KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK 2007 Lubin, kwiecień 2008 rok
Spis treści do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Nota Strona Skonsolidowany bilans 3 Skonsolidowany rachunek zysków i strat 4 Skonsolidowane zestawienie zmian w kapitale własnym 5 Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych 6 Noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego: 1 Informacje ogólne 7 2 Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości 8 2.1 Podstawa sporządzenia 8 2.2 Polityka rachunkowości 10 3 Korekta błędu poprzednich okresów, zmiana zasad rachunkowości 26 4 Ważne oszacowania 28 5 Skład Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. - jednostki zależne 29 6 Informacje dotyczące segmentów działalności 30 7 Rzeczowe aktywa trwałe 32 8 Wartości niematerialne 36 9 Nieruchomości inwestycyjne 37 10 Inwestycje w jednostki stowarzyszone 38 11 Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży 38 12 Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności 38 13 Pochodne instrumenty finansowe 39 14 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 42 15 Zapasy 43 16 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 43 17 Kapitał akcyjny 43 18 Pozostałe kapitały 44 19 Transakcje z udziałowcami mniejszościowymi 45 20 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 46 21 Kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 46 21.1 Zaciągnięte kredyty i pożyczki 47 21.2 Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 48 22 Zabezpieczenia spłaty zobowiązań 49 23 Odroczony podatek dochodowy 50 24 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 52 25 Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia 54 26 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży 56 27 Odpisy z tytułu utraty wartości 56 28 Przychody ze sprzedaży 57 29 Koszty według rodzaju 58 30 Koszty świadczeń pracowniczych 58 31 Pozostałe przychody operacyjne 59 32 Pozostałe koszty operacyjne 59 33 Koszty finansowe-netto 60 34 Instrumenty finansowe 61 34.1 Wartość bilansowa 61 34.2 Wartości godziwe 63 34.3 Pozycje przychodów, kosztów, zysków i strat ujęte w rachunku zysków i strat w podziale na kategorie instrumentów finansowych 34.4 Przeniesienia niekwalifikujące się do wyłączenia 65 34.5 Sytuacje dotyczące instrumentów finansowych nie występujące w Grupie Kapitałowej 65 35 Zarządzanie ryzykiem finansowym 65 35.1 Ryzyko rynkowe 66 35.2 Ryzyko płynności i zarządzanie kapitałem 73 35.3 Ryzyko kredytowe 74 36 Udział w zyskach/stratach jednostek stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności 77 37 Podatek dochodowy 78 38 Zysk przypadający na jedną akcję 78 39 Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty 78 40 Wpływy pieniężne z działalności operacyjnej 79 41 Transakcje z podmiotami powiązanymi 80 42 Zobowiązania pozabilansowe z tytułu leasingu operacyjnego 85 43 Pozycje warunkowe i pozostałe pozabilansowe 85 44 Struktura zatrudnienia 88 45 Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS 88 46 Dotacje państwowe 88 47 Zdarzenia po dniu bilansowym 88 64 2
Skonsolidowany bilans Aktywa Aktywa trwałe Nota Stan na dzień 31 grudnia 2007 31 grudnia 2006 Rzeczowe aktywa trwałe 7 6 614 352 6 052 286 Wartości niematerialne 8 119 231 126 014 Nieruchomości inwestycyjne 9 16 517 18 853 Inwestycje w jednostki stowarzyszone 10 690 096 690 074 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 23 320 506 388 468 Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży 11 47 155 92 932 Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności 12 41 44 Pochodne instrumenty finansowe 13 33 395 17 016 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 14 47 071 17 175 7 888 364 7 402 862 Aktywa obrotowe Zapasy 15 1 744 495 1 768 750 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności 14 925 367 1 404 644 Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych 7 377 4 860 Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności 12-19 070 Pochodne instrumenty finansowe 13 81 622 282 045 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 16 2 812 096 2 321 131 5 570 957 5 800 500 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży 26 184 24 507 RAZEM AKTYWA 13 459 505 13 227 869 Pasywa KAPITAŁ WŁASNY Kapitał własny przypadający na akcjonariuszy Jednostki Dominującej Kapitał akcyjny 17 2 000 000 2 000 000 Pozostałe kapitały 18 13 118 (431 161) Zyski zatrzymane 7 440 870 6 900 311 9 453 988 8 469 150 Kapitały przypadające na udziały mniejszości 47 621 44 762 RAZEM KAPITAŁ WŁASNY 9 501 609 8 513 912 ZOBOWIĄZANIA Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 20 24 762 16 739 Kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 21 162 909 150 568 Pochodne instrumenty finansowe 13 3 087 1 486 Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego 23 29 804 26 538 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 24 919 923 864 950 Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia 25 570 327 493 009 1 710 812 1 553 290 Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania 20 1 602 513 1 711 160 Kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 21 113 201 54 756 Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego od osób prawnych 343 377 402 842 Pochodne instrumenty finansowe 13 14 335 837 103 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych 24 77 402 72 603 Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia 25 96 256 78 901 2 247 084 3 157 365 RAZEM ZOBOWIĄZANIA 3 957 896 4 710 655 Zobowiązania powiązane z aktywami trwałymi przeznaczonymi do sprzedaży 26-3 302 RAZEM PASYWA 13 459 505 13 227 869 Noty przedstawione na stronach od 7 do 90 stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego 3
Skonsolidowany rachunek zysków i strat Nota od 01.01.07 do 31.12.07 Za okres od 01.01.06 do 31.12.06 Przychody ze sprzedaży 28 13 494 128 12 862 899 Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów 29 (7 578 224) (7 760 218) Zysk brutto ze sprzedaży 5 915 904 5 102 681 Koszty sprzedaży 29 (210 044) (193 001) Koszty ogólnego zarządu 29 (737 874) (697 242) Pozostałe przychody operacyjne 31 243 460 173 956 Pozostałe koszty operacyjne 32 (684 493) (363 459) Zysk z działalności operacyjnej 4 526 953 4 022 935 Koszty finansowe - netto 33 (35 159) (27 102) Udział w zyskach jednostek stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności 36 265 093 220 780 Zysk przed opodatkowaniem 4 756 887 4 216 613 Podatek dochodowy 37 (821 371) (737 233) Zysk netto 3 935 516 3 479 380 z tego: przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej 3 934 559 3 479 183 przypadający udziałowcom mniejszościowym 957 197 3 935 516 3 479 380 Zysk na akcję przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej w trakcie roku (wyrażony w złotych na jedną akcję) 38 podstawowy 19,67 17,40 rozwodniony 19,67 17,40 Noty przedstawione na stronach od 7 do 90 stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego 4
