Jednym z elementów projektu pt. Projektowanie edukacji międzykulturowej na poziomie społeczności lokalnych, było przeprowadzenie badania dotyczącego stopnia tolerancji polskiego społeczeństwa oraz potrzeby edukacji międzykulturowej dostrzeganej przez respondentów w ich lokalnych środowiskach. Badanie miało formę ankiety i stanowiło znakomite uzupełnienie szkolenia na temat edukacji międzykulturowej, które odbyło się czerwca 7 roku. Ankieta została przeprowadzona wśród osób aplikujących do wzięcia udziału w szkoleniu, a także innych np. pracowników jednej z krakowskich firm o zasięgu międzynarodowym. Łącznie ankietę wypełniło osób. Składała się ona z 9 pytań, z czego 3 pytania miały po kilka podpunktów. Skala odpowiedzi była pięciostopniowa od do 5, z czego wartość przypisana była najmniejszemu natężeniu danego zjawiska. Respondenci oceniali czy polskie społeczeństwo oraz jego grupy wyodrębnione ze względu na różne czynniki takie jak wiek, miejsce zamieszkania oraz wykształcenie jest tolerancyjne oraz oceniali, w jakim stopniu w swoim lokalnym środowisku dostrzegają potrzebę edukacji międzykulturowej. Ponadto odpowiadali na pytania, czy byliby zainteresowani wzięciem udziału w bezpłatnym szkoleniu dotyczącym edukacji międzykulturowej i czy ich zdaniem taki przedmiot powinien się pojawić w polskim systemie edukacyjnym. Poniżej przedstawiamy rozkład odpowiedzi w odniesieniu do wybranych 6 pytań, będących częścią ankiety. Pytanie : Czy uważasz, że Polacy są społeczeństwem tolerancyjnym? zdecydowanie Polacy są nietolerancyjni 5 Polacy są bardzo tolerancyjni Czy uważasz, że Polacy są społeczeństwem tolerancyjnym? 47 9 9 7 8
Odpowiedzi udzielone przez respondentów rozłożyły się w tym pytanie bardzo równomiernie. Prawie 5% pytanych wybrało wartość na poziomie 3, co można by podsumować stwierdzeniem Polacy są średnio tolerancyjni. Natomiast pozostałe możliwe odpowiedzi rozłożyły się równomiernie, liczba odpowiedzi skrajnych, czyli zdecydowanie tolerancyjni oraz zdecydowanie nietolerancyjni jest porównywalna. Pytanie 2: W jakim stopniu twoje środowisko jest zróżnicowane pod względem kulturowym? (obecność obcokrajowców, przedstawicieli mniejszości etnicznych, wyznawców innych religii, osób o odmiennej orientacji seksualnej). - jest jednorodne 5 - jest bardzo zróżnicowane W jakim stopniu twoje środowisko jest zróżnicowane pod względem kulturowym? 37 26 4 7 6 W tym pytaniu także dominuje odpowiedź na poziomie 3. Natomiast, jeśli chodzi o odpowiedzi skrajne to stanowczo przeważa odpowiedź: moje środowisko jest jednorodne. Ponad dwa razy więcej respondentów uważa, że ich środowisko jest jednorodne niż zróżnicowane. Pytanie 3: Oceń, w jakim stopniu w swoim środowisku dostrzegasz potrzebę edukacji międzykulturowej? w ogóle nie dostrzegam takiej potrzeby 5 dostrzegam bardzo dużą potrzebę edukacji międzykulturowej 2
W jakim stopniu w swoim środowisku dostrzegasz potrzebę edukacji międzykulturowej? 32 4 3 W tym pytaniu ponownie przeważa odpowiedź na poziomie 3. Natomiast zdecydowanie dominują odpowiedzi dostrzegam potrzebę edukacji międzykulturowej lub dostrzegam dużą potrzebę edukacji międzykulturowej, co świadczy o tym, że w większości respondenci widzą w swoich lokalnych środowiskach zapotrzebowanie na edukację o tematyce międzykulturowej. Pytanie 4: Czy uważasz, że projekty/inicjatywy dotyczące edukacji międzykulturowej są potrzebne w twoim środowisku? są zupełnie zbyteczne 5 są bardzo potrzebne Czy uważasz, że projekty/inicjatywy dotyczące edukacji międzykulturowej są potrzebne w twoim środowisku? 4 28 9 3
