Siedziba Wydziału Nauk o Wychowaniu Adres do korespondencji: Uniwersytet Łódzki Wydział Nauk o Wychowaniu Katedra Historii Wychowania i Pedeutologii ul. Pomorska 46/48 91-408 Łódź tel. (42) 665-50-64 fax. (42) 665-50-69 e-mail: kahiwip@uni.lodz.pl Konferencja Naukowa "Czasopiśmiennictwo XIX i XX wieku jako źródło do dziejów szkolnictwa, oświaty i edukacji" Łódź, 15-16 października 2009 r.
Komitet Organizacyjny Konferencji: Przewodniczący Komitetu: prof. nadzw. dr hab. Grzegorz Michalski Sekretarz Konferencji: dr Nella Stolińska-Pobralska mgr Kinga Szymczak mgr Sylwia Waszczykowska-Nastarowicz mgr Karolina Kaczmarek Organizator Konferencji: Katedra Historii Wychowania i Pedeutologii Wydziału Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego Miejsce obrad: Centrum Szkoleniowo-Konferencyjne Uniwersytetu Łódzkiego ul. Kopcińskiego 16/18 90-232 Łódź tel. (42) 635-54-90 Program obrad: DZIEŃ PIERWSZY (15 PAŹDZIERNIKA 2009 R.) 10.00-10.30 Uroczyste otwarcie konferencji Wystąpienie Prorektora Uniwersytetu Łódzkiego d/s nauki prof. zw. dra hab. Antoniego Różalskiego Wystąpienie Prodziekan Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ prof. dr hab. Danuty Urbaniak-Zając Wystąpienie Kierownika Katedry Historii Wychowania i Pedeutologii prof. dra hab. Grzegorza Michalskiego 10.30-11.45 Sesja plenarna (Aula) przewodniczący prof. zw. dr hab. Lech Mokrzecki (Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna) -Prof. zw. dr hab. Władysława Szulakiewicz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) - Czasopisma historyczno-oświatowe źródłem informacji o polskiej historii wychowania -Prof. dr hab. Sławomir Sztobryn (Uniwersytet Łódzki) - Problematyka historiografii pedagogicznej w czasopismach tradycyjnych i elektronicznych -Prof. dr hab. Agnieszka Stopińska-Pająk (Uniwersytet Śląski)- Czasopisma andragogiczne (przełom XIX i XX wieku) jako źródło do dziejów edukacji dorosłych i andragogiki - Prof. dr hab. Romuald Grzybowski Udział czasopism pedagogicznych w procesie kształtowania ateistycznego światopoglądu nauczycieli w latach PRL 11.45-12.15 Przerwa kawowa 12.15-13.45 Obrady w sekcjach 13.45-15.00 Obiad 15.00-16.30 Obrady w sekcjach 16.30-17.00 Przerwa kawowa 17.00-18.30 Obrady w sekcjach 18.30-19.00 Występ artystyczny Słuchaczy Kolegium Nauczycielskiego w Zgierzu 20.00 Uroczysta kolacja
Sekcja A CZASOPIŚMIENNICTWO W CZASACH ZABORÓW Przewodniczący prof. dr hab. Wiesław Jamrożek (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), prof. dr hab. Kazimierz Puchowski 12.15-13.45 - Prof. dr hab. Kazimierz Puchowski - Prasa oświeceniowa o modelu kształcenia elit - Dr Marcin Wasilewski (Uniwersytet Łódzki) - Pedagogika helleńska w artykułach naukowych i popularnonaukowych Stanisława Schneidra (1858-1917) - Dr Krzysztof Ratajczak (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) - Dzieje średniowiecznego szkolnictwa w naukowych czasopismach polskich XIX i początków XX wieku - Dr Magdalena Dąbrowska (Uniwersytet Warszawski) - Pisarze w służbie wychowania. "Patrijot" (1804) Władimira Izmajłowa na tle czasopiśmiennictwa rosyjskiego końca XVIII - początku XIX wieku - Dr Joanna Dąbrowska (Uniwersytet w Białymstoku) - Pierwszy polski periodyk dla dzieci i młodzieży - Mgr Piotr Dąbrowski (Uniwersytet Warszawski) - W muzeum pamiątek narodu ("Rozrywki dla dzieci" Klementyny Tańskiej) 15.00-16.30 - Mgr Anna Maria Mamulska (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. J. A. Komeńskiego w Lesznie) - Wychowanie moralne w XIX-wiecznych polskich czasopismach dla dzieci zaboru pruskiego - Dr Ewa Witkowska-Urban (Uniwersytet Łódzki) - Problemy oświaty i wychowania na łamach Biblioteki Warszawskiej w latach 1841-1863 (komunikat) - Prof. dr hab. Wiesław Jamrożek (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) - Galicyjska "Krytyka" jako źródło do dziejów edukacji - Dr hab. Barbara Szabat, dr Małgorzata Czapska (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Prasa kielecka na przełomie XIX i XX wieku jako źródło do dziejów szkolnictwa i oświaty - Dr Aneta Bołdyrew (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Problematyka zdrowia i higieny młodzieży szkolnej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. na łamach czasopism medycznych - Dr Małgorzata Stawiak-Ososińska (Uniwersytet Humanistyczno- Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Pierwsze czasopisma dla położnych jako źródło wiedzy o kształceniu akuszerek na ziemiach polskich w XIX i na początku XX wieku 17.00-18.30 - Mgr Kinga Jackowska (Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie) - Problematyka edukacji i wychowania dziewcząt w świetle poznańskiego Dziennika Domowego - Mgr Piotr Kędzia (Uniwersytet Łódzki) - Szkolnictwo i edukacja miasta Łodzi w dobie zaboru rosyjskiego. Analiza i refleksja na przykładzie łódzkich periodyków - Dr Anna Pachowicz (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie) - Instytucje oświatowe w Tarnowie w świetle lokalnej prasy ( UNIA 1882-1887) - Dr Piotr Gołdyn (Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Koninie) - Troska o wychowanie moralne w czasopiśmie Czystość 1905-1910 - Dr Teresa Gumuła (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Polskie gimnazja w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku w świetle czasopisma "Muzeum - Dr Izabela Krasińska (Uniwersytet Humanistyczno Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Polska prasa abstynencka z lat 1902-1914 źródłem do badań nad wychowaniem do życia w trzeźwości wśród dzieci i młodzieży Sekcja B CZASOPIŚMIENNICTWO W DRUGIEJ RZECZYPOSPOLITEJ Przewodniczący prof. dr hab. Krzysztof Jakubiak (Uniwersytet Gdański), prof. dr hab. Roman Tomaszewski (Akademia Pomorska w Słupsku)
12.15-13.45 - Dr Łucja Kabzińska, dr Krzysztof Kabziński (Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie) - Czasopiśmiennictwo pedagogiczne okresu II Rzeczypospolitej jako źródło refleksji teoretycznej w zakresie dydaktyki - Prof. dr hab. Roman Tomaszewski (Akademia Pomorska w Słupsku) - Problematyka wychowania w czasopismach wojskowych II Rzeczpospolitej - Dr Jan Ryś (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) - Problemy wychowania i oświaty na łamach prasy wojskowej pierwszych lat niepodległości (1918-1921) - Mgr Tomasz Mames (Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie/Uniwersytet Jagielloński) - Prasa mariawicka jako źródło do badań nad praktyką i ideologią oświatową mariawitów (do roku 1935) (komunikat) - dr Izabela Stelmasiak (Akademia Pomorska w Słupsku) - Czasopismo "Straży Przedniej" - "W Młodych Oczach" i jego otoczenie 15.00-16.30 - Prof. dr hab. Wiesława Leżańska (Uniwersytet Łódzki) - Edukacja obywatelska na łamach czasopisma Oświata i Wychowanie (organ MWRiOP, 1929-1938) - Dr Violetta Przerembska (Uniwersytet Łódzki) - Lwowskie Wiadomości Muzyczne i Literackie (1918-1939) w dyskusji nad wychowaniem estetycznym młodzieży szkolnej -Dr Aleksandra Lubczyńska (Uniwersytet Humanistyczno- Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Edukacja regionalna i krajoznawcza na łamach Ziemi w latach 1910-1939 - Dr Elżbieta Magiera (Uniwersytet Szczeciński) - Udział czasopisma "Społem" w propagowaniu wychowania spółdzielczego dzieci i młodzieży w II Rzeczypospolitej (1918-1939) - Dr Kamilla Łozowska-Marcinkowska (Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu) - Poradnictwo domowe na łamach wybranych czasopism kobiecych w dwudziestoleciu międzywojennym - Prof. dr hab. Grzegorz