Unijnepłatności.pl UROSŁA NAM BRUKSELKA Z budżetu 2014 2020 na politykę wsparcia europejskiego rolnictwa Bruksela wyasygnuje 40 proc. środków. Siedmioletnia perspektywa finansowa została wyceniona na 960 mld euro w pozycji zobowiązania oraz 908 mld euro w pozycji płatności, z czego na wspólną politykę rolną (WPR) UE przewidziano 362,79 mld euro, przy cenach z 2011 r. Na I filar WPR, czyli na płatności bezpośrednie i interwencję rynkową przypada 277,85 mld euro, na filar II WPR 84,94 mld euro. Jednakże całkowity budżet będzie o 13 proc. mniejszy niż ten z obecnej perspektywy finansowej. Budżet rolny Polski wzrośnie o 12 proc. do 32 mld euro, z tego 21 mld euro trafi na dopłaty bezpośrednie, a 11 mld euro na rozwój obszarów wiejskich. Koperta PROW będzie już ostatnią tak dużą m.in. dlatego, że 6 7 województw w nowej perspektywie budżetu UE przekroczy próg 75 proc. średniego poziomu PKB na mieszkańca i utraci tym samym status regionu niedorozwoju ekonomicznego. SIŁA WYŻSZA Komisja Europejska pozytywnie rozpatrzyła wniosek Polski w sprawie zwiększenia o 31,5 mln euro pomocy dla rolników, których gospodarstwa ucierpiały z powodu kataklizmów pogodowych gradu i obfitych opadów. Straty dotyczą ponad 100 tys. gospodarstw. Resort rolnictwa wystąpił do KE o dokonanie przesunięć w ramach PROW 2007 2013. O pomoc mogą ubiegać się rolnicy, którzy w wyniku wystąpienia klęsk utracili powyżej 30 proc. średniej produkcji rolnej liczonej z trzech ostatnich lat i ponieśli straty w majątku o wartości co najmniej 10 tys. zł. ARiMR przeprowadziła w latach 2010 2012 pięć naborów wniosków pomocowych, rolnicy aplikowali o 640 mln zł, agencja zawarła umowy z 4,6 tys. rolników na kwotę 396 mln zł. Na konta rolników, którzy zrealizowali zaplanowane inwestycje ARiMR przekazała już 218 mln zł. ARiMR udziela wsparcia de minimis 100 zł za 1 hektar zniszczonych upraw lub 10 zł na 1 m 2 zniszczonych upraw w szklarniach lub tunelach. Jeden rolnik może otrzymać 7,5 tys. euro (jeżeli straty wniosły poniżej 30 proc. średniej rocznej produkcji) bądź 7,5 tys. euro przez okres 3 lat (jeżeli straty są wyższe). Wnioski można składać do 30 września br. 38 Nowoczesny Bank Spółdzielczy
Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich ZALICZKI NA DOPŁATY Komisja Europejska zamierza uruchomić wypłatę zaliczek dopłat bezpośrednich od 16 października br. Wszystkie kraje członkowskie UE będą mogły przekazać swoim farmerom 50-proc. zaliczki przed ustalonym terminem wypłat, tj. 1 grudnia 2013 r. KE chce w ten sposób wspomóc gospodarstwa, które poniosły dotkliwe straty klęskowe w uprawach. W poprzednich latach polscy rolnicy nie korzystali z takich zaliczek. PROW NOWE ROZDANIE PROW 2014 2020 zakłada zwiększenie środków przesunięcie 25 proc. środków tego programu na dopłaty z budżetu krajowego do wysokości rekompensującej bezpośrednie. Większość z nich ma trafić na działania związane bezpośrednio z sektorem rolnym, przy czym wsparcie z budżetu krajowego jest obligatoryjne. ARiMR wypłaciła już 46,9 mld zł z PROW 2007 2013, co stawia Polskę na pozycji lidera UE. W Niemczech, które są na drugim miejscu (w przeliczeniu na złotówki) wypłacono o ok. 2,8 mld zł mniej, a we Francji wypłaty były niższe o ok. 4 mld zł. PRIORYTET: MODERNIZACJA W ramach standardowego działania PROW modernizacja przeprowadzono do tej pory pięć konkursów (dotacja do 300 tys. zł), rolnicy złożyli 96 tys. wniosków, zawarto 58 