Program kontroli i zwalczania gru licy byd a (Bovine tuberculosis)

Program kontroli i zwalczania gru licy byd a (Bovine tuberculosis) 1. Identyfikacja programu Pa stwo cz onkowskie: Rzeczpospolita Polska Choroba: Gru lica byd a (Bovine tuberculosis) Wniosek o wspó finansowanie wspólnotowe na rok 2010 Numer referencyjny niniejszego dokumentu GIWz.401/TBC-10/09 Kontakt: Emilia o, +48 22 623 21 25 emilia.los@wetgiw.gov.pl Data wys ania do Komisji: 2. Dane historyczne dotycz ce sytuacji epizootycznej w zakresie gru licy byd a Dzia ania w zakresie zwalczania gru licy byd a zosta y zapocz tkowane w Polsce wraz z wej ciem w ycie rozporz dzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zwalczaniu zara liwych chorób zwierz cych (Dz. U. Nr 77, poz. 673, z pó n. zm.). Skutkiem prowadzonych po 1945 r. dzia a by o uzyskanie przez poszczególne województwa statusu województwa urz dowo wolnego od gru licy byd a. Ostatnie województwo uzyska o ten status w 1975 r. Z dniem 1 grudnia 1975 r. terytorium pa stwa uznano za wolne od gru licy byd a [Komunikat Ministra Rolnictwa z dnia 24 grudnia 1975 r. (nr WETgb-641-8/75) w sprawie uznania obszaru Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej za wolny od gru licy byd a (Dz. U. Min. Rol. z 1976 r. nr 2, poz. 7)]. Po uznaniu Polski za kraj wolny od gru licy byd a, zapocz tkowano w 1975 r. badanie byd a wed ug schematu: 1/3 pog owia byd a rocznie na terenie ka dego województwa, zgodnie z przyj tym przez Ministra Rolnictwa kontroli gru licy byd a. Wspomniany program kontroli, aktualizowany w ramach Rocznych Za o e dla kontroli chorób zaka nych, obowi zywa do 1999 r., kiedy kwesti monitoringu gru licy byd a uregulowa o rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki ywno ciowej z dnia 12 pa dziernika 1999 r. w sprawie okre lenia rodzaju prób, zakresu i sposobu prowadzenia dokumentacji przy badaniach kontrolnych wyst powania zaka e oraz pozosta o ci chemicznych, 1

biologicznych, leków i ska e promieniotwórczych w tkankach, mi sie, rodkach spo ywczych pochodzenia zwierz cego i niejadalnych surowcach zwierz cych (Dz. U. Nr 93, poz. 1080, z pó n. zm.). Zgodnie z regulacj zawart w wy ej wymienionym rozporz dzeniu, w ka dym roku nale a o przeprowadzi badanie testem tuberkulinowym 1/3 pog owia byd a w wieku powy ej 6 tygodnia ycia znajduj cego si na terenie ka dego powiatu, tak aby w 3 kolejnych latach z ca e pog owie byd a na obszarze powiatu. Nast pnie kwestia monitoringu gru licy byd a uregulowana zosta a w rozporz dzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 kwietnia 2003 r. w sprawie okre lenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli, zakresu oraz zasady ich finansowania (Dz. U. Nr 62, poz. 571). Od grudnia 2004 r. kwesti kontrolnych w kierunku gru licy byd a reguluje rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie okre lenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu kontrolnych zaka e (Dz. U. Nr 282, poz. 2813, z pó n. zm.). Rozporz dzenie to stanowi, e w celu kontroli wyst powania gru licy byd a corocznie tuberkulinizacj ródskórn obejmuje si 1/3 stad byd a na obszarze powiatu tak, aby w okresie 3 lat podda badaniu wszystkie stada byd a znajduj ce si na obszarze tego powiatu. Badaniu poddaje si byd o powy ej 6 tygodnia ycia. Zmiana, w porównaniu z wcze niejsz regulacj, polega na okre leniu, e badania obejmuj 1/3 stad byd a, a nie 1/3 pog owia byd a na terenie ka dego powiatu. 3. Opis programu W Rzeczypospolitej Polskiej jest obecnie prowadzony program kontroli gru licy byd a zgodnie z przepisami rozporz dzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie okre lania jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu kontrolnych zaka e. Badaniami jest obj te ca e terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Corocznie bada si 1/3 stad byd a, znajduj cych si na obszarze powiatu, co umo liwia zbadanie wszystkich stad byd a w okresie 3 lat. Badaniom poddawane jest byd o powy ej 6 tygodnia ycia. Zgodnie z informacjami przes anymi przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa stad utrzymuj cych byd o oraz stan pog owia byd a na 2