Michalski (Uniwersytet Łódzki) Problemy opieki i wychowania w periodyku dla kobiet Moja Przyjaciółka (1934-1939) 17.00-18.30 - Dr Iwonna Michalska (Uniwersytet Łódzki) Rola kobiety w rodzinie na łamach Pani Domu (1932-1939) - Dr Andrzej Mazan (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) - Czasopiśmiennictwo religijne młodzieży gimnazjalnej w II Rzeczypospolitej -Mgr Katarzyna Ossowska (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Edukacyjny przekaz w periodykach dla młodzieży harcerskiej w latach 1911-1939 na przykładzie wybranych czasopism - Mgr Kinga Szymczak (Uniwersytet Łódzki) - Główne cele wychowawcze na łamach czasopisma dla młodzieży Iskry (1923-1939) - Mgr Sylwia Waszczykowska-Nastarowicz (Uniwersytet Łódzki) - Problematyka literatury dziecięcej na łamach Mojego Pisemka w okresie II RP Sekcja C CZASOPIŚMIENNICTWO PO 1945 ROKU Przewodniczą prof. dr hab. Eleonora Sapia-Drewniak (Uniwersytet Opolski), prof. dr hab. Romuald Grzybowski 12.15-13.45 - Prof. dr hab. Adam Winiarz (Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie) Prasa polska na Dalekim Wschodzie jako źródło do dziejów oświaty polonijnej - Mgr Marcin Lutomierski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) - Londyńskie "Wiadomości" (1946-1981) jako źródło do dziejów emigracyjnego szkolnictwa, oświaty i edukacji - Dr Joanna Król (Uniwersytet Szczeciński) - Kreacja rzeczywistości społeczno-politycznej na łamach Sztandaru Młodych w latach 1950-1956 i jego rola w kształtowaniu światopoglądu młodzieży szkolnej
- Mgr Tomasz Jałmużna (Uniwersytet Łódzki) - Czasopisma pedagogiczne jako źródło do badań nad samokształceniem i doskonaleniem pracy nauczycieli - Dr Danuta Apanel ( Akademia Pomorska w Słupsku) - Pismo Problemy Opiekuńczo- Wychowawcze" w rozwoju polskiej pedagogiki opiekuńczej - Dr Anita Suchowiecka (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) - Proces kształcenia zawodowego lat 60-tych i 70-tych na łamach "Szkoły Zawodowej" - Dr Magdalena Malik (Uniwersytet Wrocławski) - Lokalna prasa na temat otwierania i powstawania szkół dla dorosłych po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku - Dr Ryszard Ślęczka (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) - Problematyka edukacji w czasopismach drugiego obiegu wydawanych w latach 1980-1989 15.00-16.30 - Dr hab. Irena Szewczyk Kowalewska (Uniwersytet Łódzki) - Z rozważań nad edukacją kulturalną dziecka na łamach periodyku Edukacja i Dialog w latach 90-tych XX wieku - Mgr Michał Kowalewski (Uniwersytet Łódzki) - Rozważania nad systemem oceniania w klasach I-III szkoły podstawowej na łamach czasopisma dla nauczycieli Życie Szkoły w latach 90-tych XX wieku - Dr Agnieszka Wałęga (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) - Wychowanie wobec tradycji i wyzwań współczesności. Problematyka pedagogiczna na łamach "Horyzontów Wychowania" - Dr Aneta Rogalska-Marasińska (Uniwersytet Łódzki) - Edukacja międzykulturowa w obrazach. Siła humanistycznego przekazu emanująca z National Geographic - Dr Anna Haratyk (Uniwersytet Wrocławski) - Współczesne czasopisma popularno-naukowe jako źródło wiedzy historycznej i kulturowej na przykładzie kwartalnika Tatry 17.00-18.30 - Dr Edyta Głowacka-Sobiech (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) - Prasa harcerska w warsztacie badawczym historyka edukacji (wybrane problemy) - Prof. dr hab. Alicja Kicowska (Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku) - Problematyka szkolnictwa na łamach olsztyńskiej prasy lokalnej (1945-1989) - Dr Maria Radziszewska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) - Problemy szkolnictwa Warmii i Mazur na łamach prasy lokalnej w okresie PRL - Dr Małgorzata Pachowicz (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie) - Gazeta regionalna ( Dziennik Polski 1945-1956) jako przyczynek do historii polskiej oświaty DZIEŃ DRUGI (16 PAŹDZIERNIKA 2009 R.) 10.00 11.30 Sesja plenarna (Aula) przewodnicząca prof. zw. dr hab. Władysława Szulakiewicz (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) - Prof. dr hab. Krzysztof Jakubiak - Idee pedagogiczne propagowane na łamach polskich pism rodzinnych w XIX i początkach XX wieku - Prof. zw. dr hab. Dorota Żołądź-Strzelczyk, dr Katarzyna Kabacińska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu) - Problematyka zabaw i zabawek dziecięcych w wybranych czasopismach XIX-wiecznych - Prof. zw. dr hab. Adam Massalski, mgr Ryszard Biskup (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Oświata i szkolnictwo w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim w świetle Dziennika Departamentowego Krakowskiego i Dziennika Urzędowego Województwa Krakowskiego 1812-1831. - Prof. dr hab. Barbara Jędrychowska (Uniwersytet Wrocławski) - Patriotyczne postawy Polaków w prasie Rosji centralnej i jej zachodnich prowincji (II połowa XIX wieku) 11.30-12.00 Przerwa kawowa 12.00-13.00 Obrady w sekcjach ciąg dalszy 13.00-13.30 Sprawozdanie przewodniczących z obrad w sekcjach, podsumowanie i zakończenie konferencji 13.30 Obiad
Sekcja A CZASOPIŚMIENNICTWO W CZASACH ZABORÓW Przewodniczący prof. dr hab. Wiesław Jamrożek (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), prof. dr hab. Kazimierz Puchowski 12.00-13.00 - Dr Elżbieta Dolata (Uniwersytet Rzeszowski) - Czasopisma galicyjskie wobec problemów higieny szkolnej - Mgr Adam Świątek (Uniwersytet Jagielloński) - Problem patriotycznego wychowania ludu na łamach lwowskiej Szkoły w czasach autonomii galicyjskiej - Mgr Wacław Szczepanik (Uniwersytet Jagielloński) - Prasa tarnowska a problemy oświatowe przełomu XIX i XX wieku, analiza zawartości źródeł na podstawie wybranych roczników opiniotwórczych tygodników "Unia" i "Pogoń - Mgr Radosław Kuty (Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego w Kielcach) - Problem oświaty na łamach Niwy 1872-1905 Sekcja B CZASOPIŚMIENNICTWO W DRUGIEJ RZECZYPOSPOLITEJ Sekcja C CZASOPIŚMIENNICTWO PO 1945 ROKU Przewodniczą prof. dr hab. Eleonora Sapia-Drewniak (Uniwersytet Opolski), prof. dr hab. Romuald Grzybowski 12.00-13.00 - Dr Justyna Gulczyńska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu)- Niezależne pisma młodzieży licealnej (1980-1989) - próba charakterystyki - Prof. dr hab. Eleonora Sapia-Drewniak (Uniwersytet Opolski) Rodzinna i zawodowa sytuacja kobiety we współczesnym czasopiśmiennictwie - Dr Urszula Kluczyńska (Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu) - Czasopisma life-stylowe dla mężczyzn - charakterystyka gatunku - Mgr Edyta Kocięba-Goździela (Uniwersytet Łódzki) - Problematyka kształcenia głosu dziecka na łamach czasopism Śpiew w Szkole oraz Wychowanie Muzyczne w Szkole Przewodniczący prof. dr hab. Krzysztof Jakubiak (Uniwersytet Gdański), prof. dr hab. Roman Tomaszewski (Akademia Pomorska w Słupsku) 12.00-13.00 - Mgr Katarzyna Wira-Świątkowska (Uniwersytet Łódzki) Powstanie i geneza czasopiśmiennictwa dla wychowawczyń przedszkoli - Dr Krystyna Budzianowska (Wyższa Szkoła Umiejętności Pedagogicznych i Zarządzania w Rykach) - Edukacja historyczna w ludowej i socjalistycznej prasie młodzieżowej II Rzeczypospolitej - Dr Mirosław Piwowarczyk (Uniwersytet Wrocławski) - Problematyka wychowania na łamach prasy lokalnej w Wielkopolsce w II Rzeczypospolitej na przykładzie Tygodnika Parafii Zbąszyńskiej -Dr Małgorzata Posłuszna (Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu) - Problematyka ochrony zdrowia ludności wiejskiej w okresie międzywojennym na łamach "Zdrowia" i "Zdrowia Publicznego"