OCENA STANU SANITARNEGO POWIATU WIELICKIEGO ZA ROK 2010 WIELICZKA 22 LUTY 2011 1
SPIS TREŚCI: 1. Informacje ogólne 3 2. Sytuacja Epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 5 3. Realizacja Programów WHO 10 4. Analiza wykonania szczepień ochronnych 11 5. Ocena stanu sanitarnego placówek służby zdrowia 14 6. Higiena Żywności Żywienia i PU 15 7. Ocena obiektów użyteczności publicznej 26 8. Higiena Pracy w zakładach pracy 34 9. Ocena stanu sanitarnego placówek oświatowych 36 10. Ocena prowadzonych działań oświatowych 39 11. Nadzór Sanitarno Zapobiegawczy 43 2
1. INFORMACJE OGÓLNE Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieliczce wykonuje zadania z zakresu zdrowia publicznego na terenie powiatu wielickiego poprzez sprawowanie bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej, a także prowadzenie działalności oświatowo zdrowotnej. Nadzór sprawowany jest na obszarze o powierzchni 429 km 2, zamieszkałym przez około 111.289 mieszkańców. Ustawowe zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizowane są przez następujące komórki organizacyjne Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Wieliczce: - Oddział Nadzoru Higieny Żywności,Żywieni, Przedmiotów Użytku i Kosmetyków, - Oddział Nadzoru Higieny Komunalnej - Oddział Higieny Pracy, Oddział Higieny Dzieci i Młodzieży - Oddział Nadzoru Epidemiologii, - Oddział Nadzoru Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia - Oddział Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego. W okresie podlegającym ocenie ( wg tabeli nr 1 OCENA REALIZACJI ZADAŃ POWIATOWEJ STACJI SANITARNO EPIDEMIOLOGICZNEJ W WIELICZCE w 2010 r ) liczba obiektów objętych nadzorem wynosiła ogółem 1657, przeprowadzono 2374 kontroli. W wyniku kontroli w związku ze stwierdzonymi naruszeniami wymagań higieniczno zdrowotnych wydano 806 decyzji zarządzających i płatniczych, a także wystawiono 511 rachunki na kwotę 38 990,75zł, 116 mandaty na łączną kwotę 22.850 zł. Przeprowadzono 306 dochodzeń epidemiologicznych.wydano 41 decyzji o chorobach zawodowych. W roku 2010 zorganizowano 2 imprezy oświatowo - zdrowotną w placówce nauczania i wychowania. Pobrano 687 próby do badań laboratoryjnych. W roku sprawozdawczym zarejestrowano 47 wniosków na stan sanitarno techniczny. W ramach Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego dokonano 27 uzgodnień przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, uzgodniono 56 dokumentacji projektowych, dokonano również 180 odbiorów obiektów ( w tym 11 obiektów służby zdrowia). Dodatkowo tutejszy Inspektor w 2010 r. wydał 33 opinie w odpowiedzi na zapytanie o konieczność sporządzania raportu dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Uzgodniono 20 miejscowych projektów planów zagospodarowania przestrzennego i wydano 12 opinii i uzgodnień dotyczących zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w procesie oddziaływania na środowisko. 3
OCENA REALIZACJI ZADAŃ POWIATOWEJ STACJI SANITARNO - EPIDEMIOLOGICZNEJ W WIELICZCE W 2010 r Lp. Rodzaj zadania 2008 2009 2010 1 2 3 4 5 1 Liczba obiektów nadzorowanych 1689 1574 1657 2 Liczba przeprowadzonych kontroli 3315 2732 2374 3 Liczba wydanych decyzji 1191 878 806 4 Liczba i kwota nałożonych mandatów 191 153 116 30 900 zł 29,700 22,850 5 Liczba unieruchomień obiektów 0 0 0 6 Liczba dochodzeń epidemiologicznych 308 256 306 7 Liczba zgłoszonych chorób zakaźnych 1023 5395 1404 8 Procent wszczepienia dzieci i młodzieży 97,7% 97% 97,5% 9 Liczba decyzji o chorobach zawodowych 32 18 41 10 Liczba imprez oświatowo-zdrowotnych 1 1 2 11 Liczba wykonanych pomiarów laboratoryjnych 0 0 0 12 Liczba pobranych prób do badania 542 592 687 13 Liczba wniosków 36 39 47 14 Liczba uzgodnionych decyzji środowiskowych 39 28 27 15 Liczba uzgodnień dokumentacji projektowej 33 57 54 16 Liczba odbiorów projektów 121 165 180 4
1. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH W 2010 r. do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wieliczce zgłoszono 1404 przypadków chorób zakaźnych, których 96 przypadków było hospitalizowano. Spadek zachorowań odnotowano w przypadku różyczki (z 28 w 2009 do 8 w 2010), krztuśca, biegunek ogółem, salmonellozy, zachorowania i podejrzenia na grypę i infekcje grypopodobne, których w 2009 odnotowano aż 4694 w analizowanym tylko 262 przypadki. Nie zgłoszono w 2010 roku nowych zachorowań na WZW typ A i C. Wzrost natomiast wystąpił takich chorób jak: świnka, płonica, borelioza, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, choroba meningokokowa, wzrosła liczba nosicieli anty HCV i ospa. Z roku na rok utrzymują się tendencje wzrostu zachorowań na płonicę (szkarlatyna). EPIDEMIOLOGIA ZGŁOSZONYCH CHORÓB ZAKAŹNYCH W POWIECIE WIELICKIM W OKRESIE OD 2008-2010 Lp. Rodzaj choroby 2008 2009 2010 zach/hosp zach/hosp zach/hosp 1 2 4 5 6 1 Salmonellozy 33 / 28 37 / 30 20 / 15 2 Biegunki 63 / 56 81 / 51 51 / 26 3 Zatrucia pokarmowe 10 / 0 1 / 1 1 / 1 4 Tężce 1 / 1 0 / 0 1 / 1 5 Krztusiec 8 / 2 7 / 1 1 / 1 6 Szkarlatyna 54 / 0 72 / 0 80 / 0 7 Zapalenie opon 11 / 11 5 / 0 21/ 21 8 Zapalenie mózgu 1 / 1 0 / 0 2 / 2 9 Borelioza 14 / 1 20 / 1 24 / 1 10 Pokąsani p/zwierzęta 99 / 0 76 / 0 84 / 1 11 Ospa 619 / 2 345 / 4 731 / 0 12 Różyczka 47 / 0 28 / 0 8 / 0 13 WZW A 0 / 0 3 / 3 0 / 0 14 WZW B 0 / 0 0 / 0 2 / 2 15 WZW C 1 / 1 1 / 1 0 / 0 16 Świnka 15 / 0 9 / 0 12 / 0 17 Mononukleoza 5 / 3 0 / 0 0 / 0 18 Tasiemczyca 1 / 0 0 / 0 0 / 0 19 Grypa ogółem 1253 / 0 4694 / 3 262 / 1 20 Nowo wykryte HCV 18 / 0 8 / 0 24 / 0 21 Posocznica (sepsa) 0 / 0 0 / 0 0 / 0 22 Choroba meningokokowa 1 / 1 0 / 0 2 / 2 23 inne 0 / 0 8 / 0 71 / 20 OGÓŁEM 2254 /107 5395 / 95 1397 / 94 uwaga: w poszczególnych kolumnach liczby oznaczają liczbę zgłoszonych zachorowań/liczbę hospitalizowanych 5
