Dobre praktyki Europa Ja n D ą b kows k i
EUROPA Regionalny autobus Bez nienawiści Wyprawa 35 młodych wolontariuszy z sześciu krajów w ciągu tygodnia przemierzyła trasę: Belgrad (Serbia) Budapeszt (Węgry) Bratysława (Słowacja) Wiedeń (Austria) Ljubljana (Słowenia) Zagrzeb (Chorwacja) Gradiška (Bośnia i Hercegowina) Podgorica (Czarnogóra) promując Kampanię Bez nienawiści. Podczas każdego przystanku autokaru z kampanijnym sercem organizowane były spotkania z reprezentantami krajowych ministerstw, kampanii i mediów. Odbywały się happeningi, flashmoby, akcje rozdawania ulotek, koncerty, wystawy i inne wydarzenia kulturalne i edukacyjne w celu zwrócenia uwagi na problem mowy nienawiści w Internecie i promujące bezpieczne używanie Internetu. Wyprawa na przełomie sierpnia i września 2014 r. miała także naturalnie zintegrować zespół wolontariuszy i ich krajowe kampanie.
NORWEGIA Utøya 2011 Czekaliśmy na ostateczną liczbę zabitych pewnie dlatego, żeby upewnić się, że to się w końcu skończyło. napisał Eirik Rise, koordynator norweskiej Kampanii Bez nienawiści (Stopp hatprat), w rocznicę zamachu Andersa Breivika, który zastrzelił 69 osób uczestniczących w młodzieżowym obozie letnim 22 lipca 2011 r. na wyspie Utøya. Po zamachach Breivika tysiące ludzi w Norwegii gromadziło się z różami w rękach, pokazując jedność i solidarność z osobami dotkniętymi terrorem. Jeśli jeden człowiek może okazać taką nienawiść, wyobraźcie sobie, jak wiele miłości możemy razem pokazać Eirik wspomina internetowy wpis z tamtych dni autorstwa młodej dziewczyny. Norweskie społeczeństwo nie widziało innej drogi, jak odpowiedź miłością na nienawiść, otwartością na ksenofobię, szacunkiem na jego brak. Demokracją na atak ekstremistycznej ideologii i rasizmu. Prawem na niesprawiedliwość. Breivik przyznał, że w swoich ofiarach widział zdrajców otwartych na imigrantów i różne kultury. Był czynnym uczestnikiem rasistowskich i skrajnie prawicowych forów internetowych. Jego ofiarami byli młodzi aktywiści wierzący i zaangażowani w zmiany społeczne. Norweskie społeczeństwo oczekiwało sprawiedliwości i za wszelką cenę chciało, aby została ona osiągnięta metodami demokratycznymi, zgodnymi z prawami człowieka, a dalekimi od metod zbrodni. Sprawiedliwość miała zwrócić godność ofiarom głównie młodym ludziom zabitym za ich wartości, ich najbliższym, ale też społeczeństwu, które zostało zranione. Społeczeństwo kolektywnie powiedziało, że ten czyn jest zły, że go nie akceptuje, że jest inne niż ten czyn i odpowie na niego właśnie w ten inny, sprawiedliwy sposób. 14
22 lipca Europejski Dzień Ofiar Przestępstw z Nienawiści Zamachy w Oslo i wyspie Utøya były wśród przyczyn powstania Kampanii Rady Europy No Hate Speech Movement Koalicji Przeciw Mowie Nienawiści. Osoby koordynujące i działające na rzecz Kampanii w poszczególnych krajach i w Radzie Europy zaproponowały utworzenie 22 lipca Europejskiego Dnia Ofiar Przestępstw z Nienawiści w rocznicę zamachów. Przestępstwa motywowane nienawiścią dotykają konkretne osoby, grupy i całe społeczeństwo, które w ten sposób jest narażone na utratę godności i marginalizację swoich elementów. Podpisz petycję wspierającą inicjatywę utworzenia tego dnia oficjalnym Dniem Rady Europy: Utøya 2016 Utøya ma długą