistycznej/grupowej praktyki lekarskiej

Ocena bloku operacyjnego

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Rzeszowie

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, września 2012 r

Ocena przychodni, poradni, ośrodka zdrowia, lecznicy lub ambulatorium z izbą chorych*

Katarzyna Kitajewska Główny Inspektorat Sanitarny

Instrukcja postępowania z odpadami biologicznymi w ICHNoZiŻ UJD

ORGAN/JEDNOSTKA WŁAŚCIWA DO ZAJĘCIA SIĘ SPRAWĄ Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny ul. Wierzbowa 16, Rzeszów

Dorobek publikacyjny

DBAMY O ŚRODOWISKO PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA REALIZOWANY PRZEZ SPZOZ BRZESKO

Czynniki chemiczne rakotwórcze

INFORMACJE DOTYCZĄCE PRAC W KONTAKCIE Z AZBESTEM

Procedura SZJ. Opracował Sprawdził Zatwierdził

Ocena realizacji ogólnych wymogów w kontrolowanych zakładach pracy

KLIMATYZACJA POMIESZCZEŃ dla Pracowni ESWL w piwnicy bloku B

Nazwa przedmiotu zamówienia Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia

ZAWODOWA EKSPOZYCJA NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE I OCHRONA PRACOWNIKÓW NARAŻONYCH NA NIE W ŚWIETLE NOWYCH PRZEPISÓW KRAJOWYCH

Ćwiczenie 8, 9, 10 Kontrola mikrobiologiczna środowiska pracy

Zakażenia w chirurgii.

Zarządzanie ryzykiem wystąpienia zanieczyszczeń krzyżowych cz. I

INSTALACJE F 2018 PRZEPISY PRAWA DOTYCZĄCE CENTRAL WENTYLACYJNYCH

ZALECENIA DLA PRACODAWCÓW I SŁUŻB KONTROLNYCH

TEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk

Ocena podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie procesów sterylizacji

ARTMEDIK Sp. z o.o. Szpital Specjalistyczny im. Wł. Biegańskiego w Jędrzejowie. Jędrzejów, 30 listopada 2016 r.

Zał. nr 1 do postępowania

INFORMACJE DOTYCZĄCE BADAŃ I POMIARÓW CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY

Zagrożenia na stanowisku pracy i dobór środków ochrony indywidualnej ochrona oczu (cz. 1)

(Dz. U. z dnia 31 października 2005 r.)

Kontrola sprawdzająca wykonanie obowiązków nałożonych decyzją z dnia r. - dot. Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Rzeszowie.

Klasyfikacja filtrów powietrza

mgr inż. Aleksander Demczuk

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy dyrektywy) (2012/C 262/03)

THESSLAGREEN. Wentylacja z odzyskiem ciepła. Kraków, 10 Października 2016

Badania mikrobiologiczne wg PN-EN ISO 11737

Program Zintegrowanego Systemu Zarządzania 2009

(Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy prawodawstwa harmonizacyjnego Unii) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2015/C 226/03)

1. Tytuł OSN 21: Powlekanie metodą napylania

Zarządzanie bezpieczeństwem Laboratorium 2. Analiza ryzyka zawodowego z wykorzystaniem metody trzypunktowej

KARTA BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTU

Climamedic CMSL. Stropy laminarne do pomieszczeń czystych

Dyrektywa 98/79/WE. Polskie Normy zharmonizowane opublikowane do Wykaz norm z dyrektywy znajduje się również na

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy dyrektywy) (2013/C 22/03) 9.8.

Załącznik nr 19. Postępowanie z odpadami medycznymi i weterynaryjnymi

Uwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska

PROCEDURA POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI MEDYCZNYMI

Sytuacja z 21/22 września 2016 r. Płock, październik 2016 r.

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Higieny Komunalnej

Niebezpieczne substancje. Maj 2015 r.