Skonsolidowane zestawienie zmian w kapitale własnym Nota Kapitał akcyjny Przypadające na akcjonariuszy Jednostki Dominującej Pozostałe kapitały Zyski zatrzymane Przypadające na udziały mniejszości Razem kapitał własny Stan na 1 stycznia 2006 wykazany pierwotnie 2 000 000 (796 342) 5 139 032 14 631 6 357 321 Błąd poprzednich okresów 3 - - 282 096 37 282 133 Stan na 1 stycznia 2006 2 000 000 (796 342) 5 421 128 14 668 6 639 454 Wpływ wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych 35.1.9-467 185 - - 467 185 Straty z tytułu zmiany wartości godziwej aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży - (7 071) - - (7 071) Podatek odroczony 23 - (94 933) - - (94 933) Suma przychodów/(kosztów) ujętych bezpośrednio w kapitale własnym - 365 181 - - 365 181 Zysk netto - - 3 479 183 197 3 479 380 Suma ujętych przychodów/(kosztów) - 365 181 3 479 183 197 3 844 561 Dywidenda za 2005 rok 39 - - (2 000 000) - (2 000 000) Transakcje z udziałowcami mniejszościowymi - - - 29 897 29 897 Stan na 31 grudnia 2006 2 000 000 (431 161) 6 900 311 44 762 8 513 912 Stan na 1 stycznia 2007 wykazany pierwotnie 2 000 000 (431 161) 6 648 838 44 725 8 262 402 Błąd poprzednich okresów 3 - - 251 473 37 251 510 Stan na 1 stycznia 2007 2 000 000 (431 161) 6 900 311 44 762 8 513 912 Wpływ wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych 35.1.9-567 423 - - 567 423 Straty z tytułu zmiany wartości godziwej aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży - (6 727) - - (6 727) Podatek odroczony 23 - (116 417) - - (116 417) Suma przychodów/(kosztów) ujętych bezpośrednio w kapitale własnym - 444 279 - - 444 279 Zysk netto - - 3 934 559 957 3 935 516 Suma ujętych przychodów/(kosztów) - 444 279 3 934 559 957 4 381 697 Dywidenda za 2006 rok 39 - - (3 394 000) - (3 394 000) Transakcje z udziałowcami mniejszościowymi 19 - - - 1 902 1 902 Stan na 31 grudnia 2007 2 000 000 13 118 7 440 870 47 621 9 501 609 Noty przedstawione na stronach od 7 do 90 stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego 5
Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych Nota od 01.01.07 do 31.12.07 Za okres od 01.01.06 do 31.12.06 Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej Wpływy pieniężne z działalności operacyjnej 40 5 597 215 3 616 516 Podatek dochodowy zapłacony (928 810) (798 599) Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej 4 668 405 2 817 917 Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej Nabycie jednostki zależnej, pomniejszone o przejęte środki pieniężne (724) (4 807) Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych (1 182 361) (891 935) Wpływy ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych 40 20 001 5 527 Wpływy ze zbycia nieruchomości inwestycyjnych 35 924 - Nabycie aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności (278 024) (82 670) Wpływy ze zbycia aktywów finansowych utrzymywanych do terminu wymagalności 297 875 63 873 Nabycie aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (210 123) (50 300) Wpływy ze zbycia aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży 267 412 21 813 Spłata udzielonych pożyczek 305 - Odsetki otrzymane 867 1 348 Dywidendy otrzymane 265 468 462 209 Inne (wydatki)/wpływy inwestycyjne (16 004) 1 596 Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (799 384) (473 346) Przepływy pieniężne z działalności finansowej Wydatki związane z transakcjami z udziałowcami mniejszościowymi 546 28 873 Otrzymane kredyty i pożyczki 89 733 156 856 Spłata kredytów i pożyczek (17 166) (54 783) Odsetki zapłacone (9 059) (6 576) Dywidendy wypłacone (3 394 000) (2 000 000) Spłata zobowiązania z tytułu leasingu finansowego (5 501) (4 228) Inne wydatki finansowe - (656) Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (3 335 447) (1 880 514) Przepływy pieniężne netto razem 533 574 464 057 Zyski/(straty) z różnic kursowych z tytułu wyceny środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (42 609) 15 093 Zmiana stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów 490 965 479 150 Stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na początek okresu 16 2 321 131 1 841 981 Stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na koniec okresu 16 2 812 096 2 321 131 w tym środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania 2 808 1 043 Noty przedstawione na stronach od 7 do 90 stanowią integralną część niniejszego sprawozdania finansowego 6
Noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego za rok 2007 r. 1. Informacje ogólne Nazwa, siedziba, przedmiot działalności gospodarczej KGHM Polska Miedź S.A. (Jednostka Dominująca) z siedzibą w Lubinie przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 48, jest spółką akcyjną zarejestrowaną w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia Fabrycznej IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, numer rejestru KRS 23302, na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Jednostka Dominująca posiada następujący nr NIP 692-000- 00-13 oraz REGON 390021764. KGHM Polska Miedź S.A. jest przedsiębiorstwem wielooddziałowym, w którego skład wchodzi Biuro Zarządu oraz 10 oddziałów: 3 zakłady górnicze (ZG Lubin, ZG Polkowice-Sieroszowice, ZG Rudna), 3 huty miedzi (HM Głogów, HM Legnica, HM Cedynia), Zakłady Wzbogacania Rud, Zakład Hydrotechniczny, Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego i Centralny Ośrodek Przetwarzania Informacji. Skład Grupy Kapitałowej przedstawiono w nocie nr 5. Akcje KGHM Polska Miedź S.A. są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych, oraz w formie GDR-ów (globalnych kwitów depozytowych) - na Londyńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (LSE). Według klasyfikacji GPW w Warszawie, KGHM Polska Miedź S.A. jest zaklasyfikowana do sektora przemysł metalowy. Podstawowy przedmiot działalności Grupy Kapitałowej stanowi: kopalnictwo rud metali nieżelaznych, wydobywanie żwiru i piasku, produkcja miedzi, metali szlachetnych i nieżelaznych, produkcja soli, odlewnictwo metali lekkich i nieżelaznych, kucie, prasowanie, wytłaczanie i walcowanie metali metalurgia proszków, zagospodarowanie odpadów, sprzedaż hurtowa na zasadzie bezpośredniej płatności lub kontraktu, magazynowanie i przechowywanie towarów, działalność związana z zarządzaniem holdingami, działalność geologiczno-poszukiwawcza, wykonywanie robót ogólnobudowlanych w zakresie obiektów górniczych i produkcyjnych, wytwarzanie i dystrybucja energii elektrycznej