tys. umów na kwotę 8 mld zł. Komisja Europejska zgodziła się obecnie na przesunięcie na to działanie ok. 127 mln euro z innych programów rolnych. We wcześniejszych naborach wniosków rolnicy złożyli 78 tys. wniosków, starając się uzyskać pomoc w wysokości 11 mld zł. Średnio rolnik ubiega się o 130 tys. zł pomocy (na zakup ciągników i maszyn). Dodatkowe pół miliarda zł zostanie rozdzielone na koperty we wszystkich województwach, skorzysta na tym ok. 3 tys. gospodarstw. Maksymalne dofinansowanie to 300 tys. zł na jednego beneficjenta. ARiMR dopłaca od 40 do 60 proc. tzw. kosztów kwalifikowalnych inwestycji. 9/2013 39
MAŁE GRANTY MŁODY CHCE WIĘCEJ Bruksela postanowiła, że dopłaty obszarowe wyższe o 25 proc. (przez pierwsze 5 lat) uzyskają młodzi rolnicy poniżej 40. roku życia z małych gospodarstw. W Polsce jest ich ok. 100 tys., tj. 7 proc. wszystkich otrzymujących płatności. Ponadto przewiduje się znaczne uproszczenie systemu dla najmniejszych gospodarstw (do 5 ha), które mogą otrzymać wsparcie od 500 do 1250 euro rocznie. Polska wieś odnotowuje potężny odpływ rąk do pracy. Z danych GUS wynika, że w rolnictwie jest zatrudnionych 1,82 mln osób, w ciągu roku z gospodarstw odeszło 84 tys. osób, a przez ostatnią dekadę blisko jedna piąta rolników. MRiRW zapowiedziało nowy program pomocy dla małych gospodarstw w województwach południowo-wschodnich. Zgodnie z projektem rozporządzenia KE wsparcie może być udzielane w postaci grantu (maksymalnie 15 000 euro). W Polsce ponad 80 proc. gospodarstw nie przekracza 15 ha, wpisanych do rejestrów i podbierających dopłaty bezpośrednie jest około 1,4 mln rolników. MODULACJA NIESTRASZNA Unijny budżet na 2014 r. nie dopina się na 1,47 mld euro, niezbędne jest więc ścięcie płatności bezpośrednich o 4,98 proc. Komisja Europejska postanowiła, że od 2014 r. każdy kraj członkowski może samodzielnie ograniczać maksymalne dopłaty dla dużych gospodarstw (w ramach mechanizmu tzw. modulacji). Farmy uzyskujące powyżej 150 tys. euro dopłat rocznie oddadzą 5 proc. środków na rozwój obszarów wiejskich (PROW). W sytuacjach nadzwyczajnych Bruksela ograniczy płatności dla gospodarstw, które otrzymują powyżej 2 tys. euro rocznie. W Polsce ok. 70 proc. rolników uzyskuje dopłaty poniżej tej granicy i nie będzie ich dotyczyć ewentualna redukcja. 40 Nowoczesny Bank Spółdzielczy
UPRAWA ŚRODOWISKA 1 stycznia 2015 r. wejdzie w życie unijna dyrektywa (tzw. zazielenienia) polityki rolnej, która uzależnia 30 proc. dopłat dla rolników od spełniania przez nich określonych wymogów ekologicznych (dywersyfikacja upraw, pozostawienie ugorów). W negocjacjach z Komisją Europejską przeforsowano ostatecznie ograniczenie wymogów zazielenienia, wyłączenie z gospodarstw poniżej 10 ha (w zakresie dywersyfikacji upraw) i poniżej 15 ha (w odłogowaniu części gruntów). Rolnicy, którzy nie spełnią norm zazielenienia przez pierwsze dwa lata nie uzyskają 30-proc. dopłaty, a następnie 120 i 125 proc. tej kwoty. ALTERNATYWA W LEASINGU Według danych Związku Polskiego Leasingu w I półroczu br. rolnicy zainwestowali w zakup 10 tys. maszyn i urządzeń do produkcji, korzystając z unijnych dopłat oraz wsparcia firm leasingowych. Wartość transakcji pożyczkowych wyniosła 1 mld 152 mln zł, w tym 1/5 zawartych umów znalazła się w portfelu BZ WBK Leasing, z wartością 212 mln zł (wzrost o 14 proc. r./r.). Rolnicy, aby sfinansować potrzebny im sprzęt, zdecydowanie częściej jednak