Historia wikliniarstwa w Rudniku nad Sanem

Podobne dokumenty
Rudnik nad Sanem Polska Stolica Wikliny pow. niŝański, woj. podkarpackie.

PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK KULTURY W RUDNIKU NAD SANEM W LATACH

PLECIONKARSTWO NA TERENACH PODWARSZAWSKICH OD KOŃCA XIX W. DO CHWILI OBECNEJ

PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK KULTURY W RUDNIKU NAD SANEM W LATACH

Synagoga chasydzka w Dąbrowie Tarnowskiej została wybudowana w latach odpowiadając na potrzeby rosnącej populacji żydowskiej, która

I N F O R M A C J A O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO

Janusz KALINSKI Zbigniew LANDAU. GOSPODARKA POLSKU XX wieku

Informacja o stanie mienia komunalnego Gminy Nowa Ruda I. INFORMACJE OGÓLNE. Mienie publiczne kwalifikowane jest jako mienie państwowe i mienie

Strategia Rozwoju Gminy i Miasta Rudnik nad Sanem na lata RUDNIK NAD SANEM

MOŻLIWOŚCI SEKTORA LEŚNO-DRZEWNEGO W ROZWOJU REGIONALNYM

Stowarzyszenie LGD Natura i Kultura jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2015 ROKU

PODZIĘKOWANIE ****************************

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2016 ROKU

Rynek pracy województwa pomorskiego na wsi i w mieście przemiany, zróżnicowania, wyzwania. Gdańsk, 3 listopada 2011 r.

Trzebnica. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków. pod redakcją Leszka Wiatrowskiego. Wrocław Trzebnica 1995 Wydawnictwo DTSK Silesia

2.3. Analiza charakteru zabudowy

Szkoła znana i nieznana. Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Sułkowicach

Część II. Opracowanie celów strategicznych, operacyjnych oraz projektów, działań

Rozdział 03. Ogólny opis gminy

Mieszkania według zamieszkania, przeznaczenia i rodzaju podmiotów będących ich właścicielami w 2002 r.

Historia wsi Wólka Krosnowska

PREZYDENT MIASTA SIEMIANOWIC ŚLĄSKICH INFORMACJA

KOSZYKARZ-PLECIONKARZ

10. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Seminarium. 9 września 2011 r. Minikowo

Gnometalism Instrukcja

WYDZIAŁ FINANSOWO-BUDŻETOWY

Budynek był ruiną, dziś cieszy oko. Ostatni etap prac przy słynnej "Szuflandii"

EDUKACYJNE FORUM KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH MULTIMEDIALNY KATALOG ZAWODÓW ZAWÓD: KOSZYKARZ -PLECIONKARZ

PREZYDENT MIASTA SIEMIANOWIC ŚLĄSKICH INFORMACJA

Zestaw tabel do Informacji o stanie mienia Kalisza Miasta na prawach powiatu wg stanu na dzień r.

Spis treści. Wstęp 11. I. Gospodarcze skutki wielkich odkryć geograficznych i podbojów kolonialnych w XVI-XVII w.

Historia spółki Octim

Nazwa i adres beneficjenta Tytuł operacji Punkty Wnioskowana kwota (zł)

Andrzej Jezierski. Cecylia Leszczyńska HISTORIA

Wrocław, dnia 21 listopada 2014 r. Poz UCHWAŁA NR XLI/265/14 RADY GMINY PIELGRZYMKA. z dnia 31 października 2014 r.

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2014 ROKU

Mienie komunalne Gminy Żabno według stanu na dzień 30 września 2004r.

PAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ. mała wystawa o wielkiej rzeczy

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2013 ROKU

Siechnice nawiedzały nieszczęścia w postaci pożarów (1675 r., 1792 r.) i powodzi (1785 r.).

Ekonomiczna analiza podatków

Podarujmy naszym dzieciom. czysty świat

Część opisowa o stanie mienia komunalnego gminy Łubowo w okresie od dnia r. do dnia r.