oraz pary wodnej i gorącej wody, wytwarzanie gazu, dystrybucja paliw gazowych przez sieć zasilającą, zawodowe trudnienie się ratownictwem, rozkładowy i pozarozkładowy transport lotniczy, usługi telekomunikacyjne i informatyczne. Działalność w zakresie eksploatacji złóż rudy miedzi, soli oraz kopalin pospolitych opiera się na podstawie posiadanych przez KGHM Polska Miedź S.A. koncesji wydanych przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w latach 1993 2004. W zakres działalności Grupy Kapitałowej wchodzą ponadto: produkcja wyrobów z miedzi i metali szlachetnych, usługi budownictwa podziemnego, produkcja maszyn i urządzeń górniczych, produkcja energii, usługi telekomunikacyjne, usługi transportowe, usługi z zakresu badań, analiz i projektowania. Czas trwania działalności Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. prowadzi działalność od 12 września 1991 roku. Czas trwania działalności Jednostki Dominującej i jednostek zależnych jest nieoznaczony. Prawnym poprzednikiem KGHM Polska Miedź S.A. było przedsiębiorstwo państwowe Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi w Lubinie przekształcone w jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa w trybie określonym w ustawie z dnia 13 lipca 1990 roku o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Skład Zarządu Jednostki Dominującej W okresie od 1 stycznia 2007 roku do dnia 13 marca 2007 roku skład oraz podział kompetencji pomiędzy Członków Zarządu Jednostki Dominującej przedstawiał się następująco: - Krzysztof Skóra Prezes Zarządu - Maksymilian Bylicki I Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju - Marek Fusiński Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych - Stanisław Kot Wiceprezes Zarządu ds. Hutnictwa, wykonujący również czasowo uprawnienia i obowiązki, które określone zostały dla Wiceprezesa Zarządu ds. Górnictwa - Ireneusz Reszczyński Wiceprezes Zarządu ds. Handlu W dniu 13 marca 2007 roku Zarząd KGHM Polska Miedź S.A. podjął uchwałę dotyczącą zmiany struktury organizacyjnej Biura Zarządu. W jej wyniku podział kompetencji pomiędzy Członków Zarządu przedstawiał się następująco: - Krzysztof Skóra Prezes Zarządu - Maksymilian Bylicki I Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju - Marek Fusiński Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych - Stanisław Kot Wiceprezes Zarządu ds. Produkcji - Ireneusz Reszczyński Wiceprezes Zarządu ds. Handlu 7
1. Informacje ogólne (kontynuacja) Grupa Kapitałowa KGHM Polska Miedź S.A. Dnia 6 listopada 2007 roku Rada Nadzorcza odwołała Pana Maksymiliana Bylickiego z funkcji Wiceprezesa Zarządu, jednocześnie powołując Pana Dariusza Kaśków na funkcję Wiceprezesa Zarządu. Rada Nadzorcza Spółki powierzyła funkcję I Wiceprezesa Zarządu Panu Ireneuszowi Reszczyńskiemu dotychczasowemu Wiceprezesowi Zarządu. Na dzień 31 grudnia 2007 roku skład oraz kompetencje Członków Zarządu przedstawiał się następująco: - Krzysztof Skóra Prezes Zarządu - Ireneusz Reszczyński I Wiceprezes Zarządu ds. Handlu - Marek Fusiński Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych - Stanisław Kot Wiceprezes Zarządu ds. Produkcji - Dariusz Kaśków Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju W dniu 17 stycznia 2008 roku Rada Nadzorcza odwołała Pana Krzysztofa Skórę z funkcji Prezesa Zarządu oraz Pana Dariusza Kaśków z funkcji Wiceprezesa Zarządu i ustaliła, że Zarząd KGHM Polska Miedź S.A. składa się z trzech Członków Zarządu. Rada Nadzorcza powierzyła Panu Ireneuszowi Reszczyńskiemu pełniącemu funkcję I Wiceprezesa Zarządu wykonywanie funkcji Prezesa Zarządu do czasu powołania Prezesa Zarządu. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego do publikacji skład oraz kompetencje Członków Zarządu są następujące: - Ireneusz Reszczyński Pełniący obowiązki Prezesa Zarządu, I Wiceprezes Zarządu ds. Handlu - Marek Fusiński Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych - Stanisław Kot Wiceprezes Zarządu ds. Produkcji Zatwierdzenie sprawozdania finansowego Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji oraz podpisane przez Zarząd Jednostki Dominującej dnia 15 kwietnia 2008 r. Kontynuacja działalności Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez spółki Grupy. 2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości 2.1 Podstawa sporządzenia Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską wg tych samych zasad dla okresu bieżącego i okresów porównywalnych. Prezentacje okresów porównywalnych skorygowano o skutki błędów poprzedniego okresu oraz zmianę zasad prezentacji. Skutki zmian zaprezentowano w nocie nr 3. Sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z zasadą kosztu historycznego (skorygowanego o skutki hiperinflacji w stosunku do składników rzeczowych aktywów trwałych oraz kapitału własnego), za wyjątkiem aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, instrumentów pochodnych i nieruchomości inwestycyjnych wycenionych w wartości godziwej. Wartość bilansowa ujętych zabezpieczanych aktywów i zobowiązań jest korygowana o zmiany wartości godziwej, które można przypisać ryzyku, przed którym te aktywa i zobowiązania są zabezpieczane. Zastosowanie standardów i interpretacji obowiązujących Grupę Kapitałową od 2007 roku. MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych Ujawnienia dotyczące kapitału Grupa zastosowała zmienione regulacje MSR 1. Nowe ujawnienia zostały zaprezentowane w nocie nr 35 Zarządzanie Ryzykiem Finansowym. MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnienie informacji Grupa zastosowała MSSF 7. W wyniku wdrożenia wymogów MSSF 7 kwestie związane z instrumentami finansowymi zostały ujęte przede wszystkim w nocie nr 34. Instrumenty Finansowe oraz nocie nr 35. Zarządzanie Ryzykiem Finansowym. Nowo wprowadzone noty zawierają informacje zawarte wcześniej częściowo w notach nr: 11. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży, 12. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności, 13. Pochodne instrumenty finansowe, 14. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności, 20. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania, 21. Kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego. Zmianie uległa również nota nr 2.2 Polityka Rachunkowości, w której dokonano przegrupowania informacji dotyczących instrumentów finansowych. KIMSF 7 Zastosowanie metody przekształcenia w ramach MSR 29 Sprawozdawczość w warunkach hiperinflacji. Zastosowanie tej interpretacji nie ma wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. 8