Ryzyko zawodowe i czynniki. szkodliwe dla zdrowia

Kontrolowany obszar (temat)

modernizacja BLOKu OperAcyJneGO w Samodzielnym publicznym Szpitalu Klinicznym nr 1 w Szczecinie

CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA. Tomasz Gorzelanny

INFORMACJA o uŝyciu czynnika biologicznego w środowisku pracy. w celach naukowo-badawczych w celach przemysłowych w celach diagnostycznych

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 im. Prof. Stanisława Szyszko Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

wwww.shl.org.pl Wymagania merytoryczno-prawne w zakresie realizacji procesów dekontaminacji wyrobów medycznych

ŚRODOWISKO PRACY W ZAKŁADACH GÓRNICZYCH W ŚWIETLE AKTUALNIE OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW

Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i procesów technologicznych bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i

Załącznik 2. Międzynarodowe kody zagrożeń i zaleceń bezpieczeństwa (Risk and Safety Phrases)

Państwowa Inspekcja Sanitarna. Wrocław, września 2014 roku

DOBRA PRAKTYKA HIGIENICZNA. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Powiecie Warszawskim Zachodnim

Rozporządzenie MGiP z r. 1

Komunikat Komisji w ramach wdrażania dyrektywy 98/79/WE. (Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy dyrektywy) (2010/C 183/04)

Niska emisja SPOTKANIE INFORMACYJNE GMINA RABA WYŻNA

Karta charakterystyki mieszaniny

BHP na stanowiskach pracy. Regulacje prawne

Komunikat Komisji w ramach wdrażania dyrektywy 98/79/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wyrobów medycznych używanych do diagnozy in vitro

Rozporządzenie MG z r. 1

Legionella w instalacjach budynków

IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI / PREPARATU I IDENTYFIKACJA PRZEDSIEBIORSTWA Nazwa handlowa: Producent:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań Dobrej Praktyki Wytwarzania

ROZDZIAŁ III INSTALACJE OGRZEWCZE I WENTYLACYJNE

Ocena pomieszczeń służących do wykonywania praktyki pielęgniarskiej

HYGIENIC DESIGN II MEDIA ORAZ SYSTEMY POMOCNICZE W HIGIENICZNYCH PROCESACH PRODUKCYJNYCH OFERTA ORGANIZACJI SZKOLENIA ZAMKNIĘTEGO

Zwroty R. ToxInfo Consultancy and Service Limited Partnership Tel.:

prowadzenie ewidencji wytwarzanych odpadów wraz z kartą przekazania odpadów 1

RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA

WYKAZ Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Sekcji Higieny Komunalnej

PROCEDURA ZAPEWNIENIA WŁAŚCIWEGO STANU HIGIENY POPRZEZ PROWADZENIE

Karta charakterystyki substancji niebezpiecznej Wkładki ognioodporne Producent GLUSKE

WYKAZ. Podstawowych aktów prawnych stosowanych w działalności Oddziału Nadzoru Higieny Komunalnej

Lp. Data kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę. Kontrolowany obszar (temat) okres r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

Klasyfikacja sprzętu ochrony układu oddechowego według norm serii PN-EN

Analiza i ocena ryzyka zawodowego pracowników. chemicznych. Katarzyna Szymczak-Czyżewicz Oddział Higieny Pracy WSSE w Szczecinie 1

Wymagania ogólne. Warunki klimatyczne

Transkrypt:

Barbara Romanowska Wojewódzka Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna Oddział Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego Warszawa, ul. Żelazna 79 Recyrkulacja powietrza w salach operacyjnych Warszawa, dnia 9 grudnia 2011r.

Podstawy prawne 1) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), 2) Rozporządzenie Ministra Pracy i polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ( Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) 3) Norma DIN 1946-4 2008. Wentylacja i klimatyzacja część 4: Systemy wentylacji i klimatyzacji stosowane w budynkach i pomieszczeniach w sektorze opieki zdrowotnej. 4) PN-EN ISO 14644-1:2005. Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane. Część 1: Klasyfikacja czystości powietrza. 5) PN-EN ISO 14644-2:2005. Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane. Część 2: Wymagania techniczne dotyczące badania i monitorowania w celu wykazania ciągłej zgodności z normą ISO 14644-1. 6) PN-EN ISO 14698-1:2004. Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane. Kontrola biozanieczyszczeń -- Część 1: Główne zasady i metody. 7) PN-EN ISO 14698-2:2005. Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane. Kontrola biozanieczyszczeń -- Część 2: Ocena i interpretacja danych o biozanieczyszczeniach. 8) Wytyczne ANSI/ASHRAE/ASHE Standard 170-2008, Ventilation of Health Care Facilities.