CHOROBY PRZECIW KTÓRYM PROWADZONE SĄ OBOWIĄZKOWE SZCZEPIENIA OCHRONNE. Błonica Od kilku lat nie notuje się zachorowań na błonicę. Dobrze uodpornione są dzieci, natomiast niemal połowa dorosłych jest wrażliwa na błonice; z uwagi na ograniczenie krążenia zarazka w populacji, brak jest stymulowania odporności w sposób naturalny. Ryzyko zachorowania dotyczy ludzi biednych, źle odżywionych i migrantów z Krajów Europy Wschodniej. W obowiązującym Programie Szczepień Ochronnych Minister Zdrowia zaleca podawanie dawek przypominających szczepionki Td (p/błonicy i tężcowi) osobom powyżej 19-go roku życia. Ponadto obowiązujące Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28.11.2005r. w sprawie wykazu stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmującym pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach (Dz. U. Nr 250,poz.2113), zaleca pracodawcom przeprowadzenie szczepień u osób zatrudnionych na stanowiskach związanych z obsługą osób przyjeżdżających z obszarów występowania błonicy lub u osób wyjeżdżający na te obszary. Tężec W roku 2010 odnotowano 1 przypadek zachorowania na tężec na terenie powiatu wielickiego ( osoba dorosła), pełny powrót do zdrowia. Przeciw tężcowi uodpornione są dzieci i młodzież do 19 go roku życia dzięki obowiązującemu Programowi Szczepień Ochronnych. U pozostałych osób w miarę wieku następuje spadek odporności, z uwagi na to zalecane jest podanie dawek przypominających co 10 lat. Aktualnie obowiązujące Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28.11.2005r. zaleca pracodawcom szczepienia przeciw tężcowi osób na stanowiskach takich jak: obsługa zwierząt gospodarskich, przy usuwaniu odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych oraz konserwacji urządzeń służących temu celowi, a także na stanowiskach wymagających częstego kontaktu z glebą. Krztusiec W roku sprawozdawczym było 1 zachorowanie na krztusiec ( 7 przypadków w 2009 r.). Dziecko w wieku 5 lat szczepione czterema dawkami. W aktualnym kalendarzu szczepień istnieje obowiązek szczepień przeciw krztuścowi do 6. roku życia tj. 3 pierwsze dawki w odstępach 6-8 tygodniowych, czwarta dawka (uzupełniająca ) w 16-18 m. ż. i ostatnia w 6 rok życia ( dawka przypominająca ). Poliomyelitis i ostre porażenie wiotkie. Na terenie powiatu wielickiego w 2010r. nie odnotowano zachorowania na poliomyelitis, natomiast wystapiło1 zachorowanie na ostre porażenie wiotkie u dziecka w wieku 2-tu lat. Hospitalizowane w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Krakowie ul. Wielicka 265, nastąpił pełny powrót do zdrowia. 6
Różyczka W roku 2010 zarejestrowano 8 przypadków zachorowań, nie hospitalizowane. Większość zachorowań dotyczyła dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Spośród zgłoszonych 8 przypadków - 1 to osoba nie zaszczepione. Nie odnotowano przypadków różyczki wrodzonej. Wirusowe zapalenie wątroby typu B Zgłoszono w analizowanym okresie 2 nowe przypadki zachorowania na WZW typu B. Osoby nieszczepione. Program Szczepień Ochronnych przewiduje nieodpłatne szczepienia dla noworodków, młodzieży w 14 roku życia oraz studentów Akademii Medycznej i pomaturalnych szkół medycznych oraz osób narażonych w sposób szczególny na zakażenia, osób z bliskiego otoczenia chorych na WZW B i nosicieli antygenu HBs Ag, osób z przewlekłym uszkodzeniem wątroby, dializowanych, zakażonych HIV i dzieci z wrodzonym lub nabytym defektem odporności oraz operowanych z wyłączeniem krążenia ustrojowego. Szczepienia wskazane są również pracownikom mającym kontakt z materiałem zakaźnym szczepienia te powinny być finansowane przez pracodawcę. W 2010 roku tutejszy Inspektor skierował do szczepień bezpłatnych 12 osób z otoczenia nosicieli i chorych na WZW typu B oraz 6 nosicieli p/ciał WZW C. Wścieklizna W 2010 r. na terenie powiatu wielickiego przeprowadzono 84 wywiady epidemiologiczne u osób pokąsanych przez zwierzęta ( 63 psy, 7 koty, 1 koszatniczka, 1 lis, 1 szczur, 11 kontakt z sarną zarażoną wścieklizną ). Nadzorowano przebieg szczepień przeciwko wściekliźnie u 34 pokąsanych przez nieznane zwierzę, w pozostałych 50 przypadkach nie było konieczności prowadzenia szczepień w wyniku przedstawionego zaświadczenia weterynaryjnego z obserwacji zwierząt o braku zachorowania. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28.11.2005 w sprawie wykazu stanowisk oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmujących lub zatrudnionych na tych stanowiskach (Dz. U. Nr 250,poz.2113), przewiduje objęcie szczepieniami osoby zatrudnione na stanowiskach związanych z diagnostyką wścieklizny u zwierząt lub na stanowiskach wymagających kontaktu z nietoperzami. Szczepienia te są finansowane przez pracodawcę. W 2010 roku na terenie powiatu wielickiego nie zarejestrowano szczepień profilaktycznych, natomiast wystąpiło 1 ognisko wścieklizny kontakt z sarną zarażoną wścieklizną - do szczepienia zakwalifikowano 11 osób. Świnka (mumps). W roku 2010 odnotowano 12 przypadków zachorowań (w tym 9 osób zaszczepionych), wszystkie osoby leczone ambulatoryjnie. Zaobserwowano wzrost w stosunku do 2009 roku, w którym odnotowano 9 przypadków. Od 2004 wprowadzono do Kalendarza Szczepień obowiązkowe szczepienie przeciwko śwince (w preparacie skojarzonym łącznie z odrą i różyczką) dla dzieci w drugim i w dziesiątym roku życia. 7
Ospa wietrzna W roku 2010 zarejestrowano 731 przypadków a w roku 2009-345 zachorowań, zaobserwowano duży wzrost zachorowań. Większość zachorowań dotyczy dzieci w wieku szkolnym i przedszkolnym. Główny Inspektor Sanitarny nie przewiduje szczepień obowiązkowych dla wszystkich grup dzieci. Szczepienie zalecane jest wyłącznie dzieciom z obniżoną odpornością w przebiegu ciężkich i przewlekłych chorób. Zapobieganie polega na izolacji chorych, przestrzeganiu zasad higieny w kontakcie z chorym i przedmiotami w jego otoczeniu. Szkarlatyna (płonica) Niewiele wzrosła ilość zachorowań na szkarlatynę z 72 przypadków w 2009r. do 80 w analizowanym okresie. Dzieci były leczone wyłącznie ambulatoryjnie. Chorowały głównie w wieku przedszkolnym. Nie odnotowano ognisk rodzinnych. Neuroinfekcje Wzrost przypadków zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych z 5 w 2009 r do 21 w 2010 r. Wszystkie przypadki hospitalizowano. Przyczyną były wcześniejsze infekcje wirusowe (6 przypadków) i bakteryjne (15) w tym wywołane również przez Klepsiella pneumonia. W każdym przypadku zarejestrowano pełny powrót do zdrowia, nie odnotowano powikłań. Zatrucia pokarmowe i zakażenia jelitowe W roku 2010 zarejestrowano ogółem 73 przypadków zatruć pokarmowych i zakażeń jelitowych o etiologii bakteryjnej i wirusowej, a w 2009r - 119 przypadków, co świadczy o spadku wyżej wymienionych zachorowań. Zróżnicowano je poniżej: - zakażenia pałeczką salmonelli - 20 - Escherichia coli - 2, - Yersinia entrocolitica, - 1 - rota wirus - 21 - biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe (BNO 22 ) w tym 9 dzieci do lat dwóch - 22 - zatrucie pokarmowe - 1 - biegunki inne i nieokreślone - 6 Nie zarejestrowano zatrucia zbiorowego. Biegunki u dzieci do lat dwóch Zarejestrowano łącznie 9 przypadków zachorowań, (1 hospitalizowane) w porównaniu z 2009 r, w którym odnotowano ogółem 33 przypadki. Od 2008 roku w Programie Szczepień Ochronnych profilaktycznie zaleca się szczepienie przeciwko rota wirusom u małych dzieci. W 2010 roku zarejestrowano 200 dzieci zaszczepionych szczepionką zalecaną ( rok 2009 188 dzieci ). 8