dzie 31 grudnia 2008 r. (raport z dnia 15 stycznia 2009 r.), przedstawia si nast puj co: Stada licz ce Stada licz ce powy ej Byd o ogó em stad 2-5 sztuk byd a 5 sztuk byd a licz cych 1 sztuk stad stad byd a stad 712 853 6 215 852 192 133 280 156 834 460 240 564 5 189 259 Zgodnie z powy szymi danymi, program obj by 2 071 744 sztuk byd a, w 237 594 stadach (1/3 z ogólnej liczby stad). Badaniem obj te zostanie byd o powy ej 6 tygodni ycia. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Agencj Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa stad utrzymuj cych byd o powy ej 6 tygodnia ycia oraz stanu pog owia byd a w tych stadach na dzie 31 grudnia 2008 r. (raport z dnia 15 stycznia 2009 r.), przedstawia si nast puj co: Stada licz ce 2-5 Stada licz ce powy ej Byd o ogó em stad sztuk byd a 5 sztuk byd a licz cych 1 sztuk stad stad stad byd a 712 696 6 081 511 195 466 279 677 831 908 237 553 5 054 137 Zgodnie z powy szymi danymi zostanie 2 026 968, w 237 542 stadach (1/3 z ogólnej liczby stad utrzymuj cych byd o powy ej 6 tygodni ycia). Sposób post powania w przypadku wyst pienia podejrzenia lub stwierdzenia gru licy byd a reguluje rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a (Dz. U. Nr 258, poz. 2585). W przypadku podejrzenia choroby powiatowy lekarz weterynarii podejmuje niezw ocznie czynno ci maj ce na celu wykrycie lub wykluczenie choroby. Organ ten przeprowadza dochodzenie epizootyczne, badanie kliniczne albo badanie poubojowe oraz, je eli to konieczne, sekcj zw ok. Zgodnie z 3 ust 2 pkt 3 powiatowy lekarz weterynarii, je eli to konieczne wykonuje test diagnostyczny albo pobiera próby do diagnostycznych zabezpiecza je, znakuje i przesy a do 3

laboratorium w celu przeprowadzenia tych. Nast pnie do czasu uzyskania wyników testów diagnostycznych w kierunku gru licy byd a lub diagnostycznych jest on zobowi zany do obj cia stada nadzorem i na o enia na nie restrykcji w postaci zakazu przemieszczania byd a do stada oraz ze stada, z wy czeniem przemieszczania dokonywanego w celu przeprowadzenia natychmiastowego uboju. Sztuki podejrzane o chorob zostaj odizolowane od reszty stada. Ponadto, powiatowy lekarz weterynarii podejmuje inne niezb dne czynno ci zmierzaj ce do zapobie enia rozprzestrzenianiu si gru licy byd a. Zgodnie z art. 51 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych (Dz. U. Nr 69, poz. 625, z pó n. zm.) oraz 5 ust. 3 pkt 3 rozporz dzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a, w przypadku stwierdzenia gru licy byd a, powiatowy lekarz weterynarii powiadamia pa stwowego inspektora sanitarnego oraz podmiot skupuj cy mleko. Wyznacza ognisko choroby oraz zakazuje przemieszczania byd a do oraz z chorego stada (dozwolone jest jedynie przemieszczanie w celu dokonania natychmiastowego uboju). Mleko chorych mo e zosta wykorzystane jedynie, po odpowiedniej obróbce cieplnej, do skarmiania w danym gospodarstwie. Powiatowy lekarz weterynarii nakazuje oznakowanie i izolacj w stadzie chorych sztuk do czasu ich zabicia. Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje równie inne czynno ci, zgodnie z przepisami rozporz dzenia z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a. Ognisko choroby uznaje si za wygas e, je eli wszystkie sztuki chore zosta y zabite lub pad y, przeprowadzone zosta o oczyszczanie i odka anie, a wyniki dwóch kolejnych testów tuberkulinizacji porównawczej, przeprowadzonych w okre lonym czasie u pozosta ych sztuk w stadzie s ujemne. Pierwszy test przeprowadza si nie wcze niej ni po up ywie 60 dni, drugi za nie wcze niej ni w czwartym i nie pó niej ni w dwunastym miesi cu od dnia usuni cia ostatniego chorego zwierz cia z ogniska. Warunki konieczne do uznania stada lub gospodarstwa za urz dowo wolne od gru licy byd a uregulowane zosta y w rozporz dzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegó owych wymaga weterynaryjnych niezb dnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub 4