Świat jest wspaniałą ksiąŝką, z której ci co nigdy nie oddalili się od domu, przeczytali tylko jedną stronę. Augustyn z Hippo

dr hab. Krzysztof Ślusarek Galicja Struktura społeczna ludności Galicji na przełomie XIX i XX wieku

Ankieta błyskawiczna nr 2 (analiza) ranking celów w poszczególnych obszarach problemowych w Gminie Świebodzice

Rozdział 1. POTRZEBY CZŁOWIEKA I MIEJSCE WŚRÓD NICH PRODUKTÓW AGROBIZNESU

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

DORADZTWO WOBEC MAŁYCH GOSPODARSTW ROLNYCH LUBLIN R.

GMINNY PROGRAM OCHRONY ZABYTKÓW NA LATA MIASTO I GMINA WOŹNIKI

Informacja o stanie mienia komunalnego Gminy Nowa Ruda I. INFORMACJE OGÓLNE. Mienie publiczne kwalifikowane jest jako mienie państwowe i mienie

Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia,

Uchwała VIII/45/11 Rady Miejskiej w Nowogrodźcu z dnia 31 marca 2011 r.

Uchwała Nr... Rady Miasta Lublin

DZIEDZICTWO RODZINY FIBIGERÓW. Julia Nowak Gimnazjum nr 7 im. Marii Konopnickiej w Kaliszu

PROF. DR HAB. WALDEMAR MICHNA ORGANIZACJE WIEJSKIE I ROLNICZE ORAZ ICH ROLA W ROZWOJU OBYWATELSKIEJ DEMOKRACJI I KRAJOWEJ GOSPODARKI

OGŁOSZENIE O SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2011 ROKU

Po odrodzeniu w II RP panowała niezwykle trudna sytuacja gospodarcza. I wojna światowa i walki o granice przyniosły ogromne zniszczenia w kraju.

światowej na podstawie mapy podaje cechy podziału wyjaśnia wpływ ustroju politycznego na rozwój administracyjnego Polski

JUCHOWO. Projekt Wiejski. Projekt Wiejski. Juchowo - Kądzielna - Radacz

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Nr. Prezentacji MDW-0xx/PWA. Rola i funkcjonowanie Kół Gospodyń Wiejskich Województwa Zachodniopomorskiego

Informacja o stanie mienia komunalnego Gminy Nowa Ruda

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Informacja o stanie mienia komunalnego Gminy Nowa Ruda

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Handlu i Usług GOSPODARKA MIESZKANIOWA W 2007 R.

CELE SZCZEGÓŁOWE - poznanie właściwości i rodzajów gliny - poznanie technik ceramicznych - usprawnianie koordynacji wzrokowo ruchowej

Instrukcja wprowadzania danych o nieruchomościach, budynkach i pomieszczeniach w Bazie Danych Ogólnych

Dziedzictwo dla Przyszłości

Charakterystyka Gminy Opalenica

/ pdf [1] [2] Robi to Miejski Zarząd Usług Komunalnych, który obchodzi w tym roku jubileusz 70-lecia istnienia.

GiwerArt to firma zajmująca się od 2002 roku rzemiosłem artystycznym.

SPIS TREŚCI. puszman.com 03

UCHWAŁA SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO z dnia 25 marca 2013 roku Nr XXXII / 646 / 13

HISTORIA GERLACH S.A.

WIADOMOŚCI LOKALNE GMINY GOWARCZÓW

Wystawa fotografii współczesnej architektury poprzemysłowej Żyrardowa

Bohaterowie są wśród nas. Dziewczyna z murala bohaterką września

Rok 1969 przynosi znaczną poprawę warunków działania szkoły. Do użytku zostaje oddany nowy budynek.

UCHWAŁA NR Rady Miasta Krakowa z dnia

Socjo-ekonomiczne aspekty polskich inwestycji biomasowych

fot. Paweł Kozarzewski Serock, dn r.

