INSPEKTORAT WOJSKOWEJ SŁUŻBY ZDROWIA WOJSKOWA INSPEKCJA SANITARNA płk Tadeusz Nierebiński mgr Małgorzata Czerwińska
Zabezpieczenie medyczne sił zbrojnych (w tym higiena i osłona przeciwepidemiczna) oprócz skutecznej broni, dobrego sprzętu, męstwa i ofiarności żołnierzy jest istotnym elementem wartości bojowej wojska dlatego wraz z rozwojem wiedzy medycznej wzrastało znaczenie wojskowych służb sanitarnych dla zapewnienia skuteczności operacyjnej wojska.
GENEZA WOJSKOWYCH SŁUŻB SANITARNYCH Historia wojskowych służb sanitarnych sięga pierwszych lat naszej niepodległości rok 1919 - Minister Spraw Wojskowych powołuje,,oficerski korpus wojskowo-lekarski korzystający z pełni praw oficerów służby liniowej swoją działalność w kwestiach naukowych rozpoczyna Wojskowa Rada Sanitarna która w 1921 r. zostaje przemianowana na Wojskowy Instytut Sanitarny; rok 1922 -utworzono w Warszawie Wojskową Szkołę Sanitarną która kształciła podchorążych i oficerów służby zdrowia zapewniając zarówno wykształcenie medyczne jak i wojskowe; rok 1930 - powołano Centrum Wyszkolenia Sanitarnego
W II Rzeczypospolitej rolę centralnych organów służby zdrowia pełnił Minister Spraw Wojskowych i Departament Sanitarny Ministerstwa Obrony Narodowej, natomiast działalnością administracyjnospecjalistyczną służby zdrowia na obszarze każdego Okręgu Korpusu (wojskowego podziału administracyjnego II Rzeczypospolitej) kierował Szef Sanitarny Okręgu Korpusu. W każdym Okręgu istniał batalion sanitarny i szpital okręgowy zapewniający opiekę medyczną wojskowym i osobom uprawnionym do leczenia wojskowego.
OKRES II WOJNY ŚWIATOWEJ powołano do funkcjonowania w 1944 r. Szefostwa Służby Zdrowia obu Armii zorganizowano grupy sanitarno-epidemiologiczne (SEG) i samodzielne kompanie dezynfekcyjno-kąpielowe, polowe ruchome łaźnie i polowe oddziały pralnicze po powołaniu Naczelnego Dowództwa WP Utworzono Departament Służby Zdrowia, który sformował frontowe Laboratoria Sanitarno- Epidemiologiczne (SELF), których zadaniem była kontrola stanu sanitarno-higienicznego jednostek, szpitali polowych oraz nadzór nad przebiegiem szczepień a od 1945 r. rozpoczęto prowadzenie badań laboratoryjnych. w 1945 grupy sanitarno-epidemiologiczne przeformowano w Okręgowe Laboratoria Sanitarno Epidemiologiczne
Po zakończeniu działań wojennych w latach 1946-1950 Laboratoria Sanitarno-Epidemiologiczne przekształcone zostały w Okręgowe Laboratoria Sanitarno-Higieniczne z których w 1975 r. utworzono Okręgowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne z siedzibami: Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Krakowie oraz Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Marynarki Wojennej w Gdyni
Zmiany jakie dokonały się w Polsce po 1989 r. w tym również zmiany organizacyjne w resorcie obrony narodowej wymusiły konieczność reformy w funkcjonowaniu systemu sanitarnohigienicznego i osłony przeciwepidemiologicznej wojsk. W 1999r. z pięciu Okręgowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych utworzono Wojskowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne (WSSE) przydzielając im właściwość terytorialną Na przestrzeni 2002r i 2003r. z WSSE oraz połączenia z Wojskową Inspekcją Weterynaryjną utworzono pięć Wojskowych Ośrodków Medycyny Prewencyjnej W 2007 r. w struktury WOMP włączono Wojskową Inspekcję Farmaceutyczną Pozwoliło to na kompleksową ochronę żołnierzy i pracowników wojska w zakresie szeroko pojętego zdrowia publicznego co pozostaje w zgodzie z licznymi wytycznymi i dyrektywami NATO i UE