Wirusowe zapalenie wątroby typu A W roku 2010 nie odnotowano przypadków WZW typ A u osób dorosłych na terenie powiatu wielickiego. Program Szczepień Ochronnych zaleca szczepienia niektórym grupom zawodowym zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, także osobom zawodowo wyjeżdżającym do krajów rozwijających się o wysokiej zapadalności na WZW typu A oraz na stanowiskach pracy przy usuwaniu odpadów komunalnych, nieczystości ciekłych lub konserwacji urządzeń służących temu celowi, także dzieciom w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży szczególnie rozpoczynającym naukę w szkole podstawowej, które wcześniej nie chorowały. Wirusowe zapalenie wątroby typu C W roku 2010 nie zgłoszono zachorowań na WZW typu C, zarejestrowano 7 nosicieli p/hcv. Ocenia się, że około 70 80 % przypadków WZW typu C przebiega bezobjawowo i w procesie mało aktywnym może trwać 20 30 lat, co stwarza trudności w rozpoznaniu i powoduje niedoszacowanie liczby zachorowań. Nie bez znaczenia jest też mała dostępność badań serologicznych krwi potwierdzających zakażenie HCV tj. badanie RNA HCV. Brak szczepień przeciw WZW typu C sprawia, że jedyną drogą przeciwdziałania są działania zapobiegawcze między innymi rygorystyczne przestrzeganie zasad reżimu sanitarnego, postępowania aseptycznego przy wykonywaniu wszystkich zabiegów z naruszeniem ciągłości tkanek. Posocznica ( sepsa ) W 2010 r. nie zgłoszono ani jednego przypadku posocznicy. Choroba meningokokowa Zgłoszono 2 przypadki zachorowania na chorobę meningokokową. Jedna osoba dorosła hospitalizowana w Państwowym Szpitalu Klinicznym w Krakowie ul. Śniadeckich 5, oraz dziecko hospitalizowane w Krakowskim Szpitalu Specjalistyczny ul. Prądnicka 80. W obydwu przypadkach istniały choroby współistniejące i pacjenci zostali przewiezieni do innych szpitali celem kontynuacji leczenia podstawowego. Zaszczepiło się 336 dzieci i młodzieży do 19 r.ż. Grypa W roku 2010 odnotowano ogółem 262 zgłoszeń zachorowań lub podejrzeń zachorowań na grypę sezonową, w tym 1 przypadek hospitalizowany. Szczyt zgłoszeń odnotowano w pierwszym kwartale 2010 roku. W zapobieganiu zachorowaniom dużą rolę odgrywają szczepienia ochronne. Szczepionka ważna tylko w danym sezonie zalecana jest szczególnie osobom starszym, w stanach obniżonej odporności, przewlekle chorym, a także niektórym grupom zawodowym (pracownicy służby zdrowia, szkół, handlu, transportu, budownictwa i innych mających kontakt z dużą liczbą ludzi i pracujących na otwartej przestrzeni). Na terenie powiatu wielickiego w 2010 roku zaszczepiono ogółem 1643 ( w tym - dzieci do lat 14 121, dorosłych - 1522 ).Zaobserwowano spadek zachorowań na grypę w stosunku do 2009 r., gdzie zarejestrowano 4694 przypadków w tym 3 osoby hospitalizowane. 9
W ROKU 2010 KONTYNUOWANO REALIZACJĘ PROGRAMÓW WHO W ZAKRESIE ZAPOBIEGANIA I ZWALCZANIA CHORÓB ZAKAŹNYCH TJ: 1. Program eliminacji odry i różyczki: WHO zakładało w 51 krajach Europy do 2010 r. przerwanie transmisji wirusa odry i potwierdzenie jego eliminacji. Polska przyjęła rezolucję o udziale w programie eliminacji odry i różyczki wrodzonej. Założenia dotyczyły nadzoru nad zachorowaniami i laboratoryjną weryfikację podejrzeń o zachorowanie na odrę w tym zróżnicowanie z różyczką, izolację i weryfikację szczepów wirusa odry z potwierdzonych przypadków w celu odróżnienia szczepów rodzimych i importowanych, co służyło udokumentowaniu eliminacji odry w kraju i w regionie, oraz uzyskanie wysokiego odsetka osób zaszczepionych dwoma dawkami szczepionki przeciw odrze i różyczce. Strategia eliminacji odry obejmowała niezwłoczne zgłaszanie przypadków podejrzenia odry do Państwowej Inspekcji Sanitarnej, potwierdzonych badaniem w kierunku przeciwciał przeciwodrowych w klasie IgM i izolacją wirusa odry w materiale biologicznym. Jednocześnie prowadzono monitoring zaszczepionych dzieci p/odrze, który powinien wynosić co najmniej 95%. W powyższej sprawie skierowano do wszystkich podległych placówek służby zdrowia, a zwłaszcza lekarzy pierwszego kontaktu informację o zasadach programu i wynikających z niego obowiązkach lekarzy. W roku 2002 region europejski w tym Polska została uznana za kraj wolny od poliomyelitis. W wyniku zmian w obowiązującym Programie Szczepień Ochronnych tj. wprowadzaniu skojarzonej szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce w 2-gim i 10-tym roku życia stan uodpornienia dzieci i młodzieży powinien osiągnąć wymagany w programie poziom co najmniej 95%. Na terenie naszego powiatu odsetek ten w 2010 r wyniósł 95,7%. 2. Program eradykacji poliomyelitis. W roku 2002 region europejski w tym Polska została uznana za kraj wolny od poliomyelitis. Program dalszej eradykacji zakłada wykorzenienie poliomyelitis i zachorowań spowodowanych szczepami zawartymi w szczepionce doustnej, do całkowitej eliminacji szczepów krążących w środowisku człowieka. Realizacja programu oparta jest na nadzorze nad wykonawstwem szczepień ochronnych (wymagane jest uzyskanie i utrzymanie wysokiego 95% odsetka uodpornienia dzieci p/polio), oraz nadzorze i monitorowaniu przypadków ostrych porażeń wiotkich u dzieci do lat 15. Istnieje jednak ryzyko zawleczenia tej choroby do krajów wolnych od zachorowań (w tym Polski) w związku z czym prowadzona jest ścisła współpraca Państwowej Inspekcji Sanitarnej z oddziałami hospitalizującymi dzieci z ostrymi porażeniami wiotkimi. Stan zaszczepienia p/polio na terenie naszego powiatu w 2010 roku wyniósł 96,7%. 10