Podstawy prawne - czynniki szkodliwe dla zdrowia Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29.11.2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ( Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn.zm.) ) najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) - wartość średnia ważona stężenia którego oddziaływanie na pracownika w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, przez okres jego aktywności zawodowej nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń; najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) - wartość średnia stężenia, które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeżeli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina;

Podstawy prawne - czynniki biologiczne DYREKTYWA 2000/54/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 18 września 2000 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy (Dz.U WE L 262/21 z 17 października 2000 roku). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. Nr 81 poz.716 z późn.zm.) określa: klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych, wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych, szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, Szkodliwe czynniki biologiczne mogące być przyczyną zakażenia, alergii lub zatrucia obejmują: drobnoustroje komórkowe, w tym zmodyfikowane genetycznie, jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie, hodowle komórkowe, pasożyty wewnętrzne człowieka.

Czynniki biologiczne- grupy zagrożenia Grupa 1 zagrożenia Czynniki, przez które wywołanie chorób u ludzi jest mało prawdopodobne. Grupa 2 zagrożenia Czynniki, które mogą wywoływać choroby u ludzi, mogą być niebezpieczne dla pracowników, ale rozprzestrzenienie ich w populacji ludzkiej jest mało prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia. Grupa 3 zagrożenia Czynniki, które mogą wywoływać u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników, a rozprzestrzenienie ich w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia. Grupa 3** zagrożenia Do grupy 3 ** należą czynniki biologiczne które stanowią ograniczone ryzyko zakażenia dla pracowników, ponieważ nie są zazwyczaj przenoszone drogą powietrzną. Grupa 4 zagrożenia Czynniki, które wywołują u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników, a rozprzestrzenienie czynników w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj nie istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia.

Wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych: Praca w zakładach produkujących żywność. Praca w rolnictwie. Praca, podczas której dochodzi do kontaktu ze zwierzętami lub produktami pochodzenia zwierzęcego. Praca w jednostkach ochrony zdrowia. Praca w laboratoriach klinicznych, weterynaryjnych lub diagnostycznych. Praca w zakładach gospodarki odpadami. Praca przy oczyszczaniu ścieków. Praca w innych okolicznościach niż wymienione wyżęj, podczas której jest potwierdzone narażenie na działanie czynników biologicznych.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.) 151 ust 3. Recyrkulację powietrza można stosować wówczas, gdy przeznaczenie wentylowanych pomieszczeń nie wiąże się z występowaniem bakterii chorobotwórczych, z emisją substancji szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych zapachów, 151 ust.4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja powietrza może być stosowana tylko za zgodą i na warunkach określonych przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ( Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) 38 ust.1. Przy stosowaniu w pomieszczeniach pracy wentylacji mechanicznej z recyrkulacją powietrza ilość powietrza świeżego nie powinna być mniejsza niż 10% ogólnej ilości wymienianego powietrza. 38 ust.2. W powietrzu wprowadzanym do pomieszczeń pracy przy stosowaniu recyrkulacji zanieczyszczenie czynnikami szkodliwymi dla zdrowia nie powinno przekraczać poziomu, przy którym suma stosunków stężeń poszczególnych substancji do odpowiadających im wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń przekracza 0,3. 38 ust.3. Recyrkulacja powietrza nie powinna być stosowana w pomieszczeniach pracy, w których występuje narażenie na mikroorganizmy chorobotwórcze lub znajdują się substancje trujące, cuchnące albo możliwe jest nagłe zwiększenie stężenia szkodliwych substancji, a także w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

Sale operacyjne - klasa ISO-5 Sale operacyjne (obszar czysty) - to pomieszczenia o ustalonym sposobie kontroli zanieczyszczeń cząstkami i drobnoustrojami w środowisku, zaprojektowane i użytkowane w sposób ograniczający wprowadzanie, powstawanie i gromadzenie się zanieczyszczeń pyłowych i mikrobiologicznych. Utrzymanie jakości powietrza w klasie ISO 5 wymaga zastosowania jednokierunkowego przepływu powietrza, aby uniknąć tworzenia się turbulencji, które mogłyby zanieczyścić strefę krytyczną.