MEDYCYNA WOJSKOWA HIGIENA WOJSK MEDYCYNA ZAPOBIEGAWCZA (PREWENCYJNA)=ZDROWIE PUBLICZNE CHIRURGIA POLOWA MEDYCYNA NAPRAWCZA
Struktura, zadania i metody działania wojskowych służb sanitarno-epidemiologicznych podlegały stałej ewolucji ale ich misja pozostaje niezmienna a celem jest : ochrona zdrowia ludzkiego przed wpływem czynników szkodliwych i uciążliwych między innymi o charakterze zakaźnym i zawodowym; sprawowanie bieżącego i zapobiegawczego nadzoru nad warunkami higieny służby i pracy zabezpieczenie medyczne Sił Zbrojnych przed skutkami użycia bmr ze szczególnym uwzględnieniem broni biologicznej
INSPEKTORAT WOJSKOWEJ SLUŻBY ZDROWIA GŁÓWNY INSPEKTOR SANITARNY WP PION NAUKOWO BADAWCZY PION WYKONAWCZY WOJSKOWY INSTYTUT HIGIENY I EPIDEMIOLOGII WARSZAWA OŚRODEK DIAGNOSTYKI I ZWALCZANIA ZAGROŻEŃ BIOLOGICZNYCH PUŁAWY WOJSKOWY INSTYTUT MEDYCZNY WARSZAWA CRESZ RP WARSZAWA WOMP BYDGOSZCZ, GDYNIA, KRAKÓW MODLIN, WROCŁAW WOFiTM CELESTYNÓW ZAKŁAD MEDYCYNY TROPIKALNEJ I EPIDEMIOLOGII GDYNIA
KOMENDANT ZASTĘPCA KOMENDANTA SEKCJA ORGANIZACYJNA PION OCHRONY INF NIEJAWNYCH ZESPÓŁ REAGOWANIA EPIDEMIOLOGICZNEGO ZESPÓŁ NADZORU I KONTROLI SANITARNEJ ZESPÓŁ NADZORU WETERYNARYJNEGO I PROFILAKTYKI WETERYNARYJNEJ ZESPÓŁ NADZORU FARMACEUTYCZNEGO ZESPÓŁ DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ PUNKT SZCZEPIEŃ GABINET ZABIEGOWY SEKCJA ROZPOZNANIA BIOLOGICZNEGO LABORATORIUM MIKROBIOLOGICZNE SEKCJA EWAKUACJI MEDYCZNEJ SEKCJA DEZAKTYWACYJNO-DEKONTAMINACYJNA LABORATORIUM BADAŃ ŚRODOWISKA PRACY LABORATORIUM BADAŃ ŻYWNOŚCI I WODY
ZDROWIE PUBLICZNE- jest to troska o zachowanie i umacnianie zdrowia w wymiarze makroskopowym, lokalnym i środowiskowym polegająca na naukowym rozpoznawaniu stanu zdrowia i potrzeb zdrowotnych zbiorowości oraz głównych zagrożeń zdrowia i ryzyka zdrowotnego, a także na inicjowaniu i organizowaniu skoordynowanych wysiłków instytucji rządowych i samorządowych, organizacji pozarządowych i innych instytucji, publicznych i prywatnych w celu osiągnięcia oczekiwanych przez społeczeństwo pożądanych efektów polityki zdrowotnej państwa i strategii określonej w Narodowym Programie Zdrowia oraz zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego. 14
Kształcenie kadr Promocja zdrowia (umacnianie zdrowia, poprawa stylu życia) Monitoring Ochrona zdrowia przed skutkami niekorzystnych warunków społecznych ZDROWIE PUBLICZNE Ochrona zdrowia przed zagrożeniami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi Organizacja i dystrybucja świadczeń medycznych Ochrona zdrowia przed chorobami zakaźnymi i niezakaźnymi o dużym wymiarze społecznym; równy dostęp do świadczeń, bezpieczeństwo Ochrona przed urazami i wypadkami 15
