Przystêpujesz wkrótce do trudnego egzaminu na aplikacje: radcowsk¹, adwokack¹ lub notarialn¹? Nie masz doœæ czasu na d³ugie i teoretyczne podrêczniki? Je eli tak, to masz przed sob¹ pierwsz¹ na rynku publikacjê, której celem jest szybkie powtórzenie materia³u przed tymi konkretnymi egzaminami. W dwóch tomach otrzymujesz skondensowan¹ wiedzê z kilkunastu dziedzin prawa. Zawarty tu materia³ z wielu dzia³ów prawa pomaga zdaæ egzamin na aplikacje: radcowsk¹, adwokack¹ i notarialn¹. Tom 1 obejmuje: prawo konstytucyjne, prawo cywilne, postêpowanie cywilne, prawo Unii Europejskiej. Katarzyna Czajkowska-Matosiuk APLIKACJE PRAWNICZE APLIKACJE PRAWNICZE w pytaniach i odpowiedziach Tom 2 obejmuje: prawo gospodarcze, prawo spó³ek handlowych, prawo upad³oœciowe, prawo restrukturyzacyjne, prawo administracyjne, postêpowanie administracyjne, prawo karne, postêpowanie karne, prawo i postêpowanie w sprawach wykroczeñ, prawo pracy, prawo korporacji prawniczych. TOM 2 Nowe, zmienione 10 wydanie zawiera: pytania egzaminacyjne z ostatnich lat, szczegó³owe omówienia poszczególnych zagadnieñ, przy ka dym zagadnieniu pytania, które pojawi³y siê dotychczas na egzaminach, a tak e pytania, które mog¹ paœæ w tym roku. Autentyczne pytania egzaminacyjne s¹ odpowiednio usystematyzowane i zaktualizowane. Pod ka dym pytaniem znajdziesz odpowiedzi (w tym tê prawid³ow¹), podstawê prawn¹ i dok³adne omówienie ca³ego zagadnienia. 10. wydanie ISBN 978-83-255-8025-4 9 788325 580254 Cena: 149,00 z³ w pytaniach i odpowiedziach Tom 2 Aktualizacja dostêpna na: www.testy-prawnicze.pl w zak³adce Aktualizacje/Aplikacyjna. www.ksiegarnia.beck.pl e-mail: dz.handlowy@beck.pl tel.: 22 31 12 222, fax: 22 33 77 601? K. Czajkowska-Matosiuk C.H.Beck 10. wydanie C.H. Beck
Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach Tom 2
APLIKACJE PRAWNICZE w pytaniach i odpowiedziach Tom 2 10. wydanie
Opracowanie zawiera zmiany opublikowane w Dz.U. z 2016 r. poz. 50 Aktualizacja do dnia egzaminu w 2016 r. dostêpna na stronie www.testy-prawnicze.pl w zak³adce AKTUALIZACJE APLIKACYJNA. Wydawca: Joanna Ablewicz Wydawnictwo C.H.Beck 2016 Informacje Wydawcy: Opracowanie stanowi jedynie pomoc dla kandydatów przy przygotowaniach do egzaminów konkursowych na aplikacje prawnicze. Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za zmiany wynikaj¹ce z nowelizacji powo³ywanych w ksi¹ ce przepisów. Bêdziemy wdziêczni za wszelkie uwagi i sugestie skierowane pod adresem: joanna.ablewicz@beck.pl Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: DTP Art Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-8025-4 ISBN e-book 978-83-255-8026-1
Spis treści Wstęp... Wykaz skrótów... IX XI DZIAŁ I. PRAWO GOSPODARCZE... 1 Zagadnienie 1. Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej... 1 Zagadnienie 2. Rejestrowanie przedsiębiorców (CEIDG i KRS)... 8 Zagadnienie 3. Koncesje i zezwolenia... 29 Zagadnienie 4. Regulowana działalność gospodarcza... 35 Zagadnienie 5. Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych... 39 Dział II. Prawo spółek handlowych... 43 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 43 Zagadnienie 2. Charakterystyka spółek osobowych... 50 Zagadnienie 3. Charakterystyka spółek kapitałowych... 53 Zagadnienie 4. Spółka jawna... 58 Zagadnienie 5. Spółka partnerska... 74 Zagadnienie 6. Spółka komandytowa... 81 Zagadnienie 7. Spółka komandytowo-akcyjna... 93 Zagadnienie 8. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością... 107 Zagadnienie 9. Spółka akcyjna... 175 Zagadnienie 10. Transformacje w spółkach... 230 Zagadnienie 11. Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową... 267 Dział III. Prawo upadłościowe... 271 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 271 Zagadnienie 2. Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości... 276 Zagadnienie 3. Skutki ogłoszenia upadłości... 284 Zagadnienie 4. Postępowanie upadłościowe prowadzone po ogłoszeniu upadłości... 292 Zagadnienie 5. Lista wierzytelności... 300 Zagadnienie 6. Układ w upadłości... 302 Zagadnienie 7. Likwidacja masy upadłości... 303 Zagadnienie 8. Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej... 307 Dział IV. Prawo restrukturyzacyjne... 311 Zagadnienie 1. Przepisy ogólne... 311 Zagadnienie 2. Sąd i sędzia-komisarz... 315 Zagadnienie 3. Nadzorca i zarządca... 318 Zagadnienie 4. Uczestnicy postępowania... 322 Zagadnienie 5. Układ... 328