Dobra praktyka projektowa Obszar chroniony - oprócz stanowiska operacyjnego lub zabiegowego obejmuje pokrycia sterylne (prześcieradła i chusty chirurgiczne), stół na sterylne narzędzia i materiały i zespół operacyjny w sterylnej odzieży Właściwe utrzymanie higieny zależy nie tylko od dobrego przeszkolenia, organizacji i dyscypliny personelu medycznego i technicznego ale równie od odpowiedniego projektowania i budowy obiektów w sektorze opieki zdrowotnej. Aspekt zachowania higieny ma znaczenie już na etapie planowania, budowy systemu wentylacji i klimatyzacji, a zatem wymaga to aby specjalista ds. higieny uczestniczył w całym procesie planowania budowy.

Standardy klasyfikacji sal operacyjnych Norma PN-EN ISO 14644-1:2005 Standardem klasyfikującym wszystkie pomieszczenia czyste jest norma ISO 14644, która została zaakceptowana przez Europejski Komitet ds. Normalizacji (CEN) jako norma europejska i uznana również przez Polski Komitet Normalizacyjny jako : PN-EN ISO 14644-1 z 2005r. Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska kontrolowane. Część 1: Klasyfikacja czystości powietrza. W normie ISO 14644-1 - klasę czystości definiuje się na podstawie relacji: Gn = 10 N x (0,1/D) 2,08 Gn - max. liczba cząstek zawarta w 1 m 3 powietrza o średnicy równej lub większej niż D, D - rozmiar rozpatrywanych cząstek w mikrometrach, N - nazwa klasy czystości według ISO W zakładach opieki zdrowotnej, uwzględnia się dodatkowo czystość powietrza ocenianą pod kątem mikrobiologicznym. Określenie klasy czystości mikrobiologicznej powietrza następuje przez identyfikację i pomiar ilościowy mikroorganizmów.

Klasa czystości, czystość mikrobiologiczna pomieszczeń klasyfikacja według z wymagań normy PN-EN ISO 14644-1.

Monitoring mikrobiologiczny Testy mikrobiologiczne wykonuje się w celu określenia i oceny stopnia obciążenia sali operacyjnej mikroorganizmami zdolnych do rozmnażania wywołanego w czasie używania pomieszczenia. Norma DIN EN ISO 14698. Część 1 określa podstawowe zasady i metody kontroli zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Norma DIN EN ISO 14698.Część 2 - zawiera wskazówki dotyczące oceny danych mikrobiologicznych

Monitoring mikrobiologiczny Najstarszą, stosowaną jeszcze powszechnie w szpitalach metodą kontroli czystości mikrobiologicznej powietrza w salach operacyjnych jest metoda sedymentacji. W metodzie tej otwarte płytki z podłożem stałym należy pozostawić w określonym czasie na stolikach narzędziowych i na określonej wysokości od podłogi (1,2m), Obliczanie wyników opiera się na założeniu, że w określonym czasie na powierzchni płytki osiądą drobnoustroje znajdujące się w powietrzu. Szybkość z jaką cząstki osiadają na powierzchni szalek Petriego jest funkcją intensywności turbulencji w otaczającym powietrzu w miejscu umieszczenia płytki. W salach operacyjnych z wentylacją turbulentną szybkość ta będzie większa niż w niskoturbulentnym obszarze chronionym. Jeśli uzyskana zostanie szczególnie wysoka liczność kolonii w obszarze chronionym sali operacyjnej może oznaczać, że następuje duża emisja zarodników roznoszonych przez personel na sali operacyjnej lub może to wskazywać na nieprawidłowości w systemie wentylacji i klimatyzacji.

Monitoring mikrobiologiczny [JTK/m3], Do pobrania próbek stosuje są płytki Petriego zawierające specjalne wzbogacone podłoża. Zarodki powinny być inkubowane przez określony czas i w określonej temperaturze. Po tym czasie wyhodowane kolonie należy zliczyć i zidentyfikować ich szczepy. Stężenie zanieczyszczeń mikrobiologicznych w powietrzu można opisać wzorem: K R - stężenie zanieczyszczeń mikrobiologicznych w [JTK/m3], n - liczba kolonii wyrosłych na płytce, P - powierzchnia płytki w [m2], t - czas otwarcia płytki (czas sedymentacji) w [min], dla sal operacyjnych stosuje się czasy 30-60 minut.

