Przeworsko - Dynowski Obszar Wsparcia jako realizacja zintegrowanego podejścia terytorialnego do polityk publicznych Andrzej Sawicki Dyrektor Instytutu Gospodarki WSIiZ w Rzeszowie maj 2014 r.
Rodzaje polityk publicznych sektorowe (np. polityka gospodarcza, zdrowia, edukacji) horyzontalne (np. polityka regionalna, rodzinna, spójności społecznej) strategiczne (np. polityka rozwoju) Obecnie szczególnego znaczenia wśród polityk publicznych w Polsce nabrała polityka rozwoju.
Trzy wymiary polityki rozwoju wymiar gospodarczy wymiar społeczny wymiar terytorialny Wg KSRR 2010 2020, zgodnie z podejściem terytorialnym, polityka rozwoju powinna: odpowiadać na specyficzne potrzeby terytoriów oraz bazować na ich wewnętrznym potencjale. Na podst.: KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010-2020, MRR, lipiec 2010 r.
Wymiar terytorialny polityki rozwoju Wg założeń Krajowej Polityki Miejskiej istnieje konieczność wyznaczania celów rozwojowych, określenia zasad koordynacji i współpracy oraz doboru odpowiednich instrumentów w taki sposób, aby uwzględniać specyficzne uwarunkowania i zróżnicowane potencjały rozwojowe różnego typu obszarów. Źródło: ZAŁOŻENIA KRAJOWEJ POLITYKI MIEJSKIEJ do roku 2020, MRR, lipiec 2012 r.
Znaczenie wymiaru terytorialnego polityki rozwoju dla JST Wymiar terytorialny polityki rozwoju wprowadza mechanizmy współpracy JST w zakresie planowania rozwoju oraz realizacji inwestycji rozwojowych, w celu: skutecznego rozwiązywania wspólnych problemów oraz pełniejszego wykorzystania wspólnych potencjałów.
Obszar funkcjonalny - definicja Obszar funkcjonalny wg KPZK 2030 to: zwarty układ przestrzenny składający się z funkcjonalnie powiązanych terenów, charakteryzujących się wspólnymi uwarunkowaniami i przewidywanymi, jednolitymi celami rozwoju lub obszar charakteryzujący się wspólnymi cechami geograficznymi (społecznogospodarczymi i przestrzennymi). Źródło: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, kwiecień 2012 r.
Typologia obszarów funkcjonalnych miejskie (wojewódzkie, regionalne, subregionalne i lokalne) wiejskie obszary funkcjonalne szczególnego zjawiska w skali makroregionalnej (np. strefa przybrzeżna, obszary górskie) obszary kształtowania potencjału rozwojowego (np. cenne przyrodniczo) tzw. obszary problemowe Źródło: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, kwiecień 2012 r.
Wymiar miejski polityki rozwoju Szczególnym obszarem działań polityki ukierunkowanej terytorialnie są obszary miejskie, które w największym stopniu przyczyniają się do rozwoju społecznogospodarczego kraju. [ ] obszary miejskie należy rozumieć w kategoriach funkcjonalnych a nie administracyjnych. Źródło: ZAŁOŻENIA KRAJOWEJ POLITYKI MIEJSKIEJ do roku 2020, MRR, lipiec 2012 r.
MOF wg delimitacji Podkarpackiego Biura Planowania Przestrzennego Miasta rdzeniowe Gminy powiązane Rzeszów Przemyśl Boguchwała, Chmielnik, Czarna, Głogów Małopolski, Krasne, Lubenia, Łańcut (miejska i wiejska), Świlcza, Trzebownisko, Tyczyn, Czudec Krasiczyn, Medyka, Przemyśl Orły, Żurawica Krosno Tarnobrzeg Mielec Stalowa Wola Korczyna, Krościenko Wyżne, Miejsce Piastowe, Chorkówka, Jedlicze, Wojaszówka Gorzyce, Baranów Sandomierski, Grębów, Nowa Dęba Mielec, Tuszów Narodowy, Przecław Nisko, Pysznica, Zaleszany Źródło: Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych, PBPP, 2012 r.