Spis treści VI Zagadnienie 6. Przepisy ogólne dotyczące postępowania restrukturyzacyjnego... 332 Zagadnienie 7. Postępowanie o zatwierdzenie układu... 335 Zagadnienie 8. Przyspieszone postępowanie układowe... 338 Zagadnienie 9. Postępowanie układowe... 342 Zagadnienie 10. Postępowanie sanacyjne... 345 Zagadnienie 11. Zakończenie i umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego... 349 DZIAŁ V. PRAWO ADMINISTRACYJNE... 351 Zagadnienie 1. Samorząd terytorialny... 351 Zagadnienie 2. Plan zagospodarowania przestrzennego... 368 Zagadnienie 3. Prawo budowlane... 376 Zagadnienie 4. Prawo geodezyjne i kartograficzne... 386 Zagadnienie 5. Gospodarka nieruchomościami... 392 Zagadnienie 6. Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców... 404 DZIAŁ VI. POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE... 407 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 407 Zagadnienie 2. Postępowanie... 421 Zagadnienie 3. Sądownictwo administracyjne... 452 DZIAŁ VII. PRAWO KARNE... 467 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 467 Zagadnienie 2. Formy popełnienia przestępstwa... 474 Zagadnienie 3. Zbieg przestępstw i przepisów ustawy... 489 Zagadnienie 4. Wyłączenie odpowiedzialności karnej... 497 Zagadnienie 5. Kary... 517 Zagadnienie 6. Środki karne... 520 Zagadnienie 7. Sądowy wymiar kary... 527 Zagadnienie 8. Powrót do przestępstwa... 534 Zagadnienie 9. Poddanie sprawcy próbie... 535 Zagadnienie 10. Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych... 545 Zagadnienie 11. Środki zabezpieczające... 549 Zagadnienie 12. Przedawnienie... 552 Zagadnienie 13. Zatarcie skazania... 554 Zagadnienie 14. Pojęcia z zakresu prawa karnego... 556 DZIAŁ VIII. POSTĘPOWANIE KARNE... 561 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 561 Zagadnienie 2. Sąd... 567 Zagadnienie 3. Strony, obrońcy, pełnomocnicy... 574 Zagadnienie 4. Czynności procesowe... 589 Zagadnienie 5. Świadkowie, pokrzywdzony... 601 Zagadnienie 6. Biegli, tłumacze, specjaliści... 605 Zagadnienie 7. Środki przymusu... 608 Zagadnienie 8. Postępowanie przed sądem I instancji... 612
Spis treści Zagadnienie 9. Postępowanie odwoławcze... 623 Zagadnienie 10. Postępowanie przyspieszone... 636 Zagadnienie 11. Nadzwyczajne środki zaskarżenia... 639 Zagadnienie 12. Postępowanie po uprawomocnieniu się orzeczenia... 649 Zagadnienie 13. Postępowanie karne w sprawach międzynarodowych... 656 Zagadnienie 14. Europejski nakaz aresztowania... 660 DZIAŁ IX. PRAWO I POSTĘPOWANIE W SPRAWACH WYKROCZEŃ... 669 Zagadnienie 1. Uwagi ogólne... 669 Zagadnienie 2. Kary, środki karne i zasady ich wymiaru... 674 Zagadnienie 3. Podstawowe pojęcia prawa wykroczeń... 682 Zagadnienie 4. Poszczególne grupy wykroczeń... 684 Zagadnienie 5. Postępowanie w sprawach o wykroczenia... 689 Zagadnienie 6. Nadzwyczajne środki zaskarżenia... 699 DZIAŁ X. PRAWO PRACY... 703 Zagadnienie 1. Podstawowe pojęcia i zasady prawa pracy... 703 Zagadnienie 2. Nawiązanie stosunku pracy... 711 Zagadnienie 3. Umowa o pracę... 714 Zagadnienie 4. Ustanie stosunku pracy... 718 Zagadnienie 5. Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę... 732 Zagadnienie 6. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia... 734 Zagadnienie 7. Obowiązki pracodawcy i pracownika... 737 Zagadnienie 8. Odpowiedzialność w stosunkach pracy... 743 Zagadnienie 9. Czas pracy... 749 Zagadnienie 10. Urlopy pracownicze... 759 Zagadnienie 11. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem... 764 Zagadnienie 12. Zatrudnianie pracowników młodocianych... 771 Zagadnienie 13. Bezpieczeństwo i higiena pracy... 773 Zagadnienie 14. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy... 779 DZIAŁ XI. PRAWO KORPORACJI PRAWNICZYCH... 783 Część I. Prawo o adwokaturze... 783 Zagadnienie 1. Wykonywanie zawodu adwokata... 783 Zagadnienie 2. Izby adwokackie... 789 Zagadnienie 3. Organy adwokatury... 793 Zagadnienie 4. Lista adwokatów... 799 Zagadnienie 5. Aplikacja adwokacka... 803 Zagadnienie 6. Odpowiedzialność dyscyplinarna... 806 Część II. Ustawa o radcach prawnych... 813 Zagadnienie 1. Wykonywanie zawodu radcy prawnego... 813 Zagadnienie 2. Uprawnienia do wykonywania zawodu radcy prawnego... 819 Zagadnienie 3. Aplikacja radcowska... 825 Zagadnienie 4. Samorząd radców prawnych... 827 Zagadnienie 5. Odpowiedzialność dyscyplinarna... 836 VII