ANALIZA WYKONANIA SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W ROKU 2010 Wykonawstwo szczepień ochronnych zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień na 2010 r. na terenie powiatu wielickiego w poszczególnych grupach wiekowych w porównaniu do roku 2009 przedstawia tabela poniżej. Ogólnie wzrosła liczba zaszczepionych w grupach dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowym szczepieniom i w analizowanym roku otrzymaliśmy 97,5% uodpornionych do 19 r. ż. Zarejestrowano jedynie spadek ilości zaszczepionych 6-latków. Prawdopodobną przyczyną było brak osiągniętego wieku (liczonego w miesiącach), większość podlegało do szczepień w drugiej połowie roku co zbiegło się ze zwiększoną zachorowalnością na ospę w tej grupie dzieci. Nie mniej ważnym jest problem braku dostatecznej kadry pediatrycznej, w sytuacjach zwiększonego zachorowania lekarze pracują tylko w poradni dziecka chorego. Mimo wzrostu zaszczepionej młodzieży p/tężcowi i błonicy (14 i 19 r. ż.), ok. 20 % nadal nie ma pełnego uodpornienia. Różnica ta występuje od czasu rezygnacji z wykonawstwa szczepień w placówkach szkolnych. Ponadto należy zauważyć, że duża ilość uczniów uczęszcza do szkół poza naszym powiatem co wiąże się z trudnością skutecznego powiadamiania i zachęcania młodzieży do przybycia do przychodni. Wśród zaszczepionych w 2010 roku nie było niepożądanego odczynu poszczepiennego, co zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie zgłaszania NOP, placówki służby zdrowia na terenie których rozpoznano odczyn obowiązane są do natychmiastowego zgłoszenia tego faktu do terenowo podległego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Wykonywanie kwartalnych sprawozdań ze zużycia szczepionek przez świadczeniodawców odbierających preparaty w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wieliczce pozwala na ciągły nadzór nad prawidłowym ich wykorzystaniem. Każdy punkt zaopatrzony jest w lodówkę, prowadzony jest monitoring temperatury (rejestr sprawdzania wartości temperatury w lodówce 2 razy na dobę). Na każdym etapie transportu preparatów szczepionkowych nadzorowane jest prawidłowe zachowanie łańcucha chłodniczego. W roku 2010 dla potrzeb realizacji zadań Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieliczce w zakresie szczepień ochronnych do magazynu i dalszej dystrybucji pobrał 16 291 sztuk szczepionek na kwotę 187 357,20zł tj. o 3263 sztuk szczepionek więcej niż w ubiegłym roku Wśród szczepień zalecanych utrzymuje się tendencja wzrostowa, dotyczy to m.in.: szczepienia p/biegunce rotawirusowej, p/kleszczowemu zap. mózgu, p/zakażeniom wywołanym przez Streptococcus Pneumoniae ( p/ pneumokokom). W 2010r odnotowano znaczny wzrost osób zaszczepionych p/ tężcowi. Na terenie powiatu wielickiego w ramach akcji powódź udostępniono bezpłatne profilaktyczne szczepienie p/ tężcowi dla osób biorących udział w usuwaniu szkód popowodziowych co poskutkowało wzrostem świadomości wśród mieszkańców i wzrostem ilości osób zaszczepionych do 726. 11
ANALIZA WYKONANIA SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH W POWIECIE WIELICKIM W LATACH 2008 2010 Rok życia 1 rok życia 2 rok życia 3 rok życia Rodzaj Różnice 2008 2009 2010 szczepienia 2009/2010 WZW B 2+3x 94,1 91,5 92,8 +1,3 DTP 3x 58,9 55,3 59,3 +4,0 Polio 2x 59,2 58,3 60,2 +1,9 HIB 58,4 55,6 59,3 +3,7 WZW B 2+3x 99,8 99,9 99,9 0 DTP 3+4x 98,6 96,7 97,8 +1,1 Polio 2+3x 98,5 98,0 98,5 +0,5 MMR 89,5 89,1 89,1 0 HIB 97,4 97,5 98,3 +0,8 DTP 4x 98,4 99,7 99,7 0 Polio 3x 98,4 99,2 99,7 +0,5 6 rok zycia MMR/odra 94,8 96,2 96,2 0 DT 5x 89,2 89,0 86,5-2,5 Krztusiec 5x 89,2 89,0 86,5-2,5 Polio 4x 89,2 89,0 86,5-2,5 DT 5x 97,6 92,8 93,7 +0,9 7 rok życia Krztusiec 5x 97,6 92,8 93,7 +0,9 Polio 4x 97,6 92,0 93,7 +0,9 10 rok życia MMR 93,2 89,1 92,8 +3,7 11 rok życia MMR dziewczęta 97,8 97,2 97,0-0,2 14 rok życia Td 97,2 82,9 84,2 +1,3 15 rok życia WZW B 2+3x 98,9 100 100 0 19 rok życia Td 89,4 70 74,5 +4,5 Szczepienia zalecane: Szczepienia zalecane 2008 2009 2010 Neisseria meningitidis (meningokoki) 0-19 roku życia 2058 osób 571 osoby 336 osób Neisseria meningitidis - powyżej 19 roku życia 16 2 p/grypie 0 14 roku życia 123 191 121 p/grypie powyżej 14 roku życia 1242 1733 1522 p/biegunce rotawirusowej 87 188 200 p/ospie wietrznej 6 28 17 p/kleszczowe zap. mózgu 39 56 59 p/zakażeniom Streptococcus 378 403 462 pneumoniae p/zak.wirusem brodawczaka ludzkiego 4 164 97 p/ tężcowi 496 437 726 12
Sytuacja epidemiologiczna na terenach objętych powodzią. Na terenie powiatu wielickiego w roku 2010 w wyniku powodzi, która występowała okresowo w miesiącach letnich od maja do lipca, zgłoszono liczne podtopienia na terenie gminy Gdów, Wieliczka, Niepołomice i Kłaj. Powódź objęła dwa etapy. I rozlanie rzeki Raby w gminie Gdów, liczne podtopienia domostw, studni przydomowych, studzienek kanalizacyjnych, ogródków działkowych z domkami. II w wyniku licznych opadów w gminach: Gdów, Niepołomice, Wieliczka i Kłaj wystąpiły podtopienia pól rolnych, gospodarstw wraz z gnojownikami, studnie przydomowe, kanalizacja. Działania podjęte przez PSSE Wieliczka: 1. Dezynfekcja terenów działkowych na terenie gminy Gdów w miejscowości Winiary. Ścisła współpraca z Wojskiem Chemicznym w zakresie określenia obszaru dezynfekcji, środka i stężenia oraz postępowania po przeprowadzonej akcji. 2. Spotkania z sołtysami na terenie gmin zalanych celem informowania o sposobach dezynfekcji zalanych mieszkań (głównie piwnic), pomieszczeń gospodarczych i przede wszystkim szamb i gnojowisk, oraz dezynfekcja studni przydomowych, jako jedyne źródło wody pitnej. 3. Ścisła współpraca z Powiatową Strażą Pożarną w zakresie określenia wspólnych procedur dotyczących dezynfekcji obszarów zalanych, studni i pomoc mieszkańcom w tym zakresie. 4. Dystrybucja środków dezynfekcyjnych według listy dystrybucyjnej sporządzonej przy współpracy organów samorządowych. 5. Liczne spotkania, wskazówki i rady dla mieszkańców oraz rozmieszczenia ulotek na terenach objętych powodzią. 13
