Możliwości wsparcia rozwoju regionalnego w ramach oferty BGK Paweł Lisowski Departament Wspierania Rozwoju Regionalnego Finansowanie rozwoju regionalnego źródła finansowania w świetle znowelizowanej ustawy o finansach publicznych Zielona Góra, 29 października 2009 r.
Zakres prezentacji Bank Gospodarstwa Krajowego Doświadczenia prefinansowania projektów z okresu programowania 2004-2006 Wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych ( FRIK ) Kredyty z linii EBI Pakiet Unijny w BGK Dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej ( FRKF ) Fundusz Termomodernizacji i Remontów ( FTiR ) Emisja obligacji komunalnych Współpraca BGK z Funduszami Ochrony Środowiska Zakres prezentacji 2
Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego utworzony został na mocy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 maja 1924 r. i w rozumieniu ustawy Prawo bankowe jest bankiem państwowym. Bank działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o Banku Gospodarstwa Krajowego; jej nowelizacja weszła w Ŝycie z dniem 15 maja br. Misją Banku jest obsługa działalności zleconej przez Państwo uzupełniana ofertą z zakresu działalności własnej dla wybranych segmentów rynku Bank zapewnia wsparcie państwowych programów społecznogospodarczych oraz samorządowych programów rozwoju regionalnego realizowanych z wykorzystaniem środków publicznych Bank prowadzi działalność komercyjną koncentrując się w szczególności na obsłudze jednostek sektora finansów publicznych, w tym JST. W 2009 r. BGK ograniczył pakiet usług świadczonych na rzecz klientów detalicznych. Główny kanał współpracy z BGK to bankowość elektroniczna wspierana działalnością placówek i banków współpracujących. Bank Gospodarstwa Krajowego 3
Doświadczenia prefinansowania projektów z okresu programowania 2004-2006 ZPORR, SPO Transport, SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora Ŝywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, SPO Rybołówstwo i przetwórstwo ryb, IW INTERREG III A, Fundusz Spójności (stan na 25 października 2009 r.) Liczba zawartych umów 2 517 Wartość zawartych umów poŝyczki Wartość uruchomionych środków poŝyczki Wartość spłat środków poŝyczki 9 521,64 mln PLN 7 647,67 mln PLN 7 540,92 mln PLN % spłaconych środków poŝyczki 98,6 % Doświadczenia prefinansowania projektów z okresu programowania 2004-2006 4
Wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 Z poŝyczki mogą korzystać JST i lokalne grupy działania (LGD) w ramach 5 działań z Osi 3 i 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013: Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej JST, gmina, gminny zakład budŝetowy ; Odnowa i rozwój wsi JST; WdraŜanie lokalnych strategii rozwoju JST; WdraŜanie projektów współpracy LGD; Funkcjonowanie lokalnej grupy działania LGD. PoŜyczka na wyprzedzające finansowanie jest udzielana w PLN, ze środków budŝetu państwa i ma charakter pomostowy PoŜyczki na wyprzedzające finansowanie są udzielane bez przetargu i zgodnie z zapisami ustawy o finansach publicznych nie są wliczane do długu JST Zabezpieczenie stanowi weksel własny in blanco (JST i LGD) oraz (dodatkowo w przypadku LGD) oświadczenie o poddaniu się egzekucji Kwota poŝyczki nie moŝe przekroczyć wysokości udziału środków z EFRROW, określonego w umowie o przyznaniu pomocy udział środków UE stanowi spłatę udzielonej poŝyczki Wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 5
Wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 cd. Udzielenie poŝyczki wiąŝe się z otwarciem w BGK dwóch rachunków dla poŝyczkobiorcy: rachunku poŝyczki oraz rachunku środków własnych Zawarcie umowy poŝyczki następuje w terminie do miesiąca od daty złoŝenia w oddziale BGK kompletnego wniosku Oprocentowanie dla kaŝdej transzy ciągnionej w danym kwartale kalendarzowym wynosi 0,25 stopy rentowności 52-tygodniowych bonów skarbowych sprzedanych na ostatnim przetargu w miesiącu poprzedzającym ten kwartał (np. dla poŝyczek uruchamianych w IV kwartale 2009 r. 1,10%) Z tytułu udzielenia poŝyczki Bank pobiera prowizję w wysokości 0,1% kwoty udzielonej poŝyczki (w dniu uruchomienia pierwszej transzy) Uruchomienie poŝyczki następuje poprzez opłacenie przez Bank faktur i innych rachunków złoŝonych przez poŝyczkobiorcę z uwzględnieniem proporcji udziału środków poŝyczki i środków własnych, wynikającej z umowy o przyznaniu pomocy W przypadku całkowitej spłaty poŝyczki wraz z odsetkami, BGK dokonuje rozliczenia poŝyczki w terminie miesiąca od dnia spłaty poŝyczki wraz z naleŝnymi odsetkami Wyprzedzające finansowanie operacji w ramach PROW 2007-2013 cd. 6
Struktura finansowania operacji w ramach PROW Całkowity koszt projektu: Koszty kwalifikowalne (100%) Współfinansowanie ze środków EFFROW (75 lub 80%) Pożyczka na wyprzedzające finansowanie udzielana przez BGK Wkład własny/zaliczka (25 lub 20%) kredyt dotacje Koszty niekwalifikowalne środki własne kredyt Kredyty FRIK 7
Schemat przepływu środków uruchomienie poŝyczki zasilenie z budŝetu państwa Rachunek poŝyczki MF w BGK 75 lub 80% kwoty faktury 2 Rachunek poŝyczki beneficjenta w BGK BGK BGK 3 Rachunek wykonawcy 1 faktura Rachunek środków własnych beneficjenta w BGK 8
Aktualizacja harmonogramów Jeśli zachodzi taka konieczność, poŝyczkobiorca dostarcza do Oddziału BGK aktualizacje harmonogramu przekazywania transz poŝyczki Aktualizacja harmonogramu na miesiąc następny oraz kolejne dostarczana jest do Oddziału BGK nie później niŝ 30 dni przed miesiącem uruchomienia transzy poŝyczki, której dotyczy zmiana Po w/w terminie nie są przyjmowane aktualizacje harmonogramów, w których wskazano termin płatności na miesiąc następny Spłata odsetek Spłata odsetek ma miejsce w pierwszym dniu roboczym miesiąca następującego po miesiącu, którego te odsetki dotyczą 9
Fundusz Rozwoju Inwestycji Komunalnych Kredyty z FRIK są wyłączone ze stosowania ustawy PZP Środki słuŝą gminom do przygotowywania projektów inwestycji, które mogą być współfinansowane z funduszy UE Kwota kredytu: do 500 tysięcy zł na jeden projekt do 80% zaplanowanych kosztów dokumentacji netto Okres kredytowania: do 36 miesięcy moŝliwa karencja w spłacie kredytu do 18 miesięcy Zabezpieczenie weksel własny in blanco Oprocentowanie kredytu 0,5 stopy redyskonta weksli NBP tj. aktualnie 1,875% (stopa redyskonta z 25 czerwca 2009 r. wynosi 3,75%) Kredyty FRIK 10
Planowane zmiany ustawowe dotyczące FRIK Rozszerzenie listy potencjalnych kredytobiorców o powiaty PodwyŜszenie maksymalnej kwoty kredytu do 1 000 000 złotych UmoŜliwienie refinansowania wydatków poniesionych na pokrycie kosztów dokumentacji inwestycji komunalnej WydłuŜenie maksymalnego okresu kredytowania do 60 miesięcy oraz okresu karencji w spłacie kapitału do 24 miesięcy Uproszczenie formalności przy ubieganiu się o kredyty z FRIK poprzez ograniczenie wymaganej dokumentacji 11
Współpraca z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym BGK współpracuje z EBI w zakresie poŝyczek na finansowanie rozwoju regionalnego od 2001 r. Bank uczestniczy w specjalnym programie EBI dla regionów przygranicznych, w ramach Instrumentu Infrastruktury Komunalnej (Municipal Infrastructure Facility) oraz w programie EBI w ramach Instrumentu Finansowania Inwestycji Komunalnych Municipal Finance Facility) ustanowionych przez Komisję Europejską (tzw. granty MIF i MFF). Zaakceptowana kwota grantów MIF dla kwalifikujących się kredytobiorców z woj. zachodniopomorskiego, lubuskiego i dolnośląskiego wynosi ok. 1 mln EUR*. Aktualnie BGK obsługuje 3 umowy poŝyczki z EBI o wartości 240 mln EUR na finansowanie małych i średnich projektów realizowanych przez JST oraz inne podmioty. Planowana jest dalsza współpraca z EBI przy realizacji rządowego Planu Stabilności i Rozwoju, mająca na celu wsparcie MŚP i JST. Kredyty EBI * Na podstawie danych z 30. 09. 2009 r. 12
Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego Przedmiot kredytu inwestycje infrastrukturalne realizowane w sektorach: Środowisko Infrastruktura Rozwój Gospodarki Opartej na Wiedzy Edukacja Zdrowie Beneficjenci JST oraz w indywidualnych przypadkach inne podmioty, których kredytowane przedsięwzięcie słuŝy rozwojowi regionu, a z jego efektów korzysta pośrednio lub bezpośrednio społeczność lokalna Kwota kredytu: Kredyty EBI cd. do 50% kosztów inwestycji przy przedsięwzięciach wspieranych środkami UE łączny udział EBI i UE stanowi łącznie do 90% kosztów inwestycji, z zachowaniem warunku, Ŝe EBI max 50% kosztów inwestycji maksymalna kwota kredytu: 12,5 mln EUR maksymalny koszt projektu: 25 mln EUR 13
Kredyty z linii Europejskiego Banku Inwestycyjnego cd. Okres kredytowania min. okres kredytowania 4 lata, max. 15 lat, karencja w spłacie kredytu do 5 lat Oprocentowanie/prowizje oprocentowanie zmienne obejmuje stawkę bazową (zmienna stawka EBI lub WIBOR 3M) oraz marŝę BGK z tytułu udzielenia kredytu pobierana jest prowizja cena ustalana jest dla JST indywidualnie Do 30.09.2009 r. ze środków EBI w ramach działalności BGK udzielono JST 301 kredytów o wartości ponad 550 mln zł. Kredyty EBI cd. 14
Dofinansowanie inwestycji sportowych ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Dofinansowanie FRKF 15
Dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej Bank obsługuje dofinansowywane inwestycje sportowe w imieniu i na rzecz Ministerstwa Sportu i Turystyki Przedmiotem dofinansowania jest budowa, rozbudowa, przebudowa lub modernizacja i wyposaŝenie stałe w urządzenia dla potrzeb sportu oraz remonty obiektów (w części sportowej) Podmioty korzystające z dofinansowania 95% JST, 5% inne podmioty (np. Centralne Ośrodki Sportu, Polskie związki sportowe) Wysokość dofinansowania od 33 % do 99 % kosztów kwalifikowanych, w zaleŝności od rodzaju programu Przykładowe inwestycje obsługiwane przez Bank: Tor Kolarski Pruszków Skocznia Narciarska K-120 Wisła Malinka Hala Sportowa Łódź Stadion w Kielcach Hala Sportowa na granicy Gdańska i Sopotu Dofinansowanie FRKF 16
Przedmiot dofinansowania Budowa, rozbudowa, przebudowa lub modernizacja i wyposażenie stałe w urządzenia dla potrzeb sportu oraz remonty obiektów, m.in.: pływalni krytych, lodowisk krytych, sztucznie zamrażanych, hal sportowych w tym przyszkolnych sal gimnastycznych, pawilonów sportowych, boisk i stadionów sportowych, innych specjalistycznych obiektów sportowych oraz budynków zaplecza dla ww. obiektów sportowych. 17
Fundusz Termomodernizacji i Remontów Podstawowym celem Funduszu jest pomoc finansowa dla inwestorów chcących poprawić stan techniczny istniejącego zasobu mieszkaniowego, w szczególności zaś części wspólnych budynków wielorodzinnych, a takŝe szkół, przedszkoli i innych budynków publicznych Pomoc realizowana jest w formie premii, stanowiących spłatę części kredytów, zaciągniętych w bankach współpracujących z BGK Premie: termomodernizacyjne dostępne dla JST remontowe kompensacyjne Premia termomodernizacyjna 20% wykorzystanej kwoty kredytu, a jej wysokość nie moŝe wynosić więcej niŝ 16% kosztów termomodernizacji i dwukrotności przewidywanych rocznych oszczędności kosztów energii (z audytu energetycznego). Prace nie mogą być jednocześnie finansowane ze środków UE i z innego kredytu z premią Fundusz Termomodernizacji i Remontów 18