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.1 Podstawa sporządzenia (kontynuacja) KIMSF 8 Zakres MSSF 2. Zastosowanie tej interpretacji nie ma wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. KIMSF 9 Ponowna ocena wbudowanych instrumentów pochodnych. Grupa zastosowała interpretację KIMSF 9. Interpretacja ta stwierdza, że oceny, czy dana umowa zawiera wbudowany instrument pochodny dokonuje się na moment przystąpienia do umowy. Ponowna ocena jest możliwa jedynie wtedy, gdy nastąpią zmiany w umowie istotnie wpływające na wynikające z niej przepływy pieniężne. Zastosowanie tej interpretacji nie spowodowało zmian w ujmowaniu wbudowanych instrumentów pochodnych posiadanych przez Grupę. KIMSF 10 Śródroczna sprawozdawczość finansowa a utrata wartości. Grupa zastosowała interpretację KIMSF 10. Interpretacja stwierdza, że jednostka nie może odwracać utraty wartości rozpoznanej w okresie śródrocznym dotyczącej wartości firmy lub inwestycji w instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane jako dostępne do sprzedaży. Zastosowanie tej interpretacji nie spowodowało istotnych zmian wpływających na niniejsze sprawozdanie finansowe. W niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym nie zastosowano standardu lub interpretacji przed datą ich wejścia w życie. Opublikowane standardy i interpretacje, które nie weszły w życie na dzień 1 stycznia 2007r. lub nie zostały przyjęte przez Unię Europejską do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego: KIMSF 11 MSSF 2 - Transakcje w grupie kapitałowej i transakcje na akcjach własnych Interpretacja KIMSF 11 została wydana 2 listopada 2006 r. Dotyczy ona zakresu MSSF 2 Płatności w formie akcji własnych. KIMSF 11 zawiera wskazówki czy transakcje, w których jednostka emituje instrumenty kapitałowe w ramach zapłaty za otrzymane przez nią towary lub usługi, bądź też, gdy zapłatą są wyemitowane instrumenty kapitałowe jednostki tej samej grupy kapitałowej, należy traktować jako rozliczane w instrumentach kapitałowych czy też rozliczane w środkach pieniężnych. Interpretacja określa również sposób postępowania w sytuacjach, gdy jednostka wykorzystuje posiadane akcje własne w celu rozliczenia zobowiązań w ramach transakcji płatności w formie akcji własnych. Interpretacja obowiązuje dla okresów, które rozpoczęły się 1 marca 2007 roku lub później i nie będzie miała wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej. KIMSF 12 Umowy na usługi koncesjonowane. Interpretacja KIMSF 12 została wydana 30 listopada 2006 r. Interpretacja dotyczy partnerstwa publiczno-prywatnego w przypadku umów koncesji na świadczenie usług. Określa ona ogólne zasady, którymi operator umów koncesji powinien się kierować przy rozpoznawaniu i wycenie aktywów i zobowiązań wynikających z porozumienia publiczno-prywatnego o świadczenie usług publicznych. Interpretacja obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2008 roku lub później i nie będzie miała wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej. MSSF 8 Segmenty operacyjne. MSSF 8 Segmenty operacyjne został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 30 listopada 2006 r., zastępuje on MSR 14 Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności i obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2009 roku lub później. Standard ten wprowadza podejście zarządcze do sprawozdawczości dotyczącej segmentów działalności i podkreśla konieczność ujawnienia wskaźników i innych mierników wykorzystywanych do monitorowania i oceny działalności, tak by ujawnienia pozwoliły użytkownikowi sprawozdania finansowego ocenić charakter oraz skutki finansowe różnych rodzajów działalności prowadzonej przez Grupę Kapitałową. Grupa jest w trakcie analiz mających na celu ustalenie wpływu tego standardu na jej sprawozdanie finansowe. MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego. Zmieniony MSR 23 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 29 marca 2007 roku. Standard dotyczy ujmowania kosztów finansowania zewnętrznego ponoszonych w związku z dostosowywanym składnikiem aktywów. Zmieniony MSR 23 wycofuje dotychczasowe podejście wzorcowe nakazujące odnoszenie takich kosztów bezpośrednio w ciężar rachunku zysków i strat i nakłada obowiązek ich aktywowania. Wprowadzona zmiana będzie dotyczyć Grupy Kapitałowej, ocenia się jednak, że jej wpływ na sprawozdanie finansowe będzie nieistotny. Zmieniony standard obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2009 roku lub później, jednakże, po oszacowaniu skutków zmian i po zatwierdzeniu zmienionego standardu przez Unię Europejską Grupa rozważy ewentualne jego wcześniejsze zastosowanie. KIMSF 13 Programy lojalnościowe. 28 czerwca 2007 Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości opublikowała Interpretację 13 Programy lojalnościowe. Interpretacja dotyczy sposobu rozliczania płatności związanych ze sprzedażą towarów lub usług, objętych programem lojalnościowym wobec klientów jednostki prowadzącej taką sprzedaż. Interpretacja obowiązuje dla okresów rozpoczynających się 1 lipca 2008 roku lub później, jednak zalecane jest jej wcześniejsze zastosowanie. W Grupie Kapitałowej jedyną Spółką prowadzącą programy lojalnościowe dla swoich klientów jest Telefonia Dialog S.A. Spółka będzie stosowała KIMSF 13 po przyjęciu Interpretacji przez Unię Europejską. Po analizie wpływu zastosowania KIMSF 13 na sprawozdanie finansowe oceniono, że wpływ ten będzie nieistotny. Podstawowa zmiana będzie dotyczyć zasady rozpoznawania przychodów, których część zostanie rozpoznana, w oparciu o liczbę wykorzystanych punktów lojalnościowych, dopiero w momencie wykorzystania tych punktów. KIMSF 14 MSR 19 Aktywa wynikające z programów określonych świadczeń i wymogi minimalnego finansowania. Interpretacja 14 została opublikowana przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 4 lipca 2007 roku. Dotyczy MSR 19 Świadczenia Pracownicze i zawiera wytyczne, jakimi powinny kierować się jednostki dokonując wyceny pułapu dla składnika aktywów powstałego w związku z uczestnictwem jednostki w programie określonych świadczeń pracowniczych. Interpretacja wyjaśnia również, jaki wpływ na ten pułap mogą mieć wymogi minimalnego finansowania programów. Celem wprowadzenia interpretacji jest ustandaryzowanie podejścia do ujmowania składnika aktywów w związku z nadwyżką powstałą w programie określonych świadczeń. Interpretacja obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się od 1 stycznia 2008 r. lub później i nie będzie miała wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej. 9