HIGIENA LECZNICTWA OCENA STANU SANITARNEGO W OBIEKTACH SŁUŻBY ZDROWIA ZA ROK 2010 Pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wieliczce znajdują się 133 placówki służby zdrowia, należą do nich następujące grupy obiektów: - lecznictwo zamknięte 1 - lecznictwo otwarte 46 - gabinety prywatne 74 - inne obiekty świadczące usługi związane z obszarem działalności medycznej - 12 Kontrole przeprowadzone są głównie w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego, ale także wykonywane są kontrole interwencyjne, akcyjne, tematyczne. Nadzór sanitarny jest sprawowany oparciu o obowiązujące przepisy prawne i wytyczne GIS z wykorzystaniem obowiązujących procedur kontrolnych (protokoły i załączniki dla poszczególnych grup obiektów). LECZNICTWO ZAMKNIĘTE Pod nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wieliczce znajduje się 1 obiekt Lecznictwa Zamkniętego. Podczas kontroli szczególnej uwadze podlegał : -stan techniczny pomieszczeń i urządzeń mający wpływ na stan sanitarno-higieniczny, -procedury dezynfekcji i sterylizacji - dokumentowanie procesów sterylizacji -postępowanie z odpadami medycznymi -postępowanie z czystą, brudną bielizną -sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń -przestrzeganie przez personel w obowiązujących obiektach procedur sanitarno-higienicznych. Przeprowadzono 3 kontrole sanitarne. LECZNICTWO OTWARTE Pod nadzorem jest 46 obiektów. Przeprowadzono 54 kontrole sanitarne w (NZOZ, POZ, SPZLO). Najczęściej występujące nieprawidłowości to: - brak właściwych oznakowań roztworów dezynfekcyjnych - brak właściwego postępowania ze sprzętem do sprzątania - brak właściwej temperatury przechowywania odpadów. W czasie nadzoru nad prawidłowością gospodarowania odpadami medycznymi stwierdzono, że odpady segregowane są w miejscach ich powstawania i gromadzone w oznakowanych pojemnikach. Placówki posiadają umowy na transport odpadów do utylizacji podpisane z prywatnymi koncesjonowanymi firmami, oraz prowadzą ewidencję ilości przekazywanych odpadów. W porównaniu z rokiem ubiegłym obserwuje się systematyczną poprawę warunków sanitarnotechnicznych w nadzorowanych placówkach na terenie powiatu wielickiego. GABINETY PRYWATNE Pod nadzorem Sekcji Higieny Lecznictwa w 2010 roku znajdowały się 74 gabinety prywatne. Ogółem w tej grupie obiektów przeprowadzono 74 kontrole sanitarne. W skontrolowanych obiektach stan sanitarno higieniczny nie budził zastrzeżeń. W gabinetach sukcesywnie podnoszony jest standard w zakresie wyposażenia w sprzęt medyczny. Zaopatrzenie w asortyment środków dezynfekcyjnych i ich zastosowanie w sprzęt jednorazowego użytku nie budził zastrzeżeń. 14
SEKCJA HIGIENY ŻYWNOŚCI ŻYWIENIA, PRZEDMIOTÓW UŻYTKU I KOSMETYKÓW Lp. 1 2 3 4 5 Rodzaj zadania Liczba obiektów Liczba kontroli Liczba wydanych decyzji 2010 2009 2008 1031 1024 471 Mandaty: liczba kwota 115 22350 Liczba upomnień 0 1061 1022 1242 1579 481 628 151 29500 190 30700 0 0 6 7 Liczba pobranych prób żywienia 184 Liczba skarg mieszkańców na złą żywność 22 213 249 19 11 W roku 2010 wg ewidencji zarejestrowano 1031 obiektów. Przeprowadzono 1024 kontrole sanitarne w tym 193 kontrole interwencyjne, wydano 471 decyzji w tym 95 administracyjnych oraz 165 decyzji zatwierdzających, 211 fakturowych. Liczba obiektów utrzymuje się na podobnym poziomie w ciągu ostatnich lat, liczba planowanych kontroli natomiast z roku na rok obniża się z uwagi na coraz lepszy stan sanitarny jak też zwiększoną liczbę nowych zadań dla Inspekcji. Ponadto tendencję wzrostową odnotowuje się wśród liczby wniosków i skarg, które wpływają od mieszkańców na stan sanitarno-higieniczny obiektów i złą żywność. Ocenie sanitarno-higienicznej poddano 525 zakładów, z czego 13 obiektów sklasyfikowanych zostało jako niezgodne z wymogami, tj.1,39 % (w roku 2009-1,25%). Klasyfikacja obiektów przeprowadzana były na arkuszach oceny stanu sanitarnego. Nałożono 115 mandatów karnych na kwotę 22 350,00 zł. Pobrano do planowanych badań łącznie 184 próby, z czego zakwestionowano 11 prób. 15
Ocena stanu sanitarnego obiektów żywnościowo-żywieniowych Lp. Rodzaj obiektu (grupy obiektów wg.mz-48) Liczba obiektów pod nadzorem w 2010 roku Liczba obiektów w których dokonano oceny stanu sanitarnego % obiektów niezgodnych z wymaganiami w 2010 roku % obiektów niezgodnych z wymaganiami w 2009 roku 1 Piekarnie 22 22 9,09 % 9,52 % 2 Sklepy spożywcze 397 202 4,45 % 2,94 % 3 Zakłady żywienia 85 66 1,51 % 0 % zbiorowego zamkniętego 4 Zakłady żywienia 157 111 0,90 % 0,93 % zbiorowego otwarte 5 Magazyny hurtowe 33 33 0 % 0 % 6 Kioski spożywcze 65 18 0 % 0 % 7 Ciastkarnie 11 11 0 % 0 % 8 Wytwórnie makaronów 4 4 0 % 0 % 9 Wytwórnie lodów 2 2 0 % 0% 10 Automaty do lodów 4 4 0 % 0% 11 Przetwórnie owocowo 2 2 0 % 0% warzywne i grzybowe 12 Wytwórnie napojów 2 1 0 % 0% bezalkoholowych i rozlewnie piwa 13 Zakłady garmażeryjne 7 7 0 % 0% 14 Wytwórnie wyrobów 6 4 0 % 0% cukierniczych 15 Inne wytwórnie 8 6 0 % 0% żywności 16 Obiekty ruchome i 51 17 0 % 0% tymczasowe 17 Środki transportu 29 0 0 % 0% 18 Inne obiekty obrotu żywnością 19 Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością 20 Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością 28 10 0 % 0% 5 5 0 % 0% 3 0 0 % 0% 16
Na 20 grup nadzorowanych obiektów żywnościowo - żywieniowych oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością: w 2 grupach odnotowano wzrost procentowy obiektów sklasyfikowanych na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego i ocenionych jako obiekty niezgodne, w 2 grupach odnotowano wzrost liczby obiektów niezgodnych z wymaganiami san.- tech., w pozostałych 16 grupach ocena była prawidłowa jak w latach wcześniejszych. Grupy obiektów oceniane negatywnie to: sklepy spożywcze- na 397 obiektów nadzorowanych, 202 sklasyfikowano na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego 9 zakładów oceniono jako niezgodne z wymaganiami z powodu m.in. przerwania ciągłości łańcucha chłodniczego środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, złego stanu sanitarnego obiektu w szczególności dot. pomieszczeń, urządzeń i sprzętu. żywienie zbiorowe zamknięte- na 85 obiektów nadzorowanych, 66 sklasyfikowano na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego w rezultacie 1 obiekt sklasyfikowano jako niezgodny z wymaganiami z powodu m.in. złego stanu sanitarnego, wydano decyzję zaprzestania działalności. Piekarnie Skontrolowano 22 zakłady, przeprowadzono 52 kontrole sanitarne i kontrole sprawdzające w tym 3 kontrole interwencyjne. Pobrano 7 prób do badań laboratoryjnych. Wydano 15 decyzji administracyjnych. Nałożono 10 mandatów karnych na kwotę 1 600,00 zł. W wyniku sklasyfikowania 2 obiekty zaliczono do obiektów niezgodnych, o złym stanie sanitarnym, 4 zakłady posiadają wdrożony system HACCP. Najczęściej występujące uchybienia: - brak czystości i porządku w pomieszczeniach zakładu - brak stosowania zasad GHP/GMP - zły stan sanitarno- techniczny obiektu Sklepy spożywcze Liczba sklepów zwiększyła się z 368 w roku 2009 do 397 w 2010 r. Skontrolowano 325 obiektów, sklasyfikowano 202 obiekty. Przeprowadzono 437 kontroli sanitarnych i kontroli sprawdzających. Wydano 42 decyzje administracyjne, nałożono 63 mandaty karne na kwotę 11 000,00zł. Do badań pobrano 118 prób żywności, z czego 6 zbadanych prób zostało 17