Monitoring mikrobiologiczny DIN 1946:2008 Liczbę kolonii na każdej płytce normalizuje się dla 5 operacji na powierzchnię 50 cm2 i dla czasu operacji 60 minut i oblicza się średnią liczność kolonii dla każdej sali operacyjnej. Wymagania normatywne: Pomieszczenia klasy Ia: Średnia właściwa liczność kolonii: 1 CFU (50 cm2 60 min), Pomieszczenia klasy Ib: Średnia liczność właściwa kolonii: 5 CFU (50 cm2 60 min), Kolonia nazywamy skupisko drobnoustrojów, widoczne gołym okiem, wyrosłe na powierzchni lub w głębi podłoża stałego powstałe z jednostki tworzącej kolonie (jtk)

Klasyfikacja pomieszczeń wg wytycznych Ministerstwa Zdrowia Klasy wg wytycznych polskich: I - 70 JTK/m II - 300 JTK/m III - 700 JTK/m I klasa- sale operacyjne o wysokiej aseptyce (transplantacje, operacje mózgu, serca, ciężkie oparzenia, operacje ortopedyczne, II klasa - to sale operacyjne, aseptyczne i sale o niskim poziomie aseptyki oraz sale intensywnej opieki medycznej; III Klasa- to sale porodowe, zabiegowo-operacyjne, sterylizatornie, endoskopii, RTG i inne.

Częstotliwość wykonywania pomiarów Niemiecka norma DIN 1946-4 :2008 zaleca coroczną kontrolę czystości mikrobiologicznej powietrza oraz instalacji klimatyzacji-wentylacji. Badania należy przeprowadzać również po każdej wymianie filtrów absolutnych i remontach mających wpływ na czystość mikrobiologiczną powietrza w sali operacyjnej.

Obszar czysty pod nawiewnikiem laminarnym

Czynniki mające wpływ na kontaminację powietrza w sali operacyjnej Głównym emitorem zanieczyszczeń w sali operacyjnej jest zespół operacyjny, a ilość emitowanych mikroorganizmów zależy od następujących czynników: rodzaju operacji, liczby osób w sali operacyjnych, aktywności zespołu operacyjnego, dyscypliny higienicznej członków zespołu operacyjnego, środków zapobiegawczych, w tym odzieży ochronnej zespołu operacyjnego.

Źródła zanieczyszczeń : (wewnętrzne i zewnętrzne) Zanieczyszczenia powietrza występujące w salach operacyjnych można podzielić na: zanieczyszczenia wewnętrzne, zanieczyszczenia pochodzenia zewnętrznego. Do najważniejszych źródeł zanieczyszczeń wewnętrznych należą: personel medyczny, pacjenci, aparatura medyczna, wyposażenie sali.

Do źródeł zanieczyszczeń zewnętrznych zalicza się: Niedostatecznie oczyszczone powietrze, doprowadzone do sali operacyjnej w sposób zorganizowany (instalacje klimatyzacyjne), Napływ powietrza do sali operacyjnej sposób niezorganizowany z pomieszczeń o niższej klasie czystości - (infiltracja powietrza z sąsiadujących obszarów), Wnoszenie do sali operacyjnej zanieczyszczonych materiałów, narzędzi, aparatury i sprzętu.

Wśród zanieczyszczeń wewnętrznych można wyróżnić: Mikroorganizmy, Zanieczyszczenia pyłowe na posadzce,ścianach i suficie pomieszczeń ulegające wtórnej emisji na skutek aktywności personelu oraz ruchu powietrza cząstki stałe pochodzące np. z powierzchni ciała ludzkiego lub emitowane przez ubrania, biozanieczyszczenia, ciepło i wilgoć wydzielane przez ludzi, substancje gazowe (gazy anestezyjne i medyczne, dwutlenek węgla wydzielany podczas procesu oddychania), opary preparatów służących do dezynfekcji skóry pacjenta, powierzchni i sprzętu, cząstki stałe i substancje gazowe emitowane przez elementy wyposażenia i wykończenia sali.

Zadania wentylacji i klimatyzacji w sali operacyjnej Utrzymanie na najniższym poziomie koncentracji zanieczyszczeń mikrobiologicznych, gazowych i pyłowych. Zapewnienie komfortu cieplno - wilgotnościowego personelowi oraz pacjentom (łącznie z kontrolą zysków ciepła), Uniemożliwienie powstawania mieszanin wybuchowych i par substancji stosowanych do narkozy. Obniżenie zawartości w powietrzu szkodliwych, toksycznych gazów oraz drażniących zapachów Zapewnienie prawidłowego kierunek przepływu powietrza pomiędzy pomieszczeniami o różnym przeznaczeniu.