1.Działania wspierające zwalczanie sytuacji pandemicznej grypy (A/H1N1/v i H5N1) w Polsce i na Ukrainie 2. Działania podejmowane w związku z wystąpieniem inwazyjnej choroby meningokokowej w kraju i PKW Afganistan 3. Działania podejmowane w związku z wystąpieniem zachorowań na choroby pasożytnicze w PKW 4. Wsparcie podmiotów krajowych w zabezpieczeniu Turnieju UEFA EURO 2012 1.Bioterroryzm 2.Konieczność posiadania zdolności reagowania w zakresie CBRN 3.Endemiczność zachorowań naturalnych Wymusza to konieczność dostosowania struktur pionu sanitarnego do pojawiających się nowych zagrożeń, obowiązujących standardów i nałożonych zadań w celu pełnej osłony sanitarnohigienicznej, przeciwepidemicznej i ochrony przed czynnikami bmr wojska zarówno w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Niezbędnym jest uwzględnienie w zabezpieczeniu medycznym zwartych mobilnych formacji pionu sanitarnego zdolnych do wykonywania zadań w sytuacjach kryzysowych oraz dynamiczny rozwój zdolności w tym zakresie
PROPOZYCJA ORGANIZACYJNO ETATOWA na czas W do wdrożenia w WOMP-ach: ZRE jako ZALĄŻEK : ROZWINIĘCIE - CZAS W : ZESPÓŁ REAGOWANIA EPIDEMIOLOGICZNEGO WOMP SEKCJA ROZPOZNANIA BIOLOGICZNEGO WOMP PLUTON ROZPOZNANIA SKAŻEŃ CBRN 1. 2 x Sekcja Rozpoznania Biologicznego + sprzęt 2. 1x Mobilne Laboratorium Mikrobiologiczne (sprzęt PCR i oparty o technologię bio-chip ) 3. Drużyna rozpozn. i ochron. 4. - Sekcja łączności 4 żołn. SEKCJA EWAKUACJI MEDYCZNEJ WOMP ( PORAŻONYCH CBRN ) PLUTON DEKONTAMINACYJNO EWAKUACYJNY DLA ZAGROŻEŃ CBRN 1.- 4x karetka 4 noszowa + sprzęt med. do ewakuacji-jak R+biobagi 2. 1x komplet mas. dekon. + sprzęt med. do pierwszej pomocy porażonych cbrn 3. Drużyna rozpozn. i ochr.dział. 4. Sekcja łączności 4 żołn.
Wojskowa Inspekcja Sanitarna Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia ( proponowana struktura organizacyjno etatowa do ujęcia w planie zamierzeń organizacyjno dyslokacyjnych IWSZdr ): SZEF PIONU ds. PROFILAKTYKI i ZDROWIA PUBLICZNEGO - GŁÓWNY INSPEKTOR SANITARNY WOJSKA POLSKIEGO Szef Wojskowej Inspekcji Sanitarnej - Zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego WP Wydział kontroli sanitarnej i nadzoru epidemiologiczne go Wydział nadzoru nad warunkami środowiska służby i pracy w wojsku Zespół obsługi prawnej i analiz statystyczno- sprawozdawczych
UZASADNIENIE PROPOZYCJI ZMIAN W STUKTURACH WIS i WOMP Siłą wspierającą przedstawione propozycje jest moim zdaniem oparcie się na zasadzie wzajemnego współdziałania i koordynacji przedsięwzięć w realizacji zadań poprzez wytypowanie i praktyczne wyodrębnienie wspólnego dla kilku niezależnych podmiotów i organów wojskowej służby zdrowia obszaru działania jakim jest obszar szeroko pojętej profilaktyki i zdrowia publicznego. Pozwala to na efektywniejsze, skoordynowane i lepiej ukierunkowane na uzyskanie pożądanych rezultatów współdziałanie na wszystkich szczeblach dowodzenia i działania. Umożliwi to ponadto wypracowanie spójnych rozwiązań i regulacji prawnych dla tego obszaru w wojsku co dodatkowo skoordynuje, umocni i usankcjonuje na właściwym poziomie w sposób jednolity i właściwy pod względem formalno prawnym działania na rzecz profilaktyki, zdrowia publicznego,osłony sanitarnej i przeciwepidemicznej wojsk we wszystkich obszarach funkcjonowania SZ RP