gospodarstwa za urz dowo wolne lub wolne od chorób zaka nych (Dz. U. Nr 126, poz. 1058). Program nie wprowadza dodatkowych wymaga co do przemieszczania byd a w zwi zku ze statusami epizootycznymi poszczególnych regionów. Gru lica byd a jest chorob nie podlegaj c leczeniu, nie wykonuje si tak e szczepie przeciwko tej chorobie. Celem d ugofalowym realizacji programu jest uznanie ca ego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej za urz dowo wolne od tej jednostki chorobowej. Rzeczypospolitej Polskiej b dzie mog o zosta uznane za urz dowo wolne od choroby, je eli zostan spe nione nast puj ce warunki: 1) odsetek stad zaka onych gru lic byd a nie przekroczy w okresie 6 kolejnych lat 0,1 % wszystkich stad byd a; 2) przynajmniej 99,9 % stad byd a zosta o uznane za urz dowo wolne od gru licy byd a w okresie 6 lat; 3) mo liwa jest identyfikacja stada pochodzenia i stada przej ciowego dla ka dej sztuki byd a; 4) wszystkie a rze ne z gatunku byd o pochodz ce z danego obszaru s poddawane badaniu poubojowemu; 5) s przestrzegane przepisy w sprawie zawieszania i uchylania statusu stada urz dowo wolnego od gru licy byd a; 6) nie szczepi si byd a przeciwko gru licy oraz nie leczy si byd a chorego na t chorob ; 7) byd o wprowadzane na terytorium kraju, do chowu lub hodowli, pochodzi wy cznie z pa stw lub regionów uznanych za wolne od gru licy byd a oraz uzyska o wynik ujemny w indywidualnym te cie tuberkulinizacji. 4. rodki przewidziane 4.1. Podsumowanie rodków przewidzianych Czas trwania programu: 1 rok Dzia ania podejmowane w zwi zku z realizacj programu: kontrola zwalczanie badania badania ubój z ubój z 5

zabicie z zabicie z szczepienia rozszerzony ubój lub zabicie leczenie niszczenie produktów zniszczenie produktów kontrola i nadzór inne rodki (wymieni ) 4.2. W adza centralna odpowiedzialna za nadzór i koordynacj realizowanego programu Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych, G ówny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizacj programu kontroli i zwalczania chorób zaka nych, a w przypadku programu wspó finansowanego ze rodków Unii Europejskiej, informuje Komisj Europejsk o post pach w jego realizacji zgodnie z przepisami obowi zuj cymi w Unii Europejskiej. Odpowiedzialno terenowych organów Inspekcji Weterynaryjnej za realizacj programów okre lona zosta a w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 roku o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842) oraz ustawie z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych. 4.3. Opis i okre lenie obszarów geograficznych i administracyjnych, na których program b dzie realizowany Program wprowadza si na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Programem b dzie 16 województw, w sk ad których wchodzi 314 powiatów oraz 65 miast na prawach powiatów. 4.4. Najwa niejsze akty prawne w zakresie obj tym 4.4.1. Regulacje prawne dotycz ce powiadamiania o gru licy byd a 1) ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych ; 6

2) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 listopada 2005 r. w sprawie zakresu, sposobu i terminów przekazywania informacji o wyst powaniu chorób zaka nych podlegaj cych obowi zkowi zwalczania i rejestracji oraz o wynikach monitorowania chorób odzwierz cych i odzwierz cych czynników chorobotwórczych, a tak e zwi zanej z nimi oporno ci na rodki przeciwdrobnoustrojowe (Dz. U. Nr 242, poz. 2045). 4.4.2 Zwierz ta i populacja obj ta : 1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie okre lenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu kontrolnych zaka e. 4.4.3. Regulacje prawne dotycz ce identyfikacji i rejestracji oraz gospodarstw 1) ustawa z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji ; 2) rozporz dzenie Komisji Nr 911/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wcielaj ce w ycie rozporz dzenie Nr 1760/2000 w odniesieniu do kolczykowania byd a, zaopatrywania go w paszporty oraz rejestrów gospodarstw (Dz. Urz. UE L 163, z 30.04.2004 z pó n. zm., str. 65); 3) rozporz dzenie Komisji Nr 494/98 z dnia 27 lutego 1998 r. ustanawiaj ce szczegó owe przepisy wykonawcze do Rozporz dzenia Rady Nr 820/97 w odniesieniu do stosowania minimalnych sankcji administracyjnych w ramach systemu identyfikacji i rejestracji byd a (Dz. Urz. UE L 60 z 28.02.1998 r. z pó n. zm., str. 78); 4) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dnia 2 listopada 2007 r. w sprawie sposobu oznakowania byd a, owiec i kóz oraz wi, okre lenia wzorów znaków identyfikacyjnych oraz wymaga i warunków technicznych kolczyków dla gospodarskich (Dz. U. Nr 220, poz. 1635, z pó n. zm.); 5) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie wzoru paszportu byd a (Dz. U. Nr 112, poz. 772); 6) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie ksi gi rejestracji byd a, wi, owiec lub kóz (Dz. U. Nr 151, poz. 1268). 7) ) ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych ; 7

8) ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie p atno ci (Dz. U. z 2004 r. Nr 10, poz. 76, z pó n. zm.); 9) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó owego zakresu danych zamieszczanych w rejestrze gospodarskich oznakowanych (Dz. U. Nr 152, poz. 1605). 4.4.4. Regulacje prawne dotycz ce kwalifikacji i stad na podstawie kryterium wyst powania lub zagro enia wyst pienia gru licy byd a 1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a; 2) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegó owych wymaga weterynaryjnych niezb dnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urz dowo wolne lub wolne od chorób zaka nych. 4.4.5. Regulacje prawne dotycz ce w szczególno ci zasady przemieszczania nara onych na kontakt lub zaka enie gru lic byd a 1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a; 2) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 sierpnia 2005 r. w sprawie sposobu i warunków wprowadzania czasowych zakazów opuszczania ogniska choroby zaka nej oraz czasowych ogranicze w ruchu osobowym lub pojazdów. 4.4.6 Zastosowanie badania i plany pobierania 1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie okre lenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu kontrolnych zaka e. 4.4.7 Zastosowanie szczepionki i programy szczepie 1) ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych 8

2) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a; 4.4.8 Informacje i ocena dotycz ca rodków bezpiecze stwa biologicznego obowi zuj cych w zaanga owanych gospodarstwach 1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a; 2) ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych 4.4.9. rodki w przypadku wyniku dodatniego Zgodnie z art. 51 ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych (Dz. U. Nr 69, poz. 625, z pó n. zm.) oraz 5 ust. 3 pkt 3 rozporz dzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a, w przypadku stwierdzenia gru licy byd a, powiatowy lekarz weterynarii powiadamia pa stwowego inspektora sanitarnego oraz podmiot skupuj cy mleko. Wyznacza ognisko choroby oraz zakazuje przemieszczania byd a do oraz z chorego stada (dozwolone jest jedynie przemieszczanie w celu dokonania natychmiastowego uboju). Mleko chorych mo e zosta wykorzystane jedynie, po odpowiedniej obróbce cieplnej, do skarmiania w danym gospodarstwie. Powiatowy lekarz weterynarii nakazuje oznakowanie i izolacj w stadzie chorych sztuk do czasu ich zabicia. Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje równie inne czynno ci, zgodnie z przepisami rozporz dzenia z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gru licy byd a. 4.4.10. Regulacje prawne dotycz ce odszkodowa dla posiadaczy zabitych z nakazu w a ciwych organów w zwi zku z kontrol i zwalczaniem gru licy byd a: 1) ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia oraz zwalczaniu chorób zaka nych. 4.4.11.Regulacje prawne dotycz ce kontroli wyst powania gru licy byd a 9

1) rozporz dzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie okre lenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu kontrolnych zaka e. 5. Ogólny opis korzy ci G ówn korzy ci z realizacji programu dla w a cicieli stad oraz podmiotów prowadz cych obrót byd em b dzie prowadzenie swobodnego handlu byd em wewn trz wspólnoty, dzi ki uzyskaniu statusów regionów urz dowo wolnych. Po uznaniu danego stada i regionu za urz dowo wolne od gru licy byd a, b dzie mo liwy swobodny handel byd em, bez przeszkód o charakterze sanitarnym, co zwi kszy konkurencyjno polskich hodowców i producentów byd a na rynku unijnym, jak równie na rynkach pa stw trzecich. Dodatkow korzy ci p yn c z realizacji programu, b dzie mo liwo unikni cia strat bezpo rednich kosztów wynikaj cych ze zmniejszenia produkcji. W celu utrzymania statusu stada uznanego za urz dowo wolne od gru licy byd a wystarczy wykonywa badania w kierunku tej jednostki chorobowej jedynie co trzy lata. Ponadto, w regionach uznanych za urz dowo wolne od gru licy byd a, b dzie mo na zmniejszy cz stotliwo po osi gni ciu statusu, przez co obni one zostan ca kowite koszty wykonywanych. Pó niej b dzie mo liwa dalsza redukcja cz sto ci, jednak dopiero wtedy, gdy sytuacja epizootyczna w zakresie gru licy byd a poprawi si na ca ym terytorium Polski, przez co zostan obni one ca kowite koszty wykonywanych. 10