zakwestionowane. W wyniku przeprowadzonych klasyfikacji na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego, 9 sklepów zaliczono do obiektów o złym stanie sanitarnym. Najczęściej stwierdzane uchybienia to: - brak identyfikacji produktów - brak zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego - obecność przeterminowanych artykułów spożywczych w sprzedaży - zły stan sanitarny obiektów - brak stosowania zasad GHP W 14 obiektach wdrożono system HACCP. Zakłady żywienia zbiorowego otwartego Ilość obiektów żywienia zbiorowego w roku 2010 zmniejszyła się w stosunku do liczby obiektów w 2009 r. i wynosiła 157, w tym 43 zakłady małej gastronomii. Skontrolowano 142 zakłady, sklasyfikowano 111 zakładów. Przeprowadzono 177 kontrole w wyniku których wydano 18 decyzji administracyjnych, nałożono 28 mandatów karnych na kwotę 6 050,00 zł. W wyniku przeprowadzonych klasyfikacji na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego, 1 obiekt oceniono jako o złym stanie sanitarnym. Najczęściej stwierdzane uchybienia to: - brak identyfikacji produktów - brak zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego - zły stan sanitarny obiektów W 10 obiektach wdrożono system HACCP. Ciastkarnie W roku 2010 liczba nadzorowanych zakładów wyniosła 11. Skontrolowano i sklasyfikowano 11 zakładów. Przeprowadzono 25 kontroli sanitarnych i kontroli sprawdzających, w wyniku stwierdzonych uchybień nałożono 3 mandaty karne na kwotę 1 300,00 zł. Do badań mikrobiologicznych pobrano 22 próby, z których 3 były kwestionowane. Wydano 4 decyzje administracyjne. Kioski spożywcze Liczba kiosków w 2010 roku według ewidencji 65, z czego 23 zostało skontrolowanych a sklasyfikowanych na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego- 18 obiektów. Przeprowadzono 23 kontrole sanitarne i kontrole sprawdzające. Wydano 1 decyzję administracyjną. Nałożono 3 mandaty karne na kwotę 550,00 zł. 18
Magazyny hurtowe Liczba hurtowni w porównaniu z rokiem ubiegłym zmieniła się i wyniosła 33 zakłady ( w 2009r -28), skontrolowano 33 obiekty, 33 sklasyfikowano. W obiektach tych przeprowadzono 45 kontroli sanitarnych. Pobrano 7 prób do badań laboratoryjnych. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości, nałożono 4 mandaty karne na kwotę 900,00 zł. Wydano 6 decyzji administracyjnych. W 4 obiektach wprowadzony jest system HACCP. Zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego Liczba obiektów w roku 2010 objętych nadzorem wzrosła do 85 ( 2009-60). Skontrolowano 68 i sklasyfikowano 66 zakładów. W wyniku klasyfikacji 1 zakład został oceniony jako niezgodny. Przeprowadzono 103 kontrole sanitarne i kontrole sprawdzające. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 5 decyzji administracyjnych oraz nałożono 1 mandat karny na kwotę 500,00 zł. W 8 obiektach wdrożono system HACCP. Do zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego należą: Stołówki w szkołach Liczba stołówek w szkołach wynosiła 23. Skontrolowano i sklasyfikowano 12 nadzorowanych stołówek, przeprowadzono 12 kontroli sanitarnych. W wyniku stwierdzonych uchybień wydano 3 decyzje administracyjne. Stołówki w przedszkolach Liczba stołówek w porównaniu z rokiem ubiegłym zmieniła się i wyniosła 36 ( w tym 11 z żywieniem w systemie cateringowym), w 2009 roku pod nadzorem było 31 stołówek ( w tym 6 z żywieniem w systemie cateringowym). Skontrolowano i sklasyfikowano 34 obiekty. Przeprowadzono 57 kontroli sanitarnych, wydano 1 decyzję administracyjną. W 5 przedszkolach wprowadzono system HACCP. Stołówki pracownicze W 2010 r. w nadzorze znajdowało się 6 stołówek pracowniczych, skontrolowano sklasyfikowano 6 obiektów. Przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych i sprawdzających. Jedna stołówka posiada wdrożony system HACCP. i Stołówki w domach opieki społecznej Nadzorowano 3 stołówki w domach opieki, Przeprowadzono 2 kontrole sanitarne. skontrolowano i sklasyfikowano 2 obiekty. 19
Bufety W roku 2010 nadzorowano 7 bufetów, które skontrolowano i sklasyfikowano, przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych. Stołówki w domach dziecka i młodzieży W roku 2010 nadzorowano 1 stołówkę, którą skontrolowano i sklasyfikowano. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną. Bloki żywienia w szpitalach W roku 2010 nadzorowano 1 blok żywienia w szpitalu: żywienie w systemie cateringowym. Wytwórnie makaronów W roku 2010 liczba wytwórni makaronów w porównaniu z 2009 r. nie zmieniła się i wynosiła 4, wszystkie skontrolowano i sklasyfikowano. Przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych, obiekty posiadają wdrożony system HACCP. Wytwórnie lodów. W roku 2010 nadzorowano 2 wytwórnie lodów. Skontrolowano i sklasyfikowano 2 obiekty w których przeprowadzono 6 kontroli. W wyniku stwierdzonych uchybień nałożono 1 mandat karny na kwotę 200,00 zł. Automaty do lodów Pod nadzorem znajdowały się 4 automaty do lodów, skontrolowano i sklasyfikowano 4 obiekty. Przeprowadzono ogółem 4 kontrole sanitarne. Przetwórnie owocowo -warzywne i grzybowe. W roku 2010 pod nadzorem znajdowały się dwie przetwórnie grzybów suszonych. Skontrolowano i sklasyfikowano 2 obiekty, w których przeprowadzono 6 kontroli. Pobrano do badania 1 próbę grzybów, która była niekwestionowana. Wytwórnie napojów bezalkoholowych i rozlewnie piwa. W 2010 roku nadzorowano 2 obiekty, 1 obiekt skontrolowano i sklasyfikowano. Przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną. W 2 zakładach wdrożono system HACCP. Zakłady garmażeryjne W roku 2010 nadzorowano 7 zakładów garmażeryjnych. Skontrolowano i sklasyfikowano 7 zakładów. Przeprowadzono 7 kontroli sanitarnych i kontroli sprawdzających. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 2 decyzje administracyjne i nałożono 1 mandat na kwotę 100,00zł. 20