Emisja obligacji komunalnych BGK jest wiodącym bankiem na rynku obligacji komunalnych. Udział w rynku po I półroczu 2009 r. pod względem zadłuŝenia emitentów z tytułu emisji obligacji komunalnych kształtował się na poziomie 14,20%, co daje II pozycję wśród organizatorów emisji obligacji samorządowych Środki pozyskane z emisji obligacji przeznaczane są głównie na finansowanie inwestycji gmin. W 2009 r. BGK zorganizował 13 nowych emisji i zapewniając środki o wartości 366,44 mln zł. W bieŝącym okresie podpisywane są nowe umowy i finalizowane rozmowy z JST Bank zorganizował dla samorządów emisje o łącznej wartości nominalnej ponad 1,17 mld zł Bank świadczy dla emitentów pełen zakres usług związanych z organizacją emisji, tj. pełni funkcje agenta emisji, depozytariusza, agenta płatniczego, dealera oraz gwaranta objęcia emisji Średni okres przygotowania emisji to ok. 3 tygodnie Emisja obligacji komunalnych 19
Emisja obligacji komunalnych cd. Korzyści dla emitenta obligacji komunalnych: łatwość i szybkość pozyskania środków brak procedury wynikającej z Prawa Zamówień Publicznych elastyczność umoŝliwiająca dostosowanie wielkości emisji i terminy spłat dokładnie do potrzeb finansowych Emitenta moŝliwa gwarancja dojścia emisji do skutku i pozyskania środków szeroki zakres celów emisji np. finansowanie infrastruktury komunalnej, wydatków na ochronę środowiska, wydatków inwestycyjnych związanych zanych z oświatą, sportem i turystyką oraz współfinansowanie projektów realizowanych przy udziale środków Unii Europejskiej ( udział własny ) brak konieczności przygotowania skomplikowanej dokumentacji dla potrzeb emisji brak konieczności ustanawiania zabezpieczeń moŝliwość pozyskania środków na długi okres (nawet ponad 10 lat) karencja w spłacie kapitału obsługa emisji i rozliczenia prowadzone przez BGK uzyskanie efektu medialnego Emisja obligacji komunalnych cd. 20
Współpraca BGK z Funduszami Ochrony Środowiska Kredyty z dopłatami mogą stać się atrakcyjnym źródłem finansowania inwestycji związanych z ochroną środowiska szacowana wielkość rynku tych kredytów przekroczy 1 mld zł w 2010 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Dopłaty do 5 p.p. w skali roku Okres stosowania dopłat do 10 lat Finansowanie inwestycji, których koszt przekracza 25 mln EUR Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Poziom dopłat zaleŝny od decyzji Funduszu Okres stosowania dopłat do 5, 6 lub 8 lat w zaleŝności od funduszu Finansowanie inwestycji, których koszt nie przekracza 25 mln EUR Współpraca BGK z Funduszami Ochrony Środowiska 21
Zapraszam do współpracy www.bgk.com.pl 22
Kontakty: Centrala Banku Al. Jerozolimskie 7, 00-955 Warszawa, Infolinia: 0 801 667 655 (9.00-17.00), e-mail: bgk@bgk.com.pl, www.bgk.com.pl Departament Funduszy Mieszkaniowych, dyr. Bolesław Meluch, tel. (0-22) 522 96 10, e-mail: dfm@bgk.com.pl m.in. w sprawie programu finansowego wsparcia tworzenia zasobów socjalnych Departament Ogólnokrajowego Systemu Poręczeniowego, dyr. Robert Koziński, tel. (0-22) 522 96 30, e-mail: dosp@bgk.com.pl m.in. w sprawie JEREMIE Departament Skarbu, dyr. Mariusz Grab, tel. (0-22) 522 92 11, e-mail: ds@bgk.com.pl m.in. w sprawie emisji obligacji komunalnych Departament Wspierania Rozwoju Regionalnego, dyr. Marek Szczepański, tel. (0-22) 522 94 10, e-mail: dwrr@bgk.com.pl m.in. w sprawie prefinansowania, wyprzedzającego finansowania PROW 2007-2013, FRIK, EBI, FRKF, FTiR, JESSICA Departament Zarządzania Produktami, dyr. Arkadiusz Garbarczyk, tel. (022) 596 57 20, e-mail: dzp@bgk.com.pl m.in. w sprawie Pakietu Unijnego, współpracy BGK z Funduszami Ochrony Środowiska Kontakty w BGK 23