Wady postawy Wada postawy jest pojęciem zbiorczym i niedostatecznie sprecyzowanym. Obejmuje szereg osobniczych odchyleń postawy ciała od wzorców uznawanych za normę stosowną do wieku, płci, typów budowy, nawyków ruchowych, podłoża morfologicznego oraz funkcjonalnego. Oznacza odmienność ogólnej sylwetki ciała od odpowiedniego wzorca. Ostatnie publikacje donoszą, że jedynie u 4,4% dzieci nie wykryto wad postawy. Boczne skrzywienia kręgosłupa wykrywane są u 36-50% dzieci. Z jednej strony wskaźnik ten obejmuje uczniów z wyraźnymi wadami postawy ciała, z drugiej zaś wielką liczbę młodzieży, o wyraźnym zaniedbaniu ruchowym, małej sprawności fizycznej i ruchowej oraz różnych zaburzeniach układu ruchu. Podział i przyczyna powstawania wad postawy u dziecka Najczęściej spotykamy podział wad postawy i budowy ciała na dwie grupy: Wady wrodzone należą tu przypadki z odchyleniami prawidłowej budowy ciała w następstwie czynników, które zadziałały w okresie płodowym. Przyczyny powstawania tych wad są różne. Niektóre z nich są przekazywane dziedzicznie. Wady nabyte mogą być wywoływane przebytymi chorobami te określamy terminem wady rozwojowe lub powstają na skutek zaburzenia nawyku prawidłowej postawy ciała te określamy terminem wady nawykowe. Do najczęstszych wad postawy należą: - plecy okrągłe, -plecy wklęsłe, -plecy wklęsło-okrągłe, -plecy płaskie, -boczne skrzywienia kręgosłupa-skoliozy, -wady statyczne kończyn dolnych.
Do błędów postawy zalicza się: - odstawanie łopatek, -asymetrię barków, -asymetrię żeber i klatki piersiowej. Wady pleców: plecy okrągłe: Występuje tu nadmierne uwypuklenie fizjologicznej krzywizny piersiowej. * Wada ta charakteryzuje się: osłabieniem mięśni grzbietu, przykurczem mięśni piersiowych, barki są wysunięte do przodu, łopatki odstające. Łokcie i kolana są często w pozycji lekkiego zgięcia. plecy wklęsłe: * Istota tej wady polega na pogłębieniu lordozy lędźwiowej. * Sylwetkę charakteryzuje: - pogłębione wygięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa, - zwiększone przodopochylenie miednicy, - wypięty brzuch (tzw. przodujący brzuch)
- wypięte pośladki. plecy wklęsło okrągłe: * Występują równocześnie cechy charakterystyczne dla pleców okrągłych i wklęsłych. * U dziecka z tą wadą postawy obserwuje się pogłębienie kifozy piersiowej, wysunięcie głowy i barków do przodu, odstawanie łopatek, pogłębienie lordozy lędźwiowej, zwiększenie przodopochylenia miednicy, wypięty brzuch i uwypuklenie pośladków. Skolioza: Skolioza jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa. Polega ona na wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa od stanu prawidłowego. Odchylenie to występuje w płaszczyznach: czołowej kręgosłupa wygina się w bok, lewo lub prawo; strzałkowej pogłębia się wygięcie lordotyczne lub kifotyczne; poprzecznej następuje rotacja kręgów, co prowadzi do powstania garbu.
Wady klatki piersiowej: Klatka piersiowa kurza polega na wysunięciu ku przodowi obwodowej części mostka wraz z najbliższą częścią żeber, które są od boku jakby ściśnięte. Łuki żebrowe często tworzą falistą linię zamiast łukowej. Po nabraniu i zatrzymaniu powietrza w płucach stopień kurzego zniekształcenia zmniejsza się. Klatka piersiowa lejkowata częściej spotykana, charakteryzuje się lejkowatym zapadnięciem dolnej części mostka i przylegających odcinków żeber a- lejkowata b- kurza Wady stóp: Najczęściej występują: - stopa płaska - stopa płasko-koślawa - stopa szpotawa - stopa wydrążona
Stopa płaska (płaskostopie czynnościowe) - posiada niski lub obniżający się łuk podłużny, który jest wynikiem niewydolności układu mięśniowowiązadłowego. Stopa płasko-koślawa - istotą tego zniekształcenia jest ustawienie w nawróceniu kości stępu oraz obniżenie sklepienia podłużnego stopy, najczęściej na tle niewydolności statycznej. Stopa szpotawa - jest odwrotnością stopy płasko-koślawej. Charakteryzuje się skręceniem pięty do wewnątrz i oparciem jej na krawędzi zewnętrznej. Stopa wydrążona - zniekształcenie charakteryzuje się nadmiernym wysklepieniem, w odcinku między guzem a głowami kości śródstopia, przy równoczesnym skróceniu tego odcinka. Nadmiernemu wysklepieniu stopy towarzyszy szponowate ustawienie palców i skrócenie rozcięgna podeszwowego. Zniekształcenie powoduje skrócenie stopy. Wady kończyn dolnych Zniekształcenia kończyn dolnych w znacznym stopniu wpływają na statykę i postawę ciała. Powstają w wyniku asymetrii w budowie wyżej położonych odcinków ciała, przeciążeń pracą lub są wadami wrodzonymi albo powstają na skutek innych przyczyn. Wyróżniamy następujące wady kończyn dolnych, dające się w początkowym stadium wyrównać: kolana koślawe, kolana szpotawe,
Marta Kosiba