PL POSTANOWIENIE PREZESA TRYBUNAŁU
POSTANOWIENIE Z DNIA 18.4.2007 r. SPRAWA C-193/07 z dnia 18 kwietnia 2007 r. * Postępowanie w sprawie środków tymczasowych Wniosek o zawieszenie wykonania i o zastosowanie środków tymczasowych Wniosek o wydanie orzeczenia bez wysłuchania strony przeciwnej Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory W sprawie C-193/07 R mającej za przedmiot wniosek o zawieszenie wykonania i o zastosowanie środków tymczasowych na podstawie art. 242 WE, 243 WE oraz art. 84 2 akapit drugi regulaminu, złożony w dniu 5 kwietnia 2007 r., Komisja Wspólnot Europejskich, reprezentowana przez D. Recchię i K. Herrmann, działające w charakterze pełnomocników, z adresem do doręczeń w Luksemburgu, przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, PREZES TRYBUNAŁU, po wysłuchaniu rzecznika generalnego J. Kokott, wydaje następujące strona skarżąca, strona pozwana, Postanowienie 1Komisja Wspólnot Europejskich wnosi do Trybunału o nakazanie Rzeczypospolitej Polskiej, by nie rozpoczynała lub zawiesiła, bezzwłocznie i do czasu ogłoszenia wyroku Trybunału rozstrzygającego sprawę co do istoty, prac mających na celu realizację projektu zalesienia na terenie Pojezierze Sejneńskie który powinien zostać zaproponowany jako teren mający znaczenie dla Wspólnoty zgodnie z dyrektywą Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz.U. L 206, str. 7), zmienioną na mocy Aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, * Język postępowania: polski. I - 2
Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.U. 2003, L 236, str. 33) będącego środkiem kompensacji strat w obszarze specjalnej ochrony (zwanym dalej OSO ) Puszcza Augustowska. 2Komisja wnosi również, na podstawie art. 84 2 akapit drugi regulaminu, o tymczasowe uwzględnienie wniosku przed przedstawieniem uwag przez stronę przeciwną, do czasu ogłoszenia postanowienia kończącego postępowanie w sprawie zastosowania środków tymczasowych. 3Wnioski te zostały przedstawione w ramach postępowania ze skargi o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, na podstawie art. 226 WE, wniesionej przez Komisję w dniu 5 kwietnia 2007 r., mającej na celu stwierdzenie przez Trybunał, że: nie podejmując w ramach postępowania w sprawie zezwolenia na budowę obwodnicy Augustowa, w północno-wschodniej Polsce, odpowiednich działań pozwalających uniknąć pogorszenia stanu siedlisk i poważnego niepokojenia gatunków w OSO Puszcza Augustowska; nie poddając planu budowy obwodnicy miejscowości Wasilków, również w północno-wschodniej Polsce, stosownej ocenie skutków dla OSO Puszcza Knyszyńska, zezwalając na przeprowadzenie inwestycji stanowiącej wykonanie tego planu mimo jej negatywnego wpływu na integralność wymienionego obszaru i rozpoczynając realizację tej inwestycji; proponując realizację projektu zalesienia na terenie Pojezierze Sejneńskie jako środka kompensacji strat w OSO Puszcza Augustowska, oraz zezwalając na zniszczenie siedliska Puszcza Augustowska, znajdującego się na obszarze Ostoja Augustowska, który również powinien zostać zaproponowany jako teren mający znaczenie dla Wspólnoty, Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy dyrektywy 92/43, a w szczególności jej art. 6 ust. 2 i 3 w związku z art. 7, w świetle wykładni tych przepisów wynikającej z wyroków: z dnia 13 stycznia 2005 r. w sprawie C-117/03 Dragaggi i in., Zb.Orz. str. I-167, oraz z dnia 14 września 2006 r. w sprawie C-244/05 Bund Naturschutz in Bayern i in., dotychczas nieopublikowanego w Zbiorze. Okoliczności poprzedzające powstanie sporu i argumentacja Komisji 4Jak wynika z akt sprawy, Rzeczpospolita Polska podjęła realizację planu budowy drogowej obwodnicy Augustowa. W związku z tym państwo to zaproponowało na podstawie art. 6 ust. 4 dyrektywy 92/43 środek kompensacji strat w OSO Puszcza Augustowska spowodowanych realizacją tej budowy. Środek ten polega na zalesieniu I - 3
