Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku GRUPA A 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe. Po upadku powstania styczniowego rząd rosyjski nadał Polakom autonomię. Celem działań rusyfikacyjnych było wynarodowienie polskiej ludności. Germanizacja to przymusowe narzucanie polskiej ludności języka i kultury niemieckiej. / 1 / 25 2. Zaznacz przykłady rusyfikacji. wprowadzenie zakazu posługiwania się językiem polskim w szkołach umożliwienie swobodnego rozwoju polskich uniwersytetów wprowadzenie zakazu czytania i posiadania polskiej literatury d) negatywne przedstawianie polskiej historii e) zniesienie cenzury 3. Podaj trzy przykłady walki Polaków z rusyfikacją. 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. W szkołach i urzędach autonomii Galicji obowiązywał język niemiecki. B. Autonomia Galicji przejawiała się w swobodnym rozwoju polskiej kultury. C. W Galicji tworzył polski malarz historyczny Jan Matejko. 5. Podaj trzy przykłady germanizacji w zaborze pruskim. 200
6. Przedstaw po jednym przykładzie działań, które poniższe instytucje podejmowały w walce z germanizacją. Nazwa instytucji Przykład działania A. Towarzystwo Czytelni Ludowych B. kasy zapomogowo-pożyczkowe / 2 7. A. Napisz, przeciwko czemu w 1901 roku protestowały dzieci przedstawione na poniższej fotografii i w którym mieście odbył się ten protest. B. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Strajk, o którym jest mowa w punkcie A. zadania, rozpoczął się w pierwszej połowie XIX wieku. drugiej połowie XIX wieku. pierwszej połowie XX wieku. 201
8. Uzupełnij poniższe zdania, wybierając właściwe wyrażenia podane w nawiasach. Opuszczenie kraju spowodowane poszukiwaniem pracy to emigracja (polityczna/zarobkow. W drugiej połowie XIX wieku najwięcej emigrantów z Polski osiedliło się w (Kanadzie/ Stanach Zjednoczonych). Twórcą najwyżej położonej kolei na świecie był polski inżynier (Ernest Malinowski/ Rudolf Modrzejewski). 9. Na podstawie poniższych charakterystyk rozpoznaj polskich twórców i wymień po jednym stworzonym przez nich utworze. Odpowiedzi wpisz w odpowiednie miejsca tabeli. A. W swoich operach wykorzystywał polskie tańce i nawiązywał do szlacheckiej przeszłości Rzeczypospolitej. B. Malarz i dramatopisarz tworzący w Krakowie. W jednym ze swoich utworów pisał o powstaniu listopadowym. Imię i nazwisko twórcy Tytuł utworu A. B. / 4 202
Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku GRUPA B / 25 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe. Po upadku powstania styczniowego rząd carski rozbudował system represji wobec społeczeństwa polskiego. W drugiej połowie XIX wieku Galicja otrzymała autonomię. W zaborze pruskim Polacy nie mogli walczyć z germanizacją legalnie. / 1 2. Zaznacz podpunkty, które przedstawiają działania władz pruskich wobec Polaków w drugiej połowie XIX wieku. wysiedlanie Polaków pochodzących z innych zaborów wprowadzenie obowiązku posługiwania się językiem niemieckim w szkołach i urzędach zakaz działalności gospodarczej d) wykup ziemi należącej do Polaków e) wywózki na Sybir 3. Podaj trzy przykłady rusyfikacji szkolnictwa. 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. Celem tajnego nauczania była obrona młodego pokolenia przed rusyfikacją. B. W zaborze rosyjskim powstały dzieła Stanisława Wyspiańskiego. C. Urzędnicy carscy kontrolowali, czy utwory polskich artystów nie zawierały treści antyrosyjskich. 203
5. Przedstaw po jednym przykładzie działań, które poniższe instytucje podejmowały w walce z germanizacją. Nazwa instytucji Przykład działania A. banki B. Towarzystwo Czytelni Ludowych / 2 6. A. Napisz, przeciwko czemu w 1904 roku rozpoczął protest człowiek mieszkający w przedstawionym poniżej wozie i jak się ten człowiek nazywał. B. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. 204 Protest, o którym jest mowa w punkcie A zadania, rozpoczął się w pierwszej połowie XIX wieku. drugiej połowie XIX wieku pierwszej połowie XX wieku.