wybierają pożyczki (76 proc.), aniżeli umowy leasingowe (24 proc.). GÓRSKA PREMIA W ramach Europejskiego Funduszu Rolnego udzielane są dopłaty bezpośrednie do hodowli owiec na obszarach górskich. Od 2012 r. środki na ten cel wynoszą do 1,9 mln euro rocznie, maksymalna stawka płatności to 30 euro za owcę. Na podobne wsparcie do produkcji mleka kwota dotacji wzrosła do 45,6 mln euro rocznie (142,5 euro/krowę). Od lat 80., kiedy zawieszona została ustawa o rozwoju społeczno-gospodarczym regionów górskich (tzw. ustawa górska), drastycznie spadła liczba owiec wypasanych w Karpatach niemal 20-krotnie, do około 250 tys. sztuk. W górach grunty są poszatkowane na bardzo małe działki, przez co występowanie o dopłaty obszarowe mija się z celem. 42 Nowoczesny Bank Spółdzielczy
Pr o g r a m Ro z w o j u Ob s z a r ó w Wiejskich KAŻDY LEADER NA WAGĘ ZŁOTA Lokalna Grupa Działania Warmiński Zakątek ogłosiła konkurs na dofinansowanie firm agroturystycznych. Przedsiębiorcy mogą otrzymać do 100 tys. zł na utworzenie jednego stanowiska pracy, łącznie 1,2 mln zł. Podobne inicjatywy wspierane są przez lokalne LGD w ramach unijnego programu Odnowa wsi. Eksperci zwracają uwagę na wciąż słabe wykorzystanie dostępnych środków programu Leader w 4. osi PROW. Powód? Wymagania stawiane przy zatwierdzaniu lokalnych strategii rozwoju są w małych projektach niemal takie jak przy wielomilionowych dotacjach. ARiMR odpiera krytykę, wskazując, że program Leader jest zaangażowany w podpisanych umowach na 70 proc., a w realizacji kasowej na 40 proc. Agencja przypomina też o zasadzie L+2, czyli o tym, że z zawartych w 2013 r. umów kwoty dotacji będą wypłacane w latach 2014 2015. W Polsce powstało już 336 lokalnych grup działania, żaden inny kraj europejski nie może poszczycić się tak dużą liczbą podobnych inicjatyw. SZUKAJ EURO W POLU MRiRW ocenia, że program Biogazownia w każdej gminie rozwija się wolniej od wstępnych założeń. Przewidziano wybudowanie ok. 2500 biogazowni do końca 2020 r., co oznacza powstanie co roku kilkuset instalacji. Zamiast tego oddaje się do eksploatacji ok. dziesięciu rocznie. NFOŚiGW przygotował w związku z tym trzecią już edycję naboru wniosków o wsparcie w ramach programu System zielonych inwestycji GIS. Chętnych na dofinansowanie budowy biogazowi (w wysokości 500 tys. zł) jest dużo więcej niż oferowanych środków. MRiRW chce stworzyć w 20 szkołach rolniczych (minimum po 1 w każdym województwie) zaplecza dydaktyczne w postaci mikro- lub małych instalacji OZE, wykorzystujących energię m.in.: z biomasy, wiatru, słońca, wody, płytkiej geotermii (pompy ciepła). Zdjęcia: www.fotolia.com 9/2013 43
Towarzystwo Ubezpieczeń Europa S.A. Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Europa S.A. 2. największa firma ubezpieczeniowa w Polsce wśród ubezpieczycieli na życie 19 spośród 25 największych banków współpracuje z Europą 18 lat na polskim rynku ubezpieczeń 300 Partnerów z branży finansowej tj. banków i firm doradztwa finansowego 1000 Partnerów z branży turystycznej Europa to jeden z największych ubezpieczycieli oferujących gwarancje turystyczne innowacyjni profesjonalni skuteczni Odważnie wyznaczamy nowe trendy, wprowadzamy autorskie rozwiązania Precyzyjnie planujemy i dążymy do perfekcji w działaniu Wdrażamy rozwiązania, które odpowiadają na oczekiwania naszych Klientów ul. Gwiaździsta 62 53-413 Wrocław tel. 801 500 300, 71 36 92 887 bs@tueuropa.pl www.tueuropa.pl