STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA MORSKIEGO PAŃSTWA Kmdr prof. dr hab. Tomasz SZUBRYCHT
Uzasadnienie konieczności opracowania strategii bezpieczeństwa morskiego państwa w wymiarze narodowym i międzynarodowym stanowić będzie namacalny dowód na właściwe postrzeganie roli i znaczenia morza, gospodarki morskiej i bezpieczeństwa morskiego; strategia bezpieczeństwa morskiego państwa będzie morską implementacją narodowych dokumentów strategicznych; umożliwi zidentyfikowanie: interesów morskich RP, akwenów o żywotnym znaczeniu dla Polski oraz rejonów potencjalnych działań; stworzy warunki i ramy dla systemowych działań pozwalających na wieloaspektowe wykorzystanie nadmorskiego położenia Polski; pozwoli na wytyczenie kierunku modernizacji sił morskich.
Determinanty polskiej strategii bezpieczeństwa morskiego polskie interesy morskie; założenia polityki morskiej RP; założenia strategii morskiej UE i NATO oraz strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego; morskie uwarunkowania geograficzne i polityczne; mentalna przynależność do narodów morskich ; istniejące i potencjalne morskie szanse, wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa; potencjał morski państwa; polskie priorytety gospodarki morskiej i bezpieczeństwa morskiego państwa.
[ ] przed zadaniem pytania, jak powinna wyglądać marynarka wojenna, powinniśmy zadać pytanie co jest naszym interesem morskim i jakie akweny należy uznać za żywotne dla państwa?
interesy morskie Polski; akweny o żywotnym znaczeniu dla Polski; rejony potencjalnych działań.
Interesy morskie [ ] zespół ogólnych i stałych celów oraz wartości z szeroko pojętego obszaru morskiego, na rzecz których w sposób konsekwentny i długookresowy działa dany podmiot
Interesy morskie Polski zlokalizowane są na całym światowym obszarze morskim. Tak jak w przypadku większości państw, warunki ich realizacji chronione są w układach narodowym, sojuszniczym lub koalicyjnym.
Polskie interesy morskie nienaruszalność suwerenności Polski na akwenach morskich podległych polskiej jurysdykcji; skuteczne egzekwowanie przepisów prawa międzynarodowego i krajowego na akwenach morskich podległych polskiej jurysdykcji; minimalizowanie zagrożeń generowanych na morzu, z morza i przez morze; zagwarantowanie przez społeczność międzynarodową wolność morza otwartego i wynikająca z niej swoboda żeglugi i przelotu, pozyskiwania morskich zasobów ożywionych i nieożywionych oraz innych form narodowej działalności gospodarczej i naukowo-badawczej; zapewnienie efektywnego zabezpieczenie życia na morzu; realizacja innych zdefiniowanych interesów narodowych, która możliwa jest dzięki bezpośredniemu lub pośredniemu wykorzystaniu potencjału morskiego państwa.
Interesy w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego RP
Akweny o żywotnym znaczeniu dla państwa to obszary morskie wraz z przyległymi wybrzeżami na których, ze względu na znaczenie dla bezpieczeństwa militarnego lub transportu morskiego, bądź występujące ożywione i nieożywione zasoby, wystąpienie zakłóceń porządku prawnego, zanieczyszczenie środowiska naturalnego czy też pojawienie się zagrożeń militarnych lub pozamilitarnych, ma (może mieć) negatywny wpływ na bezpieczeństwo militarne, ekonomiczne, polityczne lub inne żywotne interesy państwa
Kryteria determinujące akweny żywotne dla państw akweny oblewające dany podmiot; bezpieczeństwo morskie państwa; zasadnicze kierunki wymiany gospodarczej; światowe węzły żeglugowe; akweny o kluczowym znaczeniu dla żeglugi; akweny eksploatacji lub potencjalnej eksploatacji zasobów ożywionych i nieożywionych; akweny oblewające sojuszników lub koalicjantów; aspiracje polityczne i militarne podmiotu.
Akwenami o żywotnym znaczeniu dla Polski są: Morze Bałtyckie z Cieśninami Bałtyckimi, Morza Północne, Norweskie i Śródziemne z przylegającymi do nich obszarami atlantyckimi, Morze Czarne, a także wody Arktyki. Są to akweny, gdzie realizowanych jest największa część polskich interesów morskich, zarówno w przestrzeni polityczno-militarnej, gospodarczej, jak i społeczno-kulturowej.
Akweny o żywotnym znaczeniu dla Polski
Za rejony potencjalnych działań należy uznać te akweny morskie, na których ze względu na: żywotne interesy państwa, zobowiązania sojusznicze lub koalicyjne oraz aspiracje (polityczne, militarne lub ekonomiczne) państwa, występuje największe prawdopodobieństwo działań sił morskich.
Przystępując do NATO Polska podjęła jednoznaczne zobowiązania w stosunku do obszaru północnoatlantyckiego (na północ od zwrotnika Raka - artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego). Akweny istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa państw Sojuszu należy więc uznać za rejony potencjalnych działań SM RP, głównie MW RP
Rejony potencjalnych działań
Siły Morskie RP (SM RP) to ogół posiadanych przez państwo polskie sił i środków do prowadzenia polityki na morzu. Zatem SM RP, to nie tylko siła militarna, ale wszechstronne narzędzie uprawiania polityki przez państwo morskie, dążące do rozwoju i osiągające założone cele.
Potencjał, którym dysponuje obecnie MW RP nie jest adekwatny do zagrożeń, wyzwań i szans generowanych przez środowisko bezpieczeństwa morskiego RP, stawianych jej zadań oraz akwenów, na których mają być one realizowane.
na dowolnym akwenie, operacje każdego rodzaju, z każdym i przeciwko każdemu
Konieczność zdefiniowania Polityka morska RP do roku 2020 (z perspektywą do roku 2030) W fazie opracowania koncepcji strategii bezpieczeństwa morskiego!!!
Skuteczna strategia bezpieczeństwa morskiego państwa opiera się na jasnym i precyzyjnym określeniu: celów politycznych i militarnych, rachunków kosztów i korzyści oraz analizie strategii alternatywnych, ich zalet i związanego z nimi ryzyka Jednak kluczem do sukcesu jest świadomość konieczności opracowania strategii morskiej państwa
Dziękuję za uwagę