Wytwórnie wyrobów cukierniczych W roku sprawozdawczym nadzorowano 6 wytwórni wyrobów cukierniczych ( tyle samo co w 2009 roku) skontrolowano 6 zakładów i 4 obiekty sklasyfikowano. Przeprowadzono 9 kontroli sanitarnych i kontroli sprawdzających. W 2 zakładach system HACCP jest wdrożony. Inne wytwórnie żywności. W 2010 roku pod nadzorem znajdowało się 8 obiektów, tyle samo co w 2009 roku. Skontrolowano 8 i sklasyfikowano 6 zakładów. Przeprowadzono ogółem 8 kontroli sanitarnych i kontroli sprawdzających. Nie pobrano prób do badań laboratoryjnych. Obiekty ruchome i tymczasowe. W 2010 roku wg ewidencji pod nadzorem znajdowało się 51 obiektów ruchomych i tymczasowych. Skontrolowanych zostało 19 obiektów z czego sklasyfikowano 17 obiektów, 22 obiekty zostały nowozatwierdzone. Przeprowadzono 19 kontroli i rekontroli. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości nałożono 1 mandat karny na kwotę 150,00 zł. Środki transportu. W roku 2010 pod nadzorem znajdowało się 29 środków transportu w tym 5 nowozatwierdzonych. Inne obiekty obrotu żywnością W 2010 roku nadzorowano 28 innych obiektów obrotu żywnością, skontrolowano 19 obiektów, sklasyfikowano na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego 10 obiektów. Przeprowadzono 42 kontrole sanitarne, zatwierdzono 4 obiekty. Wytwórnie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. W 2010 roku pod nadzorem było 5 wytwórni materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Skontrolowano i sklasyfikowano na podstawie arkuszy oceny stanu sanitarnego 5 obiektów. Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością Wg ewidencji pod nadzorem w roku 2010 znajdowały się 4 miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością ( 1 hurtownia i 3 sklepy). Łącznie przeprowadzono 26 kontroli sanitarnych. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano 1 decyzję administracyjną. Ocena jakości żywienia W 2010 roku nadzorowano 36 stołówek w przedszkolach, 1 w domu dziecka i młodzieży. Na podstawie przedłożonych jadłospisów wykonano 35 skróconych ocen żywienia. Uzyskane wyniki były prawidłowe. 21
Działania w ramach systemu RASFF ( Rapid Alert System for Food and Feed ) W 2010 roku otrzymano 17 powiadomień w ramach systemu RASFF z czego 14 z WSSE oraz 3 powiadomienia alarmowe z PSSE, wycofano: - 10 kg. siemienia lnianego - 228 szt. kawy rozpuszczalnej (ALTA RICA, CAP COLUMBIA,. ESPRESSO) - 4 szt. OMEGA MED. PREGNA - 572 szt. kubków ceramicznych Wenecja dekor (+1058 szt. z terenu woje. małopolskiego) - 4 szt. Makaron Krajanka - 36 szt. szklanek dekorowanych import z Turcji Ogółem wycofano 898 szt. produktów oraz 10 kg. nasion. Przeprowadzono 99 kontroli. Opisowe wyniki wzmożonego nadzoru nad substancjami dodatkowymi W 2010 roku, w ramach wzmożonego nadzoru nad substancjami dodatkowymi stosowanymi w produkcji żywności, w powiecie wielickim przeprowadzono 29 kontroli w obiektach produkcji żywności, w tym : 16- w piekarniach, 6 w ciastkarniach, 4- w wytwórniach wyrobów cukierniczych, 2- w wytwórniach makaronu, 1- w wytwórni lodów. W wyniku przeprowadzonych kontroli skontrolowano 127 substancji dodatkowych, w przypadku 1 substancji dodatkowej wydano decyzję wycofania z produkcji. Działania akcyjne: 1.W związku z powodzią, osuwiskami i licznymi podtopieniami monitorowano obiekty żywnościowo-żywieniowe na zagrożonych obszarach. W wyniku ppdjętych działań przeprowadzono 8 kontroli obiektów żywnościowo-żywieniowych w miejscach zalanych, 1 kontrolę w miejscu pobytu osób ewakuowanych oraz 10 kontroli obiektów gastronomicznych zaopatrywanych wodą z wodociągów, w których stwierdzono brak przydatności wody do spożycia. Prowadzono działalność informacyjną dla podmiotów i ludności dotyczącą postępowania z żywnością o niewłaściwej jakości z przyczyn powodzi tj. zalania wodą lub brakiem zasilania energią elektryczną urządzeń chłodniczych. 2. W związku ze wzmożonym nadzorem nad miejscami obrotu dopalaczami, w dwóch obiektach na terenie powiatu wielickiego przeprowadzono 10 kontroli. Wydano dwie decyzje na podstawie których wstrzymano działalność obu obiektów, przekazano do badania 16 dopalaczy z 65 pobranych. Wyniki badań wskazywały na obecność środków psychoaktywnych w wybranych próbkach dopalaczy. W wyniku podjętych działań jeden podmiot wyrejestrował działalność, drugi prowadzi działalność bez sprzedaży dopalaczy. Jedna osoba z sekcji HŻŻ i PU brała udział w ogólnopolskim szkoleniu na temat dopalaczy. 22
Pobór próbek i badanie żywności oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością W 2010 roku na terenie powiatu wielickiego z planowanych 206 prób wg harmonogramu pobrano do badań laboratoryjnych 184 próby żywności oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością, z czego: 134 próby przebadano pod względem mikrobiologicznym, 7 prób na zanieczyszczenia biologiczne, 17 na metale, 15 prób przebadano pod względem fizykochemicznym ( w tym: 1 próba w kierunku skażenia promieniotwórczego) 7 prób na substancje dodatkowe, 4 próby na pestycydy. Próby pobierane były terminowo, 11 prób z w. w. było kwestionowanych. W związku z tym podjęto działania kontrolno-naprawcze, tj. przeprowadzono kontrole pod kontem warunków produkcji i przechowywania, ponownie wykonano badanie innych partii kwestionowanych produktów a także przekazano terenowo właściwemu PPIS jeżeli produkcja zdyskwalifikowanego produktu odbywała się poza obszarem naszego działąnia. Próbki badań kwestionowane w 2010 Grupa produktów Próbki Wody mineralne i napoje bezalkoholowe 2 Wyroby cukiernicze i ciastkarskie 4 Mleko i przetwory mleczne (lody) 2 Materiały i wyroby do kontaktu z zywnością 3 Powód zdyskwalifikowania zdyskwalifikowane Mikrobiologicznie Fiz.-chem. Ponadnormatywna ilość Pseudomonas aeroginosa - Znaczna ilość przypuszczaln. - Bacillus cereus Zanieczyszczenie bakteriami - z rodziny Enterobacteriaceae Przekroczony limit kadmu i - ołowiu z obrzeża kubków Z wytwórni kosmetyków zbadano 12 prób kosmetyków, z czego 4 na mikrobiologię i 8 na fizykochemię (bez zastrzeżeń). Ponadto pobrano i przebadano 24 próby nieplanowane tj. - 1 próbę grzybów suszonych w związku ze skargą - 2 próby serów w związku z akcją Oscypek - 5 prób kubków Wenecja dekor w związku z kwestionowanymi wynikami badań. -16 prób dopalaczy w związku z przeprowadzanymi kontrolami obiektów obrotu tymi substancjami. Wystąpiły problemy z dostępnością prób żywności z grup: inne przetwory drobiowe surowe, panierowane, lody z automatu i lody tradycyjne poza sezonem, zbyt duża ilość prób z grupy wyroby ciastkarskie i cukiernicze.. Z 16 prób dopalaczy, 10 było kwestionowanych (obecność substancji psychoaktywnych, psychotropowych i halucynogennych: 2C-E, 4-MEC, MDPV, pfpp, TFMPP, AM-694, JWH- 081, JWH -XXX). W. w. substancje odpowiadają definicji środka zastępczego określonej w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. 23