tradycję promowania wartości demokratycznych i międzynarodowej solidarności. W tym miejscu te wartości zostały brutalnie zaatakowane mówi Jørgen Watne Fryedrs, dyrektor ośrodka na Wyspie. Po zamachu infrastruktura wyspy wymagała odbudowy. Toczyła się także dyskusja, co ma się z nią i na niej dalej dziać. Zwyciężył pomysł przywrócenia tam życia i aktywności. Zbudowano nowe centrum edukacyjne. W 2016 r. rozpoczął się młodzieżowy projekt edukacyjny. Utøya jest dowodem na to, że o demokrację trzeba dbać i trzeba ją kształtować każdego dnia mówi Lars Gudmundson z Europejskiego Centrum Wergelanda Rady Europy w Oslo. Uczniowie i uczennice 9 i 10 klasy przez trzy dni na Wyspie dyskutują o demokracji, prawach człowieka, wyzwaniach społecznych i sposobach promowania demokratycznych wartości i działania na ich rzecz. Chcemy wykształcić wśród młodzieży osoby dające dobry przykład rówieśnikom tłumaczy Lars Gudmundson. Po warsztatach na Wyspie, młodzież wraca do swoich szkół, żeby o tych samych tematach dyskutować ze swoimi rówieśnikami. Projekt ma wzmacniać środowiska szkolne jako miejsca, w których ważna jest edukacja przeciwdziałająca antydemokratycznym nastrojom i ideologiom. 19
PORTUGALIA NO HATE NINJA PROJECT Portugalska inicjatywa europejskich wolontariuszy (EVS) pracujących w Lizbonie. W jej efekcie powstała seria grafik, gifów, memów, happeningów i filmów nawiązujących dotyczących praw człowieka, równości, różnorodności, bezpieczeństwa w internecie, stereotypów i uprzedzeń, mowy i przestępstw z nienawiści. Grupa przygotowała także animację wyjaśniającą czym jest mowa nienawiści i jak można jej przeciwdziałać:
LITWA I LOVE PANDA Litewski zespół Kampanii Rady Europy No Hate Speech Movement postawił na pozytywny przekaz, w którym codzienna radość i życzliwość tworzą dobry klimat dla realizacji praw człowieka. Panda została wybrana na maskotkę Kampanii. Jednym z internetowych działań było wpisywanie radosnych wiadomości w szablony serduszek znajdujących się na stronie akcji. Źródło: http://www.myliupanda.lt/en/
BELGIA Gra stołowa WediActivist Cele gry: - podniesienie świadomości dotyczącej mowy nienawiści, wolności słowa i jej granic, wagi słów i ich oddziaływania; - uruchomienie krytycznego myślenia do analizy, refleksji i reakcji na różne formy dyskryminacji spotykane codziennie w Internecie; - stworzenie przestrzeni do wyrażania solidarności i empatii w reakcji na sytuację dyskryminacji; - zachęta do odpowiedzialnego zachowania przez promocję praw człowieka w Internecie; - rozwój obywatelskiego zaangażowania online i offline; Gra trwa około 2 godziny i jest przeznaczona szczególnie dla młodzieży (od 12 lat). Rozgrywka wymaga kreatywności (tworzenia sloganów, logotypów i przekazów dotyczących międzynarodowych dni dotyczacych praw człowieka), reagowania na podane sytuacje i dyskutowania o przykładach. W grze może brać udział od 4 do 20 osób, które rywalizują i współpracują ze sobą. Nazwa gry pochodzi od nazwy wydarzenia, podczas którego spotkały się osoby ją tworzące: We are the media (jesteśmy mediami) i dopełnienia od słów Mahatmy Ghandiego Bądź zmianą, którą pragniesz ujrzeć w świecie, zachęcających do działania. Więcej informacji: http://www.duventdanslescordes.be/projets/wediactivists