INFORMACJA O STANIE MIENIA KOMUNALNEGO JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO GMINA BESTWINA STAN NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2012 ROKU

Ry R bn b o o wcz c o z r o aj a 3

Kraków, dnia 14 grudnia 2016 r. Poz OBWIESZCZENIE RADY GMINY ŁĄCKO. z dnia 30 listopada 2016 roku

Przykładowy szkolny plan nauczania*

Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Myślenice ANEKS nr 2. Ludność na podstawie bilansów

Warszawa, dnia 26 września 2013 r. Poz. 9819

Uprawa szparagów staje się coraz popularniejsza

AGROTURYSTYKA W PERSPEKTYWIE EKONOMII DOŚWIADCZEŃ

NA 2009R. Dział Nazwa Źródło dochodu Dochody ogółem: Dochody Dochody. bieżące majątkowe Rolnictwo i łowiectwo

Opracowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji dla zdegradowanej części Miasta Stawiszyna. Gmina i Miasto Stawiszyn

SOPOCKI DWUMIESIĘCZNIK POZARZĄDOWY STYCZEŃ LUTY

Cięcina dawniej i dziś

PREZYDENT MIASTA SIEMIANOWIC ŚLĄSKICH INFORMACJA

Załącznik nr 1 PL-KSUB-SNS:2014 Katalog otwarty dokumentów uwierzytelniających pochodzenie biomasy na cele energetyczne

Wójt Gminy Chodzież. Położenie nieruchomości Oznaczenie nieruchomości wg księgi wieczystej oraz katastru nieruchomości

Transkrypt:

Historia wikliniarstwa w Rudniku nad Sanem

Plecionkarstwo towarzyszyło człowiekowi od najdawniejszych czasów. W miarę rozwoju kultury ludności rodziły się nowe potrzeby na przedmioty użytkowe, ozdobne, ochronne i budowlane między innymi z drewna i wikliny. W Rudniku nad Sanem wikliniarstwo zaczęło się rozwijać i nabierać coraz większego znaczenia pod koniec XIX wieku. Rozwój koszykarstwa zainicjował właściciel dóbr rudnickich, hrabia Ferdynand Hompesch. To z jego inicjatywy i za jego staraniem wysłano kilku mieszkańców Rudnika i Kopek (byli to: Jan Ryński, Jan Gancarz, Karol Koszałka, Marcin Madej, Franciszek Konior, Franciszek Pawłowski)do szkoły koszykarskiej w Wiedniu, a następnie w 1878 roku założono w mieście szkołę koszykarską, w której pod czujnym okiem majstrów i instruktorów koszykarstwa kształcono chałupników. W ten sposób powstał cały system produkcji oparty na pracy nakładczej, pozyskiwaniu surowca (wprowadzono uprawę wikliny) oraz sprzedaży gotowych wyrobów, który przyczynił się do wzrostu liczby mieszkańców i poprawy ich zamożności.

W 1882 roku Hrabia Hompesch założył firmę pod nazwą "Szkoła Koszykarska Karol Józef Krauz we Wiedniu", której pierwszym dyrektorem był Ferdynand Hofmann, a majstrami galanterii byli: Sekulski, Antoni Skiba, Leon Skoczylas. Wkrótce została ona zamieniona na duże warsztaty koszykarskie pod nazwą "Prasko - Rudnicka Fabryka Koszykarska w Rudniku nad Sanem", gdzie zrzeszeni w niej robotnicy wykonywali wyroby i galanterię. Fabryka wydzierżawiła również duży plac od hr. Tarnowskiego, gdzie wybudowała w latach 1897-1910 pięć dużych magazynów na swoje wyroby i wiklinę oraz budynki na warsztaty i dla administracji. Od 1919 roku w mieście działało 12 firm zajmujących się eksportem wyrobów i 20 firm handlujących na rynku krajowym. Pracowało dla nich w Rudniku nad Sanem i okolicy 3 tysiące warsztatów chałupniczych zatrudniających ok. 15.000 osób. W 1928 roku część z nich zrzeszyła się w Spółdzielni "Wierzba" należącej do Związku Producentów Wikliny we Lwowie. Roczna wartość wyrobów z wikliny produkowanych w Rudniku nad Sanem sięgała 3.600.000 zł. Dla potrzeb rozwijającego się rzemiosła, na miejsce zlikwidowanego Seminarium Nauczycielskiego, w 1932 roku przeniesiono do Rudnika nad Sanem Lwowską Szkołę Koszykarską, którą trzy lata później