Skargi, wnioski zażalenia na stan sanitarny Załatwiono w okresie sprawozdawczym Sposób załatwienia Ogółem Przekazano według właściwości W tym Załatwiane we własnym zakresie 22-22 5 10 7 Zasadne Niezasadne Częściowo zasadne Przyczyny wniosków: Ilość/w tym Wniosek zasadnych 1 niewłaściwa jakość zdrowotna środków spożywczych -przeterminowane -ciała obce -dolegliwości zdrowotne po spożyciu 13/1 zasadny, 5 częściowo zasadnych 2. nieprawidłowe oznakowanie środków spożywczych 3 /2 zasadne 3. niewłaściwy stan techniczny obiektów żywnościowo-żywieniowych 2/ 1 zasadny 4. niewłaściwy stan czystości obiektów żywnościowo-żywieniowych 1/1 zasadny 8 nieprawidłowości dotyczące posiłków w zakładach żywienia 1/1 zasadny 13 obecność zwierząt w obiektach żywnościowo-żywieniowych 1/ 1 częściowo zasadny 16 Inne: 1) niehigieniczna sprzedaż art. spożywczych 2) sprzedaż dopalaczy 2/ 1 zasadny 1 niezasadny Szkolenia Wewnętrzne Lp. PSSE Liczba szkoleń zorganizowanych przez siebie Liczba tematów zrealizowanychw trakcie szkoleń zorganizowanych przez siebie Liczba osób biorących udział w szkoleniach wg listy obecności Tematy ogólnie np. prawne merytoryczne, postępowanie administracyjne itp. 19 Wieliczka 8 8 4 1- KPA 3- Aktualizacja aktów prawnych 4- Merytorycznych 24
Współpraca z innymi instytucjami. W 2010 roku na podstawie porozumienia dotyczącego współpracy Powiatowego Lekarza Weterynarii i Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego prowadzono analizy baz danych dotyczących obiektów, w wyniku czego nie wytypowano obiektów do wspólnych kontroli. W ramach porozumienia o współpracy Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej, przeprowadzono 27 kontroli sanitarnych w aptekach, związanych z podejrzeniem wprowadzenia do obrotu zafałszowanych suplementów diety, środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz w ramach powiadomienia w systemie RASFF. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych, 4 szt. kwestionowanych produktów wycofano z obrotu. Wnioski i postulaty W 2010 roku liczba nadzorowanych obiektów w porównaniu z 2009 rokiem utrzymywała się na podobnym poziomie, nieznacznie wzrosła liczba obiektów o złym stanie sanitarnym z 11 w 2009 r. do 13 w 2010 r. Nie wystąpiło zbiorowe zatrucie pokarmowe co wskazuje na dobry stan sanitarny obiektów żywnościowo- żywieniowych w powiecie wielickim. W 2010 r. na terenie powiatu wystąpił problem związany z pojawieniem się miejsc dystrybucji dopalaczy stanowiących szczególne zagrożenie dla dzieci i młodzieży. Do obowiązków pracowników Sekcji HŻŻ i PU doszło prowadzenie spraw związanych z nadzorem nad przestrzeganiem obowiązku zakazu dystrybucji dopalaczy. 25
OCENA OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W ZAKRESIE HIGIENY KOMUNALNEJ W ROKU 2010 W 2010 r. nadzorem sanitarnym w sekcji H. K. objęte były następujące grupy obiektów: Wodociągi publiczne. Ogółem 8 wodociągów, w tym 2 wodociągi publiczne miejskie tj. wodociąg miejski Niepołomice oraz wodociąg miejski Wieliczka, oraz 6 wodociągów publicznych wiejskich tj. wodociąg publiczny- wiejski Cichawa, Gdów, Podłęże, Staniątki, Szarów oraz Węgrzce Wielkie. Wodociągi o produkcji 100-1000 [m³/d] Wodociągi o produkcji 1000-10 000 [m³/d] Nazwa wodociągu/zarządzający Węgrzce Wielkie Zakład Gospodarki Komunalnej w Wieliczce Sp. z o. o. Ul. Jedynaka 30 32-020 Wieliczka Cichawa Zakład Gospodarki Komunalnej w Gdowie 32-420 Gdów 406 Gdów Zakład Gospodarki Komunalnej w Gdowie 32-420 Gdów 406 Podłęże Wodociągi Niepołomice Sp. z o. o. Ul. Droga królewska 27 32-005 Niepołomice Szarów Gminny Zakład Komunalny w Kłaju 32-015 Kłaj Niepołomice Wodociągi Niepołomice Sp. z o. o. Ul. Droga królewska 27 32-005 Niepołomice Wieliczka Zakład Gospodarki Komunalnej w Wieliczce Sp. z o. o. Ul. Jedynaka 30 32-020 Wieliczka Lista wodociągów produkujących wodę do spożycia przez ludzi ( ZUW) produkcja wody m³/d 800 775 1100 1195 1464 3312 4000 Wszystkie ww. wodociągi zaopatrują się w wodę ze studni głębinowych, jedynie część gminy Wieliczka jest zaopatrywana w wodę pochodzącą z ujęć powierzchniowych zlokalizowanych poza obszarem powiatu ( Ujęcie Dobczyce). Ponadto, wodociąg publiczny Staniątki został podłączony do Zakładu Uzdatniania Wody w Podłężu. 26
W roku 2010 przeprowadzono kontrole wszystkich wodociągów publicznych pod kątem stanu sanitarnego urządzeń wodociągowych ( Stacje Uzdatniania Wody) bez zastrzeżeń. Ogółem w roku sprawozdawczym pobrano do badań : II. 75 próbek wody pod kątem bakteriologicznym III. 81 próbek wody pod katem fizyko-chemicznym Na podstawie sprawozdań z badań próbek wody Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieliczce stwierdził, iż jakość wody spełnia we wszystkich wodociągach publicznych wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Należy nadmienić, że w roku 2010 doszło do powodzi. W związku z tą sytuacją został wzmożony nadzór nad jakością wody. Pobrano akcyjnie 56 próbek wody do analizy bakteriologicznej oraz 32 próbki wody do badania fizyko-chemicznego. Dodatkowo zbadano jakość wody na każdej Stacji Uzdatniania Wody oraz na sieci wodociągowej. Doszło do licznych awarii na sieci wodociągowej, jednakże w trybie natychmiastowym każdy zarządca prowadził działania naprawcze w celu poprawy przesyłu wody pitnej do odbiorcy. Wszystkie Stacje Uzdatniania Wody prócz jednej tj. w Gdowie działały bez zastrzeżeń podając wodę o dobrej jakości. Opierając się na wynikach z badań jakości wody w Gdowie PPIS w Wieliczce podjął decyzję o zamknięciu wodociągu w okresie od 16-23 maja oraz od 6-17 czerwca 2010r. z uwagi na obecność w wodzie bakterii grupy Coli i bakterii Escherichia Coli. W miarę zmniejszania się poziomu wody w trybie natychmiastowym rozpoczęto procedurę czyszczenia i dezynfekcji studni oraz pobór prób wody do analiz bakteriologicznych i fizykochemicznych. Po uzyskaniu wyników nie stwierdzających ww. bakterii w wodzie tutejszy Inspektor Sanitarny każdorazowo podejmował decyzje o otwarciu wodociągu i dostarczaniu wody pitnej do odbiorców. Ponadto zbadano 60 studni przydomowych z 308 zgłoszonych. 50 z nich było zanieczyszczone bakteriami z grupy coli lub/i escherichia coli, 11 miało przekroczenia w zakresie zanieczyszczeń fizyko-chemicznych. Badane studnie to: 22 gmina Wieliczka, 4 Biskupice, 6 Kłaj, 1 Niepołomice, 27 Gdów. Kąpieliska. Na terenie powiatu wielickiego nadzorem sanitarnym w 2010 roku objęte były dwa kąpieliska niezorganizowane tj: Brzegi Gdów Zarabie 27