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.1 Podstawa sporządzenia (kontynuacja) MSR 1 Prezentacja Sprawozdań Finansowych. Zmieniony MSR 1 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości we wrześniu 2007 r. Standard dotyczy prezentacji sprawozdań finansowych. Zmieniony standard wprowadza nowy element sprawozdań finansowych "zestawienie dochodów ogółem" (The statement of comprehensive income), w którym będą prezentowane wszystkie pozycje kosztów i przychodów - również te, które dotychczas były odnoszone bezpośrednio na kapitał. Ponadto zmiany objęły zasady prezentacji zestawienia zmian w kapitale własnym, prezentacji dywidend jak i danych porównawczych w przypadku retrospektywnego zastosowania polityki rachunkowości. Wprowadzono też nowe nazwy podstawowych elementów sprawozdania, spółki będą mogły jednak pozostać przy dotychczasowym nazewnictwie. Zmieniony standard obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2009 roku lub później, jednakże po przeanalizowaniu skutków zmian i po zatwierdzeniu zmienionego standardu przez Unię Europejską Grupa rozważy ewentualne jego wcześniejsze zastosowanie. MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych. Zaktualizowany MSSF 3 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 10 stycznia 2008 r. i zastępuje dotychczas obowiązujący MSSF 3. Wprowadzenie standardu jest zakończeniem drugiej fazy procesu konwergencji w zakresie połączenia jednostek gospodarczych. Standard dostarcza szczegółowych informacji na temat przeprowadzenia i rozliczenia w księgach rachunkowych połączenia jednostek metodą nabycia. Standard obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku lub później i będzie miał zastosowanie w przypadku połączenia jednostek gospodarczych po tej dacie. MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdanie finansowe. Zaktualizowany MSR 27 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 10 stycznia 2008 r. i zastępuje dotychczas obowiązujący MSR 27. Wprowadzenie standardu związane jest z zakończeniem drugiej fazy procesu konwergencji w zakresie połączenia jednostek gospodarczych. Celem standardu jest poprawienie wiarygodności i porównywalności prezentowanych przez jednostkę dominującą (w skonsolidowanym i jednostkowym sprawozdaniu finansowym) informacji dotyczących jednostek kontrolowanych. Standard obowiązywać będzie dla okresów rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku lub później. Standard wymaga retrospektywnego zastosowania, jednakże zawiera również wyłączenia z obowiązku retrospektywnego zastosowania. Grupa jest obecnie w trakcie analiz wpływu zmian wprowadzonych w standardzie na jej sprawozdania finansowe. Poprawiony MSSF 2 Płatności w formie akcji. Poprawiony MSSF 2 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 17 stycznia 2008 r. Wprowadzone do standardu poprawki dotyczą warunków nabycia uprawnień do środków pieniężnych, innych aktywów lub instrumentów kapitałowych jednostki, w ramach umowy dotyczącej płatności w formie akcji. Zmiany w standardzie obowiązywać będą dla okresów rozpoczynających się 1 lipca 2009 roku lub później i nie będą miały wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. Poprawiony MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja. Poprawiony MSR 32 został opublikowany przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości w dniu 14 lutego 2008 r. Wprowadzone do standardu poprawki dotyczą szczególnego rodzaju instrumentów, które mają charakter zbliżony do zwykłych akcji, ale które umożliwiają ich posiadaczowi przedłożenie tych instrumentów do wykupu emitentowi w przypadku zaistnienia pewnych, wskazanych przez standard okoliczności. Dotychczas, zgodnie z MSR 32, instrumenty takie były klasyfikowane jako zobowiązania finansowe. Poprawiony MSR 32 wymaga natomiast, aby instrumenty o takim charakterze klasyfikować nie jako zobowiązania, ale jako kapitał. Zmiany w standardzie obowiązywać będą dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2009 roku lub później i nie będą miały wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy. 2.2 Polityka rachunkowości 2.2.1 Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe to środki trwałe: - które są utrzymywane przez jednostkę w celu wykorzystywania ich w procesie produkcyjnym, przy dostawach towarów i świadczeniu usług lub w celach administracyjnych, - którym towarzyszy oczekiwanie, iż będą wykorzystywane przez czas dłuższy niż jeden rok, - w stosunku, do których istnieje prawdopodobieństwo, iż jednostka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem majątkowym, oraz - których wartość można określić w sposób wiarygodny. Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia. Ceny nabycia (kosztu wytworzenia) nie powiększają koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na nabycie lub wytworzenie środka trwałego. Różnice kursowe powstałe od zobowiązań zawartych w walucie obcej, związanych z nabyciem lub wytworzeniem składnika rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się w rachunku zysków i strat w okresie, którego dotyczą. Na moment początkowego ujęcia, w cenie nabycia (koszcie wytworzenia) środków trwałych ujmowane są przewidywane koszty ich demontażu, usunięcia i przywrócenia do stanu pierwotnego miejsca, w którym dany składnik aktywów się znajduje, których obowiązek poniesienia powstaje w chwili instalacji składnika aktywów lub jego używania dla celów innych niż produkcja zapasów. W szczególności w wartości początkowej środków trwałych ujmuje się zdyskontowane koszty likwidacji środków trwałych po działalności górniczej podziemnej oraz innych obiektów, które zgodnie z obowiązującym prawem podlegają likwidacji po zakończeniu działalności. 10
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.2 Polityka rachunkowości (kontynuacja) 2.2.1 Rzeczowe aktywa trwałe (kontynuacja) Ujęte w wartości początkowej środków trwałych koszty likwidacji kopalń podlegają amortyzacji taką metodą, jaką amortyzowane są środki trwałe, których dotyczą, począwszy od momentu rozpoczęcia użytkowania danego środka trwałego, przez okres ustalony w planie likwidacji grup obiektów w ramach harmonogramu likwidacji kopalni. Ujęte w wartości początkowej koszty likwidacji pozostałych obiektów podlegają amortyzacji począwszy od momentu rozpoczęcia użytkowania środków trwałych, przez ustalony okres użytkowania oraz zgodnie z przyjętą metodą amortyzacji środków trwałych, do których zostały przypisane. Środki trwałe nabyte w okresie do 31 grudnia 1996 r. oraz przyjęte do użytkowania po tym dniu, na które nakłady ponoszone były do końca 1996r., podlegały przeszacowaniu w celu uwzględnienia skutków hiperinflacji zgodnie z MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji. Na dzień bilansowy, rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Późniejsze nakłady ponoszone na składnik rzeczowych aktywów trwałych (np. w celu zwiększenia przydatności składnika, zamiany części lub jego odnowienia) uwzględnia się w wartości bilansowej danego środka trwałego lub