Projekt nr: POIS.05.03.00-00-186/09 Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarze Polski Realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko 2007-2013 Priorytet V Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych, działanie 5.3 Opracowanie planów ochrony współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Płatności rolnośrodowiskowe w planie zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Jan Balcerzak Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Łęczyca 28.08.2013r.
Płatność zielona Wprowadza się nowy element płatności bezpośredniej tzw. płatności zielone i powiązane z tym zobowiązanie państw członkowskich do wyznaczania na obszarach Natura 2000 trwałych użytków cennych przyrodniczo, które potrzebują ścisłej ochrony w celu osiągnięcia celów Dyrektywy ptasiej i Dyrektywy siedliskowej 1310 Śródlądowe błotniste solniska z solirodem Salicornion ramosissimae 1330 Solniska nadmorskie Glauco puccinellietalia, część - zbiorowiska nadmorskie 1340 Śródlądowe słone łąki pastwiska i szuwary 2330 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi 4010 Wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym 4030 Suche wrzosowiska Calluno-Genistion, Pohlio-Callunion, Calluno-Arctostaphylion 6520 Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie 6440 Łąki selernicowe 6120 Ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe 6430 Ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne 6230 Bogate florystyczne górskie i niżowe murawy bliźniczkowe 6210 Murawy kserotermiczne 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą 7120 Torfowiska wysokie zdegradowane zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 7150 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion 7210 Torfowiska nakredowe 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk
TUZ proponowany sposób wyznaczenia Zebranie i ujednolicenie wektorowych danych przestrzennych dotyczących siedlisk przyrodniczych kwalifikujących się jako TUZ w jednej geobazie Przeprowadzenie analizy przestrzennej wskazania poligonów działek LPiS, na których znajdują się siedliska zaliczane do TUZ. Należy określić parametr minimalnego pokrycia działki (ha? %?) siedliskiem zaliczanym do TUZ, by była zaliczona do zbioru działek TUZ. Źródła danych planowane do wykorzystania w analizie powinny być wiarygodne, o dobrej ocenie jakościowej. Obecnie do wykorzystania planuje się: Inwentaryzację Lasów Państwowych 2007; Inwentaryzację BUiGL 2007; Inwentaryzacje WZS; Inwentaryzacje PZO (jedynie zatwierdzone zarządzeniem?); Inne dane RDOŚ (projekty własne, dane uzyskane od NGO itd.) Termin wskazania działek z TUZ: przed 1 stycznia 2014 r.
PZO/PO a płatności rolnośrodowiskowe winien zapewnić finansowanie ochrony czynnej na siedliskach przyrodniczych zaliczanych TUZ. Zgodnie z najnowszym projektem PROW2014-2020, dostępnym na stronach www.minrol.gov.pl, zrezygnowano z wdrażania Płatności na obszarach Natura 2000 ograniczając się jedynie do programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego. Zapisy w zarządzaniach PZO i rozporządzeniach PO obszarów Natura 2000 odnośnie do cennych TUZ winny być spójne z wymogami programu rolnośrodowiskowego, aby na tej podstawie rolnik mógł korzystać z tego programu. Konieczne jest zweryfikowanie zapisów w projektach PZO/PO pod tym kątem.
Lista pakietów rolnośrodowiskowo-klimatycznych w projekcie PROW na lata 2014-2020 Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 Pakiet 3. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 Pakiet 4. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 5. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Pakiet 6. Ochrona gleb i wód Pakiet 7. Strefy buforowe i miedze śródpolne
Pakiet 2. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000: Wariant 2.1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków Wariant 2.2. Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe Wariant 2.3. Zalewowe łąki selernicowe i słonorośla Wariant 2.4. Murawy Wariant 2.5. Półnaturalne łąki wilgotne Wariant 2.6. Półnaturalne łąki świeże Warunki zaklasyfikowania TUZ do wariantów: Wariant 2.1: - wariant dotyczy ochrony siedlisk ptasich na obszarach specjalnej ochrony (OSO) wyznaczonych w ramach sieci Natura 2000, nie jest tutaj wymagany udział eksperta przyrodniczego opracowującego dokumentację przyrodniczą. Warianty 2.2-2.6: - wypełnienie działań zapisanych w Planach Zadań Ochronnych lub Planach Ochrony -wykonanie dokumentacji przyrodniczej przez eksperta przyrodniczego oraz uzyskanie pozytywnej opinii Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (w przypadku braku PZO/PO) Koszty transakcyjne: Wariant 2.1 brak nie trzeba sporządzać dokumentacji Wariant 2.2-2.6 - sporządzenie dokumentacji przyrodniczej przez eksperta (w przypadku braku PZO/PO)
Propozycje zmian do projektu Programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego Wprowadzenie pakietu Płatność dla obszarów Natura 2000 Dodanie w Pakiecie 2 Wariantu: Mechowiska obejmującego torfowiska przejściowe i trzęsawiska (7140), górskie i nizinne torfowiska zasadowe (7230) oraz torfowiska nakredowe (7210) Usunięcie degresywności w Pakiecie 2 Obecnie w Pakiecie 2 proponowana jest degresywność na poziomie: 1) 100 % płatności za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha; 2) 50 % płatności za powierzchnię od 10,1 ha do 20 ha. Usunięcie Pakietu 1 Rolnictwo zrównoważone oraz Pakietu 3 - Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 - proponujemy skoncentrować się na płatnościach dla cennych siedlisk przyrodniczych znajdujących się na obszarach Natura 2000
Wymogi obowiązkowe i uzupełniające dotyczące gospodarowania na siedliskach w projektowanym PROW W wymogach obowiązkowych określa się: rodzaj użytkowania: kośne, pastwiskowe, kośno-pastwiskowe częstość koszenia terminy koszenia pozostawienie nieskoszonej powierzchni obowiązek usunięcia skoszonej biomasy termin prowadzenia wypasu obsada na pastwisku, maksymalne obciążenie nawożenie eliminacja gatunków inwazyjnych Wymogi uzupełniające: koszenie ręczne opóźniony termin koszenia W wymogach nie uwzględnia się: wysokości koszenia sposobu koszenia (od środka działki na zewnątrz)
Propozycja zapisu działań fakultatywnych dla cennych siedlisk w PZO: Użytkowanie zgodnie z wymogami odpowiedniego pakietu rolnośrodowiskowego w ramach obowiązującego PROW, ukierunkowanego na ochronę siedliska lub siedliska lęgowego gatunku ( dot. ptaków). Na terenach o opóźnionej wegetacji dopuszczalny jest zapis uwzględniający wymogi regionalizacji poprzez zawężenie wymagań zawartych w PROW, np.: Termin pierwszego koszenia/wypasu nie wcześniej niż...
Dziękuję za uwagę Jan Balcerzak Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska jan.balcerzak@gdos.gov.pl