6. Dane dotycz ce sytuacji epizootycznej w ostatnich latach 6.1. Rozwój choroby 6.1.1. Dane dotycz ce rozwoju choroby 6.1.1.1. Dane dotycz ce stad Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o Rok 2004 stad Ca kowita stad (a) stad zbadanych (b) stad z (c) nowych stad (d) stad, z których usuni to wszystkie a stad z, z których usuni to wszystkie a stad Wska niki stad nowych stad 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 10 = (5/4)x100 11 = (6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 882761 282752 260907 134 123 (*) 20 14,9 92,27 0,051 0,047 (*) zgodnie z sugestiami przedstawicieli Komisji Europejskiej od 2004 roku w sprawozdawczo ci jako stado odnotowuje si stado, w którym wyst pi dodatni wynik tuberkulinizacji porównawczej. We wcze niejszych latach za wynik dodatni by uznawany wynik potwierdzony mikrobiologicznie. Rok 2005 stad Ca kowita stad (a) stad zbadanych (b) stad z (c) nowych stad (d) stad, z których usuni to wszystkie a stad z, z których usuni to wszystkie a stad Wska niki stad nowych stad 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 10 = (5/4)x100 11 = (6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 930436 312244 267720 (*) 124 78 18 14,52 85,741 0,046 0,029 11

(*) jest to stad, w których przeprowadzono kontrole. Natomiast stad, w których przeprowadzono badania to 229712. Odnotowano 38008 stad pustych (brak ). Rok 2006 stad Ca kowita stad (a) stad zbadanych (b) stad (c) nowych stad (d) stad, z których usuni to wszystkie a stad z, z których usuni to wszystkie a stad Wska niki stad nowych stad 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 10 = (5/4)x100 11 = (6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 909544 320701 251407 (*) 105 73 15 14,29 78,39 (*) 0,042 (*) 0,029 (*) (*) jest to stad, w których przeprowadzono badania. Stad skontrolowanych w ramach programu zosta o 310 502. Odnotowano 59 095 stad pustych (brak ). Maj c powy sze na uwadze, nale y zaznaczy, i % stad: faktycznie wynosi 96,82% wynosi 0,034% nowych wynosi 0,024% (a) stad w regionie cznie ze stadami obj tymi i nieobj tymi (b) Badanie oznacza przeprowadzenie testów na poziomie stada w obr bie programu w celu utrzymania lub poprawienia statusu (c) Stada z co najmniej jednym zwierz ciem reaguj cym dodatnio w programie niezale nie od liczby przeprowadzonych w stadach (d) Stada, których status w poprzednim okresie by nieznany, nie wolny ujemny, wolny, urz dowo wolny lub zawieszony i które maj obecnie przynajmniej jedno dodatnio reaguj ce zwierz Rok 2007 stad Ca kowita stad (a) stad zbadanych (b) stad (c) nowych stad (d) stad, z których usuni to wszystkie a stad z, z których usuni to wszystkie a stad Wska niki stad nowych stad 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 10 = (5/4)x100 11 = (6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 860215 268734 224747 84 79 19 22,6 83,6 0,03 0,035 12

Rok 2008 stad Ca kowita stad (a) stad zbadanych (b) stad (c) nowych stad (d) stad, z których usuni to wszystkie a stad z, z których usuni to wszystkie a stad 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 Rzeczypospolitej Polskiej Wska niki stad 10 = (5/4)x100 nowych stad 11 = (6/4)x100 789455 249225 204568 51 37 16 31,37 82,08 0,02 0,018 6.1.1.2. Dane dotycz ce Choroba gru lica byd a Gatunek : byd o Rok 2004 (a) do zbadania w ramach programu (b) zbadanych (c) zbadanych indywidualnie (d) poddanych ubojowi lub zabitych Ubój Wska niki poddanych ubojowi lub zabitych (f) 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 5649362 1760436 1674775 1674775 536 (*) 548 548 95,13 (**) 0,03 13