ujmuje jako odrębny składnik majątku trwałego (tam, gdzie jest to właściwe) tylko wówczas, gdy jest prawdopodobne, że z tytułu tej pozycji nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do jednostki, zaś koszt danej pozycji można wiarygodnie wycenić. Wszelkie pozostałe wydatki na naprawę i konserwację odnoszone są do rachunku zysków i strat w okresie, w którym je poniesiono. Odpisy amortyzacyjne środków trwałych (z wyłączeniem gruntów) dokonywane są metodą liniową, przez przewidywany okres użytkowania danego środka trwałego. Wartość końcową, okres użytkowania składnika aktywów oraz metodę amortyzacji stosowaną do rzeczowych aktywów trwałych weryfikuje się co najmniej na koniec każdego roku obrotowego. Okresy eksploatacji i tym samym stawki amortyzacyjne środków trwałych funkcjonujących w ciągu technologicznym produkcji miedzi, dostosowane są do planów zakończenia działalności. Dla poszczególnych grup środków trwałych przyjęto okresy użytkowania w następujących przedziałach: - Budynki oraz obiekty inżynierii wodnej i lądowej: 25-60 lat, - Maszyny i urządzenia: 4-15 lat, - Środki transportu: 3-14 lat, - Inne - okres użytkowania ustalany jest indywidualnie dla poszczególnych składników środków trwałych. Amortyzację rozpoczyna się, gdy środek trwały jest dostępny do użytkowania. Amortyzacji zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży (lub zawarty w grupie do zbycia, która jest zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży) zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej na skutek likwidacji, sprzedaży bądź wycofania z użytkowania. Podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowi cena nabycia (koszt wytworzenia) środka trwałego pomniejszona o jego wartość końcową. Poszczególne istotne części składowe środka trwałego (komponenty), których okres użytkowania różni się od okresu użytkowania całego środka trwałego oraz których cena nabycia (koszt wytworzenia) jest istotny w porównaniu z ceną nabycia (kosztem wytworzenia) całego składnika rzeczowych aktywów trwałych amortyzowane są odrębnie, przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Wartość bilansowa środka trwałego podlega odpisowi z tytułu utraty wartości do wysokości jego wartości odzyskiwalnej, jeżeli wartość bilansowa danego środka trwałego (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego on należy) jest wyższa od jego oszacowanej wartość odzyskiwalnej. W wartości bilansowej środka trwałego ujmuje się koszty regularnych, znaczących przeglądów (w tym przeglądów certyfikacyjnych), których przeprowadzenie jest niezbędne. Specjalistyczne części zamienne o istotnej wartości początkowej, których wykorzystania oczekuje się przez czas dłuższy niż jeden rok ujmuje się jako rzeczowe aktywa trwałe. Podobnie ujmuje się te części zamienne oraz wyposażenie związane z serwisem, które mogą być wykorzystane jedynie dla poszczególnych pozycji rzeczowych aktywów trwałych. Pozostałe części zamienne oraz wyposażenie związane z serwisem o nieistotnej wartości wykazuje się jako zapasy i ujmuje w rachunku zysków i strat w momencie ich wykorzystania. Środek trwały usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty, zlikwidowany lub gdy nie oczekuje się dalszych korzyści ekonomicznych z jego użytkowania lub zbycia. 2.2.2 Wartości niematerialne Za wartości niematerialne uznaje się możliwe do zidentyfikowania niepieniężne składniki aktywów, nieposiadające postaci fizycznej, tj. - koszty prac rozwojowych, - wartość firmy, - oprogramowanie komputerowe, - nabyte koncesje, patenty, licencje, - inne wartości niematerialne, - wartości niematerialne nieoddane do użytkowania (w budowie). 11
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.2 Polityka rachunkowości (kontynuacja) 2.2.2 Wartości niematerialne (kontynuacja) Wartość firmy Wartość firmy stanowi nadwyżkę kosztu przejęcia nad wartością godziwą udziału jednostek Grupy w możliwych do zidentyfikowania aktywach netto przejętej jednostki zależnej na dzień przejęcia lub nabytej jednostki stowarzyszonej na dzień nabycia inwestycji. Wartość firmy z przejęcia jednostek zależnych ujmuje się w wartościach niematerialnych. Wartość firmy powstałą na nabyciu inwestycji w jednostkach stowarzyszonych ujmuje się w wartości bilansowej tej inwestycji. Wartość firmy podlega corocznie testowi na utratę wartości i jest wykazywana w bilansie według wartości początkowej pomniejszonej o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Test na utratę wartości przeprowadza się i ujmuje ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie 2.2.10 Utrata wartości aktywów niefinansowych. Wartość bilansową wartości firmy dotyczącą zbywanej jednostki ujmuje się w zysku lub stracie ze zbycia jednostki zależnej lub stowarzyszonej. Koszty prac rozwojowych W jednostkach Grupy prowadzone są prace rozwojowe, których celem jest przede wszystkim obniżenie kosztów produkcji miedzi zarówno poprzez bezpośrednie obniżenie kosztów produkcji jak i poprzez pozytywny wpływ na ochronę środowiska, także w drodze gospodarczego wykorzystania produktów ubocznych. Prowadzone są również prace rozwojowe, których celem jest zwiększenie zdolności produkcyjnej poszczególnych wydziałów hut i kopalń, poprawa parametrów technicznych produkowanych wyrobów, udoskonalanie i modernizacja technologii produkcji miedzi, poprawa warunków pracy tam gdzie warunki te są szczególnie trudne i mają bezpośredni wpływ na obniżenie wydajności pracy. Składnik wartości niematerialnych powstały w wyniku prac rozwojowych ujmowany jest wtedy, gdy jednostka może udowodnić: a) możliwość, z technicznego punktu widzenia, ukończenia składnika wartości niematerialnych tak, aby nadawał się do użytkowania lub sprzedaży, b) zamiar ukończenia składnika wartości niematerialnych oraz jego użytkowania lub sprzedaży, c) zdolność do użytkowania lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych, d) sposób, w jaki składnik wartości niematerialnych będzie wytwarzał prawdopodobne przyszłe korzyści ekonomiczne, e) dostępność stosownych środków technicznych, finansowych i innych, które mają służyć ukończeniu prac rozwojowych oraz użytkowaniu lub sprzedaży składnika wartości niematerialnych oraz f) możliwość wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować temu składnikowi wartości niematerialnych. Koszt prac rozwojowych realizowanych we własnym zakresie ujęty jako składnik wartości niematerialnych stanowi sumę nakładów poniesionych od dnia, w którym po raz pierwszy składnik wartości niematerialnych, stanowiący pracę rozwojową, spełnił kryteria dotyczące ujmowania tj.: - kryteria wymienione wyżej w punktach od a) do f) oraz - istnieje prawdopodobieństwo osiągnięcia korzyści ekonomicznych, które