Bieguny wzrostu woj. podkarpackiego Krosno ośrodek subregionalny Mielec ośrodek subregionalny Przemyśl ośrodek subregionalny Stalowa Wola ośrodek subregionalny Tarnobrzeg ośrodek subregionalny duopol Dębica-Ropczyce duopol Jarosław-Przeworsk duopol Sanok-Lesko Lubaczów potencjalny biegun wzrostu Źródło: STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA - PODKARPACKIE 2020, sierpień 2013 r.
Strategiczna terytorializacja działań Źródło: STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA - PODKARPACKIE 2020, sierpień 2013 r.
Przeworsko Dynowski Obszar Wsparcia Przeworski-Dynowski Obszar Wsparcia (PDOW) wyznaczono w oparciu o Strategię Rozwoju Powiatu Przeworskiego i Rzeszowskiego oraz inne dokumenty o charakterze strategicznym lub planistycznym, jak również w oparciu o analizy i konsultacje. PDOW obejmuje swym zasięgiem 12 gmin, w tym dwie gminy miejskie. Źródło: Starostwo Powiatowe w Przeworsku
Obszar i ludność PDOW L.p. Nazwa JST Powierzchnia [km²] Ludność [os.] 1 Miasto Przeworsk 22 15 915 2 Miasto Dynów 25 6 195 3 Miasto i Gmina Kańczuga 105 12 596 4 Miasto i Gmina Sieniawa 128 7 043 5 Gmina Adamówka 134 4 192 6 Gmina Dynów 118 7 042 7 Gmina Gać 36 4 677 8 Gmina Hyżne 51 6 996 9 Gmina Jawornik Polski 63 4 603 10 Gmina Przeworsk 91 14 814 11 Gmina Tryńcza 70 8 307 12 Gmina Zarzecze 49 7 157 RAZEM 892 99 537 Źródło: GUS, dane na 31. 12. 2012 r.
Mapa PDOW Źródło: opracowanie własne
PDOW na gruncie podejścia terytorialnego w polityce rozwoju Na obszarze Przeworsko-Dynowskiego Obszaru Wsparcia znajdują się cztery miasta ośrodki lokalne, które zgodnie z zapisami KPZK 2030 nie mają swojego zaplecza funkcjonalnego w postaci wyznaczonego obszaru funkcjonalnego, ale mają szansę na koncentrację funkcji gospodarczych oraz służą obszarom wiejskim swoim zapleczem usługowym.
Znaczenie ośrodków lokalnych w rozwoju społeczno - gospodarczym Ośrodki lokalne wg KPZK 2030 mają szczególne znaczenie dla rozwoju obszarów wiejskich, głównie jako centra tworzenia funkcji pozarolniczych oraz jako inkubatory przedsięwzięć aktywizujących te tereny. PDOW leży na obszarze, na którym KZPK 2030 przewiduje tworzenie tzw. wiejskich obszarów funkcjonalnych uczestniczących w procesach rozwojowych.
Rozkład geograficzny obszarów funkcjonalnych wg KPZK 2030 Przeworsk Źródło: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, kwiecień 2012 r.
Wykonawcą analizy społeczno gospodarczej oraz strategii i programu Przeworsko- Dynowskiego Obszaru Wsparcia będzie konsorcjum w składzie: Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie INSTYTUT GOSPODARKI ul. Sucharskiego 2, 35-225 Rzeszów tel. (017) 86 61 202 faks (017) 86 61 230 e-mail: instytut@wsiz.rzeszow.pl http://www.ig.wsiz.pl/ Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER ul. Zamkowa 3A/1 43-400 Cieszyn, tel./faks: (33) 851 44 81 tel. (33) 851 44 82 e-mail: biuro@deltapartner.org.pl http://deltapartner.org.pl/