Wstęp Drogi Czytelniku! Książka, którą przekazujemy do Twoich rąk, jest efektem osobistych przygotowań Autorki do egzaminów na aplikacje. Powstała na podstawie setek zaktualizowanych notatek, aktów prawnych i wykładów. Opracowanie to zawiera systematyczne omówienie węzłowych zagadnień tych dziedzin prawa, których znajomość wymagana jest na egzaminach na aplikacje: radcowską, adwokacką, notarialną. Zostało ono pomyślane jako materiał pomocniczy do usystematyzowania wiedzy zdobytej w trakcie studiów. Prezentowana książka (opracowanie) adresowana jest w pierwszej kolejności do osób, które przystępują do egzaminów na aplikacje: radcowską, adwokacką i (lub) notarialną i z tą myślą została skonstruowana. Może również jednak służyć studentom prawa i aplikantom jako pomoc przy powtarzaniu materiału. Pragnę w tym miejscu podziękować wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania tej książki, a przede wszystkim mojemu Mężowi i Rodzicom za zachętę do podjęcia pracy nad stworzeniem takiego opracowania, niezwykle cenną pomoc techniczną oraz wsparcie w trakcie pisania. Katarzyna Czajkowska-Matosiuk IX
Wykaz skrótów Akty prawne AdmRządWojU... ustawa z 23.1.2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 525 ze zm.) DrPublU... ustawa z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 460 ze zm.) EgzAdmU... ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm.) EmRentyFUSU... ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.) FundU... ustawa z 6.4.1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 40) GospNierU... ustawa z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1774 ze zm.) InforPublU... ustawa z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2058 ze zm.) KC... ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) KK... ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KKS... ustawa z 10.9.1999 r. Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 186 ze zm.) KP... ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.) KPA... ustawa z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 23) KPK... ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KPW... ustawa z 24.8.2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 395 ze zm.) KRO... ustawa z 25.2.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2082) KrRejSU... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1142 ze zm.) KRSU... ustawa z 12.9.2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 126, poz. 714 ze zm.) KSH... ustawa z 15.9.2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) KW... ustawa z 20.5.1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1094 ze zm.) KWU... ustawa z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.) XI
Wykaz skrótów OrdPodU... XII NielU... ustawa z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 382 ze zm.) NIKU... ustawa z 23.12.1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1096) ObPolU... ustawa z 2.4.2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012 r. poz. 161 ze zm.) OchrKonkurU... ustawa z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 184 ze zm.) ustawa z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) PCzCywU... ustawa z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 626 ze zm.) PDoFizU... ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) PDoPrU... ustawa z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) PodLokU... ustawa z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849 ze zm.) PPU... ustawa z 25.9.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1384 ze zm.) PrAdw... ustawa z 26.5.1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 615 ze zm.) PrBud... ustawa z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.) PrGeod... ustawa z 17.5.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 520 ze zm.) PrNot... ustawa z 14.2.1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164 ze zm.) PrOchrŚr... ustawa z 27.4.2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1232 ze zm.) ProkU... ustawa z 20.6.1985 r. o prokuraturze (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 ze zm.) PrPostSądAdm... ustawa z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) PrRestr... ustawa z 15.5.2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz. 978) PrSpółdz... ustawa z 16.9.1982 r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 21) PrStow... PrUpad... ustawa z 7.4.1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1393) ustawa z 28.2.2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 233 ze zm.) PrUSA... ustawa z 25.7.2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1647 ze zm.) PrUSP... ustawa z 27.7.2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 133 ze zm.)