Rok 2005 (a) do zbadania w ramach programu (b) zbadanych (c) zbadanych indywidualnie (d) poddanych ubojowi lub zabitych Ubój Wska niki poddanych ubojowi lub zabitych (f) 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 6146623 1972141 1584421 1584421 538 530 567 80,34 0,034 Rok 2006 (a) do zbadania w ramach programu (b) zbadanych (c) zbadanych indywidualnie (d) poddanych ubojowi lub zabitych Ubój Wska niki poddanych ubojowi lub zabitych (f) 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 6108318 2012023 1802060 1802060 457 304 492 89,56 0,025 (*) zgodnie z sugestiami przedstawicieli Komisji Europejskiej od 2004 roku w sprawozdawczo ci jako stado odnotowuje si stado, w którym uzyskano dodatni wynik tuberkulinizacji porównawczej. We wcze niejszych latach za wynik dodatni by uznawany wynik potwierdzony mikrobiologicznie dlatego ta jest wi ksza ni w poprzednich latach (**) przez procent rozumie si tu ilo zbadanych w stosunku do ilo ci 14

Rok 2007 (a) do zbadania w ramach programu (b) zbadanych (c) zbadanych indywidualnie (d) poddanych ubojowi lub zabitych Ubój Wska niki poddanych ubojowi lub zabitych (f) 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 6313523 1904043 1773306 1773306 291 285 294 93,1 0,01 (a) Ca kowita w regionie (w stadach kwalifikuj cych si i nie kwalifikuj cych si do programu) (b) Obejmuje a badane indywidualnie i zbiorowo (c) Obejmuje tylko a zbadane indywidualnie (d) Obejmuje a zbadane indywidualnie (f) Obejmuje a, a tak e a ujemnym poddane ubojowi lub zabite w ramach programu Rok 2008 (a) do zbadania w ramach programu (b) zbadanych (c) zbadanych indywidualnie (d) poddanych ubojowi lub zabitych Ubój Wska niki poddanych ubojowi lub zabitych (f) 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 6080517 1909886 1782817 1725328 185 193 188 93,3 0,01 6.2. Dane dotycz ce nadzoru i laboratoryjnych 6.2.1. Dane dotycz ce nadzoru i testów laboratoryjnych Choroba: gru lica byd a. Gatunek : byd o Opis zastosowanych testów serologicznych: nie dotyczy Opis zastosowanych testów mikrobiologicznych lub wirusologicznych: izolacja Mycobacterium bovis 15

Opis innych zastosowanych testów: test tuberkulinizacji ródskórnej pojedynczej z u yciem tuberkuliny bydl cej oraz porównawczej z u yciem tuberkuliny bydl cej i ptasiej. Rok: 2004 zbadanych Testy serologiczne z Testy mikrobiologiczne lub wirusologiczne zbadanych z Inne testy: test tuberkulinowy zbadanych z Rzeczypospolitej Polskiej 0 0 536 206 1674775 536 Rok: 2005 zbadanych Testy serologiczne z Testy mikrobiologiczne lub wirusologiczne zbadanych z Inne testy: test tuberkulinowy zbadanych z Rzeczypospolitej Polskiej 0 0 538 284 1584421 538 Rok: 2006 zbadanych Testy serologiczne z Testy mikrobiologiczne lub wirusologiczne zbadanych z Inne testy: test tuberkulinowy zbadanych z Rzeczypospolitej Polskiej 0 0 457 207 1802060 457 Rok: 2007 zbadanych Testy serologiczne z Testy mikrobiologiczne lub wirusologiczne zbadanych z Inne testy: test tuberkulinowy zbadanych z Rzeczypospolitej Polskiej 0 0 291 105 1773306 291 16

Rok: 2008 zbadanych Testy serologiczne z Testy mikrobiologiczne lub wirusologiczne zbadanych z Inne testy: test tuberkulinowy zbadanych z Rzeczypospolitej Polskiej 0 0 185 66 1725328 185 6.3. Dane dotycz ce zaka e Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o Rok: 2004 zaka onych stad zaka onych Rzeczypospolitej Polskiej 75 206 Rok: 2005 zaka onych stad zaka onych Rzeczypospolitej Polskiej 42 284 Rok: 2006 zaka onych stad zaka onych Rzeczypospolitej Polskiej 41 207 Rok: 2007 zaka onych stad zaka onych Rzeczypospolitej Polskiej 27 105 17