7. Uzupełnij poniższe zdania, wybierając właściwe wyrażenia podane w nawiasach. Opuszczenie kraju spowodowane prześladowaniami ze strony władz to emigracja (polityczna/zarobkow. W drugiej połowie XIX wieku większość polskich emigrantów pochodziła (ze wsi/z miast) Wiele mostów na największych rzekach Ameryki Północnej zbudował polski inżynier (Ernest Malinowski/Rudolf Modrzejewski). 8. Podaj trzy przykłady swobód politycznych lub kulturalnych, które mieli Polacy w Galicji.. 9. Na podstawie poniższych charakterystyk rozpoznaj polskich twórców i wymień po jednym stworzonym przez nich utworze. Odpowiedzi wpisz w odpowiednie miejsca tabeli. A. Jest twórcą wielu powieści historycznych, w których opisał wydarzenia z czasów świetności Rzeczypospolitej. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. B. Polski malarz historyczny. W swoich obrazach przedstawiał ważne wydarzenia z dziejów Polski. Imię i nazwisko twórcy Tytuł utworu A. B. / 4 205
Rozdział III. Ziemie polskie w drugiej połowie XIX wieku GRUPA C / 25 1. Wśród poniższych zdań zaznacz zdanie fałszywe. Po upadku powstania styczniowego rząd rosyjski nadał Polakom autonomię. Celem działań rusyfikacyjnych było wynarodowienie polskiej ludności. Germanizacja to przymusowe narzucanie polskiej ludności języka i kultury niemieckiej. / 1 2. Zaznacz podpunkty, które przedstawiają przykłady rusyfikacji. wprowadzenie zakazu posługiwania się językiem polskim w szkołach umożliwienie swobodnego rozwoju polskich uniwersytetów wprowadzenie zakazu czytania i posiadania polskiej literatury d) negatywne przedstawianie polskiej historii e) zniesienie cenzury 3. Podaj trzy przykłady germanizacji w zaborze pruskim. 4. Zdecyduj, czy poniższe zdania są prawdziwe, czy fałszywe. W tabeli wpisz prawda lub fałsz. A. W szkołach i urzędach autonomii Galicji obowiązywał język niemiecki. B. Autonomia Galicji przejawiała się w swobodnym rozwoju polskiej kultury. C. W Galicji tworzył polski malarz historyczny Jan Matejko. 5. Podaj trzy przykłady walki Polaków z rusyfikacją. 206
6. Przedstaw po jednym przykładzie działań, które poniższe instytucje podejmowały w walce z germanizacją. Nazwa instytucji Przykład działania A. Towarzystwo Czytelni Ludowych B. kasy zapomogowo-pożyczkowe / 2 7. A. Napisz, przeciwko czemu w 1904 roku rozpoczął protest człowiek mieszkający w przedstawionym poniżej wozie i jak się ten człowiek nazywał. B. Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Protest, o którym jest mowa w punkcie A zadania, rozpoczął się w pierwszej połowie XIX wieku. drugiej połowie XIX wieku pierwszej połowie XX wieku. 207
8. Uzupełnij poniższe zdania, wybierając właściwe wyrażenia podane w nawiasach. Opuszczenie kraju spowodowane poszukiwaniem pracy to emigracja (polityczna/zarobkow. W drugiej połowie XIX wieku najwięcej emigrantów z Polski osiedliło się w (Kanadzie/ Stanach Zjednoczonych). Twórcą najwyżej położonej kolei na świecie był polski inżynier (Ernest Malinowski/ Rudolf Modrzejewski). 9. Na podstawie poniższych charakterystyk rozpoznaj polskich twórców i wymień po jednym stworzonym przez nich utworze. Odpowiedzi wpisz w odpowiednie miejsca tabeli. A. W swoich operach wykorzystywał polskie tańce i nawiązywał do szlacheckiej przeszłości Rzeczypospolitej. B. Malarz i dramatopisarz tworzący w Krakowie. W jednym ze swoich utworów pisał o powstaniu listopadowym. Imię i nazwisko twórcy Tytuł utworu A. B. / 4 208