Wykaz skrótów PrWeksl... ustawa z 28.4.1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. Nr 37, poz. 282 ze zm.) PrywKomerU... ustawa z 30.8.1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 747 ze zm.) PrZamPubl... ustawa z 29.1.2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2164) PrZgrom... ustawa z 24.7.2015 r. Prawo o zgromadzeniach (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1485) PSpDarU... ustawa z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 86 ze zm.) RadcyU... ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 507 ze zm.) SamGminU... ustawa z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515 ze zm.) SamPowU... ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1445 ze zm.) SamWojU... ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1392) ScalWymGrU... ustawa z 26.3.1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 700 ze zm.) SNU... ustawa z 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 499 ze zm.) SwobGospU... ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.) SysUbSpołU... ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) SzkolWyżU... ustawa z 27.7.2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.) ŚwRodzU... ustawa z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych TKU... (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.) ustawa z 25.8.2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1064 ze zm.) TSU... ustawa z 26.3.1982 r. o Trybunale Stanu (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 925 ze zm.) WłLokU... ustawa z 24.6.1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1892) ZagosPrzestrzU... ZasiłkiU... ZNKU... ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.) ustawa z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.) ustawa z 16.4.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) Inne skróty art.... artykuł bhp... bezpieczeństwo i higiena pracy XIII
Wykaz skrótów CEIDG... Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej Dz.U.... Dziennik Ustaw FRD... Fundusz Rezerw Demograficznych KEL... Kodeks Etyki Lekarskiej KERP... Kodeks Etyki Radcy Prawnego KPPUE... Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej KRRP... Krajowa Rada Radców Prawnych MSiG... Monitor Sądowy i Gospodarczy nast.... następny Nr... numer NRA... Naczelna Rada Adwokacka OIRP... okręgowa izba radców prawnych ORA... okręgowa rada adwokacka OSPiKA... Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowej PiP... Państwo i Prawo poz.... pozycja Prok. i Pr.... Prokuratura i Prawo r.... rok RP... Rzeczpospolita Polska RPO... Rzecznik Praw Obywatelskich RPP... Rada Polityki Pieniężnej s... strona SE... spółka europejska t.j... tekst jednolity ust.... ustęp ze zm.... ze zmianami ZN... Zgromadzenie Narodowe XIV
DZIAŁ I. PRAWO GOSPODARCZE Pojęcie prawa gospodarczego Prawo gospodarcze publiczne to system zasad i norm prawnych regulujących proces gospodarowania (działalność gospodarczą), a w szczególności oddziaływanie państwa na gospodarkę. Zagadnienie 1. Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej Pytanie: Przedsiębiorca będący osobą fizyczną może podjąć działalność gospodarczą: a. po zakończeniu przygotowań do jej prowadzenia bez uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, B. wyłącznie po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, C. w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Odp. C; art. 14 ust. 1 SwobGospU Omówienie: UWAGI OGÓLNE Zakres przedmiotowy Ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.) reguluje: 1) podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz 2) zadania organów w tym zakresie. Definicja działalności gospodarczej Zgodnie z art. 2 SwobGospU działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Wyłączenie spod rygorów SwobGospU Artykuł 3 SwobGospU wymienia rodzaje działalności gospodarczej, które są wyłączone spod rygorów ustawy i do których nie stosuje się jej przepisów. Dotyczy to: 1) działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie: a) upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, 1
Dział I. Prawo gospodarcze b) ogrodnictwa, c) warzywnictwa, d) leśnictwa, e) rybołówstwa śródlądowego; 2) świadczenia w gospodarstwach rolnych usług związanych z pobytem turystów, takich jak: a) wynajmowanie przez rolników pokoi, b) sprzedaż posiłków domowych, c) inne usługi związane z pobytem turystów oraz 3) wyrobu win przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi mniej niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego, o których mowa w art. 17 ust. 3 ustawy z 12.5.2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1104 ze zm.). 4) działalności rolników w zakresie sprzedaży, o której mowa w art. 20 ust. 1c PDoFizU. Wskazane powyżej rodzaje działalności stanowią działalność gospodarczą, lecz podlegają przepisom odrębnych ustaw. Definicja przedsiębiorcy Zgodnie z art. 4 SwobGospU przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej, ale nie spółkę cywilną. Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z 2 ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z 2 ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z 2 ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro. Średnioroczne zatrudnienie określa się w przeliczeniu na pełne etaty. Przy jego obliczaniu nie uwzględnia się pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, urlopach na 2