Rok: 2008 zaka onych stad zaka onych Rzeczypospolitej Polskiej 18 66 6.4. Dane dotycz ce statusu na koniec roku Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o Rok: 2008 Status stad i (a) Ca kowita stad i Nieznany (b) Ostatni wynik Nie wolne i nie urz dowo wolne Ostatni wynik dodatni (c) ujemny (d) Stada Zwierz ta(j) Stada Zwierz ta(j) Stada Zwierz ta(j) Stada Wolne lub urz dowo Urz dowo wolne (i) wolne zawieszone (g) Wolne(h) Zwierz ta Stada Zwierz ta(j) Stada Zwierz ta(j) Stada Zwierz ta(j) (j) Stada Zwierz ta(j) Rzeczypospolitej Polskiej 252755 1904484 1 10 2 2 1567 25333 27 571 0 0 279097 1940523 (a) Na koniec roku. (b) Status nieznany: brak wyników poprzednich. (c) Nie wolne i wynik ostatniego badania dodatni: zbadane, z co najmniej jednym w ostatnim badaniu. (d) Nie wolne i wynik ostatniego badania dodatni: zbadane, z co najmniej wynikami ujemnymi w ostatnim badaniu, ale nie b d ce urz dowo wolne. (g) Zawieszone zgodnie z definicj w prawodawstwie wspólnotowym. (h) Wolne zgodnie z definicj w prawodawstwie wspólnotowym. (i) Urz dowo wolne zgodnie z definicj w prawodawstwie wspólnotowym. (j) Dotyczy w stadach o okre lonym statusie. 6.5. Dane dotycz ce prowadzonych szczepie i leczenia Nie dotyczy 18

6.6. Dane dotycz ce dzikich Nie dotyczy 7. Cele: 7.1. Cele testów diagnostycznych 7.1.1. Cele w odniesieniu do testów diagnostycznych 7.1.1.1. testów Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o Typ testu Populacja docelowa Typ próbki Cel Rzeczypospolitej Polskiej test tuberkulinowy planowanych testów byd o powy ej 6 tygodnia - kontrola 2 026 968 7.1.1.2. Plany testów 1) W przypadku gru licy byd a badanie odbywa si poprzez prowadzenie testów tuberkulinizacji ródskórnej pojedynczej oraz porównawczej. Tuberkulinizacj pojedyncz i porównawcz wykonuje si poprzez ródskórn iniekcj tuberkuliny bydl cej lub bydl cej i ptasiej zgodnie z metodyk badania i standardami dla tuberkuliny okre lonymi w Za czniku B do Dyrektywy Rady 64/432/EWG z dnia 26 czerwca 1964 r. w sprawie problemów zdrowotnych wp ywaj cych na handel wewn trzwspólnotowy byd em i trzod chlewn (Dz. Urz. WE L 121 z 29.07.1964, str. 1977, z pó n. zm; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 13, z pó n. zm.). Szczegó owy sposób prowadzenia zawarty jest w rozporz dzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 roku w sprawie zwalczania gru licy byd a. 1) Opis planów testów zgodnie ze stosownymi ró nymi kategoriami (dotycz cymi stad i, liczby w stadzie, cz stotliwo ci i przerw w pobieraniu ) w odpowiednim przypadku z odniesieniem do stosownego prawodawstwa krajowego i wspólnotowego. 19

7.1.2. Cele testowania stad i 7.1.2.1 Cele testowania stad Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o stad stad stad, które zostan zbadane Przewidywana stad z Przewidywana nowych stad z Przewidywana stad do usuni cia wszystkich Przewidywany odsetek stad do usuni cia wszystkich Przewidywany odsetek stad badaniem docelowe wska niki Przewidywany odsetek stad z Przewidywany odsetek nowych stad z 1 2 3 4 5 6 7 8 = (7/5)x100 9 = (4/3)x100 10 = (5/4)x100 11 = (6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 712696 237542 215447 75 71 15 20 90 0,03 0,03 (*) nale y bra pod uwag mo liwo wyst pienia stad, w których nie ma (stada puste) 7.1.2.2. Cele testowania Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o do zbadania do zbadania indywiduaalnego przewidywana Ubój docelowe wska niki Ca kowita do uboju Przewidywany odsetek badaniem z 1 2 3 4 5 6 7 8 9=(4/3)x100 10=(6/4)x100 Rzeczypospolitej Polskiej 6081511 2026968 1989875 1989875 240 240 240 98 0,012 20