POSTANOWIENIE Z DNIA 18.4.2007 r. SPRAWA C-193/07 około 100 ha leżących na terenie Pojezierze Sejneńskie, o powierzchni całkowitej 7456,9 ha, który graniczy w części północno-wschodniej ze wspomnianym OSO. 5Komisja argumentuje, że tego rodzaju środek kompensacji nie powinien naruszać innego terenu mogącego podlegać ochronie na podstawie dyrektywy 92/43. Jej zdaniem ma to miejsce w przypadku projektu zalesienia na terenie Pojezierze Sejneńskie, który postanowiły zrealizować władze polskie. 6Zdaniem Komisji bowiem Rzeczpospolita Polska powinna zaproponować ten teren jako teren mający znaczenie dla Wspólnoty zgodnie z art. 4 ust. 2 dyrektywy 92/43. Wartość środowiskowa tego terenu i konieczność wpisania go na listę polskich terenów mających znaczenie dla Wspólnoty była wielokrotnie podkreślana w korespondencji Komisji z władzami polskimi. Na terenie tym znajduje się bowiem zdaniem Komisji piętnaście typów siedlisk przyrodniczych ważnych dla Wspólnoty, wymienionych w załączniku I do dyrektywy 92/43, których ochrona wymaga utworzenia specjalnych obszarów ochrony. Spośród tych piętnastu typów siedlisk pięć to typy siedlisk o znaczeniu priorytetowym. Ponadto na terenie tym zamieszkuje sześć gatunków zwierząt i rośnie sześć gatunków roślin ważnych dla Wspólnoty, wymienionych w załączniku II do dyrektywy 92/43, których ochrona również wymaga utworzenia specjalnych obszarów ochrony. 7Zgodnie z informacjami przedstawionymi Trybunałowi przez Komisję planowane zalesienie wymaga uprzedniego wykarczowania drzew na 17 ha należących do typu siedliska o znaczeniu priorytetowym 6120 suche, piaszczyste, wapniste murawy o łącznej powierzchni 220 ha, znajdującego się na terenie Pojezierze Sejneńskie, a także wykarczowania drzew w siedliskach dwóch gatunków roślin wymienionych w załączniku II do dyrektywy 92/43, to jest Pulsatilla paters i Thesium ebracteatum. Stąd zdaniem Komisji projekt zalesienia poważnie zagraża przyrodniczemu charakterowi terenu Pojezierze Sejneńskie, poprzez zniszczenie niektórych jego charakterystycznych elementów. W przedmiocie wniosku o wydanie orzeczenia bez wysłuchania strony przeciwnej 8Ponieważ Rzeczpospolita Polska nie miała na tym etapie postępowania sposobności przedstawienia uwag w przedmiocie wniosku Komisji o zastosowanie środków tymczasowych, nie jest obecnie możliwe stwierdzenie, czy Komisja wykazała w stopniu dostatecznym, zarówno co do prawa, jak i okoliczności faktycznych, zasadność tego wniosku. 9Jednakże zgodnie z art. 84 2 akapit drugi regulaminu prezes Trybunału może tymczasowo uwzględnić wniosek o zastosowanie środka tymczasowego przed przedstawieniem uwag przez stronę przeciwną. I - 4
10Na obecnym etapie postępowania pozostaje szereg kwestii faktycznych, które będą musiały zostać wyjaśnione przez strony na posiedzeniu przed wydaniem postanowienia kończącego niniejsze postępowanie w sprawie zastosowania środków tymczasowych. Kwestie te dotyczą przede wszystkim pytania, czy na przeznaczonym do zalesienia obszarze na terenie Pojezierze Sejneńskie rzeczywiście znajdują się typy siedlisk o znaczeniu priorytetowym oraz dwa gatunki roślin wspomniane w pkt 7 niniejszego postanowienia, co zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Komisję kwestionują władze polskie. Po drugie, należy ustalić, czy wykarczowanie drzew na około 17 ha z całkowitej powierzchni 220 ha stanowiących wspomniany typ siedliska o znaczeniu priorytetowym może zagrozić charakterowi obszaru i spowodować konieczność jego ochrony w celu zachowania go w niezmienionym stanie. 