Zagadnienie 1. Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopach ojcowskich, urlopach rodzicielskich i urlopach wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Zasada swobody działalności gospodarczej Zgodnie z art. 6 SwobGospU podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Właściwy organ nie może żądać ani uzależnić swojej decyzji w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej przez zainteresowaną osobę od spełnienia przez nią dodatkowych warunków, w szczególności przedłożenia dokumentów lub ujawnienia danych, nieprzewidzianych przepisami prawa. ZASADY PODEJMOWANIA I PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Wpis do rejestru i ewidencji Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą: 1) w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej osoby fizyczne albo 2) po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (art. 14 ust. 1 SwobGospU). Jednak spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Należy pamiętać, że art. 14 SwobGospU nie stosuje się, w przypadku gdy ustawy uzależniają podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej od obowiązku uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo zezwolenia, o którym mowa w art. 75 SwobGospU. W przypadku przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, podejmujących działalność gospodarczą wiążącą się z obowiązkiem uzyskania przez przedsiębiorcę wpisu w rejestrze działalności regulowanej, stosuje się przepis art. 65 SwobGospU. Co do zasady organ prowadzący, na podstawie przepisów regulujących daną działalność gospodarczą, rejestr działalności regulowanej, dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy, po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Oświadczenie składa się na piśmie do organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej. Jednak przedsiębiorca podlegający wpisowi do ewidencji może złożyć wniosek wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym, wskazując organ prowadzący rejestr działalności regulowanej. Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku. Zawieszenie działalności przez przedsiębiorcę Przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy (art. 14a ust. 1 SwobGospU). Jeżeli działalność gospodarcza wykonywana jest w formie spółki cywilnej, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników. Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik w więcej niż jednej spółce cywilnej, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej w jednej lub kilku takich spółkach. Z kolei przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w różnych formach prawnych może zawiesić wykonywanie działalności w jednej z tych form. 3
Dział I. Prawo gospodarcze Okres zawieszenia może być oznaczony w dniach, miesiącach albo miesiącach i dniach. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca: 1) ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, 2) ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, 3) ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie, 4) ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej, 5) wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa, 6) ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej, 7) może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą. Zawieszenie oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje na wniosek przedsiębiorcy. Okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej lub do dnia wskazanego w tym wniosku, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku. W stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Zawiesić wykonywanie działalności w celu opieki nad dzieckiem może: 1) przedsiębiorca niezatrudniający pracowników, 2) prowadzący działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy; może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres: a) do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia, b) do 6 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia, w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Z tego uprawnienia przedsiębiorca może korzystać jednorazowo w całości lub w nie więcej niż 4 częściach. Numer identyfikacji podatkowej (NIP) Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany: 1) umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz 2) posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. 4
Zagadnienie 1. Zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej Numer identyfikacji podatkowej (NIP) umożliwia identyfikację przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach. Zasady wykonywania działalności gospodarczej Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach: 1) uczciwej konkurencji, 2) poszanowania dobrych obyczajów oraz 3) słusznych interesów konsumentów. Obowiązki przedsiębiorcy Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące: 1) ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej oraz 2) ochrony środowiska. Uprawnienia zawodowe Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych. Informacje o towarze, dane firmy Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie, instrukcji lub do dostarczenia w inny, zwyczajowo przyjęty, sposób pisemnych informacji w języku polskim: 1) określających firmę producenta i jego adres, a także państwo siedziby wytwórcy, jeżeli ma on siedzibę poza terytorium państw członkowskich UE i państw EFTA, 2) umożliwiających identyfikację towaru, chyba że przeznaczenie towaru jest oczywiste. Powyższa zasada nie dotyczy środków spożywczych w rozumieniu rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 28.1.2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. UE L Nr 31 ze zm., s. 1). Sprzedaż bezpośrednia i na odległość Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych: 1) firmy przedsiębiorcy, 2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP), 3) siedziby i adresu przedsiębiorcy. Zasady płatności Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy: 1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 5