Porównanie standardów wentylacyjnych z różnych krajów Klasa czystości IA DIN 1946/4 od 2008r.(Niemcy) ASHRAE/ASHE od 2008 r.(usa) GB50333-2002 (Chiny) Wymiary powierzchni nawiewu powietrza 3,2 x 3,2 m2 Brak danych 2,6 x 2,4 m2 Recyrkulacja Stopnie filtracji powietrza Tak (powietrze świeże min. 1.200 m3/h) Tak (powietrze Świeże min. 4 wym/h) Tak (pow. świeże min. 1.200 m3/h) min. F5 + F9 + H13 Filtr końcowy Hepa min. G4 + F7 + H13

Porównanie standardów wentylacyjnych z różnych krajów Klasa czystości IA DIN 1946/4 od 2008r.(Niemcy) GOST R od 2006r. (Rosja) HTM 03-01 od 2007r (Wielka Brytania) Powierzchnia nawiewu powietrza 3,2 x 3,2 m2 min. 9 m2 3,2 x 3,2 m2 Recyrkulacja Tak (powietrze świeże min. 1.200 m3/h) Tak (powietrze świeże min. 100m3/h/osoba) Tak (25 wym/h, powietrze świeże min. 2700 m3/h) Stopnie filtracji powietrza min. F5 + F9 + H13 F7 + F9 + H14 G3 + min. F9 + min. H10

Schemat obiegu powietrza w sali operacyjnej ze stropem laminarnym

Podstawa klasyfikacji POLSKA BN-88/8962-06 NIEMCY DIN 24184 DIN 24185 Normy Europejskie PN-EN 779 Filtry wstępne A1 EU1 G1 A2 Filtry dokładne B1 EU2 G2 B2 EU3 G3 EU4 Filtry bardzo dokładne C EU5 F5 EU6 EU7 EU8 Filtry aerozoli koloidalnych Q EU9 - Q F9 EU10 - Q G4 F6 F7 F8 H10 R EU11 - R H11 S EU12 - S H12 EU13 - S EU14 EU15 EU16 EU17 H13 H14 U15 U16 U17

Stopnie filtracji Dla pomieszczeń o klasie I, wymagana jest trzystopniowa filtracja, z czego dwa pierwsze stopnie mają być montowane w centrali wentylacyjnej, zaś trzeci stopień powinien znajdować się w punkcie nawiewu. Jako pierwszy stopień filtracji powinno zapewnić się filtr co najmniej klasy F5, jeśli jest dostępny na danym obszarze, jednak ze względów higienicznych do systemów obsługujących. Pomieszczenia wyższych klas czystości zaleca się stosowanie filtrów klasy F7. Jako drugi stopień filtracji należy zastosować filtr F9 Jako trzeci stopień filtracji należy stosować filtr klasy H13.

DIN 1946 4:2008 - Pomieszczenie klasy Ia Sale operacyjne klasy Ia stosuje się dla operacji takich, jak: chirurgia ortopedyczna i urazowa (np. pełne endoprotezy kolana lub biodra); neurochirurgia związana ze szczególnie wysokim ryzykiem infekcji; chirurgia ginekologiczna (np. protezy piersi); chirurgia ogólna (np. implanty siatkowe przy leczeniu przepukliny); chirurgia sercowo-naczyniowa (np. protezy naczyniowe); przeszczepy (np. całe organy); operacje trwające kilka godzin lub dłużej (np. operacje nowotworów o rozległym polu operacyjnym); operacje szczególnie długotrwałe (łączny czas obejmujący przybliżony czas sterylizacji instrumentów i czas od cięcia do zamknięcia).

Sale operacyjne klasy Ia Przepływ laminarny 3,2 m x 3,2 m na całej powierzchni chronionej. Przynajmniej 1200 m 3 /h powietrze zewnętrzne, reszta jako powietrze z recyrkulacji z sali operacyjnej, Temperatura powietrza nawiewnego 19 C do 26 C (regulowana) 3 stopniowa filtracja powietrza Wyciągowe urządzenia końcowe uzdatniania powietrza z separatorami kłaczków

DIN 1946 4:2008 - Pomieszczenie klasy Ib Sale operacyjne klasy Ib stosuje się do operacji niewymagających warunków niskiej turbulencji takich jak : wstawianie małych implantów (np. stenty wieńcowe), inwazyjnej koronarografii, cewnikowania serca, zabiegów endoskopowych sterylnych jam ciała. Eksploatację sal operacyjnych klasy Ib należy prowadzić przy zachowaniu dodatniego bilansu powietrza dopływającego z zewnątrz na poziomie przynajmniej 1200 m3/godzinę.