można przyporządkować danemu składnikowi aktywów oraz - można wiarygodnie ustalić koszt wytworzenia tego składnika aktywów. Koszt ten obejmuje nakłady, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane tworzeniu, produkcji i przystosowaniu składnika aktywów do użytkowania zgodnie z planowanym przeznaczeniem. Koszty ponoszone w okresie tworzenia wartości niematerialnej, od momentu spełnienia powyższych kryteriów aktywowania, do czasu ukończenia pracy rozwojowej i podjęcia decyzji o jej wdrożeniu, aktywowane są jako wartości niematerialne nieoddane do użytkowania. Aktywowane koszty pracy rozwojowej do momentu jej zakończenia z wynikiem pozytywnym i podjęciu decyzji o wdrożeniu, nie podlegają amortyzacji. Poddawane są natomiast corocznym obowiązkowym testom na utratę wartości zgodnie z MSR 36 Utrata wartości aktywów. W przypadku stwierdzenia utraty wartości odpis aktualizujący ujmuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych lub nakłady takie podlegają spisaniu jako nakłady bez efektu gospodarczego, również w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Po początkowym ujęciu, koszt wytworzenia składnika wartości niematerialnych (ustalony zgodnie z zasadami opisanymi w akapicie powyżej), pomniejsza się o skumulowane odpisy amortyzacyjne oraz o odpisy z tytułu utraty wartości. Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych wytworzonych we własnym zakresie dokonuje się metodą liniową, w okresie przewidywanego ich wykorzystania, który wynosi przeciętnie 5 lat. Koszt prac rozwojowych ujęty jako składnik wartości niematerialnych testuje się na utratę wartości zgodnie z zasadami określonymi w punkcie Utrata wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych (w tym wartości firmy) i w MSR 36 Utrata wartości aktywów. Nakłady poniesione na prace badawcze ujmowane są w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia. Pozostałe wartości niematerialne tj. oprogramowanie komputerowe, nabyte koncesje, patenty, licencje, wartości niematerialne nieoddane do użytkowania (w budowie) i inne wartości niematerialne na dzień początkowego ujęcia wycenia się w cenie nabycia/ koszcie wytworzenia. Do pozostałych wartości niematerialnych zalicza się również koszty prac rozwojowych realizowanych we własnym zakresie stanowiące sumę nakładów poniesionych od dnia, w którym po raz pierwszy składnik wartości niematerialnych, stanowiący pracę rozwojową spełnił kryteria ujmowania do tej kategorii. Aktywowane koszty pracy rozwojowej do momentu jej zakończenia i podjęcia decyzji o wdrożeniu ujmowane są jako wartości niematerialne nieoddane do użytkowania. 12
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.2 Polityka rachunkowości (kontynuacja) 2.2.2 Wartości niematerialne (kontynuacja) Wszelkie koszty finansowania zewnętrznego poniesione na dostosowywany składnik wartości niematerialnych ujmuje się w rachunku zysków i strat, w okresie, którego koszty te dotyczą. Różnice kursowe powstałe od zobowiązań zawartych w walucie obcej, związanych z nabyciem lub wytworzeniem składnika wartości niematerialnych ujmuje się w rachunku zysków i strat w okresie, którego dotyczą. Na dzień bilansowy wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia pomniejszonej o skumulowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych i skumulowaną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości. Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych (za wyjątkiem wartości firmy oraz wartości niematerialnych nieoddanych do użytkowania) dokonuje się metodą liniową, przez okres przewidywanego użytkowania, który dla poszczególnych rodzajów wartości niematerialnych wynosi: - Oprogramowanie komputerowe 2-8 lat - Licencje na programy komputerowe 2-5 lat - Prawo do informacji geologicznej 50 lat - Nabyte prawa majątkowe w okresie użytkowania ustalanego indywidualnie dla składników praw majątkowych. Metoda amortyzacji oraz stawka amortyzacyjna podlegają weryfikacji na każdy dzień bilansowy. Wartości niematerialne nieoddane do użytkowania (w budowie), tak jak wartość firmy nie amortyzuje się, poddaje się je natomiast corocznym obowiązkowym testom na utratę wartości. Ewentualny odpis aktualizujący ujmuje się w ciężar rachunku zysków i strat. W Grupie Kapitałowej nie występują wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania. 2.2.3 Nieruchomości inwestycyjne Za nieruchomości inwestycyjne uznaje się nieruchomości, które Grupa traktuje jako źródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości, względnie obie te korzyści łącznie. Do nieruchomości inwestycyjnych zalicza się również nieruchomości używane na podstawie umowy leasingu operacyjnego, jeżeli jednocześnie spełniają definicję nieruchomości inwestycyjnej. Nieruchomości inwestycyjne (inne niż używane na podstawie umowy leasingu operacyjnego) wyceniane są na moment początkowego ujęcia w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. W wycenie uwzględnia się koszty przeprowadzenia transakcji. Wartość początkową prawa do użytkowania nieruchomości będącej przedmiotem leasingu ujmuje się według niższej z dwóch wartości: wartości godziwej nieruchomości lub wartości bieżącej minimalnych płatności leasingowych. Na kolejne dni bilansowe nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Zysk lub strata wynikająca ze zmiany wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnej wpływa na zysk lub stratę netto w okresie, w którym zmiana nastąpiła. Nieruchomość inwestycyjna zostaje usunięta z bilansu w momencie jej zbycia lub w przypadku trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania w przyszłości żadnych korzyści wynikających z jej zbycia. 2.2.4 Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone a) Jednostki zależne Za jednostki zależne w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym KGHM Polska Miedź S.A. uznaje się te jednostki, w odniesieniu do których Grupa ma zdolność kierowania ich polityką finansową i operacyjną w celu uzyskania korzyści z ich działalności. Kierowanie to odbywa się poprzez posiadanie większości w ogólnej liczbie głosów w organach stanowiących tych jednostek tj. zarządach jednostek i ich radach nadzorczych. Przy dokonywaniu oceny, czy Grupa kontroluje daną jednostkę uwzględnia się istnienie oraz wpływ potencjalnych praw głosu, które w danej chwili można zrealizować lub zamienić. Przejęcie jednostek zależnych przez Grupę rozlicza się metodą nabycia. Wyłączeniu podlega wartość bilansowa inwestycji jednostki dominującej w każdej jednostce zależnej, odpowiednio z kapitałem własnym każdej jednostki zależnej. Nadwyżkę wartości bilansowej inwestycji nad wartością godziwą udziału Grupy w możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywach netto ujmuje się jako wartość firmy. Nadwyżkę udziału Grupy w wartości godziwej aktywów netto nad ceną przejęcia ujmuje się bezpośrednio w rachunku zysków i strat. Koszt przejęcia ustala się jako wartość godziwą przekazanych aktywów, wyemitowanych instrumentów kapitałowych oraz zobowiązań zaciągniętych lub przejętych na dzień wymiany, powiększoną o koszty bezpośrednio związane z przejęciem. Możliwe do zidentyfikowania aktywa nabyte oraz zobowiązania i zobowiązania warunkowe przejęte w ramach połączenia jednostek gospodarczych, wycenia się na dzień przejęcia według ich wartości godziwej, niezależnie od wielkości ewentualnych udziałów mniejszości. Transakcje, rozrachunki, przychody, koszty i nie zrealizowane zyski ujęte w aktywach, powstałe na transakcjach pomiędzy spółkami Grupy, podlegają eliminacji. Eliminacji podlegają również nie zrealizowane straty, chyba, że transakcja dostarcza dowodów na utratę wartości przekazanego składnika aktywów. Udział mniejszości w aktywach netto konsolidowanych jednostek zależnych ujmowany jest w ramach kapitału własnego w odrębnej pozycji. Zaprzestaje się konsolidacji jednostek zależnych z dniem ustania kontroli. Grupa stosuje zasadę rachunkowości traktowania transakcji z udziałowcami mniejszościowymi jako transakcji z podmiotami trzecimi niepowiązanymi z Grupą. Sprzedaż udziałowcom mniejszościowym, powoduje, że zyski lub straty Grupy są ujmowane w rachunku zysków i strat. Zakup od udziałowców mniejszościowych skutkuje powstaniem wartości firmy, będącej różnicą pomiędzy ceną nabycia a odpowiednim udziałem w nabytych aktywach netto według ich wartości bilansowej. 13
2. Opis ważniejszych stosowanych zasad rachunkowości (kontynuacja) 2.2 Polityka rachunkowości (kontynuacja) 2.2.4 Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone (kontynuacja) b) Jednostki stowarzyszone Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych, to jest w takich jednostkach, na które Grupa wywiera znaczący wpływ, lecz nie sprawuje nad nimi kontroli, uczestnicząc w ustalaniu zarówno polityki finansowej jak i operacyjnej podmiotu wycenia się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą praw własności. Inwestycje te ujmuje się początkowo według ceny nabycia. Ujęta w bilansie wartość netto inwestycji Grupy w jednostce stowarzyszonej obejmuje również, określoną w dniu nabycia wartość firmy, pomniejszoną o ewentualne skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Udział Grupy w wyniku finansowym jednostek stowarzyszonych od dnia nabycia ujmuje się w rachunku zysków i strat, zaś jej udział w zmianach stanu innych kapitałów od dnia nabycia w odpowiedniej pozycji kapitałów. Wartość bilansową inwestycji koryguje się o łączne zmiany stanu kapitału własnego od dnia nabycia. Gdy udział Grupy w wartości strat jednostki stowarzyszonej staje się równy lub większy od wartości udziału Grupy w tej jednostce wtedy Grupa zaprzestaje ujmowania swojego udziału w dalszych stratach chyba, że wzięła na siebie takie obowiązki lub dokonała płatności w imieniu danej jednostki stowarzyszonej. Udział w jednostce stowarzyszonej stanowi bilansową wartość inwestycji w jednostce stowarzyszonej zgodnie z metodą praw własności, włącznie z wszelkimi udziałami długoterminowymi, które w swojej istocie stanowią część inwestycji netto inwestora w jednostce stowarzyszonej. 2.2.5 Instrumenty finansowe 2.2.5.1 Klasyfikacja instrumentów finansowych Instrumenty finansowe klasyfikowane są do następujących kategorii: aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, pożyczki i należności, aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności, aktywa finansowe dostępne do sprzedaży, zobowiązania finansowe wyceniana w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, pozostałe zobowiązania finansowe, instrumenty pochodne zabezpieczające. Klasyfikacja opiera się na analizie charakterystyki oraz celu nabycia inwestycji. Klasyfikacji dokonuje się na moment początkowego ujęcia aktywów i zobowiązań finansowych. Klasyfikacja instrumentów pochodnych zależy od ich przeznaczenia oraz spełnienia wymogów stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń określonych w MSR 39. Instrumenty pochodne są kwalifikowane jako instrumenty zabezpieczające lub jako instrumenty wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Wartość bilansowa dotycząca przepływów pieniężnych z tytułu instrumentów finansowych o terminie zapadalności powyżej 12 miesięcy od dnia bilansowego kwalifikuje się do aktywów lub zobowiązań długoterminowych. Do aktywów lub zobowiązań krótkoterminowych zaliczana jest wartość bilansowa dotycząca przepływów pieniężnych z tytułu instrumentów finansowych o terminie zapadalności przypadającym w okresie do 12 miesięcy od dnia bilansowego. Przyjęto następujące zasady klasyfikacji instrumentów finansowych do poszczególnych kategorii aktywów i zobowiązań finansowych: Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Kategoria ta obejmuje aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu oraz aktywa i zobowiązania finansowe wyznaczone w momencie ich początkowego ujęcia do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Składnik aktywów finansowych zalicza się do tej kategorii, jeżeli nabyty został przede wszystkim w celu sprzedaży w krótkim terminie lub, jeżeli Grupa zdecydowała na moment początkowego ujęcia o wycenie w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Aktywo lub zobowiązanie finansowe może zostać wyznaczone przez Grupę na moment początkowego ujęcia jako wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat tylko wówczas, gdy: a) kwalifikacja taka eliminuje lub znacząco zmniejsza niespójność w zakresie wyceny lub ujmowania (określaną również jako niedopasowanie księgowe ), która powstałaby, gdyby przyjęto inny sposób wyceny tych instrumentów finansowych lub inny sposób ujęcia związanych z nimi zysków lub strat, lub b) grupa instrumentów finansowych jest odpowiednio zarządzana, a wyniki tej grupy oceniane są w oparciu o wartość godziwą, zgodnie z udokumentowanymi zasadami zarządzania ryzykiem lub strategią inwestycyjną. Aktywa i zobowiązania z tej kategorii zalicza się do aktywów obrotowych (zobowiązań krótkoterminowych), jeżeli oczekuje się ich realizacji w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. Pożyczki i należności (PIN) Pożyczki i należności to niebędące instrumentami pochodnymi aktywa finansowe o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, które nie są kwotowane na aktywnym rynku. Powstają wówczas, gdy Grupa wydaje środki pieniężne, dostarcza towary lub usługi bezpośrednio dłużnikowi, nie mając intencji zaklasyfikowania tych należności do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. 14