7.2. Cele testowania w zakresie kwalifikacji Choroba: gru lica byd a Gatunek : byd o Cele w zakresie statusu stad i (a) stad i Stada Przewidywane nie wolne i nie urz dowo wolne Przewidywany nieznany status (b) Ostatni dodatni wynik Ostatni ujemny wynik badania (c) badania (d) Przewidywane wolne lub urz dowo wolne zawieszone Przewidywane wolne Przewidywane urz dowo wolne Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Stada Zwierz ta (e) Rzeczypospolitej Polskiej 215447 1989875 0 0 18 150 3 80 12 300 0 0 215414 1989345 (a) Na koniec roku (b) Status nieznany: brak wyników poprzednich (c) Nie wolne i wynik ostatniego badania dodatni: zbadane, z co najmniej jednym w ostatnim badaniu (d) Nie wolne i wynik ostatniego badania dodatni: zbadane, z co najmniej wynikami ujemnymi w ostatnim badaniu, ale nie b d ce urz dowo wolne (e) Dotyczy w stadach o okre lonym statusie 8. Szczegó owa analiza kosztów programu Zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysoko ci wynagrodzenia za wykonywanie czynno ci przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii (Dz. U. Nr 178, poz. 1837, z pó n. zm.), cz podstawowa wynagrodzenie za badanie alergiczne (tuberkulinizacj ) przeprowadzone przez prywatnie praktykuj cego lekarza weterynarii, wyznaczonego do wykonywania czynno ci urz dowych w imieniu organów Inspekcji Weterynaryjnej zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. Nr 33, poz. 287 z pó n. zm.), wynosi: 1) za pierwsz sztuk w stadzie 15,00 z ; 2) od 2 do 5 sztuk za ka de zwierz 7,50 z ; 21

3) powy ej 5 sztuk za ka de nast pne zwierz 6,00 z. W celu okre lenia kwot wynagrodzenia za przeprowadzenie wst pnie przyj to na potrzeby programu, e w trakcie jego realizacji zostanie przebadanych 243 235 sztuk byd a, o których mowa w pkt 1 i 547 282 sztuk byd a, o których mowa w pkt 2 oraz 1 236 451 sztuk byd a, o których mowa w pkt 3. Ca kowite koszty zwi zane z realizacj programu s przewidziane na kwot 26 958 686,26 z (5 911 992,6 euro wed ug redniego kursu NBP Narodowego Banku Polskiego na dzie 9 lutego 2009 r., który wynosi : 1 euro 4,56 PLN). 1. Testów 1.1. Koszt analizy Koszty: Specyfikacja Ilo jednostek Test: tuberkulinowy - wykonanie 243235 547282 1 236451 Koszt jednostkowy w EUR 3,3 1,7 1,3) Koszt ca o ciowy w EUR (*) 802675,5 930379,4 1607386,3 Razem: 23340441,2 Finansowanie wspólnotowe (tak/nie) Test tuberkulinowy tuberkulina 2 026968 0,2 405393,6 tak 1.2. Koszt pobrania Koszty dojazdów - km 10 766 960 0,18 1938052,8 tak 1.3. Inne koszty tak 2. Szczepienia i leczenia nie dotyczy 2.1. Zakup szczepionki 2.2. Koszty dystrybucji 3. Uboju i unieszkodliwienia 3.1. Odszkodowania za a 300 657,9 197370 tak 3.2. Koszty transportu 13 500 0,18 2430 tak 3.3. Koszty unieszkodliwienia 300 41,7 12510 tak 3.4. Koszt strat w przypadku uboju nie dotyczy 3.5 Koszt obróbki produktów nie dotyczy 4. Czyszczenia i dezynfekcji 100m2 450 35,1 15795 tak 5. Wynagrodze (pracownicy zatrudnieni wy cznie na cele programu) nie dotyczy 6. Towarów konsumpcyjnych i nie dotyczy specjalnego sprz tu 7. Inne koszty nie dotyczy 22

Ogó em 5911992,6 (26958686,26 z )) (*) s to szacunkowe koszty, które zostan dostosowane do wielko ci rodków zaplanowanych na zwalczanie chorób zaka nych w ustawie bud etowej na rok 2010 Wed ug redniego kursu NBP na dzie 9 lutego 2009 r. 1 euro = 4,56 PLN tak 23