Podział pomieszczeń na klasy wg wytycznych Ministerstwa Zdrowia I klasa czystości Obejmuje pomieszczenia o możliwie najwyższej aseptyce. sale operacyjne wysokoaseptyczne, w których przeprowadza się transplantacje, operacji serca, mózgu, leczy ciężkie poparzenia, boksy jałowe, pracownie płynów infuzyjnych, sale łóżkowe specjalne dla chorych z oparzeniami. II klasa czystości Obejmuje pomieszczenia o niskim poziomie bakterii. sale operacyjne aseptyczne, sale operacyjne septyczne, sale gipsu w zespole operacyjnym, sale pooperacyjne, pokoje wcześniaków, sale przygotowania pacjentów i lekarzy. III klasa czystości Obejmuje pomieszczenia o normalnym poziomie bakterii. sale porodowe, sale zabiegowo-operacyjne, sterylizatornie część czysta. sterylizatornie część brudna, sale endoskopii, sale RTG, pracownie diagnostyczne

Zasady recyrkulacji powietrza - zakazy Zabrania się stosowania recyrkulacji w niżej wymienionych pomieszczeniach: 1. W oddziałach zakaźnych; 2. W oddziałach pneumonologicznych; 3. W pomieszczeniach, w których stosowane są substancje wybuchowe, toksyczne, żrące, cuchnące; 4. W pomieszczeniach, w których następuje jonizacja powietrza oraz wykonywane są prace z bezpośrednim wykorzystaniem źródła promieniowania radioaktywnego, (diagnostyka izotopowa)

Uzasadnienie stosowania recyrkulacji w pomieszczeniach czystych Stosowanie recyrkulacji bez wpływu na jakość powietrza wewnętrznego jest uzasadnione w następujących przypadkach: przy klimatyzacji sal operacyjnych wymagających bardzo dużej czystości powietrza, gdy powietrze odprowadzane z sali operacyjnej jest mniej zanieczyszczone pod względem pyłowym i mikrobiologicznym niż powietrze świeże pobierane z zewnątrz.

Zasady recyrkulacji powietrza Normy pozwalają na recyrkulację przy spełnieniu trzech warunków: Recyrkulacja musi zachodzić w pojedynczym pomieszczeniu. W związku z tym niedopuszczalne jest mieszanie powietrza z różnych pomieszczeń. Powietrze recyrkulowane musi być poddane, przynajmniej w drugim stopniu filtra (F9) i w filtrze końcowym (H13), tej samej skuteczności filtracji, jak powietrze zewnętrzne. Poziom mocy akustycznej pośrodku pomieszczenia na wysokości 1,7 m nie może przekraczać 48 db(a). Jeżeli instalacja obsługuje pomieszczenia wymagające różnego stopnia filtracji, to układ filtrów musi być dostosowany do pomieszczenia o najwyższych wymaganiach. W salach operacyjnych, (pomieszczenia zagrożone wybuchem) recyrkulacja nie może spowodować wzrostu zagrożenia wybuchem. Stężenie par środków wybuchowych w powietrzu wentylacyjnym nie może przekroczyć 30% dopuszczalnego stężenia wybuchowego. Sale operacyjne powinny być dodatkowo wyposażone w niezależne od instalacji klimatyzacyjnej odsysacze gazów anestezyjnych.

Przy wydawaniu zgody na zastosowanie recyrkulacji powietrza w obiektach ochrony zdrowia należy przeanalizować: Opis systemu wentylacyjnego, Klasyfikacja pomieszczeń według klas i stref czystości, Potencjalne zagrożenia mogące wpłynąć na jakość powietrza wewnętrznego, Stosunek ilości powietrza świeżego do powietrza wymienianego. Liczba wymian w pomieszczeniach, Uzasadnienie konieczności stosowania recyrkulacji powietrza. Klasyfikację filtrów powietrza,

Dziękuję za uwagę