przekształcono w Szkołę Przemysłu Drzewnego, Państwową Szkołę Stolarską. W 1936 r. założono Spółdzielnię Wytwórców Koszykarskich, która w czasie wojny została zlikwidowana. Rudnickie koszykarstwo w okresie niemieckiej okupacji zaliczone zostało do tzw. przemysłu wojennego i wykorzystane do masowej produkcji pojemników do celów wojennych. Rabunkowa gospodarka okupanta na plantacjach wikliny doprowadziła do zniszczeń w uprawach, co uniemożliwiło dobry start rudnickiego koszykarstwa bezpośrednio po wojnie. W 1944 r. magazyny dawnej koszykarni wybudowane na działce nad stawem, przeszły na własność Skarbu Państwa i podlegały Ministerstwu Rolnictwa i Reform Rolnych. Następnie dzięki staraniom władz miasta oraz dyrekcji liceum, zostały one przekazane na własność, wyremontowane i oddane do użytku rudnickiemu liceum. W ciągu kolejnych lat remontowano w czynie społecznym następne magazyny z przeznaczeniem ich na budynek główny, pracownie przedmiotowe i internat.

W latach powojennych w Rudniku nad Sanem powstało kilka organizacji spółdzielczych, a w 1948 r. Spółdzielnia Wikliniarsko - Koszykarska "Jedność" i Zakład Wikliniarski (późniejsze Małopolskie Przedsiębiorstwo Produkcji Wikliniarskiej "Wikplast- Las"). Początkowo Spółdzielnia "Jedność" należała do Centralnego Związku Spółdzielni Pracy, a od lipca 1975 roku do Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego "Cepelia". W tym czasie wyplataniem w wiklinie zajmowało się ok. 3,5 tys. chałupników i ponad 800 pracowników stałych, a w 1985 r. Spółdzielnia zatrudniała 2000 pracowników. Na skutek przemian ustrojowych, przechodzenia z gospodarki planowej do gospodarki rynkowej Przedsiębiorstwo Produkcji Wikliniarskiej "Wikplast- Las" zostało w latach 90-tych zlikwidowane. Część majątku po zlikwidowanym zakładzie "Wikplast-Las" przejęła w 1999 r. Gmina. Natomiast w ograniczonym zakresie Spółdzielnia Wikliniarsko-Koszykarska "Jedność" działa do dnia dzisiejszego.

Aktualnie największe znaczenie dla regionu w drobnej wytwórczości i handlu ma wyrób i sprzedaż wyrobów z wikliny, z której to Rudnik nad Sanem jest słynny w kraju, Europie, a nawet za oceanem, co potwierdza wystawa EXPO 2005 w Japonii www.expo2005.info.pl. Przemysł wikliniarski w Gminie obecnie daje zajęcie i utrzymanie około 900 rodzinom. Na terenie Gminy funkcjonuje ponad 35 hurtowni z wikliną, ponadto działa ok. 50 mniejszych podmiotów zajmujących się handlem tymi artykułami. Wraz z ciągłym rozwojem rzemiosła wikliniarskiego, pojawiła się potrzeba odpowiedniego wyeksponowania historii, tradycji i kultury wikliniarskiego regionu oraz przedmiotów z tym związanych. Brak odpowiedniego poziomu informacji powoduje niewykorzystanie możliwości rozwoju turystyki w Gminie i Mieście, a w związku z tym ogranicza liczbę przyjeżdżających turystów. Krótki czas pobytu, zmniejsza tym samym poziom dochodów możliwych do osiągnięcia z tego tytułu przez Gminę i Miasto oraz jej mieszkańców. Źródło: http://www.rudnik.pl/historia-wikliniarstwa