11Jednakże argumenty podnoszone przez Komisję nie wydają się prima facie bezpodstawne, w związku z czym nie można wykluczyć, że projekt zalesienia na ewentualnym przyszłym terenie mającym znaczenie dla Wspólnoty Pojezierze Sejneńskie stanowi naruszenie dyrektywy 92/43. W świetle informacji przedstawionych na tym etapie postępowania nie można bowiem z miejsca wykluczyć, że obszar ten winien podlegać ochronie na podstawie dyrektywy 92/43 i że projektowane zalesienie nie spełnia wymogów ochrony wynikających z tej dyrektywy. 12Ponadto zdaniem Komisji z dokumentów przekazanych przez władze polskie wynika, po pierwsze, że przygotowanie do zalesienia wymaga zaorania omawianego terenu do głębokości 60 cm i wykonania wykopów. Wydaje się więc, że realizacja projektu zalesienia grozi spowodowaniem ostatecznych zmian przyrodniczego charakteru terenu Pojezierze Sejneńskie. Po drugie, realizacja tego projektu ma zostać zakończona do końca czerwca 2007 r. 13Wreszcie prima facie nie wydaje się, by zawieszenie wykonania projektu zalesienia na obszarze Pojezierze Sejneńskie do czasu ogłoszenia postanowienia kończącego niniejsze postępowanie w sprawie zastosowania środków tymczasowych mogło poważnie zagrozić realizacji celu, jakiemu służy to przedsięwzięcie. Założywszy nawet, że zarzuty Komisji w odniesieniu do tego projektu są bezzasadne, będzie on najprawdopodobniej mógł zostać zrealizowany po wydaniu tego postanowienia, a nie można uznać realizacji tego rodzaju projektu za pozbawioną sensu wyłącznie z powodu jej opóźnienia o kilka tygodni w stosunku do pierwotnie zakładanego terminu. Natomiast odmowa zastosowania wnioskowanego środka tymczasowego mogłaby, zgodnie z informacjami dostępnymi na obecnym etapie postępowania, wywołać ostateczne i nieodwracalne skutki dla przyrodniczego charakteru omawianego terenu. 14W związku z powyższym, z uwagi na prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, należy, po pierwsze, nakazać Rzeczypospolitej Polskiej, by nie rozpoczynała, lub bezzwłocznie zawiesiła, prac mających na celu realizację projektu zalesienia na terenie Pojezierze Sejneńskie, do czasu ogłoszenia postanowienia kończącego niniejsze postępowanie w sprawie zastosowania środków tymczasowych. I - 5
POSTANOWIENIE Z DNIA 18.4.2007 r. SPRAWA C-193/07 15Po drugie, należy wezwać Komisję i Rzeczpospolitą Polską na posiedzenie w sprawie wysłuchania stron, w celu wyjaśnienia przez nie pewnych okoliczności faktycznych sprawy na podstawie pytań, które zostaną im przedstawione w późniejszym terminie. Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia: 1) Rzeczpospolita Polska nie rozpocznie lub zawiesi, bezzwłocznie i do czasu ogłoszenia postanowienia kończącego niniejsze postępowanie w sprawie zastosowania środków tymczasowych, prac mających na celu realizację projektu zalesienia na terenie Pojezierze Sejneńskie który powinien zostać zaproponowany jako teren mający znaczenie dla Wspólnoty zgodnie z dyrektywą Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, zmienioną na mocy Aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej będącego środkiem kompensacji strat w obszarze specjalnej ochrony Puszcza Augustowska. 2) Komisja Wspólnot Europejskich oraz Rzeczpospolita Polska zostają wezwane na posiedzenie w sprawie wysłuchania stron, w celu wyjaśnienia przez nie pewnych okoliczności faktycznych sprawy na podstawie pytań, które zostaną im przedstawione w późniejszym terminie. 3) Posiedzenie w sprawie wysłuchania stron wyznacza się na dzień 27 kwietnia 2007 r. Sporządzono w Luksemburgu w dniu 18 kwietnia 2007 r. Sekretarz Prezes R. Grass V. Skouris I - 6