W tym pytaniu dominuje znacząco odpowiedź na poziomie 4. Rozkład odpowiedzi dobitnie pokazuje, że respondenci są zainteresowani wszelkimi przejawami aktywności, projektami oraz inicjatywami w różnej postaci, które wiążą się z tą tematyką, to oznacza, że dostrzegają zapotrzebowanie na projekty takie jak Projektowanie edukacji międzykulturowej na poziomie społeczności lokalnych i podobne, a ich środowiska mogą stanowić grupę docelową takich projektów w przyszłości. Pytanie 5: Czy uważasz, że przedmiot edukacja międzykulturowa jest potrzebny w szkołach podstawowych, gimnazjach lub liceach? jest zbyteczny 5 jest bardzo potrzebny Czy uważasz, że przedmiot "edukacja międzykulturowa" jest potrzebny w szkołach podstawowych, gimnazjach lub liceach? 3 9 22 28 W tym pytaniu podobnie jak w poprzednim dominują odpowiedzi na poziomie 4, przeważają odpowiedzi: edukacja międzykulturowa jest potrzebna w szkołach oraz edukacja międzykulturowa jest bardzo potrzebna w szkołach. Respondenci są za wprowadzeniem edukacji międzykulturowej jako przedmiotu obowiązkowego w polskim systemie oświaty, co świadczy o tym, ze ta tematyka spotyka się z dużym zainteresowaniem, a Polacy chcą pod tym kątem kształcić dzieci i młodzież. Pytanie 6: Czy jesteś zainteresowany/a wzięciem udziału w bezpłatnym szkoleniu na temat edukacji międzykulturowej? nie jestem zainteresowany/a 5 jestem bardzo zainteresowany/a 4
Czy jesteś zainteresowany/a wzięciem udziału w bezpłatnym szkoleniu na temat edukacji międzykulturowej? 9 25 35 W przypadku tego pytania także dominują odpowiedzi na poziomie 4, również w znacznym stopniu przeważają odpowiedzi pozytywne, czyli respondenci w mniejszym lub większym stopniu chcieliby wziąć udział w tego typu szkoleniu, to także stanowi sygnał oraz zachętę do organizowania takich szkoleń w przyszłości. W pozostałych trzech pytaniach ankiety respondenci oceniali stopień tolerancji grup społecznych w Polsce wyodrębnionych na podstawie wieku, miejsca zamieszkania oraz posiadanego wykształcenia. Ze względu na wiek społeczeństwo zostało podzielone na 5 grup: a) osoby poniżej 8 lat b) osoby między 8 a 3 rokiem życiem c) osoby między 3 a 45 rokiem życia d) osoby między 46 a rokiem życia e) osoby powyżej roku życia Za najbardziej tolerancyjną grupę uznano tę miedzy 8 a 3 rokiem życia, być może wynika to z faktu, iż w realiach krakowskich z tą grupą utożsamia się środowisko studencki, które jest mocno zróżnicowane, a co za tym idzie także najbardziej tolerancyjne. Jeśli chodzi o inne grupy to za najbardziej tolerancyjnych uznano mieszkańców dużych miast powyżej 5 ludności oraz osoby z wykształceniem wyższym. Pytania 4, 5 i 6 (w konstrukcji ankiety posłużono się inną numeracją niż w powyższym opisie) dowodzą, że edukacja międzykulturowa, szkolenia z tego zakresu oraz projekty cieszą się popularnością i wzbudzają zainteresowanie, co stanowi sygnał do ich przeprowadzania w przyszłości. 5